Στην περιοχή Βάστρια της Λέσβου κατασκευάζεται η μεγαλύτερη δομή προσφύγων και
μεταναστών στην Ευρώπη, τυπικής χωρητικότητας 5000 θέσεων. Η υπερδομή αυτή
κατασκευάζεται σε ένα ξέφωτο του πευκοδάσους της Λέσβου, το οποίο αποτελεί ένα από τα
μεγαλύτερα ενιαία δάση στο Αιγαίο και το πιο εύφλεκτο τύπο δασικού οικοσυστήματος στη
Μεσόγειο.
Λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών, πολλοί φορείς και ειδικοί επιστήμονες έχουν
προειδοποιήσει ότι υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος να εκδηλωθεί πυρκαγιά η οποία μπορεί
να κάψει περισσότερα από 300.000 στρέμματα, το μεγαλύτερο δηλαδή τμήμα της
ανατολικής Λέσβου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ένωση Υπαλλήλων του Πυροσβεστικού
Σώματος Β. Αιγαίου έχει δημόσια προειδοποιήσει ότι η Βάστρια “είναι το χειρότερο σημείο
που θα μπορούσε να γίνει η δομή” και ότι “αν ξεκινήσει μια φωτιά από εκεί θα κάψει το μισό
νησί”.
Αν και η κατασκευή και λειτουργία μιας τέτοιας υπερδομής μέσα στο δάσος έχει σημαντικές
περιβαλλοντικές επιπτώσεις και εγκυμονεί σοβαρότατους κινδύνους, η κυβέρνηση έχει
τροποποιήσει – με σκανδαλώδη τρόπο – την περιβαλλοντική νομοθεσία τρεις φορές μέχρι
σήμερα, έτσι ώστε να μπορέσει να προχωρήσει την υλοποίηση του έργου.
Στις υποστηρικτικές μελέτες της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), που
κατατέθηκε το 2023, μετά την επιλογή της θέσης και την έναρξη των εργασιών,
αναγνωρίζεται ότι “με τη κατασκευή της δομής στη συγκεκριμένη θέση η επικινδυνότητα
πυρκαγιάς αυξάνεται κατακόρυφα”.
Αναφέρεται επίσης ότι αν εκδηλωθεί μια επικόρυφη ή
μικτή πυρκαγιά αυτή θα έχει μεγάλο θερμικό φορτίο και η κατάσβεση της θα είναι δύσκολη
ως και αδύνατη. Παρά τις διαπιστώσεις αυτές, και ενώ όλοι στη Λέσβο αντιλαμβάνονται τον
προφανή κίνδυνο και πραγματικά τρέμουν το ενδεχόμενο πυρκαγιάς στη Βάστρια, η ΜΠΕ
και η περιεχόμενη σε αυτή Αντιπυρική Μελέτη δεν προβαίνει στην ανάλυση του κινδύνου
πυρκαγιάς (“Ανάλυση Απειλής”), η οποία αποτελεί τη βάση και προϋπόθεση για το
σχεδιασμό εύστοχων και αποτελεσματικών μέτρων αντιπυρικής προστασίας.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα αποτελέσματα της ανάλυσης κινδύνου για την
περιοχή, που πραγματοποιήθηκε από Ειδικό Εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ, η απειλή
πυρκαγιάς είναι ήδη σήμερα πολύ μεγάλη (8-9/10), ενώ “στην περίπτωση που λειτουργήσει
η δομή η απειλή γίνεται μέγιστη (10/10), και υπάρχει πολύ αυξημένη πιθανότητα να
εκδηλωθεί μια μεγαπυρκαγιά με πολύ καταστροφικά αποτελέσματα”. Η πραγματικότητα είναι
ότι η λειτουργία της δομής θα θέσει σε άμεσο και διαρκή κίνδυνο τη ζωή χιλιάδων
ανθρώπων, των διαμενόντων και των εργαζόμενων εντός της δομής, καθώς και των
κατοίκων μιας ευρύτατης περιοχής.
Χωρίς λοιπόν η ΜΠΕ να εξετάζει τον κίνδυνο πυρκαγιάς – που οι υποστηρικτικές σε αυτήν
μελέτες αναγνωρίζουν – καταλήγει στα συμπεράσματα της ότι η δομή δε θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στη χλωρίδα, στην πανίδα, στο τοπίο, στη βιοποικιλότητα, στο έδαφος, στα
ύδατα, στην ατμόσφαιρα και το κλίμα, ενώ θα έχει θετικές επιπτώσεις στον πληθυσμό και
την ανθρώπινη υγεία, στην τοπική οικονομία και τον πολιτισμό (!). Το Δημοτικό Συμβούλιο
του Δήμου Μυτιλήνης ομόφωνα γνωμοδότησε αρνητικά επί της ΜΠΕ, χαρακτηρίζοντας τη
μελέτη τεχνικά ανεπαρκή και τα συμπεράσματα της ατεκμηρίωτα και αυθαίρετα.
Η εμπειρία τόσο της Μόριας, στην οποία η Πυροσβεστική Υπηρεσία είχε καταγράψει 247
πυρκαγιές πριν αυτή καεί ολοσχερώς, όσο και της καινούριας δομής στο Μαυροβούνι όπου
έχουν και εκεί ξεσπάσει δεκάδες πυρκαγιές, μόνο ανησυχία μπορεί να προκαλέσει. Με
δεδομένη την απουσία ενός εθνικού συστήματος δασοπυρόσβεσης που να μπορεί να
αντιμετωπίσει αποτελεσματικά δασικές πυρκαγιές μεγάλης έκτασης, η εγκληματική
αδιαφορία της κυβέρνησης για τον κίνδυνο πυρκαγιάς, η συνέχιση της κατασκευής και η
λειτουργία της υπερδομής στη θέση αυτή απειλεί να αποβεί καταστροφική για το νησί.
Παρά το μεγάλο ποσοστό δασοκάλυψης στην ανατολική Λέσβο, τα διαθέσιμα για ύδρευση
και άρδευση ύδατα συνεχώς μειώνονται και το νησί αντιμετωπίζει σήμερα εντονότατο
πρόβλημα λειψυδρίας. Δεν μπορούμε να διανοηθούμε τις συνέπειες που θα έχει μια τέτοια
μεγαπυρκαγιά για τη Λέσβο και τους ανθρώπους της, για τα υπόγεια ύδατα, τις υποδομές,
τον τουρισμό και την οικονομία του νησιού, το φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, τη μελισσοκομία,
το φυσικό περιβάλλον και τις επόμενες γενιές.
Για τους λόγους αυτούς, καλούμε την κυβέρνηση να σταματήσει άμεσα την κατασκευή της
δομής και τις πολιτικές κράτησης στα ελληνικά νησιά. Καλούμε επίσης το Δήμο Μυτιλήνης
και το Δήμο Δυτικής Λέσβου να πάρουν ξεκάθαρη θέση για τη λειτουργία της δομής που
κατασκευάζεται στη θέση Βάστρια.
Το κοινό ψήφισμα συνυπογράφουν οι Πρόεδροι των Δημοτικών Κοινοτήτων Κώμης,
Λουτροπόλεως Θερμής, Μυστεγνών, Νέων Κυδωνιών, Πηγής, Πύργων Θερμής, και οι
παρακάτω φορείς και οργανώσεις (αλφαβητικά):
● Αγροτικός Σύλλογος Αγιάσου
● Αγροτικός Σύλλογος Αγίας Παρασκευής
● Αγροτικός Σύλλογος Ανεμώτιας
● Αγροτικός Σύλλογος Αργένου
● Αγροτικός Σύλλογος Ερεσού
● Αγροτικός Σύλλογος Καλλονής
● Αγροτικός Σύλλογος Κάπης
● Αγροτικός Σύλλογος Μανταμάδου
● Αγροτοκτηνοτροφικός Σύλλογος Λουτροπόλεως Θερμής
● Ένωση Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΕΛΜΕ) Λέσβου
● Εργαστήριο Αστικής Γεωγραφιας και Πολεοδομικού Σχεδιασμού Πανεπιστημίου Αιγαίου
● Εργαστήριο Εκπαιδευτικών & Κοινωνικών Ερευνών (ΕΕΚΕ) του Πανεπιστημίου Αιγαίου
● Ένωση Ιδιωτικών Υπαλλήλων Λέσβου
● Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Λέσβου
● Παλλεσβιακό Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο
● Πρωτοβουλία Ενάντια στη Βάστρια
● Πρωτοβουλία Πολιτών για τη Βιώσιμη Λύση του Προσφυγικού
● Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΕΠΕ) Λέσβου
● Σύλλογος Προοδευτικών Γυναικών Μυτιλήνης
● Συνύπαρξη και Επικοινωνία στο Αιγαίου
Ταυτόχρονα γίνεται κάλεσμα για διαδικτυακή συλλογή υπογραφών. Οι πολίτες μπορούν να υπογράψουν το ψήφισμα εδώ: https://www.change.org/p/%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B5-%CE%BF%CF%87%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1?recruiter=1354935905&recruited_by_id=c080ea60-89fd-11ef-a3c8-0765e3877077&utm_source=share_petition&utm_campaign=share_petition&utm_term=share_petition&utm_medium=copylink&utm_content=cl_sharecopy_490249450_en-US%3A8
Οι φορείς που επιθυμούν
να συνυπογράψουν το ψήφισμα καλούνται να στείλουν email στο
protovoulia.vastria@gmail.com
