-Αφιέρωμα των Φίλων Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας-
Δεν είναι καθόλου εύκολο, σε ένα σύντομο κείμενο, να σκιαγραφήσεις με πληρότητα
μια πολυδιάστατη προσωπικότητα, όπως αυτή του Γιώργου Σίμου, που έγραφε με το
φιλολογικό ψευδώνυμο «Γιώργος Πετρής». Ο Γιώργος Σίμος γεννήθηκε στη Μυτιλήνη στις 2
Φεβρουαρίου 1916 και πέθανε στο Παλαιό Φάληρο, στην Αθήνα, στις 4 Αυγούστου 1997.
Καταγόταν από οικογένεια Μικρασιατών και ο πατέρας του Κωνσταντίνος ασχολιόταν με το
εμπόριο καπνού στο Αϊβαλί, όπου και σκοτώθηκε κατά την καταστροφή του 1922. Ο
Γιώργος με τις αδελφές του, Έλλη (1914) και Κυριακή (1918) και τη μητέρα τους Ιφιγένεια,
μεγάλωσαν στην Μυτιλήνη μαζί με την οικογένεια της μητέρας του, την οικογένεια
Δημ.Αποστολέλλη. Τέλειωσε το Λύκειο στη Μυτιλήνη, σπούδασε λογιστικά και εργάσθηκε
σε σαπωνοποιεία.
Το 1940-1941 πολέμησε στο Αλβανικό μέτωπο, μετά την κατάρρευση του μετώπου
γύρισε στη Μυτιλήνη, όπου εντάχθηκε από τους πρώτους στην Αντίσταση, ως στέλεχος του
ΕΑΜ, υπεύθυνος της εφημερίδας της ΕΠΟΝ «Αντιφασίστας» και συντάκτης στην
«Ελεύθερη Λέσβο» του ΕΑΜ και στο «Εμπρός» του ΚΚΕ. Μετά την απελευθέρωση, όπως
και χιλιάδες άλλα στελέχη του ΕΑΜ, διώκεται, διαφεύγει αρχικά στο Λονδίνο, όπου
σπουδάζει οικονομικά και στη συνέχεια στο Παρίσι, όπου κάνει μαθήματα σχεδίου.
Επιστρέφει στην Ελλάδα και μετά από σειρά διώξεων καταδικάζεται το 1947 για παραβάσεις
του νόμου περί τύπου, ακολουθούν φυλακίσεις αρχικά στη Μυτιλήνη, στη Σύρο και στη
συνέχεια στις φυλακές Αβέρωφ της Αθήνας, από όπου αποφυλακίζεται το 1950. Μετά την
αποφυλάκισή του εγκαθίσταται στην Αθήνα, όπου συνδέεται με τον παράνομο μηχανισμό
του Κ.Κ.Ε, αποτελεί δε ιδρυτικό μέλος και έναν από τους δέκα πρώτους βουλευτές της Ε.Δ.Α
το 1951, όταν εκλέχτηκε βουλευτής Λέσβου μετά την ακύρωση της εκλογής του εξόριστου
Ηλία Ηλιού.
Αμέσως μετά την εκλογή και την ορκωμοσία του επισκέπτεται τους τόπους εξορίας
ανάμεσα τους τον Αη–Στράτη, όπου μεταξύ άλλων έρχεται σε επαφή με νέους εξόριστους
λογοτέχνες, με τους οποίους λίγα χρόνια αργότερα θα αποτελέσουν τη συντακτική επιτροπή
της πολύ σημαντικής για τα γράμματα και τις τέχνες περιοδικής έκδοσης «Επιθεώρηση
Τέχνης». Ως βουλευτής αναλαμβάνει τους τομείς παιδείας και πολιτισμού και εργάζεται στο
πλευρό του Προέδρου της ΕΔΑ Γιάννη Πασαλίδη. Μετά τη διάλυση της Βουλής το 1952 δεν
θέτει ξανά υποψηφιότητα και αρχίζει το σπουδαίο έργο του τεχνοκριτικού, ξεκινώντας
δημοσιεύσεις τον Απρίλιο του 1953 στην εφημερίδα «Αυγή», όπου μετά το δεύτερο κείμενο ξεκινάει να υπογράφει ως Γιώργος Πετρής, φιλολογικό ψευδώνυμο που θα το χρησιμοποιεί
σε όλη του την ζωή.
Το 1955 ξεκινάει την συνεργασία του με το περιοδικό «Επιθεώρηση Τέχνης» και
λίγο αργότερα γίνεται μέλος της Συντακτικής ομάδας, όπου παραμένει μέχρι την δικτατορία
του 1967. Όταν η χούντα κλείνει το περιοδικό, ο ίδιος διαφεύγει στο Παρίσι τον Ιούλιο του
1967, όπου ξεκινάει να εργάζεται σε λογιστήρια εταιρειών έχοντας έντονη αντιδικτατορική
δράση. Παράλληλα σπουδάζει Ιστορία της Τέχνης και Σημειολογία ξεκινώντας μελέτη για τη
λαϊκή παραδοσιακή τέχνη της Ελλάδας. Επισκέπτεται στα πλαίσια των σπουδών του το
Λονδίνο, τη Μαδρίτη και την Πορτογαλία μελετώντας συλλογές έργων τέχνης σε διάσημα
μουσεία. Μετά την πτώση της χούντας επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου ξεκινάει η πιο ώριμη
δημιουργική του πορεία, παρά το πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας που αντιμετώπιζε.
Τη δεκαετία του ’80 διετέλεσε γενικός γραμματέας (1980-1981) και πρόεδρος της
Εταιρείας Ελλήνων Τεχνοκριτών (1983-1984), ενώ το 1984 οργάνωσε το πολύ σημαντικό
διεθνές συνέδριο της παγκόσμιας ένωσης τεχνοκριτικών στην Αθήνα και τους Δελφούς.
Συνεχίζει να δημοσιεύει τεχνοκριτικές στα περιοδικά Ηριδανός, Αντί, Χρονικό, Εικαστικά
κ.ά., ενώ παράλληλα ασχολείται διεξοδικά με την έρευνα και την τελική επεξεργασία των
μελετών του για τη λαϊκή-παραδοσιακή τέχνη. Εκδίδει τα βιβλία του: «Μακρυγιάννης και
Παν.Ζωγράφος» το 1975, «Ο Ζωγράφος Θεόφιλος» το1979, «Ο Καραγκιόζης» το1986,
«Λαϊκή ζωγραφική» το 1988.
Ο Γιώργος Σίμος {Πετρής} αποτελεί έναν ξεχωριστό λαϊκό αγωνιστή, έναν
σημαντικό διανοητή της Αριστεράς, που με την εργασία του κατά την πρώτη περίοδο μέχρι
τη δικτατορία του 1967 μέσα από την Επιθεώρηση Τέχνης, έδωσε μάχες για το ιδεολογικό
της περιεχόμενο, ενώ κατά την δεύτερη περίοδο του μετά την μεταπολίτευση ως ένας
καταξιωμένος ιστορικός τέχνης και ερευνητής της παραδοσιακής λαϊκής τέχνης έβαλε και το
δικό του λιθαράκι, ώστε η ιστορία της τέχνης να αποτελέσει ένα σημαντικό επιστημονικό
εργαλείο. Εκτός όμως της ανωτέρω σημαντικής του θεωρητικής του υπόστασης, ο Γιώργος
Σίμος {Πετρής} αποτελεί ένα σημαντικό άνθρωπο του τόπου μας με έντονη αντιστασιακή,
πολιτική και κοινωνική δράση μέσα από τις γραμμές της Αριστεράς. Η ανιδιοτελής
προσφορά του προς την πόλη της Μυτιλήνης αποτελεί σταθμό για τον σύγχρονο πολιτισμό,
μιας και αποτέλεσε την κύρια αιτία για την δημιουργία της Δημοτικής Πινακοθήκης
Μυτιλήνης, η οποία έχει πολλά να προσφέρει με την μετατροπή της σε ένα σύγχρονο φάρο
πολιτισμού του τόπου.
Για αυτή την τεράστια προσφορά του στη Μυτιλήνη και στη Λέσβο, θα ακολουθήσει
επόμενη ανάρτησή μας.
–Πηγές :
—Βιβλίο: «Γιώργος Πετρής, Επιθεώρηση Τέχνης τεχνοκριτικά κείμενα 1953-1986» με
επιστημονική επιμέλεια του καθηγητή Ευγένιου Ματθαιόπουλου Αθήνα, Ηράκλειο εκδ. AICA Ελλάς,
Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης.
—Πανεπιστημιακή εργασία του Παναγιώτη Λενέτη.
—Βιβλίο «Ο λεσβιακός τύπος και οι δημιουργοί του» του Κώστα Μίσσιου.
—Βιογραφικό του Γιώργου Σίμου, από τον Νότη Παναγιώτου.
–Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν το αφιέρωμα στον Γιώργο Σίμο {Πετρή}, προέρχονται
από το βιβλίο «Γιώργος Πετρής, Επιθεώρηση Τέχνης τεχνοκριτικά κείμενα 1953-1986» με
επιστημονική επιμέλεια του καθηγητή Ευγένιου Ματθαιόπουλου Αθήνα, Ηράκλειο εκδ. AICA Ελλάς,
Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης
.
