Συμπεράσματα με αφορμή τη συνάντηση του Δικηγορικού Συλλόγου Μυτιλήνης με τον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Φλωρίδη.
του ΣΤΡΑΤΗ ΜΠΑΛΑΣΚΑ*
Αργά χτες Πέμπτη 6 Μαρτίου το βράδυ, «ήρθαν τα μαντάτα». Μέλη του Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Μυτιλήνης επέστρεψαν από τας Αθήνας και κόμισαν το αποτέλεσμα της συνάντησης τους με τον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Φλωρίδη. Μιας συνάντησης την οποία πραγματοποίησαν συνοδευόμενοι μάλιστα από τον Πρόεδρο των Εφετών βορείου Αιγαίου!
Τι λένε τώρα ετούτα τα μαντάτα;
Η αποφασισθείσα και ανακοινωθείσα προ λίγων μηνών, εν χορδαίς και τυμπάνοις ανέγερση κτηρίου στο πίσω μέρος των δικαστηρίων της πόλης στο Κιόσκι, όπου θα στεγαστούν οι υπηρεσίες του Εφετείου βορείου Αιγαίου, ακυρώνεται λόγω…. «ανυπέρβλητων δυσκολιών»! Και πλέον προκρίνεται η λύση της αξιοποίησης του οικοπέδου επί της οδού Μικράς Ασίας, παραδίπλα των δικαστηρίων. Εκεί όπου και βρίσκεται το εδώ και 40 χρόνια διατηρητέο χάλασμα της παλιάς Γαλλικής Σχολής, ιδιοκτησίας του Υπουργείου Υγείας (για όσους δεν το ξέρουν ο επικίνδυνος ερειπιώνας είναι ιδιοκτησίας του υπουργείου Υγείας!).
Πώς τώρα θα γίνει αυτό;
Θα αποχαρακτηρισθεί είπαν στη Λεσβιακή αντιπροσωπία ο ερειπιώνας της Γαλλικής Σχολής και στη θέση της θα κτιστεί κτήριο…. 900 (!!!) τετραγωνικών μέτρων για να στεγάσει το Εφετείο.
Ας δούμε ένα ένα τα όσα είπε ο κ. Φλωρίδης και οι συν αυτώ και τα οποία όπως θα λέγαν οι νομικοί μας «στοιχειοθετούν»
το – λέω εγώ – δυστυχώς ακόμα μη ποινικό αδίκημα του να λένε κάποιοι και προπάντων όλων οι πολιτικοί μας παράγοντες, μια σαχλαμάρα για να περνά η ώρα.
– Η λύση λέει της ανέγερσης του νέου Εφετείου επί των υπαρχόντων ερειπίων παλαιότερων κτισμάτων στο πίσω μέρος των δικαστηρίων, όπως η νομοθεσία επιτρέπει, εγκαταλείπεται λόγω ανυπέρβλητων δυσκολιών.
Πρόκειται όμως για μια λύση η οποία διαθέτει προμελέτη εκπονηθείσα μάλιστα τη διετία 2011 – 2012, από την αρμόδια εταιρία κατασκευών του Υπουργείου Δικαιοσύνης την «ΘΕΜΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ» . Η προμελέτη αυτή εκπονήθηκε με τη συμμετοχή του τότε Διευθύνοντα Συμβούλου της εταιρίας, Πολιτικού Μηχανικού Β. Χανδακά, ο οποίος διετέλεσε επί 30 χρόνια Γενικός Διευθυντής της αρμόδιας υπηρεσίας έγκρισης μελετών και έργων του Υπουργείου Πολιτισμού. Αλλά και με τη συμμετοχή της μακαρίτισσας Προϊσταμένης Εφορείας Νεοτέρων Μνημείων Β. Αιγαίου, Αρχιτεκτόνισσας Μαρίας Δανιά. Εκπονήθηκε πάει να πει με τη συμμετοχή και την έγκριση των καθ’ ύλη ειδικών που χρόνια υπηρετούσαν σε θέσεις κρίσιμες και μάλλον ήξεραν καλά αν υπάρχουν ή όχι «ανυπέρβλητες δυσκολίες» στην εφαρμογή της προμελέτης τους.
Αλλά αλήθεια ας πουν δημόσια οι αρμόδιοι του Υπουργείου Δικαιοσύνης: Ποιες είναι οι ανυπέρβλητες δυσκολίες που επικαλούνται;
– Το κτήριο λέει του Εφετείου θα αναγερθεί σε οικόπεδο ιδιοκτησίας του δημοσίου παραδίπλα των δικαστηρίων.
Ο λόγος για τη λεγόμενη «Γαλλική Σχολή» ότι έχει δηλαδή απομείνει από ένα αρχοντόσπιτο της Οθωμανικής Μυτιλήνης του 19ο αιώνα. Το συγκρότημα της Γαλλικής Σχολής έχει κηρυχθεί διατηρητέο από το 1985 από το τότε Υπουργείο Χωροταξίας, Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων (ΥΠΕΧΩΔΕ). Και από τα μέσα του 1920 αποτελεί ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου και συγκεκριμένα του Υπουργείου Υγείας χωρίς ποτέ να χρησιμοποιηθεί για το παραμικρό.
Κατά καιρούς διάφοροι τοπικοί και κεντρικοί πολιτικοί παράγοντες υποσχέθηκαν την ανακατασκευή του και τη χρήση του ως δημόσιο κτήριο. Το 2000 εξετάστηκε από ειδικούς επιτροπής που συστάθηκε από τον Υπουργό Δικαιοσύνης Φίλιππο Πετσάλνικο όταν επισκέφθηκε τη Μυτιλήνης για τα εγκαίνια του ανακαινισμένου κτηρίου των δικαστηρίων, προκειμένου να στεγάσει δικαστικές υπηρεσίες. Μια τέτοια όμως προοπτική εγκαταλείφτηκε λόγω του μικρού μεγέθους του οικοπέδου και του κτηρίου που θα χτιζόταν υποχρεωτικά πανομοιότυπο του υπάρχοντος σωσμένου φωτογραφικά, στο σύνολο του.
Τι άλλαξε τώρα από το 2000 έως το 2025 δεν είναι γνωστό αλλά γνωστό είναι και αυτό μπορεί να το βεβαιώσει ένας οποιοσδήποτε μηχανικός (με πτυχίο ακόμα και των πάλαι ποτέ ΚΑΤΕΕ) ότι ο ερειπιώνας μπορεί να είναι ερειπιώνας αλλά δεν μπορεί να αποχαρακτηρισθεί!
Στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου υπάρχει καρτέλα για τη Γαλλική Σχολή με φωτογραφίες του κτηρίου πριν καταρρεύσει και ο αποχαρακτηρισμός του ακόμα και με το σκεπτικό του… «χαρακτηρισμού από… πλάνη» δεν μπορεί να γίνει. Υπάρχει υπηρεσία που θα πει ότι η Γαλλική Σχολή το 1985 χαρακτηρίστηκε διατηρητέα λόγω…. πλάνης; Ποιοι επλανήθησαν κύριοι του Υπουργείου Δικαιοσύνης; Και αν επλανήθησαν και χαρακτήρισαν διατηρητέα τη Γαλλική Σχολή γιατί δεν επλανήθησαν και για τα σπίτια μας που έχουν καλώς κηρυχθεί και τα διατηρούμε με το αίμα της καρδιάς μας; 900 τετραγωνικά μέτρα εσείς, παντζούρια αλουμινένια εμείς. Και όχι μόνο.
Αλλά αλήθεια ακόμα και αν ο αποχαρακτηρισμός γίνει κόντρα στην απόφαση της υπηρεσίας και των ειδικών της επιστημόνων με απόφαση του Υπουργού – πράγμα που δυστυχώς μεν αλλά γίνεται αν και ποτέ δεν έχει γίνει ως τα τώρα -αντιλαμβάνεστε τι επικίνδυνους δρόμους για την πολιτιστική μας κληρονομιά ανοίγετε;
Και ετούτη η επικίνδυνη σχοινοβασία αλήθεια γιατί; Τι κρύβετε πίσω από την εμμονή σας να μην αξιοποιηθεί το οικόπεδο πίσω από τα δικαστήρια για την αξιοποίηση του οποίου υπάρχει ήδη προμελέτη από κορυφαίους επιστήμονες;
Πώς θα ξεπεράσετε την αρχαιολογική υπηρεσία; Σας ενημέρωσαν ότι 100 μέτρα παραπέρα της Γαλλικής Σχολής κατά την επέκταση του κυρίως κτηρίου του τότε Υπουργείου Αιγαίου βρέθηκε ο αποθέτης του ιερού της Αφροδίτης; Ότι μπροστά στη Γαλλική Σχολή οι εργασίες της ΔΕΥΑΛ έφεραν στο φως ψηφιδωτά δάπεδα; Ότι μέσα στο γήπεδο βρέθηκε και παραδόθηκε μαρμάρινο άγαλμα;
Πώς θα ξεπεραστεί η έγκριση της μελέτης του νέου κτηρίου από τια αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού (ίσως και από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) λόγω της γειτνίασης με κηρυγμένα μνημεία από το Υπουργείο Πολιτισμού;
Πάμε το λοιπόν…
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης ίσως να θέλει απλά να χρηματοδοτήσει κάποιες εργασίες – μελέτες για την ανέγερση κτηρίου για το Εφετείο βορείου Αιγαίου οι οποίες ουδέποτε θα υλοποιηθούν. Και η ύπαρξη προμελέτης για την ανέγερση τέτοιου κτηρίου στο πίσω μέρος των δικαστηρίων δεν επιτρέπει την ύπαρξη μιας τέτοιας χρηματοδότησης.
Οπότε πετιέται η μπάλα στην εξέδρα, σε πέντε χρόνια τουλάχιστον, που θα διαπιστωθεί ότι δεν θα έχει γίνει τίποτα, ποιος ζει και ποιος πεθαίνει κυριολεκτικά.
Προς το παρόν ας στεγαστούν κάποιες συνεδριάσεις του Εφετείου στην αίθουσα εκδηλώσεων της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου. «Προσωρινά» είπαν αλλά ουδέν μονιμότερον του προσωρινού. Κι αυτό δεδομένου του ότι το κτηριακό συγκρότημα της Γενικής γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, είναι χαρακτηρισμένο με Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 731/Δ/31-12-1985) και ως χρήση προβλέπεται αποκλειστικά η «Διοίκηση» σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 869/Δ/5-12-1988). Για οποιαδήποτε αλλαγή χρήσης απαιτείται έκδοση οικοδομικής άδειας μετά την έγκριση από ΣΧΟΠ, Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και άλλα.
Αλλά όλα ετούτα είναι για τους κοινούς θνητούς. Για το Υπουργείο Δικαιοσύνης και γενικά για τους κρατούντες δεν μπορεί να υπάρχουν παρανομίες.
Λύσεις όμως υπάρχουν.
Απαιτούν όμως ξεπέρασμα «απωθημένων» (προσέξτε δεν λέω κόμπλεξ κατωτερότητας) και λογικών για «δικούς μας» και «ξένους».
Το Εφετείο να ανεγερθεί σύμφωνα με την προμελέτη που υπάρχει. Μπορεί όπως οι ειδικοί λένε. Και πρέπει.
Ας χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του Εφετείου το κτήριο Βιτούλια δίπλα από τα δικαστήρια που μπορεί να νοικιαστεί σήμερα κιόλας. Στέγαζε ολόκληρο το τμήμα κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου κάποτε και έχει αίθουσες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ακροατήρια δικαστηρίων.
Και τέλος η Γαλλική Σχολή να ανακατασκευασθεί σύμφωνα με το νόμο για να χρησιμοποιηθεί ως δημόσιο κτήριο. Έως τότε βέβαια ας καθαριστεί από τα σκουπίδια, τα μπάζα και τις σταθμευμένες εντός του… βάρκες.
* Ο Στρατής Μπαλάσκας είναι Πρόεδρος του Συλλόγου των κατοίκων της Κουλμπάρας και του Κιοσκιού «το κιρκινέτσι». Την περίοδο 2019 – 2023 διετέλεσε αιρετός Σύμβουλος της Κοινότητας Μυτιλήνης, εκλεγμένος πρώτος σε ψήφους με το συνδυασμό της «Δημοκρατικής Μυτιλήνης»
Λεζάντα φωτογραφίας
Η Γαλλική Σχολή το Μάρτιο του 1998 όταν και τραβήχτηκε η ασπρόμαυρη αυτή φωτογραφία. Ποιος θα ισχυριστεί ότι το 1986 κηρύχθηκε διατηρητέα από… πλάνη;