Γιώργος Σταυριανάκης, Στρατής Σέντας, Θανάσης Κίζος
Η ομάδα του εργαστηρίου Prec-Farm, Τμήμα Γεωγραφίας – Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με
μεγάλη χαρά ανακοινώνει πως σύμφωνα με εδαφικές αναλύσεις οι οποίες
πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του έργου Soil O-live (το οποίο χρηματοδοτείται από
την Ε.Ε. (Horizon Europe)), τέσσερις ελαιώνες στη Λέσβο αναδείχθηκαν στις πρώτες
θέσεις όσον αφορά στην υγεία του εδάφους τους στην Ευρώπη. Η υγεία του εδάφους
έχει αναγνωρισθεί από την ΕΕ ως απόλυτη προτεραιότητα για την αντιμετώπιση των
συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης των εδαφών, αλλά και ως πολύ
σημαντική για εξασφάλιση διατροφικής ασφάλειας.
Σε σύνολο 52 ελαιώνων από τις κυριότερες ελαιοπαραγωγικές χώρες της Μεσογείου
(Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Μαρόκο), οι ελαιώνες της Λέσβου κατατάχθηκαν
στην πρώτη, δεύτερη, πέμπτη και έκτη θέση. Όλοι
οι ελαιώνες θα λάβουν σήμα πιστοποίησης για αυτή την επιτυχία. Αξίζει να σημειωθεί ότι
οι πρακτικές διαχείρισης τους είναι σε διαφορετικό βαθμό έντασης φιλικές προς το
περιβάλλον, υποδεικνύοντας ότι υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι διαχείρισης που
έχουν θετικά αποτελέσματα στο έδαφος.
Το έργο Soil O-live στοχεύει στην αντιμετώπιση προκλήσεων όπως οι εντατικές
γεωργικές πρακτικές, η υποβάθμιση της γης, η απώλεια της βιοποικιλότητας και η μείωση
της λειτουργικότητας των εδαφών. Στα πλαίσια του αξιολογείται η περιβαλλοντική
κατάσταση των εδαφών των ελαιώνων στις σημαντικότερες μεσογειακές περιοχές παραγωγής ελιάς, ενώ εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο η ρύπανση και η υποβάθμιση
του εδάφους επηρεάζουν τον ελαιώνα. Παράλληλα, διερευνάται η σχέση μεταξύ της
υγείας του εδάφους και της ποιότητας και της ασφάλειας του ελαιολάδου, εφαρμόζονται
αποτελεσματικές παρεμβάσεις επί του εδάφους και πρακτικές οικολογικής
αποκατάστασης, καθορίζοντας αυστηρά οικολογικά όρια με στόχο υγιείς ευρωπαϊκούς
ελαιώνες.
Το επόμενο βήμα είναι η αξιολόγηση του παραγόμενου ελαιόλαδου των συγκεκριμένων
ελαιώνων στο πλαίσιο του διαγωνισμού “Soil Health & Olive Oil Quality Awards”. Η
διοργάνωση πραγματοποιείται από την DEOLEO Global και το Πανεπιστήμιο της Jaen
(INUO-UJA). Στόχος είναι η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της υγείας των εδαφών και της
ποιότητας του ελαιόλαδου στην περιοχή της Μεσογείου. Πρόκειται για τον πρώτο
διαγωνισμό παγκοσμίως που αναγνωρίζει την υγεία και τη βιωσιμότητα του εδάφους ως
βασικό παράγοντα στην παραγωγή ελαιολάδου.
Το εργαστήριο Prec-Farm έχει εύρος δραστηριοτήτων που εκτείνεται από δημιουργία
λογισμικού και υποστήριξη εφαρμογής συστημάτων Γεωργίας Ακριβείας, μέχρι την
έρευνα και σχεδιασμό φιλοπεριβαλλοντικών πρακτικών σε εντατικές καλλιέργειες, όπως
η περίπτωση των ελαιώνων. Στόχος είναι μια φιλοπεριβαλλοντική προσέγγιση της
καλλιέργειας για την υποστήριξη της βιοποικιλότητας, της ποιότητας του παραγόμενου
προϊόντος, της φυσικής αντιμετώπισης εχθρών και της μετρίασης των επιπτώσεων της
κλιματικής αλλαγής.
