Του Γιάννη Οικονομίδη
Τον Στρατή Πανούριο τον γνώρισα το 2017 από τις ρηξικέλευθες παραστάσεις συνεργασίας του Εθνικού Θεάτρου και του Μουσείου Μπενάκη. Οι συζητήσεις μας ήταν γεμάτες θέατρο, λογοτεχνία πάντα φωτισμένες από ένα ειλικρινές γέλιο. Στις κουβέντες μας έμαθα ότι κατάγεται από το πανέμορφο νησί της Λέσβου και το φωτεινό του γέλιο είναι το καθρέφτισμα από το γαλάζιο Αιγαιοπελαγίτικο χρώμα. Ποιο άλλο Ελληνικό νησί κουβαλάει τόσα ονόματα της ποίησης; Από τον Λέσχη του εβδόμου π. Χ. αιώνα ως τον Ελύτη του 20ου αιώνα τραγουδιέται η θάλασσα και ο έρωτας.
Ο Πανούριος φάνηκε στην πορεία ότι εκτός από θεατράνθρωπος, που μπορεί και αφομοιώνει και μετασχηματίζει σε θεατρική πράξη την πένα των θεατρικών συγγραφέων, έχει και ο ίδιος συγγραφική στόφα.
Το μυθιστόρημα αυτογνωσίας, ΣΙΓΡΙ Ο ΤΟΠΟΣ ΤΩΝ ΘΕΩΝ είναι ένα μυθιστόρημα γεμάτο ήλιο, αμμουδιά, γαλάζιο, έρωτα, επιθυμία, απόλαυση και μια φιλοσοφική σκέψη για τον χρόνο και την ζωή ανάμεσα στις φιλοσοφικές σκέψεις που πλανιούνται τα βράδια πάνω από τον ουρανό της Λέσβου.
Ο Γάλλος καθηγητής φιλοσοφίας και φιλόσοφος Πλάτων Γκουκώ επισκέπτεται τον πιο παράξενο τόπο που γνώρισε ποτέ, το Σίγρι της Λέσβου, «Τον τόπο των θεών» όπως τον οραματίστηκε ο Αλμπερτ Καμύ, και ανακαλύπτει με την βοήθεια των θεών του καλοκαιριού και του Αιγαίου, το σημαντικότερο τρόπο που επιδρά στο να συμβούν τα γεγονότα στις ζωές των ανθρώπων.
Ο Πανούριος ξεκινάει από ένα πραγματικό γεγονός, την επίσκεψη του Αλμπερτ Καμύ το 1959 στο Σίγρι, για να πλέξει ευφάνταστα ένα «θίασο» σημερινών ατόμων που, εκτός της υπαρξιακής τους αγωνίας, κουβαλά ο καθένας ένα όνομα με ένα «ειδικό» βάρος το οποίο τους προσδίδει μια δευτεροταγή ή και τριτοταγή υπόσταση. Δεν είναι τυχαίο ότι γύρω από μία καντίνα στο Σίγρι, θα ακουστούν ονόματα όπως Πλάτων, Αριστοτέλης, Διογένης, Αρίστιππος, Χρύσιππος, Αθηνά, Αφροδίτη, Καλλιόπη, Θεόφραστος, Διόνυσος, Επίκουρος, Σωκράτης, Παλαμήδης…
Τα κεφάλαια αυτά εναλλάσσονται με Γαλλικά ονόματα και πιο καθημερινές έννοιες για να γίνει το παιχνίδι του καθημερινού με το υπερβατικό.
Στην ανάγνωση του μυθιστορήματος έχεις την συνεχή αίσθηση του νανουρίσματος του φλοίσβου της ακτής, της αλμύρας της θάλασσας, των ερωτικών ονείρων και της εναλλαγής των σκηνών που, αν αιωριστείς στο υπερβατικό, το καθημερινό θα σε γειώσει θυμίζοντάς σου ότι η ζωή είναι μια βιολογική ερωτική επιθυμία με τις αγωνίες της, τους ενθουσιασμούς της, τις απογοητεύσεις της και τις γειώσεις της.
Στο Σίγρι βρίσκεται το «απολιθωμένο δάσος». Ο Πανούριος μας περιγράφει με αριστοτεχνικό τρόπο την ερωτική πορεία δύο κορμών από την ζωή στο απολίθωμα. Και ανάμεσα στο «θέατρο» της ζωής κυκλοφορούν τραγωδοί από την Επίδαυρο, οι ήρωες του Βυσινόκηπου, ηθοποιοί από τον άδειο χώρο του Πίτερ Μπρουκς και ο Βλαδίμηρος του κλασικού δράματος της εποχής μας από το «Περιμένοντας τον Γκοντό».
Ο συγγραφέας μας έδωσε ένα καλοκαιρινό, φρέσκο μυθιστόρημα αυτογνωσίας που μπαίνει ανάλαφρα στο σακίδιο του μπάνιου και βαραίνει στην πορεία από φιλοσοφία, ποίηση, θέατρο και πολύ ζωτικό ερωτισμό. Ένα βιβλίο που σε κάνει να μην είσαι ο παθητικός αναγνώστης αλλά ένας εν δυνάμει συγγραφέας, στηριζόμενος στο κείμενο του Πανούριου, στα 25 ποιήματα που μας τα χάρισε απλόχερα και τις 12 επιστολές του Αλμπερτ Καμύ σε μορφή youtube που ανοίγουν με QR codes!
Ένα φρέσκο καλοκαιρινό βιβλίο που σε βοηθάει να κρατιέσαι ξύπνιος όταν η πανδημία της ύπνωσης πλησιάζει επικίνδυνα.
Μιας και η Γαλλική κουλτούρα των ηρώων του μυθιστορήματος αναμιγνύεται με την αλμύρα του Αιγαίου, διαλέγω ένα ποίημα που με ταξιδεύει από το Μουσείο Orsay απευθείας στο Σίγρι.
Τώρα που είσαι ακόμα καλοκαίρι
θα σε αλείψω λάδι καρύδας που μοσχοβολάει
κι εσύ θα ΄σαι γυμνή
όπως ο πίνακας του Γκουρμπέ.
Θα κυλήσω απαλά τα δάχτυλα μου στην επιφάνεια των δαχτύλων σου
και θα μείνω εκεί για πάντα αιώνιος οδοιπόρος.
Υ.Γ. Μια επιθυμία μου δημιουργήθηκε. Να το διάβαζα γραμμένο στα Γαλλικά…Γαλλικό γκουρμέ με άρωμα Αιγαίου.
Γιάννης Οικονομίδης, από τις Βρυξέλλες στην Αθήνα.
