Search

Σκαλοχώρι Λέσβου: Το ξυλουργείο του Μιχαήλ Μουτάφη

Κείμενο-Καταγραφή αφήγησης*: Νίκη Μουτάφη, Φωτογραφία : Δέσποινα Μαϊάκη, Carla Coulson, Αρχείο του Μιχάλη Μουτάφη.

“Το 1945 τελείωσα το Δημοτικό με Άριστα. Στα 14 πήγα στον ξυλουργό Μιχαήλ Γούναρη ως μαθητευόμενος. Ο Μιχαήλ Γούναρης καταγόταν από τη Σμύρνη. Να σημειωθεί ότι όλα τα εργαλεία του ο Μιχαήλ Γούναρης τα κληροδότησε σε εμένα. Πρόκειται για  εργαλεία πολύ παλιά (κάποια φερμένα από τη Σμύρνη) τα οποία βρίσκονται ακόμη και σήμερα στο ξυλουργείο.  Παράλληλα βοηθούσα και στις αγροτικές εργασίες της οικογένειας. Στην ηλικία των δεκαεννέα ετών πήγα να υπηρετήσω στην Πολεμική Αεροπορία. Είχα μάθει ότι η Πολεμική Αεροπορία έχει σχολή μηχανοξυλουργών. Έκανα δύο μήνες βασική εκπαίδευση στην 124η πτέρυγα στον Άραξο. Στη συνέχεια μετατέθηκα  στο Τατόι στην ΣΤΑ (Σχολή Τεχνιτών Αεροπορίας), όπου και εκπαιδεύτηκα στη χρήση των ξυλουργικών μηχανημάτων.  Όταν τελείωσα την εκπαίδευση έδωσα εξετάξεις και πήρα την ειδικότητα του μηχανοξυλουργού. Με αυτή την ειδικότητα εργάστηκα κατά τη διάρκεια της θητείας μου στον στρατό σε διάφορα έργα. Για παράδειγμα συμμετείχα στην αποπεράτωση των θερινών κατοικιών στον Άγιο Ανδρέα Αττικής (σημ. κατασκήνωση Πολεμικής Αεροπορίας).

Απολύθηκα από τον Ελληνικό Στρατό στο τέλος του Οκτωβρίου του 1955.

Η πρώτη εργασία που ανέλαβα ήταν η ολοκλήρωση των σπιτιών των αδελφών μου δίπλα στο πατρικό μου. Ξεκίνησα διαθέτοντας μόνο έναν δρύινο πάγκο, τον οποίο είχα στήσει μέσα στα σπίτια αυτά που ήταν προς αποπεράτωση. Όταν ολοκλήρωσα την κατασκευή των σπιτιών των αδελφών μου, νοίκιασα ένα χώρο  στον κεντρικό δρόμο του χωριού από τον Μιχαήλ Βαθρακούλη του Αντωνίου. Ο Μιχαήλ Βαθρακούλης χρησιμοποιούσε τον χώρο αυτό ως τσαγκάρικο για αρκετά χρόνια. Στη συνέχεια, όταν έκλεισε το τσαγκάρικο,  ο χώρος είχε διάφορες χρήσεις ώσπου στο τέλος ενοικιάστηκε αρχικά και στη συνέχεια αγοράστηκε από εμένα το 1958. Τότε, το παλιό οίκημα κατεδαφίστηκε ολοσχερώς και χτίστηκε εκ νέου από έναν από τους καλύτερους μάστορες του χωριού. Τον Σμυρνιό τεχνίτη Γεώργιο Γιαντζίκη (μπαρμπά Χατζή).

Στη συνέχεια με δάνειο από την Εμπορική Τράπεζα αγόρασα την πριονοκορδέλα. Με την πριονοκορδέλα μπορούσα να εμπορεύομαι και ντόπια ξυλεία. Λεύκες, καρυδιές Παράλληλα εκείνη την εποχή υπήρχε μεγάλη ανοικοδόμηση στο χωριό. Σιγά σιγά άρχισα να παίρνω τα διάφορα μηχανήματα που υπάρχουν ακόμη και σήμερα στο εργαστήριο.  Τα μηχανήματα αυτά ήταν κάτι πρωτόγνωρο για την  τοπική κοινωνία καθώς μέχρι τότε οι τεχνίτες εργάζονταν με τα χέρια. Τα πρώτα χρόνια ηλεκτρικό ρεύμα δεν είχαμε όλη την ημέρα. Οπότε τα πρωινά έκανα όσες δουλειές δεν απαιτούσαν χρήση μηχανημάτων και περίμενα την παροχή ρεύματος που ξεκινούσε το απόγευμα για να βάλω μπροστά τις μηχανές. Το 1968 αγόρασα το μεγάλο σύνθετο απευθείας από την Ιταλία. Το 1969 έφερα στο χωριό και το πρώτο φορτηγό ιδιωτικής χρήσης.

Ξεκίνησα να έχω βοηθούς-μαθητευόμενους σχεδόν από την αρχή της επαγγελματικής μου πορείας. Συνολικά μαθήτευσαν δίπλα μου 22 άτομα. Ενδεικτικά αναφέρω: Ιωάννης Κόνσουλας του Μιχαήλ, Τικέλλης Αντώνιος του Ιωάννου, Τσακίρης Ευστράτιος του Νικολάου, Καραγεωργίου Γεώργιος του Νικολάου, Θεοδοσίου Φραγκούλης του Ιωάννου, Ζερβόγλου Δημήτριος του Ευστρατίου, Κομνηνάκης Χρήστος του Δημητρίου, Στρατήλας Κωνσταντίνος του Ιωάννου, Μουτάφης Ευστράτιος του Κωνσταντίνου, Ψίλος Δημήτριος του Παναγιώτου και άλλοι πολλοί. Για όλους έχω να πω ότι έγιναν πολύ καλοί τεχνίτες και καλοί οικογενειάρχες.

Στην επαγγελματική μου πορεία με βοήθησε πολύ το γεγονός ότι είχα την ικανότητα να εργαστώ είτε με τα χέρια, καθώς αυτό είχα μάθει αρχικά από τον Μιχαήλ Γούναρη αλλά να χρησιμοποιήσω και τα μηχανήματα, όπως έμαθα στον Στρατό. Αξιοποίησα την παράδοση αλλά κατάλαβα από πολύ νωρίς ότι τα μηχανήματα ήταν το απαραίτητο συμπλήρωμα που θα  βοηθούσε και θα ενίσχυε τη δουλειά μου.

Πορεύτηκα στον εργασιακό μου βίο όπως και στην προσωπική μου ζωή με συνέπεια και τιμιότητα. Το ξυλουργείο αυτό στον κεντρικό δρόμο του χωριού είναι η προσωπική μου ιστορία αλλά και η ιστορία μιας γενιάς που ξεκίνησε από το μηδέν μέσα από τα συντρίμμια του Πολέμου και εργάστηκε σκληρά για να χτίσει ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές”.

Το παραπάνω κείμενο προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα. Η δημοσίευση πραγματοποιείται μετά από σχετική άδεια που δόθηκε από τους συγγραφείς και μέρος του πρωτοδημοσιεύτηκε στην πολύ προσεγμένη σελίδα προβολής του Σκαλοχωρίου στο facebook Skalochori Village