Βασίλης Καζάζης Καθηγητής Μηχανολογίας
Πολλοί λένε ότι ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι εκείνοι που δεν έχουν απωθημένα ή που δεν αφήνουν τη ζωή και την ανελέητη καθημερινότητα να τους δημιουργήσει απωθημένα. Κι επειδή είναι λίγοι αυτοί που έχουν τα πράγματα όπως τα θέλουν ή όπως τα ονειρεύτηκαν, απαιτείται μεγάλη δύναμη ψυχής και περισσή αγάπη και αισιοδοξία για τη ζωή ώστε να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις και στις ανάγκες του εαυτού σου, αλλά και των οικείων σου.
Έναν τέτοιο άνθρωπο φιλοξενούμε σήμερα στα ΠΟΛΙΤΙΚΑ, ο οποίος παράλληλα με μια επιτυχημένη σταδιοδρομία στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αποφάσισε να ξανακαθίσει στα φοιτητικά έδρανα και να σπουδάσει το πάθος του, τη φωτογραφία. Μας μιλά λιτά και αυθόρμητα για την επιλογή του, για τον τρόπο που αντιμετωπίζει και αντιπαρέρχεται την καθημερινότητα και μας μεταδίδει την αισιοδοξία του που εναρμονίζεται άριστα με την ώριμη σκέψη ενός απόλυτα συγκροτημένου ανθρώπου.
Από τα έδρανα των ΤΕΙ Μηχανολογίας σ’ αυτά των ΤΕΙ Φωτογραφίας, πως πρόεκυψε;
Β. Κ. Η κυρίαρχη θεωρία που λέει ότι η καλομαγειρεμένη ζωή είναι αυτή που ακολουθεί τη συνταγή: σχολείο – σπουδές – δουλειά – σύνταξη και άντε γεια, με βρίσκει εν μέρει αδιάφορο, την προτιμώ πικάντικη με μπόλικο αλάτι και πιπέρι. Προσοχή βέβαια, με μέτρο, μη γίνει και λύσσα, άσε που μπορεί να καείς κιόλας… Αλλά για να στο κάνω πιο λιανά, η Μηχανολογία για μένα είναι η πιστή σύζυγος που την έχω στο κεφάλι μου εδώ και κάτι δεκαετίες. Η Φωτογραφία είναι ένας πλατωνικός έρωτας. Έπρεπε να βρω την κατάλληλη στιγμή για να ‘ρθω πιο κοντά της. Και τη βρήκα φέτος, στο απόγειο της οικονομικής εξαθλίωσης και της απόλυτης μιζέριας.
Η τέχνη της φωτογραφίας είναι για σένα διέξοδος από την καθημερινότητα και την κρίση ή ανάγκη για να εξωτερικεύσεις τον κόσμο όπως τον βλέπεις με τη δική σου ματιά;
Β. Κ. Δε θα ‘βαζα λεζάντες. Η αγάπη μου για τη ζωή και οι αμέτρητες εικόνες που περνούν καθημερινά μπροστά απ’ τα μάτια μας σαν έργα τέχνης ή σαν στιγμές που φεύγουν, χάνονται και ξέρουμε ότι δεν θα τις ξανασυναντήσουμε. Αυτό είναι το κίνητρο για τη φωτογραφία. Μου δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι αιχμαλωτίζω την ορατή αυτή πραγματικότητα. Μέσω αυτής της ψευδαίσθησης μπορώ να εκφράζομαι. Η κρίση και η βαριά καθημερινότητα ενισχύουν αυτή την ανάγκη.
Πως είναι να γυρνάς πίσω στα θρανία των νεανικών σου χρόνων; Πως είναι να συναναστρέφεσαι με τα φρέσκα μυαλά των νέων;
Β. Κ. Μοναδικό! Αναπόφευκτα ξαναγίνεσαι παιδί, ξαναζωντανεύεις. Ξεχνάς ότι πρέπει να πάρεις τα χάπια σου το πρωί… Δεν έχει και καθρέφτες, βλέπεις, στο ΤΕΙ, οπότε βολεύει… Ποτέ δεν έπαψα, λόγω δουλειάς, να συναναστρέφομαι με νέους. Είναι άλλο πράγμα όμως να τους κοιτάς στα μάτια κι άλλο να βλέπεις τον κόσμο μέσα απ’ τα δικά τους, να τρυπώνεις άθελά σου στο μυαλό τους. Πολλοί είναι, βέβαια, οι “καλοθελητές”, κρυόκωλοι, ζηλόφθονοι, συστημικοί ξερόλες που μπερδεύουν τα φρέσκα μυαλά με τα φρέσκα κορμιά και είναι το πρώτο που σχολιάζουν μόλις μάθουν τα νέα. Δε θα ασχοληθώ με τους γερολιγούρηδες, τους άξεστους, τους πεινασμένους, είναι πέρα απ’ την αισθητική μου!
Υπάρχει περίπτωση η ενασχόληση σου με τη φωτογραφία να σου αλλάξει τον επαγγελματικό ορίζοντα;
Β. Κ. Σίγουρα δεν ήταν αυτός ο στόχος μου. Τώρα, δε νομίζω ότι μπορεί κανείς να είναι κατηγορηματικός, ειδικά σ’ αυτή τη ρευστή κατάσταση που βιώνουμε. Ότι θα μου άρεσε το χόμπι μου να το κάνω επάγγελμα, δεν το συζητάω. Δεν μπορώ όμως να κυνηγώ ανεμόμυλους σε μία χώρα που άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας της ανεργίας. Σήμερα ακροβατώ μεταξύ του λειτουργήματος της Εκπαίδευσης, της επιστήμης της Μηχανολογίας και της τέχνης της Φωτογραφίας. Έννοιες δομικά αντιφατικές, αλλά δίνουν τέτοια ισορροπία στη σύνθεσή τους!
Πως διαχειρίζεσαι τον χρόνο σου με σπουδές, δουλειά, δύο παιδιά μια σύζυγο και μια έντονη καθημερινότητα;
Β. Κ. Είμαι πολύ του προγράμματος. Εάν τα άφηνα τα πράγματα να πάνε όπου φυσάει ο άνεμος, δε θα ‘κανα ούτε τα μισά. Οργανώνω πολύ καλά το πρόγραμμά μου ώστε ο χρόνος μου να είναι στο μέγιστο βαθμό αξιοποιήσιμος και κανείς να μην έχει παράπονο, λέω ‘γω τώρα…. Κατά τα άλλα, το πρωί φοιτητής, το βράδυ καθηγητής, πλάκα δεν έχει; Ένα παιχνίδι είναι η ζωή. Όσο νωρίτερα το συνειδητοποιήσει κανείς, τόσο πιο πολλές πιθανότητες έχει να το κερδίσει!
Έχει αλλάξει η έννοια της φωτογραφίας για σένα; Την βλέπεις διαφορετικά από ότι την έβλεπες;
Β. Κ. Ναι, από ερωμένη έγινε εξωσυζυγική σχέση… Πλάκα κάνω, εγώ τη γουστάρω, αυτή όμως τα ‘χει με πολλούς… Η αλήθεια είναι, ότι έως τώρα λειτουργούσε για χειραγώγηση των αναμνήσεων στην προσπάθειά μου να παραμείνω προσκολλημένος στο παρελθόν. Τώρα λειτουργώ αλλιώς. Καδράρω τον κόσμο μου, τα πάντα γύρω μου, δημιουργώ έργα τέχνης στο μυαλό μου (στο μυαλό μου λέω, μην παρεξηγηθώ…) και τα απολαμβάνω. Η φωτογραφία σε κάνει πραγματικά να βλέπεις τον κόσμο με άλλο μάτι.
Τελικά ποτέ δεν είναι αργά για ότι μας αρέσει και δεν μπορέσαμε να αφιερωθούμε σε αυτό;
Β. Κ. Δεν είναι αργά ποτέ για ένα ταξίδι που δεν ξέρεις πόσο μακριά είναι ο “προορισμός”. Για μένα, ευτυχής είναι κάποιος που βάζει στόχους και μπορεί να τους κατακτά, χωρίς να αφήνει πίσω του απωθημένα που να τον ταλαιπωρούν. Και τυχερός, όποιος αντιλαμβάνεται εγκαίρως ότι το κουστούμι που μας φοράει η κοινωνία μπορούμε ενίοτε και να το τσαλακώνουμε. Ε, δεν τρέχει και τίποτα…
