Γράφει ο Ιγνάτης Χατζηχρήστου, Δημοτικός Σύμβουλος Λέσβου,
τ. πρόεδρος της Αναπτυξιακής Δημοτικής Εταιρίας Λέσβου,
τ. Αντιδήμαρχος Πέτρας και Μήθυμνας.
Οι εμπνεύσεις και ιδέες μαστόρων μιας άλλης εποχής, αποτυπωμένες σε ακίνητα του τόπου μας, που σήμερα τα φωτογραφίζουμε, τα θαυμάζουμε σε οικίες νησιωτικών και όχι μόνο περιοχών, που τα παίρνουν ως πρότυπα οι νέοι αρχιτέκτονες, για την κατασκευή νέων ιδιαίτερων κατασκευών, σήμερα σταματούν απρόσμενα, βίαια, με την είσοδο του βιομηχανοποιημένου πλαστικού ή αλουμινίου, σε οποιαδήποτε μορφή και για οποιαδήποτε λόγο.
Θα έχετε όλοι παρατηρήσει, περπατώντας τα δρομάκια των χωριών μας, ή και παραδοσιακών συνοικιών πόλεων, για να θαυμάσουμε την γραφικότητα και την μοναδικότητα κτιρίων του 19ου ή του 20ου αιώνα, ξεπροβάλλουν ανομοιογενής κατασκευές ή προσόψεις κτιρίων που δεν συνάδουν με τα σπίτια των παππούδων μας.
Τα γήινα χρώματα, στα επιχρίσματα, στα κιγκλιδώματα, στις πόρτες, στα γύψινα, ή στα παραθυρόφυλλα περιφρονούνται . Η διατήρηση ιστορίας αιώνων, παραδοσιακότητας , της ποιότητας των υλικών, παραβιάζεται.
Να που όμως ο νεοέλληνας ιδιοκτήτης κτιρίου σε παραδοσιακές γωνιές του νησιού, με αφέλεια θα έλεγα, πιστεύοντας στην ευκολία του, αντικαθιστά τα αρμονικά ξύλινα ή σιδερένια κουφώματα ετών, με νέου τύπου και υλικού που δεν «δένει» με τίποτα με την υπάρχουσα αρχιτεκτονική του κτιρίου.
Πλαστικά η συνθετικά τέτοια εκτρώματα, που θα ταίριαζαν σε οικίες εκτός οικισμού, οι σύγχρονες κωμοπόλεις ή μεγαλουπόλεις, δεν θα έπρεπε να έχουν θέση στα παραδοσιακά χωριά μας. Παράλληλα στα «καρκινώματα» αυτά, βλέπουμε και χρώματα βαφής ψυχρά (électrique) στο σοβά περιμετρικά της πόρτας ή των παραθύρων, λες και θέλουν να τονίσουν το αταίριαστο. Λες και θέλει να ξεχάσουμε τον αρχιμάστορα του 19ου αιώνα που ήρθε από τα Γιάννενα για τα αρχοντικά της Σουράδας ή του σιδηρουργού παππού από την Μικρά Ασία για την περίτεχνη σιδερένια εξώπορτα μας.
Επιπρόσθετα σε όλα αυτά έχουμε τους ηλιακούς θερμοσίφωνες και τις δορυφορικές κεραίες, που τους τοποθετούν οι «ειδικοί» στις πιο περίβλεπτες θέσεις του κτιρίου, για να τους βλέπει ο επισκέπτης από κάθε πλευρά, λες και δεν υπάρχει τρόπος να τους κρύψει επιμελώς στην πίσω όψη του κτιρίου ή της αυλής, χωρίς να χάνει των προσανατολισμό του, και τον λόγω της ύπαρξης του.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έρχεται και ο Δήμος της περιοχής μας και τοποθετεί αλλοπρόσαλλο δημοτικό φωτισμό, με λάμπες, αλλού ψυχρού φωτός (που είναι ιδανικές για να ομολογήσεις) και αλλού θερμού φωτός ( οι καταλληλότερες για παραδοσιακούς οικισμούς) μικρής ισχύος δε, που δεν βλέπεις μετά από μερικά μέτρα.
Όσο δε για τα σκουπιδάκια μας, και εκεί βάλαμε τα χεράκια μας για να βγάλουμε τα ματάκια μας. Τοποθετήσαμε μέσα στους οικισμούς τεράστιους κάδους πράσινου και μπλε χρώματος, σε κάθε γωνιά, που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι τόσοι πολλοί ο ένας μετά τον άλλο, που νομίζεις ότι είναι βαγόνια τρένου. Εάν τοποθετηθούν επιμελώς περιμετρικά των οικισμών, οι μεγάλοι πλαστικοί κάδοι και εντός οι μικρότεροι, τότε και η εικόνα αυτόματα θα αλλάξει και οι αποκομιδή των απορριμμάτων θα γίνεται γρηγορότερα.
Αυτή η στάση μας απαξίωσε ή εξαφάνισε επαγγέλματα, όπως ο ξυλουργός, ο σιδηρουργός, ο πελεκητής πέτρας, ο γυψοτεχνίτης, κ.α.
Τα νέα επαγγέλματα γύρο από τις αλουμινοκατασκευές, έχουν πολύ χώρο για να κινηθούν, ας μην εισβάλουν στα λίγα παραδοσιακά χωριά που απέμειναν.
Αγαπητοί φίλοι, λοιδορούμε την πατρίδα και την ιστορία μας, εάν δεν αφιερώσουμε λίγο χρόνο, για να μεριμνήσουμε στο τι ταιριάζει στον οικισμό μας, και εάν αυτό συνάδει με τον γενικό οικοδομικό –πολεοδομικό κανονισμού της περιοχής στην οποία ζούμε, τότε συνθλίβουμε την μνήμη των προγόνους μας και δεν δίνουμε σημασία στις επόμενες γενιές. Γιατί, η παράδοση έχει να κάνει με την προέλευση και την μεταβίβαση μέσα από τους αιώνες, ενός πλέγματος εννοιών, οπτικών γωνιών και αντιλήψεων που βοηθούν τον άνθρωπο – οργανικό μέλος, της κάθε συγκεκριμένης παράδοσης, να ερμηνεύσει το φυσικό και ηθικό περιβάλλον του.
Μήθυμνα 26/5/17
Ο Ιγνάτης Χατζηχρήστου είναι δημοτικός σύμβουλος Λέσβου,
τ. πρόεδρος της Αναπτυξιακής Δημοτικής Εταιρίας Λέσβου,
τ. Αντιδήμαρχος Πέτρας και Μήθυμνας.
