Με γυρίσματα στο Γαβαθά, την Άντισσα, την Ερεσό, την Σκάλα Συκαμνιάς, το Πλωμάρι και τη Μυτιλήνη, η ελληνογαλλική παραγωγή “Μελτέμ”, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Βασίλη Δογάνη, που γυρίζεται εξ ολοκλήρου στη Λέσβο, είναι ό,τι πιο ζωντανό κι ελπιδοφόρο συμβαίνει αυτή την περίοδο στο νησί. Ένα ταξίδι συμφιλίωσης με τις πολλαπλές μας ταυτότητες, η περιπέτεια της Μελτέμ στη Μυτιλήνη του σήμερα, επιχειρεί άλλοτε με χιούμορ κι άλλοτε με τραγικότητα να “αντιστρέψει το κλίμα”, όχι με την πολιτικάντικη εκδοχή της έκφρασης που θέλοντας να εξωραΐσει κρύβει τα προβλήματα κάτω από το χαλί, αλλά “ταράζοντας τα νερά” εντός κι …εκτός κινηματογραφικών πλατό.
Μακριά από την καρτ ποστάλ αισθητική των ταινιών που γυρίζονται κατεξοχήν στα ελληνικά νησιά, η Λεσβιακή γη αναδεικνύεται ως η βασική πρωταγωνίστρια της ταινίας καθώς το φυσικό τοπίο δεν αποτελεί απλά το “εξωτικό” φόντο της δράσης αλλά ορίζει και υπηρετεί τη μυθοπλασία με τρόπο ουσιαστικό.Το plotpoint, η”άγκυρα” που δένει την πλοκή και οδηγεί στην πράξη, οι αναμνήσεις της μικρασιάτισσας Έλενας-Μελτέμ (Δάφνη Πατακιά) είναι η Λέσβος του παρελθόντος, ενώ το παρόν του νησιού και οι συσχετισμοί που αναπτύσσονται εξαιτίας του προσφυγικού ζητήματος διαμορφώνουν το τόξο του ήρωα και ολοκληρώνουν την ιστορία μας. “Άνθρωπος κλειδί” και σύνδεσμος της Blonde που μαζί με την γαλλική Elzevir Films υπογράφουν την παραγωγή, ο λέσβιος κινηματογραφιστής Κωνσταντίνος Κουκούλης,γέννημα θρέμμα του νησιου “οδηγεί” την κάμερα ακολουθώντας όχι την πεπατημένη αλλά προβάλλοντας τα καλά κρυμμένα μυστικά του.
Μυστικά που δεν αποκαλύπτονται εύκολα πάντα καθώς η ταινία γυρίζεται χωρίς τις…ευλογίες της Μητρόπολης Μηθύμνης που βάζει φρένο σε πολλά από τα γυρίσματα τα οποία θα μπορούσαν αναδείξουν κι άλλες περιοχές του νησιού (τι καλύτερο για διαφήμιση του τουριστικού μας προϊόντος από μια ταινία που θα ταξιδέψει στα φεστιβάλ του κόσμου;). Ωστόσο τα…”μηχανήματα του διαβόλου” στήθηκαν σε κεντρικά σημεία του νησιού και με την υποστήριξη των ντόπιων που γνωρίζουν τα οφέλη μιας τέτοιας προβολής, το Μελτέμι ξεκίνησε να φυσάει στη Λέσβο την περασμένη εβδομάδα στον Γαβαθά ενώ χθες στην γραφική πλατεία της Άντισσας ο Άκης Σακελαρίου, εκ των πρωταγωνιστών της ταινίας,”συνελήφθη” από τον φακό των Πολιτικών να κάνει το brake του κάτω από τον τεράστιο πλατάνι της…
“Η ηρωίδα μου, η Ελένη έχει διπλή καταγωγή, όπως εγώ”λέει ο ελληνογάλλος σκηνοθέτης και σεναριογράφος της ταινίας Βασίλης Δογάνης. “Για κάποιους οικογενειακούς λόγους απορρίπτει όμως τις ρίζες της. Ερχόμενη ωστόσο στον τόπο της, θα επανασυνδεθεί σταδιακά με το παρελθόν της και θα συμφιλιωθεί με τις ρίζες της”. Μαζί με τον Νασίμ(Rabah Nait Oufella και τον Σεκόβ (lamin Cissokho), Γάλλοι μετανάστες τρίτης γενιάς, η Έλενα(Δ. Πατακιά)θα περιπλανηθεί στη Λέσβο ώσπου μαζί συναντήσουν τον Ελυάς (Karam Al kafri). Η συνάντηση αυτή θα αλλάξει τον τρόπο που σκέφτεται για το παρελθόν της και μέσα από κωμικές και δραματικές καταστάσεις θα αναδειχθεί η σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ ανθρώπων που τυχαία βρέθηκαν σε μια προνομιούχα θέση και ενός πρόσφυγα που η ζωή του άλλαξε δραματικά από τη μια μέρα στην άλλη.
Μεγαλωμένος στα “δύσκολα” προάστια του Παρισιού, ο Βασίλης Δογάνης έχει δώσει από νωρίς δείγματα κινηματογραφικής γραφής με τις μικρού μήκους ταινίες του όπου το ζήτημα της “ταυτότητας” επανέρχεται («His Βrother’s Keeper», «Ημέρα του πολίτη»). Όπως μας μας εξηγεί θέλει με αυτή την ταινία να αντιστρέψει το κλίμα που επικρατεί στη Λέσβο σχετικά με το προσφυγικό με κοιτώντας το ζήτημα κατάματα και όχι εξωραΐζοντας μια κατάσταση. “Γεννήθηκα στην Ελλάδα αλλά από τριών χρονών μένω στα προάστια του Παρισιού. Έτσι το ζήτημα της 2ης πατρίδας και το θέμα της πολιτισμικής ταυτότητας με απασχολούσε πάρα πολύ. Παρακολουθώντας την κατάσταση στη Μυτιλήνη, συγκινήθηκα με την αντίδραση των ντόπιων σε σχέση και με την φριχτή κατάσταση που επικρατεί στη Γαλλία και τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Δεν ήθελα να κάνω μια ταινία από τη σκοπιά του πρόσφυγα. Αυτό που συνέβη στο νησί μας έκανε να σκεφτούμε τη θέση μας στον κόσμο και να επαναπροσδιορίζουμε τον εαυτό μας μέσω τη επαφής μας με τους άλλους. Οι ζωές πολλών ανθρώπων άλλαξαν απότομα και ριζικά. ‘Ομως και οι ζωές των ντόπιων άλλαξαν μέσω της επαφής τους με τους πρόσφυγες και πολλοί άνθρωποι ήρθαν σε επαφή με με ένα κομμάτι μέσα τους που δεν γνώριζαν ότι υπήρχε. Έτσι σκέφτηκα να κάνω μια ταινία με στόχο να αντιστρέψω το κλίμα με τρόπο ουσιαστικό, όχι με το να ωραιοποιήσω μια κατάσταση αλλά με το να μιλήσω μέσω μιας ιστορίας για το ζήτημα των ταυτοτήτων και να αναδείξω το κομμάτι αυτό που έχει σημασία”.
Τα γυρίσματα θα συνεχιστούν τις επόμενες εβδομάδες στην Ερεσό και στο Πλωμάρι με πολλούς ντόπιους να συμμετέχουν στα εξωτερικά γυρίσματα.Να σημειώσουμε πως είναι η δεύτερη ταινία ευρωπαικής συμπαραγωγής που γυρίζεται στη Λέσβο τον τελευταίο ενάμιση χρόνο.
