της ΒΑΓΓΕΛΙΩΣ ΧΡΗΣΤΙΔΟΥ
Την τέχνη και τις τεχνικές της φωτογραφίας και του κινηματογράφου, είχαν την ευκαιρία να μάθουν οι μαθητές της Α΄ τάξης του 3ου Λυκείου Μυτιλήνης, την εκπαιδευτική χρονιά που μας πέρασε. Από τον Οκτώβριο μέχρι και τη λήξη του έτους, πριν από ενάμιση μήνα, στα πλαίσια του μαθήματος επιλογής της Καλλιτεχνικής Παιδείας, παιδιά και υπεύθυνοι καθηγητές, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ταξίδι στην τέχνη και την ιστορία του κινηματογράφου, έγραψαν το δικό τους σενάριο, το οποίο στη συνέχεια γύρισαν το βίντεο.
Η ταινία τους με τίτλο «Δε λέμε αντίο», διάρκειας 15΄ κυκλοφορεί ήδη στο Youtube, ενώ στόχος ήταν να πάρει μέρος στο φεστιβάλ «Cineμάθεια», που φέτος είχε ως θέμα της το «ταξίδι». Τελευταία χρονιά, τελευταία κοινή δουλειά, πριν ο καθένας «τραβήξει» το δικό του δρόμο, για τους 20 μαθητές της Γ΄ τάξης του 3ου Λυκείου Μυτιλήνης, που συμμετείχαν στο πρόγραμμα «Ταξίδι στην τέχνη και ιστορία του Κινηματογράφου».
Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και μέσα από πρακτικές εφαρμογές επάνω στις τεχνικές της φωτογραφίας, μαθητές και υπεύθυνοι καθηγητές – Γιάννης Αγάθος και Δώρα Σαντή – κατέληξαν πως ο αφηγηματικός άξονας του σεναρίου τους, θα είναι αυτή η έννοια του ταξιδιού. Αρμοδιότητες, σενάριο και γυρίσματα Στις πρώτες συναντήσεις που γίνονταν κάθε Κυριακή απόγευμα, αποφασίστηκαν οι αρμοδιότητες κάθε μέλους της ομάδας. Η ομάδα σεναρίου, αφού κατέληξε σε μια ιστορία, έγραψε το σενάριο. Έπειτα ανέλαβε η ομάδα ντεκουπάζ που χώρισε σε σκηνές το σενάριο για να οργανωθούν αντίστοιχα τα γυρίσματα. Αφού ολοκληρώθηκε το πλάνο των γυρισμάτων, οι φροντιστές ανέλαβαν να βρουν τους χώρους που θα γίνουν τα γυρίσματα καθώς και τα αντικείμενα που θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν σε κάθε σκηνή. Τα γυρίσματα, που γίνονταν επίσης κάθε Κυριακή πρωί, ξεκίνησαν τον περασμένο Φεβρουάριο, ολοκληρώθηκαν μετά τις διακοπές του Πάσχα και αμέσως μετά ξεκίνησε η ψηφιακή επεξεργασία του υλικού, το μοντάζ. Η ταινία, με τίτλο «Δε λέμε αντίο», διάρκειας 15΄, ολοκληρώθηκε λοιπόν μετά από δουλεία σχεδόν έξι μηνών.
Πρόκειται για την ιστορία ενός αγοριού που ετοιμάζεται να φύγει από το νησί για να συνεχίσει τη ζωή του στο εξωτερικό. Στην τελευταία του μέρα στο νησί, ακολουθεί μια διαδρομή κατά την οποία με μέσα καταγραφής μια φωτογραφική μηχανή κι ένα ημερολόγιο, καταγράφει σημεία και σκηνές από την πόλη της Μυτιλήνης, που θα ήθελε να πάρει μαζί του φεύγοντας. Η ταινία ολοκληρώνεται με τέτοιο, ώστε να δείχνει πως κάθε ταξίδι αφήνει πίσω ανοιχτή μια πόρτα, έτοιμη να ξαναϋποδεχτεί τον ταξιδιώτη στον τόπο που κάποτε είχε εγκαταλείψει. Βρίσκεται ήδη αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Youtube και είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα δουλειά, αν σκεφτεί κανείς ότι έχει δημιουργηθεί από μαθητές.
ΚΟΥΤΙ 1
Γιάννης Αγάθος, καθηγητής Καλλιτεχνικών κι ένας από τους υπεύθυνους καθηγητές του προγράμματος:
«Η ταινία, αφορμή για ένα “ταξίδι” του καθενός μας…»
«Σαν εκπαιδευτικός το πρώτο που επιδιώκω, είναι να δημιουργηθεί μια σχέση εμπιστοσύνης και αμοιβαίου σεβασμού με τα παιδιά, η οποία λειτουργεί σαν θεμέλιο για να γίνει το μάθημα ουσιαστικό κι ευχάριστο», λέει ο Γιάννης Αγάθος, ο καθηγητής Καλλιτεχνικών του σχολείου, που έχει πάρει μέρος και στο παρελθόν και σε άλλα εκπαιδευτικά προγράμματα και δημιουργικές δράσεις, με τους μαθητές του. «Οι δυσκολίες για να πετύχει σαν εγχείρημα, είναι πολλές και ξεπερνιούνται σε βάθος χρόνου και με κόπο, όπως άλλωστε και σε κάθε είδους αμφίδρομη σχέση που θέλει να έχει διάρκεια», προσθέτει» «Μέσα σε μια τέτοια ατμόσφαιρα ένιωσα ότι λειτουργώ φέτος, με τα παιδιά της Α λυκείου στο 3ο Λύκειο Μυτιλήνης. Παιδιά που τα γνωρίζω και με γνωρίζουν πια από το 3ο Γυμνάσιο και τη φετινή σχολική χρονιά επέλεξαν, για τους παραπάνω λόγους πιστεύω, το μάθημα της “καλλιτεχνικής παιδείας”». «Ασχοληθήκαμε με τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο σαν τέχνες και γνωρίσαμε τις βασικές τεχνικές τους. Αυτό στις ελάχιστες ώρες που προβλέπει το σχολικό προγράμματα, γιατί ο ενθουσιασμός που προκάλεσε το αντικείμενο και η νέα οπτική από την οποία το μελετήσαμε κι η βιωματική προσέγγιση του, οδήγησε στην απόφαση να αφιερώσουμε επιπλέον ώρες, εκτός σχολείου, σ’ αυτό. Με μια ομάδα 20 παιδιών και την καθοριστική υποστήριξη της συναδέλφου Δώρας Σαντή, ξεκινήσαμε ένα Πολιτιστικό Πρόγραμμα Σχολικών Δραστηριοτήτων, με τίτλο “Ταξίδι στη Τέχνη και την Ιστορία του Κινηματογράφου”. Στις συναντήσεις βάλαμε σαν στόχο την δημιουργία μιας ταινίας. Στη διαδρομή για να φτάσουμε στο στόχο μας, περάσαμε από τα στάδια οργάνωσης, παραγωγής κι επεξεργασίας του υλικού ενός κινηματογραφικού έργου. Αυτή η διαδρομή είναι, όπως ουσιαστικά αποδείχθηκε, το ζητούμενο σε κάθε στόχο που βάζουμε. Αυτό το “ταξίδι” που αξίζει να κάνει κανείς, περνώντας από δυσκολίες, ευχάριστες ή όχι καταστάσεις, εντάσεις κ.α., τον ωριμάζει και τον φέρνει πιο κοντά στον πραγματικό του εαυτό. Αποκτά έτσι κι ένα πιο ξεκάθαρο ρόλο μέσα σ ένα σύνολο. «Έτσι, παρόλο που η ταινία μιλάει για ένα “κυριολεκτικό” ταξίδι, μεταφορικά η ίδια έγινε η αφορμή για ένα ταξίδι του καθενός από εμάς, μέσα σε νέες εμπειρίες, νέους τρόπους έκφρασης, νέες παρέες και νέους στόχους, μέσα από συλλογική προσπάθεια. Αυτό κρατάω σαν καθαρό κέρδος από το φετινό πρόγραμμα και πιστεύω ότι καλύτερος πρεσβευτής της δουλείας μας είναι τελικά η ίδια η ταινία που από τον τίτλο της επιβεβαιώνει τις παραπάνω σκέψεις. “Δε λέμε αντίο”.
ΚΟΥΤΙ 2
Κείμενα των παιδιών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα
«Ωραία και πρωτότυπη εμπειρία»
Γεωργία Πλωμαρίτου «Το πρόγραμμα αυτό ήταν μια ξεχωριστή εμπειρία. Αποκομίσαμε πολλές καινούριες γνώσεις και μάθαμε πώς να δημιουργούμε μια ταινία. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι γίναμε υπεύθυνοι και ο καθένας βοήθησε στην αρμοδιότητά του. Προσωπικά εργάστηκα στο κομμάτι του ντεκουπάζ που είχε αρκετό ενδιαφέρον. Οι ώρες των γυρισμάτων ήταν πολλές, αλλά ευχάριστες και το αποτέλεσμα μας δικαίωσε. Επιπρόσθετα, σε όλη αυτή τη δουλειά μας βοήθησαν οι υπεύθυνοι καθηγητές του προγράμματος, διότι χωρίς αυτούς το αποτέλεσμα δε θα ήταν τόσο ικανοποιητικό».
Αιμιλία Αδαλή «Η εμπειρία μου ως βοηθός σκηνοθέτη ήταν αρκετά πρωτόγνωρη για μένα. Μου άρεσε η διαδικασία των γυρισμάτων και γιατί μάθαμε πράγματα και γιατί κάναμε «τρέλες». Κάποιες Κυριακές το κρύο και ο αέρας μας δυσκόλεψαν πολύ, αλλά κι αυτό είχε την πλάκα του. Είναι κάτι που σίγουρα θα θυμάμαι και πιστεύω πως όλοι περάσαμε καλά, αλλά και κοπιάσαμε για ένα ωραίο αποτέλεσμα. Αξίζει ένα «μπράβο» σε όλους, αλλά και ένα «ευχαριστώ» για τις αναμνήσεις που δημιουργήσαμε».
Γιάννης Γρηγοράκης «Σ’ αυτό το πρόγραμμα έμαθα να συνεργάζομαι για να φτάσω σ’ ένα ωραίο αποτέλεσμα. Επίσης, διαπίστωσα ότι όλα είναι πιο ωραία όταν τα μοιράζεσαι. Μπορεί να μην προσέφερα πολλά για την πραγματοποίηση της ταινίας, αλλά σίγουρα πήρα. Στην ταινία έπαιξα ένα σύντομο ρόλο, αυτόν του καταστηματάρχη – φίλου του πρωταγωνιστή. Νομίζω πως δεν τα πήγα άσχημα».
Σοφία Μουρίζι «Πριν από μερικούς μήνες ξεκινήσαμε τα γυρίσματα μιας ταινίας. Ο καθένας ανέλαβε κάποια καθήκοντα, ώστε το αποτέλεσμα να είναι άρτιο. Και πράγματι αυτό συνέβη. Ως φροντιστής, οι αρμοδιότητές μου ήταν αρκετές, όπως και κάθε παιδιού που συμμετείχε. Το χιούμορ και η πλάκα δεν έλειψαν από την παρέα μας. Οι αναμνήσεις είναι πολλές και η εμπειρία που αποκτήσαμε μεγάλη. Τι κρίμα όμως που όλα τα ωραία κάποτε τελειώνουν …».
Εβελίνα Βούρου «Η ταινία ήταν ανεπανάληπτη εμπειρία. Έπαιξα το ρόλο της φίλης του πρωταγωνιστή σε δύο σκηνές. Η σκηνή στο φάρο ήταν λίγο δύσκολη, γιατί τη συγκεκριμένη μέρα φύσαγε πολύ και το κρύο ήταν τσουχτερό. Ήταν όμως μια σκηνή ρομαντική και συγκινητική και άξιζε να ταλαιπωρηθούμε λίγο. Η παρέα ήταν τρομερή και περάσαμε ωραία. Χαίρομαι πολύ με το αποτέλεσμα στο οποίο φτάσαμε».
Μάνος Γκιγκιλίνης «Όταν ξεκινήσαμε το πρόγραμμα δεν πίστευα πως θα ήταν τόσο επιτυχημένο και ευχάριστο. Αποδείχτηκε όμως πως με κατάλληλη παρέα μπορείς να αποκομίσεις εμπειρίες που θα σε ακολουθούν σε όλη την υπόλοιπη ζωή σου. Παρόλο που δεν είχα κάποιο συγκεκριμένο ρόλο στην ομάδα, τελικά συμμετείχα ως βοηθός – παιδί για όλες τις δουλειές και πρόσφερα κέφι και ζωντάνια κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Διαπίστωσα επίσης πως όσο περισσότεροι είμαστε, τόσο πιο εύκολα και χαρούμενα γίνονται όλα. Δε θα ξεχάσω ποτέ τις στιγμές που περάσαμε…».
Στέλιος Ανδριώτης «Μπορώ να πω με σιγουριά ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα ήταν πολύ καλό! Προσωπικά δεν είχα κάποια συγκεκριμένη δουλειά να κάνω, αλλά πιστεύω ότι βοήθησα προτείνοντας ιδέες σε διάφορα θέματα. Το γύρισμα των σκηνών της ταινίας μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον».
Κώστας Σουβατζόγλου «Στην ταινία υποδύομαι τον πρωταγωνιστή. Ήταν ενδιαφέρουσα εμπειρία για μένα, γιατί έπρεπε να γίνω για λίγο κάποιος άλλος. Τα γυρίσματα ήταν απαιτητικά, γι’ αυτό και μερικές φορές παραπονέθηκα είτε γιατί κρύωνα είτε γιατί είχα κουραστεί. Με υπομονή όμως και πειθαρχία τελικά φτάσαμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Έμαθα πώς είναι να υποδύεσαι ένα συγκεκριμένο χαρακτήρα, όπως τον παρουσιάζει το σενάριο, καθώς και τον τρόπο που γυρίζεται μια ταινία. Βίωσα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι συντελεστές μια ταινίας, αλλά και το πόσο ευχάριστη και αστεία διαδικασία γίνεται πολλές φορές. Υπήρξαν πολλές στιγμές γέλιου, υπήρξε όμως και συγκίνηση στη σκηνή στο φάρο, όπου ο πρωταγωνιστής, εγώ δηλαδή, συναντώ και αποχαιρετώ τη φίλη μου».
Γαλάτεια Λαγουτάρη «Το πρόγραμμα για μένα ήταν μια πάρα πολύ ωραία και πρωτότυπη εμπειρία. Ο ρόλος που είχα ήταν αυτός του σκηνοθέτη. Συνέβαλα επίσης και στη μουσική επιλογή και εκτέλεση των μουσικών κομματιών στο πιάνο. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων είχαμε πολύ ωραίες στιγμές με πολύ γέλιο. Αν και στην αρχή είχαμε κάποιες δυσκολίες, στη συνέχεια καταφέραμε να συνεργαστούμε αρμονικά και να φτάσουμε σ’ ένα ωραίο αποτέλεσμα. Είμαι σίγουρη πως η ταινία θα αρέσει σε όσους τη δουν».
Χριστίνα Μυρσινιά Το πρόγραμμα για μένα ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία από την οποία αποκόμισα τους αναμνήσεις. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων βοήθησα ως φροντιστής. Τους σε κάθε ανάλογο εγχείρημα αρχικά αντιμετωπίσαμε κάποιες δυσκολίες, είτε με τον καιρό, είτε με τα αντικείμενα που απαιτούνταν, δυσκολίες τους που τελικά υπερνίκησε η θέληση και η ωραία διάθεση που είχαμε. Αυτό που θα θυμάμαι από τα γυρίσματα είναι οι στιγμές γέλιου μαζί με τα υπόλοιπα παιδιά και τους καθηγητές.
Ραφαηλία Λάσκαρη «Το πρόγραμμα ήταν για μένα μια ξεχωριστή εμπειρία από τη θέση του φροντιστή. Είχαμε ωραίες στιγμές με γέλιο. Ο καιρός μας δημιούργησε δυσκολίες σε κάποια γυρίσματα, αλλά γενικά υπήρξαν ωραίες στιγμές που μας έδεσαν σαν ομάδα με σκοπό ένα όμορφο αποτέλεσμα».
Χρυσάνθη Μουροπούλου Στο πρόγραμμα πρόσφερα ως ενδυματολόγος, αλλά βοήθησα και στο ντεκουπάζ. Οι στιγμές ήταν ευχάριστες και θα μείνουν αξέχαστες. Μάθαμε να συνεργαζόμαστε καλά σαν ομάδα. Πιστεύω ότι θα πετύχουμε ένα καλό αποτέλεσμα στο διαγωνισμό στον οποίο θα λάβουμε μέρος.
Όλγα Παππά «Αναμφισβήτητα, το πρόγραμμα συντέλεσε στην εισαγωγή μου στον κινηματογράφο. Ως φροντιστής μελέτησα τις σκηνές για να βρω τα αντικείμενα που χρειάζονταν. Επίσης, μπόρεσα να συνεισφέρω και σε άλλους τομείς, όπως στο σενάριο. Ευχαριστώ τους συμμαθητές και τους καθηγητές μου για την υπέροχη αυτή εμπειρία».
Νίκος Χούσος «Ως μουσικός επιμελήθηκα τα ηχητικά εφέ. Εξάλλου, η φιλία μου με τον πρωταγωνιστή της ταινίας με έκανε να ενδιαφερθώ ακόμη περισσότερο για τα γυρίσματα. Κέρδισα όμορφες στιγμές και γνώσεις από το πρόγραμμα, καθώς έμαθα το δεσμό της μουσικής – ήχου και του κινηματογράφου».
Ιωάννα Σκορδομπέκη «Στην ταινία είχα το μικρό ρόλο ενός προσώπου συμβολικού, αυτόν μιας γυναίκας που βγαίνει από μια εκκλησία και δίνει θάρρος στον πρωταγωνιστή λέγοντάς του πως όλα θα πάνε καλά. Επιλέον, βοήθησα και στο ντεκουπάζ σε κάποιες σκηνές του σεναρίου. Η αλήθεια είναι πως εντυπωσιάστηκα από το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας. Δουλέψαμε όλοι μαζί, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο και καταφέραμε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι στιγμές γέλιου και συνεργασίας όλων μας θα μου μείνουν αξέχαστες”.
Φίλιππος Αποστόλου: «Το συγκεκριμένο πρόγραμμα μου πρόσφερε μια μοναδική εμπειρία που θα μου μείνει αξέχαστη, γιατί μέσα από μια ευχάριστη ενασχόληση γνώρισα κάποια πράγματα σχετικά με τον κινηματογράφο. Πώς λειτουργεί ομαδικά ένα σύνολο ανθρώπων, πώς είναι να υποδύεσαι έναν άλλο χαρακτήρα, την προετοιμασία που απαιτείται για να συγκεντρωθούν τα αντικείμενα που χρειάζονται στα γυρίσματα των σκηνών και ό,τι έχει σχέση με τα πλάνα και το μοντάζ. Παρόλο που έχω δει πολλές ταινίες, τώρα μόνο καταλαβαίνω πώς λειτουργούν και συνειδητοποιώ τον κόπο που χρειάζεται για την υλοποίησή τους.
Βασιλική Ψυρούκη «Αυτό το πρόγραμμα μου έμαθε να λειτουργώ ομαδικά. Ακόμη, μου χάρισε ώρες γέλιου και παράλληλα δημιουργικότητας. Μέσω της καλής συνεργασίας καθηγητών και μαθητών καταφέραμε να έχουμε αυτό το υπέροχο αποτέλεσμα. Έτσι, αισιοδοξούμε για μια καλή θέση στο διαγωνισμό στον οποίο θα λάβουμε μέρος».
Σταύρος Γρηγοράκης «Ήταν μια καταπληκτική εμπειρία από την οποία μόνο ευχάριστα θυμάμαι. Πρόσφερα κάποιες ιδέες στο σενάριο που νομίζω πως βοήθησαν αρκετά. Το θεωρώ σπουδαίο που συμμετείχα στη δημιουργία μιας ταινίας και ελπίζω αυτή η διαφορετική οπτική και οργάνωση που έχει ο κινηματογράφος να με καθοδηγήσουν στη ζωή μου.