“Μπορούμε να ζωγραφίζουμε με ό,τι θέλουμε. Με γραμματόσημα, με καρτ ποστάλ, με μουσαμάδες, υφάσματα ταπετσαρίες, εφημερίδες, τα πάντα χωρούν σε ένα έργο Τέχνης“. Λέει ο Απολινέρ και συνθέτει το πρώτο “ποίημα -κολλάζ” με τίτλο “Δευτέρα στην οδό Κριστίν”, φτιαγμένο από λέξεις και φράσεις που ακούει σε ένα καφέ,. Σύμφωνα με μια πιο θεωρητική προσέγγιση, το κολλάζ σηματοδοτεί μια καμπή στην ιστορία της αναπαράστασης καθώς οι συνθέσεις του δεν θυμίζουν την πραγματικότητα αλλά απλά την επικαλούνται. Η χρήση των papiers colles (= επικολλημένα χαρτιά) στη ζωγραφική αξιοποιήθηκε πρώτα από τον Μπρακ και τον Πικάσο τo 1912 ενώ το κολάζ αποτέλεσε το κατεξοχήν μέσο έκφρασης της αισθητικής αναρχίας των Ντανταϊστών κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου. Διατρέχοντας κινήματα και εποχές αλλάζει μορφές και περνά από τον Σουρεαλισμό στην Arte Povera και την Pop art, στην σύγχρονη τέχνη, την μουσική και τη λογοτεχνία. Θα γίνει ένα «όπλο» στα χέρια του Μπάροουζ όπου με τη χρήση του cut- up “κάθε αφηγηματικό απόσπασμα ή κάθε απόσπασμα ποιητικών εικόνων, εν γένει, υπόκειται σε άπειρες παραλλαγές, και μπορεί όλες να είναι από μόνες τους ενδιαφέρουσες και αξιόλογες”.
Με την έλευση της πληροφορικής η λογική του κολλάζ στη ζωή μας είναι πιο έντονη από ποτέ στον βαθμό που κάθε λογής πληροφορία και εικόνα αναζητείται ή φτάνει σ’ εμάς με σχεδόν τυχαίο τρόπο μέσα από τον μικρό “καμβά” της οθόνης ενός PC. Οποιαδήποτε πιθανή σύνθεση ή σύνδεση μπορεί να γίνει εύκολα ψηφιακά, εις βάρος βέβαια της επαφής με την ύλη και της hand made αισθητικής. Πίσω στα μέρη μας, ο Μυτιληνιός Ioannis Maidanos (Γιάννης Μαϊδανός) εξακολουθεί να αναζητά την πρώτη ύλη για τα έργα του εκεί έξω, στην καθημερινότητα της πόλης, στα περιοδικά, στις αφίσες, στα παλαιοβιβλιοπωλεία και όπου το χαρτί σημαίνει ακόμα κάτι. Ίσως επειδή είναι και ο ίδιος ένα κολλάζ διαφορετικών ιδιοτήτων, ερεθισμάτων και εκφράσεων που αγαπά την ετερογένεια και δεν θέλει να “συμμορφωθεί” με συμβατικές αναπαραστάσεις πάνω στην επίπεδη επιφάνεια ενός καμβά. Ένα από τα στοιχεία που συντελούν στην δημιουργία του προσωπικού κολλάζ του Γιάννη Μαϊδανού είναι αρχικά η Μουσική. Ασχολήθηκε με την “κοινωνιολογία του ρεμπέτικου”, σε σειρά εκπομπών της ΕΡΑ , αργότερα με το New Wave στην εκπομπή “Ρυθμοί”, είναι συλλέκτης βινυλίου ενώ αυτό το διάστημα “περιοδεύει” σε διάφορα καφενεία της Λέσβου μαζί με ρεμπέτικες κομπανίες παίζοντας τα αγαπημένα του τραγούδια.
Ιδρυτής του συλλόγου ‘’ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ’’ πραγματοποιώντας, σαν κιθαρίστας, τραγουδιστής και μελετητής του κοινωνιολογικού αυτού φαινομένου, πολλές συναυλίες, εκδηλώσεις και ομιλίες, τόσο εδώ στη Λέσβο με παρότρυνση του καθηγητή Γιώργου Νικολακάκη όσο και σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας ο Γιάννης Μαιδανός εξακολουθεί να μιλά για την επιρροή και την συμβολή του ρεμπέτικου στα μουσικά μας δρώμενα, σαν ένα είδος που συνεχίζει να επηρεάζει τα πολιτισμικά και κοινωνικά μας χαρακτηριστικά. Η ενασχόλησή του με το θέατρο, την ποίηση αλλά και τη… μαγειρική συμπληρώνουν το πληθωρικό κολλάζ του Μυτιληνιού καλλιτέχνη που τελευταία ασχολείται με το μοντάζ και τη σκηνοθεσία ενώ έχει εισβάλει και στον χώρο της μόδας αφού πολλά από τα κολλάζ του παίρνουν μέρος σε “fashion Show” καθώς τυπώνονται πλέον πάνω σε μπλουζάκια, τσάντες, πορτοφόλια και βαλίτσες! Το νέο του Project είναι να δημιουργήσει εδώ στη Μυτιλήνη ένα “Μακρύ κολάζ” με την συμμετοχή των επισκεπτών σε πραγματικό χρόνο, δημιουργώντας από κοινού ένα πρότυπο έργο “Createyourowncollage”, ενώ αν πατήσετε collage.gr θα βρεθείτε στο site του!
“Το υλικό μου είναι οι χιλιάδες φωτογραφίες που συγκεντρώνω για χρόνια. Όταν έχω χρόνο, «σκαλίζω» το υλικό μου χωρίς προσπάθεια, χωρίς πρόθεση μέχρι που μια στιγμή κάποια από αυτές τις φωτογραφίες μου δίνει ένα ερέθισμα, το οποίο γίνεται ταυτόχρονα κι έμπνευση για να δημιουργήσω. Αυτό που προκύπτει, είναι ένα κατ’ εξοχήν σουρεαλιστικό αποτέλεσμα, αφού σώματα και πρόσωπα ανθρώπων αναμειγνύονται με ζώα, αντικείμενα και τοπία, αλλά και φανταστικές εικόνες. Όλα αυτά λειτουργούν σε ένα ετερόκλιτο περιβάλλον, για να δημιουργήσουν μια έντονη αντίθεση τόσο στα χρώματα, όσο και στους συνειρμούς. Κι αυτό ακριβώς το συναίσθημα πιστεύω δέχεται κανείς όταν βλέπει τα έργα μου”.
Έλαβε μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Πάτρα, 1982 και 1986 στην Αθήνα (Γκάζι) 1992 και στη Μυτιλήνη, 1995 και 1997. Το 2006 γίνεται η πρώτη ατομική – θεματική του έκθεση στη Λέσβο με 21 επιλεγμένα έργα collage στον εκθεσιακό χώρο «Δίαυλος» ενώ το καλοκαίρι του 2007 εκθέτει σε μεγάλες επιφάνειες πειραματικά έργα του projectZen-collage, «Τέχνη χωρίς πρόθεση και προσκόλληση» σε ιδιωτικό πολυχώρο στο Λαύριο.
“Το collage αποτελεί για μένα ένα ανατρεπτικό παιχνίδι, που δεν ακολουθεί κανόνες και έτσι δεν περιορίζει την έμπνευση. Με κρατά σε μια διαρκή μετάσταση μεταξύ του πραγματικού και του υπερβατικού, ισορροπώντας πάνω στη λεπτή γραμμή που διαχωρίζει και ενώνει αυτά τα δύο, σαν όνειρο μέσα σε ένα όνειρο, όπως αναρωτιόταν κι ο E.A.Poe … Is all that we see or seem but a dream within a dream?
“Επικεντρώθηκα στο φωτογραφικό collage, γιατί με συναρπάζει το γεγονός να με οδηγεί το υπάρχον υλικό σαν ερέθισμα, για να παράγω εγώ ιδέα και ταυτόχρονα έργο. Αυτό το ίδιο θα με βάλει να ψάχνω κάτι άλλο για να το ταιριάξω, είτε χρωματικά, είτε αισθητικά, συνειδητά ή αυτοματικά. Είναι παιδιά της συγκυρίας ανάλογα με το θυμικό, την κατάσταση που βρίσκομαι, πως βγαίνει αυτό σε συναίσθημα και πως αναλαμβάνει από μόνο του το φωτογραφικό υλικό να “μιλήσει” σε άλλη γλώσσα”.
Τον Ιούλιο του 2012 πραγματoποιεί στην Πύλη D’ Amboise θεματική έκθεση με 30 πρωτότυπα έργα και με τίτλο”Dream within a dream “ και το καλοκαίρι του 2013 εκθέτει στον πολυχώρο Bonito έκθεση με νέα έργα με τον τίτλο « Όναρ ή ήπαρ ». Έως και σήμερα έχει λάβει μέρος σε αρκετές εκθέσεις στην Αθήνα σε πολυχώρους και τεχνοχώρους στο κέντρο της πόλης με έργα μου τυπωμένα σε επιφάνειες. Το 2017 συμμετέχει στο ‘’Δωμάτιο project’’ ένα διαδραστικό καλλιτεχνικό δρώμενο διάρκειας 30 ήμερων που περιλάμβανε εκφάνσεις από όλους τους χώρους της Τέχνης με ιδιαίτερη ευαισθησία σε άτομα με αναπηρία (συμμέτοχη τους ως καλλιτέχνες και ειδικά διαμορφωμένος χώρος για την φιλοξενία τους ως επισκέπτες). Συμβάλλοντας στο παραπάνω εγχείρημα εκτός από τα έργα του, οργάνωσε την δημιουργία ενός longe collage με την συμμετοχή των επισκεπτών σε πραγματικό χρόνο, δημιουργώντας με συμμετοχή κοινού ένα πρότυπο έργο « Createyourowncollage » μήκους 3 μέτρων.
“Οι επιρροές μου προέρχονται από τo ντανταϊσμό, το φουτουρισμό και το σουρεαλισμό, ενώ τα πάνω από 400 collage που έχω φιλοτεχνήσει μέχρι σήμερα, είναι όλα χειροποίητα και χωρίς καμία επέμβαση μέσω υπολογιστή.
Τα κυρίαρχα θέματά του προέρχονται από τη θρησκεία, Φύση (φυτά – ζώα), γυναίκα, πόθος, σεξουαλισμός, αισθήσεις, ποίηση. “Κι όλα αυτά εναρμονίζονται μέσα στο περιβάλλον της εικόνας, όπως στέκεται και λειτουργεί μέσα στις 3 γνωστές διαστάσεις και φυσικά στην 4η τον χρόνο που πάντα υπάρχει, αφού εκεί “παγώνει” το αποτέλεσμα. Μ’ αρέσει να ξαφνιάζω τον θεατή ενός έργου μου, να του μεταφέρω και να δέχεται το ίδιο ξάφνιασμα που βιώνω κι εγώ κατά την δημιουργία του, όπου χωρίς πρόθεση και προσπάθεια οι φωτογραφίες αποκτούν ζωή και βούληση, οδηγούν το χέρι μου να τις τοποθετήσει στο περιβάλλον που τους αξίζει. Γιατί στην ουσία, αυτό είναι collage, η μεταφορά ενός “αντικειμένου” από ένα περιβάλλον , φόντο, background , σε ένα άλλο. Δεν μπορεί να φανταστεί κανείς πόσο αυτή η μεταφορά αλλάζει τις ιδιότητες του αντικειμένου, το απογειώνει, το ισοπεδώνει, το διαστρέφει, το εξαϋλώνει και όσα άλλα ρήματα θέλει ας βάλει κάποιος. Γιατί αυτή η μεταφορά δεν βγάζει μόνο θετικά , μαλακά, όμορφα στοιχεία, αλλά και τα αντίθετα τους αρνητικά, σκληρά, άσχημα, καθώς για μένα η δυαδικότητα δεν είναι άλλο από παροδική έκφραση του ίδιου αντικειμένου που απλά “παίζει” σε συνθήκες χώρου και χρόνου”.
Στο χώρο του θεάτρου η πρώτη του επαφή και συνεργασία ήταν στην Πάτρα στο θεατρικό εργαστήρι με την Μαριέτα Ριάλδη καθώς και η συμμετοχή του σε παραστάσεις από το θέατρο του παραλόγου που οργανώθηκαν εκεί με την παρουσίαση έργων , Περιμένοντας τον Godot, Άσμα για το σκιάχτρο της Λουζιτάνια, Ανδόρα, Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία κλπ. Στην συνέχεια στην πόλη της Μυτιλήνης συνεργάστηκε με τις ομάδες και τα εργαστήρια Θεάτρου, ‘’Μπουρίνι’’ και ‘’ Θεόφιλος’’.
“H διάσταση του χρόνου είναι παρούσα σε όλα τα έργα μου ( όπως και οι άλλες 3 ωστόσο), με τις πολλές της δράσεις. Πότε εγκλωβίζει και καθηλώνει τα δρώμενα τα αγαλματοποιεί και τα δένει άρρηκτα με εμμονές, ψευδαισθήσεις, διαστροφές, πόθους και πότε τα ηφαιστειώνει και τα απελευθερώνει σε μια αέναη μα και δυναστική ταυτόχρονα αναζήτηση του Άπαντος, του τέλειου, του ιδανικού που φυσικά δεν υπάρχει. Τα θέματα που προκύπτουν (και λέω προκύπτουν, αφού είπαμε γίνονται χωρίς πρόθεση, σκοπό, στόχο και προσπάθεια) είναι ελεύθερα , ανεξάρτητα από μένα πλέον, μιλάνε τη δική τους γλώσσα και επικοινωνούν άμεσα με τον θεατή.
Site: www.collage.gr/
FB: https://www.facebook.com/Collage Ioannis Maidanos
Μια κριτική των έργων του Ioannis Maidanos από τη φιλόλογο Ράνια Λάμπρου-Αύγουστος 2013
“Μια έκθεση έργων κολλάζ του εικαστικού και ποιητή Ι.Μ που στην πρώτη επιδερμική επαφή μαζί της δείχνει να ακροβατεί ανάμεσα στο Dada και στο ευπώλητο φωτορεπορτάζ , συνδυάζοντας γόνιμη οργιαστική πολυχρωμία από στοιχεία γοτθικά μέχρι grotesque, αναβλύζοντας έναν επιθετικό σεξισμό.
Στη δεύτερη ματιά η δημιουργική φωτο-συγκόλληση επιχειρεί μια έξοχη ανάπλαση ενός θρυμματισμένου πολυεπίπεδου κόσμου. Ο ονειρικός χώρος που μετουσιώνει τα χάρτινα αποκόμματα σε συμπαγείς ολότητες , άλλοτε έχει ρευστά και εκτατά όρια και ενίοτε θέτει στεγανά γραμμικά πλαίσια. Ιχνηλατεί ανεκπλήρωτες φαντασιώσεις με αρρενωπό σφρίγος σ’ ένα θρίαμβο της αντισυμβατικότητας , ένα οπτικό ράπισμα στον μικροαστικό καθωσπρεπισμό/κομφορμισμό.
Οι συνθέσεις απαρτίζονται από ένα ιδιότυπο αμάλγαμα που μεταμορφώνει το αγοραίο καθημερινό ( από φθαρμένο, χρηστικό και χυδαία εμπορικό) σε μια νέα περιεκτική πραγματικότητα εξίσου απτή και πιθανή με τη βιωμένη συνήθεια. Ο καλλιτέχνης παίζει με το οπτικό ερέθισμα εγκαταλείποντας τις αποδεκτές περιορισμένες συμβάσεις των συμβόλων, ξηλώνει με βίαιη ορμή τα στερεότυπα που βολεύουν και διαιωνίζουν την από κοινού συμφωνημένη πλάνη.
Η τέχνη του εκκινεί από την ευτέλεια του χάρτινου υλικού, εκμεταλλεύεται τεχνηέντως την κατακλυσμιαία οπτική εισβολή (ως παγκοσμιοποιημένη γλώσσα) και με το ψαλίδι του αφυπνίζει, προτείνοντας μια επαναθέαση… αυτές οι τομές είναι βασικά οι αφαιρέσεις αντικειμένων από το συνηθισμένο περιβάλλον τους και οι καθορισμοί τους σε νέα περιβάλλοντα, που με τη σειρά τους αιφνιδιάζονται από τις απρόσμενες εισβολές και επαναπροσδιορίζονται ανάλογα με τον εισβολέα…
Θέτει έτσι σε λειτουργία έναν αειθαλή μηχανισμό πρωτότυπων συνειρμών , παρωδεί και παράλληλα αναβαπτίζει προλειαίνοντας το έδαφος για μια αβίαστη αυθόρμητη, απρογραμμάτιστη , ολιστική αντίληψη. Μέσα από καινοφανείς οπτικές αναλογίες προχωρά αντιστικτικά αποφεύγοντας συνειδητά μια επαμφοτερίζουσα διπολική ερμηνεία προκαλώντας τον θεατή να ενσωματωθεί στην αέναη ροή, σπάζοντας το φράγμα της μνήμης και παρακάμπτοντας τους δεσμευτικούς περιορισμούς των ιδεολογιών.
Έργα λοιπόν που προσλαμβάνονται πολυεστιακά και δοκιμάζουν την αντοχή της κρατούσας αισθητικής αποτίμησης ως ένα βαθμό αποκαθηλώνουν στείρες πεποιθήσεις που εμπόδιζαν ανέκαθεν την αυθεντική αυτοματική απόλαυση. Ένας θαυμαστός καινούργιος κόσμος … brain new world … εξίσου αταβιστικά και αμοραλιστικά παλαιωμένος, διεκδικεί την προσοχή του θεατή που οφείλει να απορροφά χωρίς να συγκρίνει, να κρίνει να λογοκρίνει. Δείτε τα λοιπόν με το άλλο βλέμμα , το έσω και εντάξτε τα στον προσωπικό σας χώρο. Το ασυνείδητο επανακάμπτει, η λογική προσωρινά υποχωρεί αν και ξέρει πως θα δώσει αμφίρροπη μάχη στα λίγα εκατοστά κάθε πίνακα με τις ψευδαισθήσεις και τις παρορμήσεις αλλά τελικά αυτή η χρονική διάρκεια των όποιων συγκρούσεων θα τανύζεται και θα εφελκύεται κάνοντας τα έργα να ζουν μελλοντικά εντός μας”.
