“Αν και οι 35 κατηγορούμενοι θα αφεθούν ελεύθεροι σύντομα, έλαβε χώρα σήμερα μια κραυγαλέα κακοδικία στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Χίου, όπου οι 32 από τους 35 κατηγορούμενους βρέθηκαν ένοχοι. Οι 35 είχαν συλληφθεί βίαια και αυθαίρετα στο κέντρο της Μόριας στην Λέσβο στις 18 Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο επεισοδίων που ξεκίνησαν ως μια ειρηνική διαμαρτυρία έξω από τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO). Αυτή η εγγενώς επισφαλής απόφαση, η οποία λήφθηκε παρά την συντριπτική έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων, υπήρξε το αποτέλεσμα μιας δίκης που διήρκεσε μια εβδομάδα και στο πλαίσιο της οποίας σημειώθηκαν συνεχείς παραβιάσεις θεμελιωδών αρχών δίκαιης δίκης, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και θέτει σημαντικά ερωτήματα για την αμεροληψία. τόσο των δικαστών όσο και της εισαγγελέως της έδρας.
32 από τους 35 κατηγορούμενους κρίθηκαν ένοχοι για τετελεσμένη σωματική βλάβη εναντίον αστυνομικών αλλά απαλλάχθηκαν από κάθε άλλη κατηγορία. Οι 3 εξ αυτών που πιάστηκαν από πυροσβέστη εκτός του κέντρου της Μόριας κρίθηκαν αθώοι για όλες τις αξιόποινες πράξεις για τις οποίες κατηγορούνταν. Η μαρτυρία που δόθηκε εναντίον τους δεν θεωρήθηκε αξιόπιστη καθώς ο πυροσβέστης προέβη σε εσφαλμένη αναγνώριση προσώπων κατά την ακροαματική διαδικασία.
Αν και τα αποδεικτικά στοιχεία εναντίον των υπολοίπων 32 κατηγορουμένων εμφάνιζαν παρόμοιες ασυνέχειες, οι 3 δικαστές και οι 4 ένορκοι έκριναν ομόφωνα ότι και οι 32 είναι ένοχοι. Αυτή η απόφαση ελήφθη χωρίς να έχει αποδείξει η εισαγγελέας ότι πληρώθηκαν τα απαραίτητα στοιχεία του εγκλήματος: υπήρχαν μόνο στοιχεία που καταδείκνυαν ότι υπέστη ελαφρά σωματική βλάβη ένας από τους αστυνομικούς και δεν υπήρχαν πειστικά στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι οι συγκεκριμένοι 32 κατηγορούμενοι επιτέθηκαν σε αστυνομικό. Οι αστυνομικοί που κατέθεσαν ως μάρτυρες κατηγορίας, δήλωσαν πως οι 32 που συλλήφθησαν εντός του κέντρου της Μόριας ήταν ένοχοι απλώς επειδή ήταν παρόντες στο Αφρικανικό τμήμα του κέντρου αφού είχαν λήξει τα επεισόδια μεταξύ κάποιων μεταναστών και της διμοιρίας των ΜΑΤ. Το γεγονός ότι το δικαστήριο επικύρωσε με την απόφαση του το σκεπτικό ότι η ενοχή μπορεί να συναχθεί λόγω φυλής και τοποθεσίας κοντινής σε αυτήν όπου έλαβαν μέρος τα φερόμενα εγκλήματα θέτει ένα εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούμενο για την σύλληψη στο πλαίσιο επεισοδίων και διαδηλώσεων.
Στους μάρτυρες υπεράσπισης περιλαμβάνονταν κάτοικοι από την Μυτιλήνη και το κέντρο της Μόριας, οι οποίοι επιβεβαίωσαν ότι το κέντρο δεν εκκενώθηκε ποτέ, ότι οι άνθρωποι εισέρχονταν και εξέρχονταν του κέντρου ελεύθερα καθ ΄όλη την διάρκεια εκείνου του απογεύματος μέσω των εισόδων στο πίσω μέρος του κέντρου και ότι στο κέντρο επικρατούσε ησυχία για σχεδόν μια ώρα πριν ξεκινήσουν οι συλλήψεις. Πολλοί κατηγορούμενοι κατέθεσαν ότι συμμετείχαν στην ειρηνική διαδήλωση, διεκδικώντας ελευθερία κινήσεως από την Λέσβο προς την ελληνική ενδοχώρα, να λάβει τέλος η άδικη διαδικασία ασύλου στο νησί και βελτίωση των συνθηκών στην Μόρια. Όπως εξήγησαν, οι αστυνομικοί ανταποκρίθηκαν βίαια, διασκορπώντας τους διαδηλωτές με υπέρμετρη χρήση δακρυγόνων. Άλλοι κατέθεσαν ότι εισήλθαν στην Μόρια όταν επικρατούσε ήδη ηρεμία, για να βρεθούν βιαία συλληφθέντες κατά την επιδρομή της αστυνομίας. Η υπερβολική χρήση βίας από τους αστυνομικούς επιβεβαιώθηκε κατά την διάρκεια της δίκης μέσω ιατρικών βεβαιώσεων των τραυμάτων που υπέστησαν οι κατηγορούμενοι, βιντεοληπτικό υλικό των συλλήψεων και την κατάθεση πολλών μαρτύρων και κατηγορουμένων. Η εισαγγελία της Μυτιλήνης έχει ήδη κινήσει την διαδικασία έρευνας κατά αγνώστων αστυνομικών για την πρόκληση σοβαρών σωματικών βλαβών σε 12 από τους 35 κατηγορουμένους.
Η δίκη στην Χίο έβριθε διαδικαστικών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της απουσίας διερμηνείας για το μεγαλύτερο κομματί της δικής καθώς και του ιδιαίτέρως περιορισμένου χρόνου που δόθηκε στους κατηγορούμενους και τους μάρτυρες υπεράσπισης να παρουσίασουν την δική τους σκοπιά των γεγονότων. Μια διεθνή αποστολή νομικών παρατηρητών ήταν παρούσα κατά την διάρκεια της δίκης, η οποία έχει ανάλαβει την εκπόνηση εντός του προσεχούς μέλλοντος μια αναφοράς σχετικά με το αν τηρήθηκαν κατά την ακροαματική διαδικασία τα εχέγγυα δίκαιης δίκης.
Αψηφά την λογική το γεγονός ότι παρά την ύπαρξη βιντεοληπτικού υλικού στο οποίο φαίνονται επιθέσεις αστυνομικών κατά των κατηγορουμένων και παρά την αδυναμία των αστυνομικών που κατέθεσαν ως μάρτυρες να αναγνωρίσουν οποιονδήποτε από τους 35 κατηγορούμενους στο δικαστήριο, οι 32 βρέθηκαν ένοχοι.
Αυτή η απόφαση ελήφθη 4 ημέρες μετά τις συλλήψεις της 23ης Απριλίου 2018 και τις συνακόλουθες προσαγωγές 122 ατόμων – κυρίως Αφγανικής καταγωγής – οι οποίοι διαδήλωναν ειρηνικά στην Μυτιλήνη και δέχθηκαν βίαιες επιθέσεις από ένοπλους φασίστες κακοποιούς προτού συλληφθούν από την αστυνομία. Ανησυχούμε ιδιαίτερα ότι η απόφαση του δικαστηρίου της Χίου μπορεί να αποτελέσει πάτημα για το κράτος να συνεχίσει να ποινικοποιεί τις διαδηλώσεις ανθρώπων που αντιστέκονται στις εχθρικές πολιτικές που υιοθετεί το κράτος εναντίον τους.
Οι 32 κατηγορούμενοι στους οποίες επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 26 μηνών έχουν ασκήσει έφεση κατά της απόφασης. Η ίδια η ποινή είναι παράλογη καθώς υπερβαίνει κατά 19 μηνές τους 7 μήνες που πρότεινε ως ποινή η εισαγγελέας κατά το πέρας της διαδικασίας.
Καθώς η ποινή των 32 υπόκειται σε αναστολή, το θετικό νέο είναι ότι μετά από εννέα μήνες άδικης προφυλάκισης ενώ περίμεναν να εκδικαστεί η υπόθεση, οι 35 θα αφεθούν επιτέλους ελεύθεροι”.
