Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ημερίδα που απευθύνεται σε διατηρητές τοπικών ποικιλιών, και επαγγελματίες εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού, πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 30 Αυγούστου στην αίθουσα εκδηλώσεων του Επιμελητηρίου, από τον Οργανισμό ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και τον ΑΙΓΙΛΟΠΑ Λέσβου.
Η ημερίδα είχε ως τίτλο: «Αξιοποίηση και βελτίωση τοπικών και ξενικών ποικιλιών φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων» και το παρόν έδωσαν μεταξύ άλλων αγρότες, τεχνολόγοι γεωπόνοι, γεωπόνοι, αρκετοί επαγγελματίες και έμποροι.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, ομιλητές ήταν η κ. Ραλλίτσα Τσίγγου, Γεωπόνος Msc, Υπεύθυνη Εστιακού σημείου Λέσβου του «ΑΙΓΙΛΟΠΑ», που ανέπτυξε τις δράσεις του για την αξιοποίηση των τοπικών ποικιλιών των καρποφόρων δένδρων και η Δρ. Παυλίνα Δρογούδη, από το Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, με θέμα «Αξιολόγηση και βελτίωση τοπικών και ξενικών ποικιλιών πυρηνοκάρπων – σύγχρονες τάσεις και προκλήσεις».
Η δράση του ΑΙΓΙΛΟΠΑ και η φιλοσοφία του
Με βάση την εισήγηση και της κ. Τσίγγου στην ημερίδα, οι σύγχρονες τάσεις στις καλλιέργειες και οι αναγκαιότητες στην αξιοποίηση των γενετικών πόρων, δημιουργούν πρότυπα ποιότητας.
Η διατήρηση και η ανάδειξη του γενετικού πλούτου της Λέσβου προϋποθέτει την περαιτέρω ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας και την ανάγκη δημιουργίας μιας τοπικής Kοινοτικής Τράπεζας Σπόρων, που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη συμπράξεων.
Η Kοινοτική Τράπεζα Σπόρων είναι η τοπικά διαχειριζόμενη -ως επί τω πλείστο άτυπο θεσμικό όργανο- με βασική λειτουργία τη διατήρηση των σπόρων προς σπορά για τοπική χρήση, την ενίσχυση των τοπικών συστημάτων και την υποστήριξη της διατήρησης της αγροβιοποικιλότητας στο αγρόκτημα.
Μια τέτοια τράπεζα δεν κατέστη δυνατό να λειτουργήσει ακόμη στη Λέσβο, ωστόσο από το 2014 ακόμη έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες στην κατεύθυνση αυτή, με τη συνδρομή και του ΑΙΓΙΛΟΠΑ, ως αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, που τα τελευταία χρόνια έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες σε πανελλαδικό επίπεδο.
Η κοινωνική – κοινοτική διαχείριση της γεωργικής βιοποικιλότητας ως θεσμός
Συγκεκριμένα, οι προτάσεις του ΑΙΓΙΛΟΠΑ συμπυκνώνονται στις εξής παραμέτρους : οι κοινοτικές τράπεζες σπόρων μπορούν να παρέχουν άμεση πρόσβαση σε τοπικές προσαρμοσμένες ποικιλίες, καθώς αυτό θα βοηθούσε πολύ στην ανάπτυξη της ανθεκτικότητας εκ μέρους της κοινότητας για την αντιμετώπιση της ευπάθειας που προκαλεί η κλιματική αλλαγή και οι πιέσεις της παγκοσμιοποιημένης αγοράς.
Η συμμετοχική βελτίωση των καλλιεργειών (όπου συμμετοχική βελτίωση είναι η συνεργασία αγροτών και επιστημόνων μαζί για τη βελτίωση των ποικιλιών) με τη χρήση των τοπικών ποικιλιών μπορεί να βελτιώσει τις γνώσεις και τις τεχνικές ικανότητες των κοινοτικών τραπεζών σπόρων ώστε να ικανοποιήσουν τις ανάγκες της κοινότητας, για ένα ποικίλο και διαφορετικό σύνολο καλλιεργειών και ποικιλιών.
Ακόμη, οι Κοινοτικές τράπεζες σπόρων ως θεσμός που βασίζεται στην κοινωνική – κοινοτική διαχείριση της γεωργικής βιοποικιλότητας, μπορεί να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή των δικαιωμάτων των γεωργών, από την άποψη της αναγνώρισης, τη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, τον επιμερισμό των ωφελειών και την ανάπτυξη υποστηρικτικής πολιτικής και ευνοϊκών ρυθμιστικών νομοθετικών πλαισίων για τους σπόρους.
«Στόχος μας είναι η συνεργασία τόσο με βιοκαλλιεργητές όσο και με επιστήμονες, ώστε η έρευνα να καλύπτει τις ανάγκες της βιολογικής γεωργίας και των αγροτών που την εξασκούν», μας είπε η κ. Τσίγγου που πρωτοστατεί στη Λέσβο ως υπεύθυνη του εστιακού σημείου της εταιρείας στο νησί.