Οι Ναΐφ ζωγράφοι είναι αυτοδίδακτοι ζωγράφοι που ωστόσο δεν εκφράζουν μια τέχνη “αρχάριων” αλλά ζωγραφίζουν από μια απαράμιλλη εσωτερική ευαισθησία για όλα τα θέματα που αφορούν τη ζωή. Η Γαλλική λέξη ναΐφ προέρχεται από τη λατινική ΝΑΤΙVUS που σημαίνει: Φυσικός – Αυθόρμητος. Έτσι αυθόρμητα και χωρίς να έχει λάβει ποτέ θεωρητικές ή πρακτικές γνώσεις στα εικαστικά, έπιασε για πρώτη φορά τα πινέλα της η Ειρήνη Γεραγώτου από τα Πάμφιλα. Αν και δεν ανήκει σε κάποια “κατηγορία”, όπως και η ίδια ισχυρίζεται η Ειρήνη έχει ενσωματώσει στη ζωγραφική της την παράδοση του νησιού με έναν απλό και αυθόρμητο τρόπο όπως οι Ναΐφ ζωγράφοι.
Γέννημα θρέμμα του χωριού των Παμφίλων από το οποίο δεν έφυγε ποτέ, η Ειρήνη ξεκίνησε να ζωγραφίζει απλά μοτίβα από μικρό κορίτσι όταν σχεδίαζε τα πατρόν για τα “κοφτά” κεντήματα της μητέρας της. “Τα σχέδια που κοσμούσαν τα τραπεζομάντηλα της, θυμάμαι, ήταν τεράστια και εγώ κυλιόμουν πάνω τους για να τα καταφέρω! Δεν έφτανα να ζωγραφίσω. Η πρώτη μου επαφή με το σχέδιο ήταν αυτά τα πατρόν. Τα σχέδια που έκανα τότε είχαν σχέση με την παράδοση του νησιού και όλες οι εικόνες που είχα ήταν αυτά τα μοτίβα. Αυτά τα οποία έκαναν η μητέρα μου και η γιαγιά μου που διαρκώς κεντούσαν κι έραβαν, σχέδια και δαντέλες τα οποία είχαν ως κεντρικό τους θέμα τα λουλούδια, τη φύση”.
Αργότερα, το 92, όταν παντρεύτηκε και ήρθαν και τα παιδιά, δύο αγόρια, δεν σκέφτηκε ποτέ ότι θα συνέχιζε να ζωγραφίζει. Ήταν ο σύζυγός Γιάννης που την προέτρεψε να ξαναπιάσει τα πινέλα και που ως σήμερα στέκεται αρωγός και υποστηρικτής του ταλέντου της και του πάθους της για τη ζωγραφική.
“Μια μέρα ζωγράφιζα κάρτες για τα παιδιά. Κάτι προσκλήσεις. Μίκυ Μάους, απλά σχέδια. Ο Γιάννης ήρθε από πάνω μου και μου είπε ότι εσύ έχεις χέρι. Και μόνος του χωρίς να του πω τίποτα μου αγόρασε τα βασικά. Μου έφερε τα πρώτα δώρα που ήτανε μία ακουαρέλα και μου φαίνεται κάτι κηρομπογιές, έκανε ο ίδιος έρευνα για το τι χρειάζεται κάποιος που ζωγραφίζει και μετά πήγαινε και μου τα έφερνε”.
Όμως δεν ήταν μόνο ο σύζυγός της που την ενθάρρυνε να ασχοληθεί με αυτό που αγαπάει αλλά και όλη της οικογένεια και η φίλοι της. Όπως λέει και η ίδια ό,τι έχει κάνει “είναι αποτέλεσμα των πράξεων καλών ανθρώπων”.Δεν είναι όμως τυχαίο που οι καλοί άνθρωποι βρίσκονται στο δρόμο της καθώς η Ειρήνη, αγνή σαν τα ίδια τα μοτίβα της έχει έναν μοναδικό τρόπο να μεταδίδει την καλοσύνη της, έναν φυσικό τρόπο που σε αιχμαλωτίζει. Έτσι απλά μας άνοιξε το σπίτι της, ένα μικρό πανέμορφο σπιτάκι που σε κάθε σπιθαμή έχει τους πίνακες της! Σχέδια απλά, μοτίβα πηγαία και τρυφερά μιας άλλης εποχής…
(Σκίτσο του πατέρα της)
“Δεν πίστευα ποτέ ότι θα μπορούσα εδώ στο χωριό να κάνω αυτό που μου αρέσει. Δεν ξέρω αν είναι “ναΐφ” ή όχι, δεν ξέρω πως αποκαλείται. Εμένα μου άρεσε αυτή η παιδικότητα, μου άρεσε το παραμύθι, δεν έχω ξεφύγει από αυτό και δε θέλω. Μου αρέσουν τα έργα που προκαλούν την αγνότητα και την καλοσύνη δεν μου αρέσουν τα μοντέρνα, τα σύγχρονα. Μαθήματα όχι δεν έχω κάνει. Το σκέφτηκα αλλά τα οικονομικά όταν έχεις δύο παιδιά που σπουδάζουν είναι ένα ζήτημα και ο λίγος χρόνος που μπορείς να αφιερώσεις. Αλλά όταν βλέπω κάτι που μου αρέσει πολύ μία εσωτερική δύναμη με κινεί να το ζωγραφίσω,Τα πρώτα μου έργα τα χάριζα σε φίλους μου που με ενθάρρυναν να ζωγραφίσω κάτι. Πρώτη φορά έκανα μια εξωτερική δουλειά τώρα στον τοίχο στο νέο μαγαζί της Εύας στην “Σμύρνη” και κάποια εσωτερικά μοτίβα πάνω σε ξύλο. Είναι μια δουλειά που ευχαριστήθηκα πολύ. Ότι κι αν έχω κάνει ήταν πάντοτε ζήτημα καλών ανθρώπων. “.
Η Εικαστική Παρέμβαση και ο πίνακας των …5.000 ευρώ
“Ποτέ δεν είχα επαφές με άλλους ομότεχνους μου σε εκθέσεις. Ντρεπόμουν πάρα πολύ πήγαινα τα έργα μου τα άφηνα. Η πρώτη μου συμμετοχή ήταν σε μια έκθεση του Συλλόγου των Παμφίλων όπου η πρόεδρος η Νατάσα τότε μου είπε να τυπώσουμε και κάποιες καρτούλες με ένα ζωγραφικό απλό μοτίβο. Αυτή την είδε τυχαία ένας κύριος από την Αυστραλία ο οποίος ήταν φίλος με τα αδέλφια του πεθερού μου που ήταν στη ζωή τότε. Αυτός λοιπόν ήθελε να τα αποδώσει μία χάρη στην οικογένεια του άντρα μου, την οικογένεια Αντωνέλου που είχαν βοηθήσει πάρα πολύ κόσμο στην Αυστραλία. Αυτός μου ζήτησε να μας δώσει λεφτά, ν σπουδάσει τα παιδιά μου και άλλα πολλά που φυσικά δεν τα δεχτήκαμε, Πήρε όμως την πρωτοβουλία και έβαλε το όνομά μου στην Εικαστική Παρέμβαση Λέσβου. Από κει και πέρα άρχισα να κάνω κάποιες συλλογικές εκθέσεις.
Τα παιδιά μου και ο άντρας μου με στηρίζουν πολύ. Καταρχήν αποδέχονται το άγχος μου κάθε φορά που είναι να λάβω μέρος σε μια έκθεση, όταν γίνεται χαμός μέσα στο σπίτι για πιο έργο θα πρέπει να πάω! Το ίδιο και ο πατέρας μου! παλιά έλεγε με περηφάνια η κόρη μου είναι ζωγράφος! Ελάτε να δείτε τα έργα τη κι έλεγα βρε μπαμπά τι λες εγώ μια πινελιά βάζω σε ένα ξύλο.
(Στη “Σμύρνη”)
Έτσι, με αυτόν τον τρόπο λοιπόν ήρθε τότε μία κυρία στο σπίτι που ήταν περαστική από το χωριό και το μάτι της έπεσε σε ένα παλιοξύλο πάνω στο οποίο είχα ζωγραφίσει μία γυναίκα με μία φλόγα στα μαλλιά και γύρω της δέντρα και νερά. Το είχα ζωγραφίσει πάνω σε ένα ένα ξύλο που είχε περισσέψει από τα ντουλάπια μου γιατί στην αρχή δεν ήξερα που πρέπει να ζωγραφίζω. Έτσι μου ήρθε και είπα σε αυτή τη γυναίκα ότι για μένα αυτός ο πίνακας συμβολίζει την Ελευθερία και τα κύματα της ζωής που θα την μεταφέρουν. Εκείνη έπαθε σοκ.
Και ήθελε πάση θυσία να αγοράσει αυτό τον πίνακα προσφέροντας μου τρομακτικά ποσά που όταν τα είπα σε συγγενείς μου αργότερα με μούτζωσαν που δεν τα πήρα! Ντρεπόμουν πάρα πολύ μου πρότεινε μέχρι και 5.000 ευρώ να μου δώσει ξεκινώντας από τα 500! Γιατί εγώ δεν δεχόμουν. Αποκλείεται με τίποτα δεν το πουλάω έλεγα. Δεν μπορούσα να πουλήσω ένα πίνακα που είχα ζωγραφίσει πάνω σε ένα κόντρα πλακέ. Η γυναίκα έφυγε άπραγη και μου είπε να την ειδοποιήσω αν ποτέ κάνω έκθεση.
“Από τότε αυτός ο πίνακας εξαφανίστηκε και δεν την έχει δει πουθενά κάνεις”, μου λέει ο σύζυγός της Γιάννης Αντωνέλλος, πάντα στο πλευρό της Ειρήνης του…
