Η συγκεκριμένη οικία χτίστηκε το 1906 και ιδιοκτήτης της ήταν ο Μιχαήλ Κατσάνης, γόνος μιας από τις πιο παλιές οικογένειες γαιοκτημόνων και εμπόρων της Μυτιλήνης. Ήταν η πρώτη κατοικία που χτίστηκε στην περιοχή Κιόσκι και είναι γνωστή ως το «Κόκκινο σπίτι», λόγω του χαρακτηριστικού του χρώματος. Αρχιτέκτονας του αρχοντικού ήταν ο Αργύρης Αδαλής, ενώ την επίβλεψη της κατασκευής την έκανε ο Ασημάκης Φούσκας. Σήμερα ανήκει στα αδέρφια κυρία Αναστασία Βαφέα και κύριο Μιχάλη Χιωτέλλη, που είναι απόγονοι της αρχικής οικογένειας.
Το 1958 το αρχοντικό χωρίστηκε σε δύο ανεξάρτητες οικίες, με την κατάργηση του εσωτερικού εντυπωσιακού κλιμακοστασίου και την αντικατάσταση του από ένα άλλο εξωτερικά του κτιρίου. Όμως, παρά τις σημαντικές επεμβάσεις που δέχτηκε, η βασική του τυπολογία διατηρείται.
Όσον αφορά την αρχιτεκτονική του, το κτίριο διαρθρώνεται σύμφωνα με τα πρότυπα του νεοκλασικισμού, με χρήση ορισμένων εκλεκτικιστικών στοιχείων. Στην κύρια όψη του παρατηρούμε τριμερή κατακόρυφη διάρθρωση, με τονισμό της κεντρικής ενότητας και παραστάδες με επίκρανα κορινθιακού ρυθμού. Παλαιότερα υπήρχε εξωτερικά και ζωγραφικός διάκοσμος.
Οι επίσημοι χώροι του υπερυψωμένου ισογείου είναι διακοσμημένοι με εντυπωσιακές οροφογραφίες. Στο κεντρικό χωλ η οροφογραφία φέρει την υπογραφή του Μυτιληνιού ζωγράφου Μαρίνου Κωνσταντινίδη, με ημερομηνία 1906, ενώ ο διάκοσμος στους υπόλοιπους χώρους φιλοτεχνήθηκε πιθανώς από τον Β. Ιθακήσιο, καθώς βλέπουμε να υπάρχει διαφορετική τεχνοτροπία.
Πηγές:
Σωτηρίου – Δωροβίνη Ιωάννα, «Η αρχιτεκτονική των κατοικιών της Ανώτερης Αστικής Τάξης της Μυτιλήνης (1850-1930)», διδακτορική διατριβή, ΕΜΠ, Αθήνα 1999.
Συνέντευξη ομάδας Περιεχομένου Open Lesvos με την κα Α. Βαφέα τον Αύγουστο του 2019, απομαγνητοφώνηση Βούλα Σεραΐδου
