Έχουμε τη χαρά να σας ενημερώσουμε για τη νέα δράση του OPEN LESVOS, που ξεκίνησε
για πρώτη φορά τον Οκτώβρη του 2017 στο νησί της Λέσβου, με στόχο τη γνωριμία του
ευρύτερου κοινού, ντόπιων αλλά και επισκεπτών, με τα αξιόλογα κτίρια της Λέσβου, δημόσια
και ιδιωτικά, που παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό χαρακτήρα και ενδιαφέρον
Η φετινή μας δράση θα πραγματοποιηθεί το Σαββατοκύριακο 12 και 13 Οκτωβρίου 2019 στις
περιοχές Κουλμπάρα και Κιόσκι της Μυτιλήνης με ξενάγηση στο εσωτερικό επτά συνολικά
κτιρίων. Η διαφορά της φετινής διοργάνωσης είναι πως, ταυτόχρονα με τις ξεναγήσεις στην
Μυτιλήνη, θα είναι ανοιχτά ,για όποιον ενδιαφέρεται να τα επισκεφτεί, και δύο κτίρια τα οποία
βρίσκονται στην Θερμή.
Μια πρώτη γεύση για τα κτίρια και την ιστορία τους, μπορείτε να πάρετε επισκεπτόμενοι τον ιστότοπο http://www.openlesvos.gr Όπως και τις προηγούμενες χρονιές, η δράση υλοποιείται με τη βοήθεια εθελοντών
(ιδιοκτητών, ξεναγών, αρχιτεκτόνων, πολιτικών μηχανικών, κ.ά.) και οι ενδιαφερόμενοι πολίτες ξεναγούνται στο εσωτερικό των κτιρίων και πληροφορούνται για την ιδιαίτερη ιστορία τους.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι ξεναγήσεις είναι απολύτως δωρεάν και με ελεύθερη συμμετοχή για κάθε ντόπιο ή ξένο επισκέπτη. Για τις διαδρομές στην Μυτιλήνη θα απαιτείται δήλωση συμμετοχής ενώ για τα κτίρια στην Θερμή η προσέλευση θα γίνεται ελεύθερα. Οι δηλώσεις συμμετοχής θα ανοίξουν στο site μας από την Τετάρτη 9 Οκτωβρίου και ώρα 18:00. Ευχαριστούμε τους ιδιοκτήτες των κτιρίων και τους ανθρώπους που μας έδωσαν συνέντευξη. Ευχαριστούμε επίσης τις επιχειρήσεις που μας στήριξαν με τις χορηγίες τους, ήτοι:
Ηφαίστειο Ανεμώτιας Κοιν.Σ.Επ., Μεσάντρα, Μυστακέλλης, Φευγάτος, Ο φούρνος της Βασιλικής, Studio Panos, Μοδούσα Κοιν.Σ.Επ. και Μουσικό Καφενείο Θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι η Ομάδα μας υποστηρίζεται οργανωτικά από την: ΑΜΚΕ “ΙΔΕΑ” και το Πολιτιστικό Σύλλογο «Το Λιοστάσι». Τέλος, στις φετινές μας δράσεις είχαμε την οικονομική υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής
Η φετινή διαδρομή:
Η οικία Παυλή ένα μεγάλο εντυπωσιακό αρχοντικό, οι όψεις του οποίου διαμορφώνονται σύμφωνα με τις βασικές αρχές του νεοκλασικισμού. Χτίστηκε περίπου το 1928 και δεν έχουν βρεθεί στοιχεία για το ποιος ήταν ο αρχιτέκτονας. Αρχικοί ιδιοκτήτες ήταν η Ειρήνη και ο Αλέξανδρος Παραδέλλης, ο οποίος ήταν έμπορος και ιδιοκτήτης ελαιοτριβείου στην Μόρια. Αργότερα το ισόγειο πέρασε στην οικογένεια Αναστασέλλη ενώ το υπόλοιπο σπίτι κληρονομήθηκε από την Αγλαΐα Κοντιβέη. Σημερινοί ιδιοκτήτες του πρώτου και δεύτερου ορόφου είναι ο κύριος Γιάννης Παυλής και κυρία Νέλλυ Χατζηδάκη.
Το εξωτερικό του κτιρίου είναι ιδιαίτερα επιβλητικό με τριμερή κατακόρυφη και οριζόντια διάρθρωση, η οποία τονίζεται με το σύστημα διπλών παραστάδων με επίκρανα ιωνικού ρυθμού και τις ανάγλυφες διακοσμητικές ταινίες μεταξύ των ορόφων. Χαρακτηριστικό στοιχείο αποτελεί η εντυπωσιακή μαρμάρινη σκάλα με δύο κλάδους, η οποία οδηγεί στην κεντρική είσοδο.
Οικία Μιχάλη Κατσάνη
Η συγκεκριμένη οικία χτίστηκε το 1906 και ιδιοκτήτης της ήταν ο Μιχαήλ Κατσάνης, γόνος μιας από τις πιο παλιές οικογένειες γαιοκτημόνων και εμπόρων της Μυτιλήνης. Ήταν η πρώτη κατοικία που χτίστηκε στην περιοχή Κιόσκι και είναι γνωστή ως το «Κόκκινο σπίτι», λόγω του χαρακτηριστικού του χρώματος. Αρχιτέκτονας του αρχοντικού ήταν ο Αργύρης Αδαλής, ενώ την επίβλεψη της κατασκευής την έκανε ο Ασημάκης Φούσκας. Σήμερα ανήκει στα αδέρφια κυρία Αναστασία Βαφέα και κύριο Μιχάλη Χιωτέλλη, που είναι απόγονοι της αρχικής οικογένειας.
Όσον αφορά την αρχιτεκτονική του, το κτίριο διαρθρώνεται σύμφωνα με τα πρότυπα του νεοκλασικισμού, με χρήση ορισμένων εκλεκτικιστικών στοιχείων. Στην κύρια όψη του παρατηρούμε τριμερή κατακόρυφη διάρθρωση, με τονισμό της κεντρικής ενότητας και παραστάδες με επίκρανα κορινθιακού ρυθμού. Παλαιότερα υπήρχε εξωτερικά και ζωγραφικός διάκοσμος.
Οικία Τζέημς Αριστάρχη
Η κατασκευή της συγκεκριμένης οικίας χρονολογείται στα τέλη του 19ου αι. Αρχικός ιδιοκτήτης λέγεται πως ήταν ο γνωστός μηχανικός της Λέσβου Τζέιμς Αριστάρχης, από τον οποίο έχει πάρει το όνομά της και η οδός επί της οποίας βρίσκεται το συγκεκριμένο κτίριο. Ο Ιάκωβος (James) Αριστάρχης καταγόταν από επιφανή Φαναριώτικη οικογένεια. Μεγάλωσε στη Σάμο και σπούδασε στο Γαλλικό κολέγιο St. Barbeτων Παρισίων, στην Οξφόρδη της Αγγλίας και αργότερα πολιτικός μηχανικός στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης. Κατείχε υψηλή θέση στην τούρκικη διοίκηση σαν αρχιμηχανικός Νήσων Αρχιπελάγους και ανέπτυξε σημαντικότατο έργο στην κατασκευή δικτύων δρόμων στα νησιά Λέσβο, Χίο, Ρόδο και Ικαρία. Παντρεύτηκε γόνο μυτιληνιάς οικογένειας και έχτισε τη συγκεκριμένη οικία για να εγκατασταθεί στο Κιόσκι, πριν μετακομίσει αργότερα στη Σουράδα.
Ξενοδοχείο Θεόφιλος
Το κεντρικό κτίριο, όπου σήμερα στεγάζεται το ξενοδοχείο Θεόφιλος, χτίστηκε το 1920 και ανήκε στην γνωστή μυτιληνιά οικογένεια Σουρλάγκα. Το 2006, η οικογένεια Αποστόλα το αγόρασε από κληρονόμους των αρχικών ιδιοκτητών και το 2008 ξεκίνησαν οι εργασίες για να γίνει η μετατροπή του σε ξενοδοχείο τεσσάρων αστέρων. Το διατηρητέο κτίριο ήταν αρχικά μία αστική κατοικία με δύο ορόφους και χωρίς υπόγειο. Από μορφολογικής άποψης, μπορούμε να εντοπίσουμε στοιχεία από το λεξιλόγιο του νεοκλασικισμού στις όψεις, όπως το διακοσμητικό ανάγλυφο αέτωμα με τις παραστάδες πάνω από την είσοδο. Όταν έγινε η μετατροπή του κτιρίου σε ξενοδοχείο το εσωτερικό ανασχεδιάστηκε για να καλύψει τις νέες ανάγκες.
Ξενοδοχείο Δάφνις και Χλόη
Βρίσκεται στην Λουτρόπολη Θερμής, περιοχή που φημιζόταν παγκοσμίως για τις θερμές ιαματικές πηγές και συνδέθηκε άρρηκτα με το περίφημο ξενοδοχείο «Σάρλιτζα Παλλάς». Αρχικός ιδιοκτήτης του κτιρίου ήταν ο Ιωάννης Καφετζέλλης, ο οποίος στέγασε στο κτίριο την επιχείρηση του, πανσιόν με την επωνυμία «Καλλιθέα», απευθυνόμενη κυρίως σε οικογένειες που επισκέπτονταν την περιοχή για λουτροθεραπεία. Η επιχείρηση καταγράφεται ήδη το 1929 σε οδηγό της εποχής, ωστόσο η ακριβής χρονολογία ανέγερσης του κτιρίου παραμένει άγνωστη, με πιθανότερη περίοδο τα τέλη της δεκαετίας του ’20. Το κτίριο παρέμεινε σε χρήση για πάνω από μισό αιώνα, στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε, όταν έκλεισε η επιχείρηση του αρχικού ιδιοκτήτη. Το 2006 ο χώρος αγοράστηκε από τον Ιωάννη Τρουμπούνη, ο οποίος προχώρησε στην επισκευή του κτιρίου που επαναλειτουργεί πλέον ως ξενοδοχείο με την ονομασία «Βίλα Δάφνις και Χλόη».
Τα αρχεία του κράτους: Οικία Σουσαμλή
Το συγκεκριμένο κτίριο είναι ένα από τα ελάχιστα τριώροφα στην περιοχή του Κιοσκιού, ενώ διαθέτει και υπερυψωμένο υπόγειο. Χτίστηκε ως κύρια οικία, περίπου το 1910, αλλά δεν έχουν σωθεί πληροφορίες για τον αρχικό ιδιοκτήτη. Το 1991 ο Κύριος Σουσαμλής Λουκάς αγόρασε το ακίνητο από την τότε ιδιοκτήτριά του Κυρία Ειρήνη Βουνάτσου. Την ίδια χρονιά νοικιάστηκε από την υπηρεσία Γενικών Αρχείων του Κράτους, η οποία προχώρησε σε ορισμένες επισκευές και έκτοτε στεγάζει εκεί τα γραφεία της.
Γενική Γραμματεία
Το κτίριο αυτό χτίζεται το 1893 από τους Οθωμανούς διοικούντες το νησί, ώστε να λειτουργήσει ως τούρκικο διοικητήριο. Αποτέλεσε έδρα διοίκησης αρχικά του νησιού και στη συνέχεια ολόκληρου του Αιγαίου. Το Νοέμβριο του 1912 στο κτίριο αυτό παραδόθηκε η διοίκηση της πόλης στον πρώτο Έλληνα στρατιωτικό διοικητή, τον Κωνσταντίνο Μελά, αδερφό του Παύλου Μελά. Το κτίριο παραμένει ιδιοκτησία της Μουσουλμανικής Κοινότητας μέχρι το 1920, όταν και μεταβιβάζεται στον Γενικό Διευθυντή Λέσβου Ιωάννη Χρυσοβελώνη για τη λειτουργία του «εν Λέσβω Ασύλου Παιδός» για να μετατραπεί δηλαδή σε ορφανοτροφείο, στο οποίο φιλοξενήθηκαν πολλά παιδιά και μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922.
Κτίριο στοάς Κουτσουρίδη
Το κτίριο βρίσκεται στη γωνία των οδών Βερναρδάκη και Κομνηνάκη στην περιοχή Κουλμπάρα της Μυτιλήνης και χτίστηκε το 1930 από τον Λέσβιο έμπορο και πρωτοπόρο Ιωάννη Κουτσουρίδη, ο οποίος μετανάστευσε στο Σουδάν και δημιούργησε μεγάλη περιουσία. Γυρίζοντας πίσω στη Μυτιλήνη κατασκεύασε το συγκρότημα διαμερισμάτων για επαγγελματική και εμπορική χρήση ως επένδυση για τους τέσσερις γιους του. Δυστυχώς άγνωστη παραμένει η ταυτότητα του αρχιτέκτονα.
