Ο φόβος για τη δράση του λεγόμενου κόκκινου σκαθαριού δυστυχώς επιβεβαιώθηκε από την Υπηρεσία Πρασίνου του Δήμου Μυτιλήνης, για δεύτερη φορά μέσα σε διάστημα διμήνου.
Το πρωί της Τρίτης το προσωπικό της Υπηρεσίας με την επίβλεψη του γεωπόνου Ανδρέα Ματθαίου, αναγκάστηκε να κόψει και να καταστρέψει στην πλατεία Σαπφούς, ένα φοίνικα συνολικού ύψους 7 μέτρων μαζί με την κορυφή του, ο οποίος προσβλήθηκε από την ασθένεια αυτή.
Συγκεκριμένα, όπως είπε στα «Π» ο κ. Ματθαίου, καιρό τώρα η υπηρεσία βρισκόταν σε επιφυλακή για τον κίνδυνο, καθώς σε άλλες περιοχές της χώρας η ασθένεια, που από πολλούς καλείται «η κατάρα του Φαραώ», έχει αποδεκατίσει πολλά δέντρα της οικογένειας των κανάριων φοινίκων, καθώς το έντομο φαίνεται ότι τους προτιμά.
Το συνεργείο του Δήμου αναγκάστηκε να κόψει και να θάψει στη χωματερή λαμβάνοντας κάθε μέτρο προφύλαξης, ένα φοίνικα ηλικίας κοντά 30 χρόνων, γιατί στο εσωτερικό του ζούσαν και ανατρέφονταν χιλιάδες σκαθάρια. Εάν δεν γινόταν αυτή η κίνηση την άνοιξη ολόκληρη η περιοχή θα κατακλύζονταν από τα απεχθή έντομα με καταστροφικές συνέπειες.
Όπως σημειώνει ο κ. Ματθαίου, η διάγνωση της προσβολής δεν είναι αντιληπτή στα πρώτα στάδια και όταν πια το πρόβλημα εντοπιστεί, είναι αργά. Στην Ελλάδα έχει παρατηρηθεί ότι χρειάζεται περίπου ένας χρόνος από τη στιγμή που ο φοίνικας θα προσβληθεί από σκαθάρι, μέχρι να φαγωθεί όλο το εσωτερικό και να πεθάνει.
Από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος Πρασίνου του Δήμου Μυτιλήνης Κώστας Κουνέλης, είπε στα «Π» πως από τη στιγμή που εμφανίστηκε το νέο κρούσμα επιμόλυνσης φοίνικα από το έντομο, τέθηκε σε συναγερμό η υπηρεσία, λαμβάνοντας σχολαστικά όλα τα μέτρα προφύλαξης.
«Απομόνωσε, ψέκασε και απέκλεισε την περιοχή των παρακείμενων δέντρων, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες να “κολλήσουν” και τα άλλα δέντρα, σημείωσε.
Ωστόσο, ο κίνδυνος που ελλοχεύει είναι πολύ μεγάλος, καθώς το σκαθάρι δεν καταπολεμιέται εύκολα και συν τοις άλλοις αναπαράγεται και μεταδίδεται ταχύτατα, είναι εξαιρετικά ανθεκτικό και δεν εξοντώνεται με έναν κοινό ψεκασμό».
Έγκαιρη μέριμνα
Σε αρκετές περιοχές όπου έκανε την εμφάνιση του, τοπικές αρχές και ιδιοκτήτες κήπων με φοίνικες, αναγκάστηκαν να κόψουν και να θάψουν ή να κάψουν τα άρρωστα δέντρα,
προκειμένου να περιορίσουν την εξάπλωση του καταστροφικού εντόμου. Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι ήρθε το τέλος για τους φοίνικες.
Υπάρχει όμως και η αντίθετη άποψη που λέει ότι δεν θα πρέπει να παρατήσουμε τα όπλα και ότι αλίμονο εάν ένα σκαθάρι μπορεί να κερδίσει την μάχη. Ως λύσεις πάντως για την καταπολέμηση του προτείνονται :
α) Ο ψεκασμός με δηλητηριώδη φυτοφάρμακα. Για πολλούς η χειρότερη λύση καθώς επιβαρύνουν το περιβάλλον και συγκεκριμένα τις μέλισσες, που επισκέπτονται τον φοίνικα, μεταφέρουν το χημικό στις κυψέλες και βρίσκουμε το φυτοφάρμακο στο μέλι!
β) Την τοποθέτηση νηματώδων οργανισμών. Είναι σκουλήκια μήκους μόλις ενός χιλιοστού, που προσβάλουν τα σκαθάρια και τα γεμίζουν θανατηφόρα βακτήρια, ακίνδυνα για τον φοίνικα και την υπόλοιπη φύση, τα οποία τα σκοτώνουν και μας απαλλάσσουν από το πρόβλημα. Είναι μια οικολογική λύση που δυστυχώς κοστίζει και είναι δύσκολη. Πρέπει όμως να γίνει έγκαιρα.
γ) Συσκευή μικροκυμάτων. Είναι μια ελληνική ανακάλυψη, προερχόμενη από την Κρήτη. Πρόκειται για μια συσκευή που χτυπάει το δέντρο με ηλεκτρισμό. Με αυτόν τον τρόπο «ψήνει» τα έντομα χωρίς να επηρεάζει το δέντρο.
δ) Παγίδες με φερομόνες, που συλλαμβάνουν τα θηλυκά έντομα. Μόνο που αυτή η λύση αποτελεί περισσότερο πρόληψη παρά θεραπεία.
ε) Δεντροχειρουργική στο φοίνικα. Επαγγελματίας με ηλεκτρικό πριόνι κόβει τις προσβεβλημένες επιφάνειες και καθαρίζει τα μολυσμένα σημεία μέχρι ο φοίνικας να καθαρίσει τελείως. Κατόπιν ακολουθεί επικάλυψη των κομμένων επιφανειών για να αποφύγουμε την επαναμόλυνση του φυτού.
στ) Ταφή η κάψιμο του φοίνικα. Χάνουμε το δέντρο αλλά δίνουμε ελπίδες στα υπόλοιπα. Στην περίπτωση της ταφής πρέπει να τυλίγουμε το φυτό με νάιλον για να μην βγουν στην επιφάνεια. Το κάψιμο του φοίνικα είναι δύσκολο λόγω του υγρού κορμού του.
Η καλύτερη φυσικά θεραπεία είναι η πρόληψη, οι άνθρωποι που έχουν φοίνικες και όχι μόνο, παρακολουθούν τα φυτά και αν δουν κάτι παράξενο, κάτι διαφορετικό, (όπως φαγωμένα πλάγια φύλλα, κορυφής, οπές, έντονη άσχημη οσμή, θα πρέπει να ενημερώσουν αμέσως το δήμο και τους τοπικούς γεωπόνους ώστε να δράσουν άμεσα.
ΚΟΥΤΙ -φωτο σκαθαρι
Τι είναι όμως το κόκκινο σκαθάρι: Είναι ένα εντυπωσιακό σκαθάρι με κόκκινη, βυσσινί-καφέ απόχρωση που φτάνει τα 3 cm σε μήκος και το οποίο παρασιτεί μέσα στο φοίνικα. Θεωρείται σήμερα ως ο σημαντικότερος εχθρός των φοινικοειδών. Επειδή στην Ελλάδα έφθασε από την Αίγυπτο ονομάσθηκε «κατάρα του Φαραώ». Όλα τα στάδια του εντόμου (αυγό -κάμπια -προνύμφη, κουκούλι – νύμφη – ενήλικο) εξελίσσονται στο εσωτερικό του φοίνικα. Το ενήλικο σκαθάρι μπορεί να πετάξει ημερησίως περίπου 1 χλμ.
Το θηλυκό σκαθάρι όταν εντοπίσει κάποιον φοίνικα εγκαθίσταται στην κορυφή του στο «στέμμα» και γεννά τα αυγά του, περί τα 500 αυγά, σε οπές, πληγές, τομές κλαδέματος, στη βάση των τρυφερών καινούργιων φύλλων. Εκκολάπτονται ταχύτατα , από δύο έως και πέντε ημέρες.
Το έντομο έχει 3-4 γενιές το χρόνο. Όταν πλησιάζεις κοντά στον Φοίνικα, έχει την αίσθηση ότι «βράζει» μούστος. Είναι τόσο μεγάλος ο πληθυσμός και τρώνε το φυτό με τέτοια βουλιμία που φθάνουν μέχρι την καρδιά του φοίνικα και την κάνουν χυλό.
Το δέντρο μετά την προσβολή αρχίζει να χάνει τα κλαδιά με τα φύλλα, σταδιακά μοιάζει με ομπρέλα και τελικά μαραίνεται από τη ρίζα. Όταν τα φύλλα γείρουν είναι ήδη αργά και το δέντρο πεθαίνει, ξεραίνεται, αναδύοντας μια ιδιαίτερα δυσάρεστη οσμή.
Φημολογείται ότι το αδηφάγο σκαθάρι το βάλαμε μόνοι μας στη χώρα (!) κατά την προετοιμασία των Ολυμπιακών αγώνων του 2004, όταν έγινε μεγάλη και απρόσεκτη εισαγωγή φτηνών και μη ελεγμένων φοινικόδεντρων από την Αίγυπτο για να διακοσμήσουν τη χώρα ενόψει ολυμπιακών επισκεπτών!!!
Που να το ξέραμε…
