Ο Χάρης Μιχαηλίδης είναι τρίτη γενιάς καφετζής. Ο πάππους του είχε καφενείο στην Αγία Παρασκευή ενώ ο πατέρας του ασχολήθηκε από πολύ νωρίς με τον χώρο της εστίασης. Σε ηλικία εννιά ετών μόλις, ο Χάρης μπορούσε να κρατάει μόνος του τον μπουφέ του μαγαζιού. Επιστρέφοντας στη Μυτιλήνη από τις σπουδές του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ήξερε ότι ήθελε να ασχοληθεί ξανά με αυτό που αγαπάει περισσότερο. Όμως δεν ήθελε να το κάνει μόνος του καθώς γνώριζε από πρώτο χέρι πως πρόκειται για «οικογενειακή υπόθεση». Δέκα χρόνια μετά η μεγάλη οικογένεια του Πανελληνίου…αυξάνεται, πληθύνεται και μας χαρίζει μοναδικές στιγμές στην καθημερινότητάς μας στη Μυτιλήνη, κρατώντας την παράδοση ενός ιστορικού καφενείου που υπήρξε πάντα κέντρο πολιτισμού της πόλης.
«Στο Πανελλήνιο περνάω τις περισσότερες ώρες της μέρας μου, περνάω πιο πολλές ώρες από όσες με την κοπέλα μου, για αυτό και τα παιδιά που δουλεύουμε μαζί είναι σαν οικογένεια για μένα. Είναι δύσκολο να βρεις καλό προσωπικό ειδικά με τις απαιτήσεις που έχω. Έτσι ψάχνω να βρω άτομα που τους δείχνεις ένα πράγμα και αναζητούν να μάθουν άλλα πέντε, γι’ αυτό κι έχω άτομα που είμαστε μια ζωή μαζί. Είναι μια… οικογενειακή υπόθεση».
Ο καφές και οι πελάτες του: Μια σχέση πολύ προσωπική
«Πολύ βασικό στοιχείο στην καθημερινότητα του χώρου, είναι ο καφές. Συνεργάζομαστε με την Ipanema που έχει το πιστοποιητικό Rainforest Alliance, ως εγγύηση ότι οι ακολουθούμενες διαδικασίες παραγωγής και καλλιέργειας προστατεύουν και σέβονται το φυσικό περιβάλλον καθώς και fairtrade, για την προστασία της οικονομίας των αναπτυσσόμενων χωρών. Μετά είναι και θέμα παρασκευής. Όπως λένε και οι Ιταλοί, για ένα σωστό αποτέλεσμα σημασία έχει το προϊόν, το χέρι, μετά είναι το νερό, ο μύλος αλέσεως καθώς και η μηχανή, η καθαριότητα της οποίας είναι μια ιεροτελεστία. Έπειτα, υπάρχει μια σχέση πολύ προσωπική με τους πελάτες που έρχονται να πιουν τον καφέ τους εδώ. Κάθε μέρα θα έρθει ο κυρ-Βαγγέλης, η κυρία Μυρνα και άλλοι θαμώνες μας. Μερικοί έχουν το κάθισμά τους, και μάλιστα αν το έχουν ήδη καταλάβει άλλοι τους κοιτούν περίεργα και περιμένουν σε κάποιο διπλανό τραπέζι ώσπου να φύγουν για να καθίσουν! Ακόμη και οι φοιτητές που έχουν δουλέψει εδώ και κατά καιρούς ξανάρχονται για διακοπές, περνούν πάντα να μιλήσουν με τους πελάτες γιατί έχουν αποκτήσει σχέσεις προσωπικές. Έχουν τις ιστορίες τους, τα πειράγματα τους. Τώρα τελευταία έχει έρθει να δουλέψει η ανηψιά μου. Βλέποντας την έτσι με τα τατουάζ και τα σκουλαρίκια τη ρωτούν από που είναι και θέλουν να την …παντρέψουν για να μείνει στο νησί».
«Όταν έγινε η δημοπρασία, είχαμε το «Σπίτι του Γλυκού» και αποφασίσαμε να μπούμε ξανά στον χώρο του καφέ. Το «Πανελλήνιον» ήταν ήδη 12 χρόνια κλειστό. Όταν το ανοίξαμε ήταν ερείπιο, ένα γιαπί με τις ξύλινες κολώνες του να σαπίζουν. Στεναχωριόσουν να βλέπεις έτσι έναν χώρο που κάποτε έσφυζε από ζωή».
Το «Πανελλήνιον», ένα από τα ιστορικά καφενεία της Μυτιλήνης, μαζί με το διπλανό του «Κρυστάλ», άνοιξε στις αρχές του περασμένου αιώνα όταν η ζωή της πόλης μεταφέρθηκε στο νέο για την εποχή κέντρο γύρω από τον επιβλητικό Άγιο Θεράποντα και ξεκίνησε να σερβίρει καφέ το 1916, υπό τη διεύθυνση του Βασίλη Μάτα που μόλις είχε επιστρέψει από την Αμερική, και του Πέτρου Ζαχαρίου, γαμπρού του Μάτα και σημαίνοντος προσώπου στον επιχειρηματικό κόσμο της εποχής. Όπως διαβάζουμε στην εφημερίδα Εμπρός «το καφενείο σηματοδότησε την ανάπτυξη της αστικής τάξης της Μυτιλήνης, το πέρασμα της εξουσίας από την καταρρέουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία στους Έλληνες, μάρτυρας πολιτικών και παραπολιτικών συναντήσεων αλλά και των μαζώξεων των διανοουμένων της πόλης, των «ιερών τεράτων» της γενιάς του ‘30, της Λεσβιακής Άνοιξης». Ωστόσο το 1998 ο χώρος έκλεισε και μαζί του ένα κομμάτι της ιστορίας του νησιού.
«Το μαγαζί ήταν περιστερώνας. Το πατάρι έπρεπε να γκρεμιστεί και να ξαναχτιστεί από την αρχή καθώς κατέρρεε. Οι κολώνες έπρεπε να αντικατασταθούν γιατί είχαν σαπίσει. Ήθελα το μαγαζί να θυμίζει παλιό αριστοκρατικό καφενείο της Σμύρνης αλλά και κάτι από την αισθητική του ΝΕΟΝ της Αθήνας. Η Έφη Βασιλέλλη ήταν η ντεκορατρίς που ανέλαβε το έργο και το έκανε με πολύ μεράκι. Οι πολυέλαιοι που βλέπεις είναι ειδική παραγγελία, χειροποίητοι ενώ όλα το ξύλο, το δέρμα το μπαρ έχουν γίνει μετά από αρκετή μελέτη», λέει ο Χάρης που θεωρεί ηθική υποχρέωσή του να συνεχίσει την παράδοση που ήθελε το ιστορικό αυτό καφενείο να αποτελεί κέντρο πολιτισμού του νησιού».
Ηθική υποχρέωση
«Παλιά σε αυτό το παταράκι γίνονταν θεατρικές παραστάσεις, ενώ στον χώρο ακουγόταν ραδιόφωνο που δεν υπήρχε τότε ακόμη στα σπίτια. Το Πανελλήνιον» κρατώντας αυτή την παράδοση οφείλει να δίνει τον χώρο σε συγγραφείς σε καλλιτέχνες, σε μουσικούς και χορευτές, για ό,τι προωθεί τον πολιτισμό. Για αυτό και δεν βάζω και δυνατά τις τηλεοράσεις ακόμα κι όταν παίζει ο γαύρος και πέφτουν να με φάνε», λέει ο Χάρης που έχει μια πηγαία αγάπη για τη μουσική η οποία και τον οδήγησε τελικά να ασχοληθεί με τον …πονεμένο χώρο της διοργάνωσης συναυλιών.
«Όταν ήμουν μικρός και η δασκάλα ρώτησε τι μουσική ακούω, όταν οι συμμαθητές μου άκουγαν Δάντη, Γαρμπή και Βίσση εγώ απάντησα Αλεξίου, Νταλάρα και Παπακωνσταντινου. Εκείνη μου είπε «Γιατί παιδί μου τι έχεις;». Ε αυτό που είχα με οδήγησε σε ηλικία 8 ετών να ακούω τις γραμμές των Οριζόντων χωρίς να καταλαβαίνω φυσικά τι λέει ο Καββαδίας. Νομίζω ότι αυτή η αγάπη μου για τη μουσική με παρακινεί και σήμερα. Πολλές φορές ξέρω ότι θα μπω μέσα . Σε πολλά λάιβ όμως με ευχαριστεί το γεγονός ότι οι πιο πολλοί έρχονται γιατι εμπιστεύονται την κρίση μου. Γιατί είναι μια πρόταση δική μου που δεν έρχεται έτσι χωρίς λόγο επειδή είναι κάτι εμπορικό ή και που αρέσει σε πολλούς. Ειναι απλά το προσωπικό μου γούστο».
Τα Live
«Το πρώτο live έγινε στις 27 Οκτωβρίου του 2009, δέκα χρόνια πριν με τους Group Therapy που σήμερα λέγονται Group parody. Mετά ήρθε ο Τσακνής, ο Ζερβουδάκης, οι Αλχημιστές, ο Ψαραδέλλης η Ερωφίλη από το Τρίφωνο, είχαμε Στεφανάκη ενώ πιο ζεστά το πήρα από τον Γενάρη του 2015 που ξεκινήσαμε με Απόστολο Ρίζο,Γιώργο Ρους και Μπαλάφα, χώρια τα τοπικά σχήματα που έπαιζαν και παίζουν όπως οι Σαλια Μπαλια οι Μαγμα κλπ Μετα τι να σου πω έχουν περάσει η Μελίνα Κανά, ο Σιόλας ο Τουρνάς, η Γεωργια Νταγάκη, ο Σεβίλογλου, ο Παύλος Παυλίδης και ο Αλκίνοος Ιωαννίδης που είναι εξαιρετικά παιδιά με ποιότητα που χαίρεσαι να τους συναντάς ξανά και ξανά. Στηρίζουμε και το stand up comedy ενώ τώρα είμαι πολύ χαρούμενος που θα φέρω τους Μανιταρόκ,στις 14 και 15 Δεκεμβρίου μια μπάντα από τα Γρεβενά με τον Γιώργο Κωνσταντινίδη που θα ενώσει τους μανιταρόφιλους εδώ που έχουν τις δικές τους εκδηλώσεις παράλληλα. Για μετά έχω κλείσει Γιοκαρίνη-Μηλιωκα και Active Member καθώς και διάφορα άλλα».
Η μουσική είναι πολιτική
Mε τη μουσική κάνεις και πολιτική. Η πρότασή σου εμπεριέχει και την πολιτική σου στάση. Προσπάθησα να κρατήσω ουδέτερη στάση στο προσφυγικό και να βοηθώ όπως μπορώ έμπρακτα. Το Πανελλήνιον είναι ανοιχτό για όλους ως οφείλει, ως όφειλε πάντα».
Φώτο εξωφυλλου:Κώστας Γωγωβίτης
