Γράφει ο Στρατής Ζαφείρης*
Ό,τι διαταράσσει τη ρουτίνα, τη ροή της καθημερινότητάς μας, ένα και μόνο «αντίδοτο» μπορεί να έχει για να αντιμετωπιστεί: τη λογική. Έτσι και στην πανδημία που έχει ενσκήψει, απειλώντας όχι μόνο τους ρυθμούς, αλλά και την ίδια τη ζωή μας, η μόνη λύση για να αντεπεξέλθουμε, μαζί φυσικά με τις συμβουλές και τις οδηγίες των ειδικών, του ιατρικού κόσμου, είναι η επιστράτευση της λογικής. Της λογικής που θα καθοδηγήσει τα βήματά μας με ασφάλεια και θα αναδείξει το τι χρειάζεται να γίνει, το πώς πρέπει να δράσουμε. Ειδικά στην περιοχή μας, στο βορειοανατολικό Αιγαίο, επείγει να ζυγίσουμε το πώς έχει η υφιστάμενη κατάσταση, και ανάλογα να διεκδικήσουμε ή καλύτερα να απαιτήσουμε, να θωρακιστούν με τέτοιο τρόπο τα νησιά μας, ώστε να μπορέσουν να δώσουν εξοπλισμένα επαρκώς τη μάχη που δίνει κι όλος ο υπόλοιπος πλανήτης.
Μια συγκριτική ακτινογραφία της Λέσβου, αλλά και συνολικά του Βορείου Αιγαίου, με την υπόλοιπη χώρα, σ’ ό,τι αφορά στην υγειονομική περίθαλψη, δείχνει καταρχάς πως σε έναν πληθυσμό της τάξης του 2% του συνόλου, αντιστοιχεί:
- Αριθμός μόνιμων γιατρών, ιδιωτών και του δημόσιου τομέα, στα νησιά, 35% κάτω του μέσου όρου της Ελλάδας.
- Αντιθέτως ο μέσος όρος του δημόσιου υγειονομικού τομέα, όσον αφορά κλίνες, ιατρικό προσωπικό και κέντρα υγείας, είναι λίγο πάνω απ’ το μέσο όρο της χώρας.
Είναι σαφές λοιπόν ότι για τους ντόπιους η αναλογία γιατρών ανά αριθμό κατοίκων υπολείπεται σημαντικά σε σχέση με την επικρατούσα κατάσταση στη στεριανή επικράτεια.
Και δυστυχώς το πρόβλημα για το πώς αντιμετωπίζεις την καταιγίδα που έρχεται γίνεται δυσκολότερο από τρεις ακόμη παραμέτρους:
- Τη νησιωτικότητα, με ό,τι αυτό σημαίνει για την άμεση υποστήριξη, όταν κι όπου χρειαστεί σε δυναμικό και υποδομές.
- Το προσφυγικό ζήτημα που προσθέτει συνολικά 40.000 ακόμη πρόσφυγες και μετανάστες στα νησιά (εξ αυτών 25.000 στη Λέσβο), έναν πληθυσμό ανοργάνωτο και αχαρτογράφητο, ο οποίος καλύπτεται εν πολλοίς από ΜΚΟ, δίχως έλεγχο και ενεργό ρόλο απ’ τις κρατικές δομές υγείας. Τις οποίες συχνά όμως επιβαρύνει σημαντικά από έκτακτα περιστατικά (π.χ. διενέξεις – μαχαιρώματα μεταξύ ατόμων διαφορετικών εθνοτήτων), αποδυναμώνοντας έτσι τις διαθέσιμες υπηρεσίες για τον υπόλοιπο πληθυσμό.
- Τις μακροχρόνιες ελλείψεις κυρίως σε ιατροτεχνολογικές υποδομές και μέσα, σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα.
Με αυτά τα δεδομένα, και δίχως να διεκδικώ ρόλο ειδικού, απλά και μόνο απ’ τη γενικότερη εμπειρία μου σε θέσεις διοίκησης, αλλά και απ’ τη γνώση του τόπου μου, θεωρώ με βάση τη λογική ότι επείγει να δρομολογηθούν οι εξής ενέργειες:
- Να αυξηθεί και μέσω οριζόντιου συντονισμού ΚΥ και Νοσοκομείου η αποτελεσματικότητα των ντόπιων ιατρικών δυνάμεων. Ίσως να μην είναι αποτελεσματική η αντιμετώπιση του προβλήματος αν επιβάλλεται η «διαμεσολάβηση» σ’ όλες τις φάσης των κεντρικών υπηρεσιών της Αθήνας.
- Να ενταχθεί στο σχεδιασμό και ο υπάρχων ιδιωτικός τομέας.
- Να υπάρξει ειδική διαχείριση υπό κρατικό έλεγχο της Μόριας, όπως και των άλλων παρόμοιων δομών, οι οποίες και επιβάλλεται οπωσδήποτε να αποσυμφορηθούν.
- Να ενισχυθούν σημαντικά με ιατρικό – νοσηλευτικό προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή, νοσοκομεία και ΚΥ του Βορείου Αιγαίου.
Ας μην παραλείπουμε ποτέ, σε κάθε προσέγγιση που αφορά στην περιοχή μας, να βάζουμε ως υπολογίσιμο παρανομαστή κι αυτόν της θέσης μας στον χάρτη, της ακριτικής θέσης μας που και στην πανδημία ορίζεται δίπλα στα σύνορα με την Τουρκία. Προσθέτοντας έτσι έναν ακόμη ισχυρότατο λόγο για την ανάγκη να υπάρξει μέριμνα και μέτρα υπέρ των νησιών του Βορείου Αιγαίου.
* Ο Στρατής Ζαφείρης είναι Αντιδήμαρχος Ανάπτυξης Δυτικής Λέσβου, π. Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας