Παναγιώτης Σκορδάς: Λεσβιακό Ημερολόγιο 2021. Γράμματα-Τέχνες-Πολιτισμός,
Εκδόσεις Μύθος, σελ. 416
Tο «Λεσβιακό Ημερολόγιο . Γράμματα-Τέχνες-Πολιτισμός» του Παναγιώτη
Σκορδά με τον παρόντα τόμο μπήκε στην δεύτερη δεκαετία της ζωής του και
της παρουσίας του στα Λεσβιακά γράμματα.
Το Λ.Η 2021 κοσμεί στο εξώφυλλο μία φωτογραφία της Τζέλης
Χατζηδημητρίου. Πολυσέλιδο αφιέρωμα στο έργο της πολύ γνωστής
φωτογράφου και κινηματογραφίστριας βρίσκουμε στις μέσα σελίδες με τον
τίτλο «Η Λέσβος της Τζέλης Χατζηδημητρίου ». Γράφει για αυτήν ο Μάνος
Ευστρατιάδης και παρουσιάζεται το σύνολο του έργου της: βιβλία,
λευκώματα, ταινίες, εκθέσεις, διακρίσεις, βραβεύσεις, κά
Η ύλη του ημερολογίου μοιράζεται σε 15 ενότητες και γράφουν 45
συνεργάτες.
Στην ενότητα «Πρώτη Γραφή-Πρώτη ανάγνωση» βρίσκουμε αφηγήματα,
διηγήματα, ποιήματα του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη, του Αχιλλέα Θεοφίλου,
Τζανή Σταυράκη, της Έλλης Κουτρουλίδου-Αλτιπαρμάκη, η Μαρία
Κοτοπούλη και ο Νίκος Κωνσταντέλλης.
Στον τόμο στεγάζονται δύο αφιερώματα: στον Στρατή Αναστασέλλη και στον
Θεοφάνη Σουλακέλλη. Η Αναστασία Αβούρη με μια μεστή και κατατοπιστική
μελέτη παρουσιάζει το εικαστικό έργο του Στρατή Αναστασέλλη και οι
Αγγελική Οικονόμου και Στέλλα Ευαγγέλου μετέφρασαν στα ελληνικά από τα
γαλλικά ένα εξαιρετικό πολυσέλιδο κείμενο από το βιβλίο του Γάλλου
ακαδημαϊκού Μισέλ Ντιόν με τίτλο «Ο Μισέλ Ντεόν με τον Στρατή
Αναστασέλλη στη Λέσβο». Ανέκδοτο υλικό δημοσιεύουν ο Νίκος Παπαδέλλης
και ο Παναγιώτης Σκορδάς.
Για τον Φάνη Σουλακέλλη και το έργο που άφησε στο χώρο της
παραδοσιακής μουσικής και της εκπαίδευσης γράφουν πολλοί φίλοι και
συνεργάτες του, όπως ο Δημήτρης Κοφτερός, ο Νίκος Ανδρίκος , η Ευανθία
Αναγνωσταρά , ο Στέφανος Φευγαλάς, κά
Επίσης βρίσκουμε ένα αφιέρωμα με τίτλο «Μέρες κορωνοϊού – Μέρες
καραντίνας. Μάρτιος- Μάιος 2020» με φωτογραφικό υλικό του Πολύδωρα
Αναστασέλλη και κείμενα του Λευτέρη Ζούρου, του Θόδωρου Μαραγκού, του
Νίκου Βερβενιώτη, του Γιώργου Καρτέρη, του Βαγγέλη Χατζημανώλη, του
Ξενοφώντα Μαυραγάνη.
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η ενότητα :«Λαογραφικά – Μουσικά- Γλωσσικά». Ο
Γιώργος Γουγούλας παρουσιάζει τον Γιώργο Μαλακό και τους περίφημους
χαρταετούς του, ο Νίκος Τσιριγώτης και ο Στέφανος Φευγαλάς γράφουν για
τον πολύ γνωστό «Νυφκάτο», το γαμήλιο τραγούδι της Λέσβου, ο Γιάννης
Παπάνης δίνει «Μαθήματα εφαρμοσμένης γλωσσολογίας για …ενηλίκους».
Ο Μάκης Αξιώτης με τον γιο του Στρατή δημοσιεύουν μια πολύ πρωτότυπη
εργασία για τα «Aποτροπαϊκά Σύμβολα στη Λαϊκή Αρχιτεκτονική» με
πλουσιότατο φωτογραφικό υλικό και ο Αριστείδης Κυριαζής στην ενότητα
«Νεότερη Ιστορία» εξιστορεί «Ένα επεισόδιο το 1880 στον Κόλπο Καλλονής
μεταξύ Ελλήνων και Ιταλών ψαράδων».
Ο Γιώργος Θεοδωρίδης πραγματεύεται το ποιητικό και το επιχειρηματικό
έργο του Τάκη Συρέλλη με ωραιότατο φωτογραφικό υλικό από το «ΤAKE
FIVE» που σφράγισε την καλοκαιρινή ζωή της Λέσβου τη δεκαετία του 1980,
η Ανθούλα Δανιήλ σχολιάζει ένα ανέκδοτο κείμενο του Γιώργου Κοτζιούλα
για τον Αντώνη Πρωτοπάτση και ο Παναγιώτης Σκορδάς μια επιστολή του
Φώτη Κόντογλου με ιδιαίτερο Λεσβιακό ενδιαφέρον.
Στην ενότητα «Αρχαιολογία» η Ευαγγελία Λημναίου μάς μεταφέρει στη
Λήμνο, στην Πολιόχνη και στην Μύρινα, δυο ακμάζοντα κέντρα της 3ης
χιλιετίας π.Χ. και στην ενότητα «Βιβλιογραφικά» ο Θανάσης Καλαμάτας
δημοσιεύει μια πρώτη καταγραφή με τις «Αρχέτυπες εκδόσεις της Ιστορικής
Βιβλιοθήκης του Γυμνασίου Μυτιλήνης» .
Ο Στρατής Δελόγκος, ο Μιχάλης Καπιωτάς και ο Γιώργος Βρασίδα
Λαγουμίδης μάς δίνουν «ιστορικές μαρτυρίες …αλλιώς», η Έλσα
Εγγλεζοπούλου γράφει για τα δέκα χρόνια του «ΟΡΕΙΑΣ» και ο Παναγιώτης
Τσακύρης για τα είκοσι χρόνια της «ΑΓΙΑΣ ΣΙΩΝ».
Πλούσια, όπως κάθε χρόνο, η ενότητα «Η Λέσβος, ο χρόνος, οι άνθρωποι, οι
ιστορίες τους…»: Γιάννης Αγριτέλλης: «Κινητός Κινηματογράφος “ΛΕΣΒΟΣ”»,
Σταύρος Βαλτάς: «Κασάτο παγωτό: Το ξεγάνιασμα του κάμπου», Μυρσίνη
Βαρτή – Ματαράγκα: «Μια ξερολιθιά στο γιαλό της Αγίας Βαρβάρας
Πλωμαρίου διηγείται!». Επίσης η Λέβος μέσα από συλλεκτικά τεκμήρια, μέσα
από παλιές φωτογραφίες και μέσα από τον χρωστήρα του Μιλτιάδη Σελίμη.
Ο τόμος κλείνει με το πενάκι του Αντώνη Κυριαζή που αποχαιρετά το 2020 και
τα βιογραφικά όλων των συντελεστών.
Το οπισθόφυλλο κοσμεί κεραμικό πιάτο του Δημ. Ιωαν. Χατζηγιάννη. Τα
κοσμήματα είναι μετόπες από ξυλόγλυπτες κασέλες του Χαράλαμπου Δημ.
Καμαρού.
Εισαγωγικά υπάρχει το καθιερωμένο κείμενο του Παναγιώτη Σκορδά και οι
χαιρετισμοί του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Μυτιλήνης, του Περιφερειάρχη
Β. Αιγαίου, του Δημάρχου Μυτιλήνης και του Δημάρχου Δυτικής Λέσβου.
Όλος ο τόμος είναι έγχρωμος με πλουσιότατο φωτογραφικό και αρχειακό
υλικό και διατίθεται μέσα σε ειδικό τυπωμένο κουτί.
