Η Αναστασία Καμβύση στο Marie Claire πήρε συνέντευξη από τη γλυκειά μας Μασουμέ που πέρασε από τη Μυτιλήνη κι άφησε το στίγμα της βοηθώντας κι άλλες γυναίκες μέσα στο καμπ να μιλήσουν γι αυτό που τις έκανε να ακολουθήσουν τον δρόμο της προσφυγιάς.
Πστεύετε πως η μητρότητα είναι δύσκολη; Μερικές φορές χρειάζεται απλώς μια ματιά στην επικαιρότητα για να αναθεωρήσεις το τι είναι δυσκολία. Για εμάς ήταν μια ματιά στο instagram. Εκεί όπου η 31χρονη Μασούμα Ετεμαντί (ή Μασουμέ όπως τη γνωρίσαμε εμείς ) ανέβαζε τις καθημερινές στιγμές από τη ζωή της στη Μυτιλήνη: τον καταυλισμό, τη θάλασσα, τα παιδιά της, την επιθυμία της να βρεθεί «οπουδήποτε στην Ευρώπη, οπουδήποτε εκτός από εδώ», όπως δήλωνε στο ρεπορτάζ των New York Times όταν η φωτιά κατέστρεψε τη συνωστισμένη δομή της Μόριας αφήνοντας άστεγους πάνω από 12.000 ανθρώπους και την ίδια να αλλάζει πάνες στον 23 μηνών γιο της κάτω από ένα δέντρο. Κι όμως, οι φωτογραφίες της Ετεμαντί δεν έχουν καμία μιζέρια. «Φύγαμε από το Ιράν γιατί ο γιος μας δεν μπορούσε να πάει σχολείο εκεί, γιατί δεν είχαμε χαρτιά, ήμασταν παράνομα στη χώρα, παρόλο που εγώ γεννήθηκα και ζούσα εκεί τα τελευταία 29 χρόνια», μου λέει όταν μιλάμε για πρώτη φορά μερικούς μήνες πριν.
Σήμερα, όμως, η παντρεμένη μητέρα δύο παιδιών, ενός 8χρονου αγοριού και ενός σχεδόν 2 ετών νηπίου με καρδιακό φύσημα, δεν βρίσκεται πια στο νησί του Αιγαίου. Αυτή τη φορά βρίσκεται σε μια προσφυγική δομή στη Γερμανία, εκεί όπου κατέφυγε και ευελπιστεί να ξεκινήσει μια καινούρια ζωή με την οικογένειά της.
Τι ήταν όμως αυτό που πυροδότησε τη φυγή της οικογένειας; Η Μασούμα κατάγεται από το Αφγανιστάν, αλλά γεννήθηκε και ζούσε στο Ιράν, όπου και σπούδασε Νομικά. Μόλις ολοκλήρωσε τις σπουδές της, έπρεπε να εργαστεί ως ασκούμενη για να πάρει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Όμως το κράτος δεν της το επέτρεπε γιατί δεν ήταν Ιρανή πολίτης. Όταν η άδεια παραμονής για σπουδές έληξε, η Μασούμα θα έπρεπε να επιστρέψει στο Αφγανιστάν, όπου κινδύνευε η ζωή της. Εντωμεταξύ, είχε δημιουργήσει οικογένεια και είχε αποκτήσει το πρώτο της αγοράκι.
«Είμαι Χαζάρα, σιίτισσα μουσουλμάνα και η γλώσσα μου είναι τα φαρσί. Στο Αφγανιστάν οι Ταλιμπάν και το “Ισλαμικό Κράτος” σκοτώνουν ανθρώπους σαν κι εμένα κάθε μέρα μπροστά στα μάτια της Αστυνομίας. Αλλά και στο Ιράν, οι Χαζάροι ξεχωρίζουμε και μόνο από την όψη, και πέφτουμε θύματα ρατσισμού και φανατισμού.
Έφυγα γιατί ήθελα τα παιδιά μου να πάνε σχολείο και να μορφωθούν. Πρέπει να πάνε σχολείο όπως εγώ, πρέπει να έχω μια δουλειά. Είναι ζωτικής σημασίας να είσαι ασφαλής, μακριά από τον πόλεμο, σε έναν τόπο όπου όλοι έχουν ίσα δικαιώματα. Είχαμε πάρει την απόφαση καιρό πριν, αλλά δεν γνώριζα τότε ότι ήμουν έγκυος στο δεύτερο παιδί μας. Μόλις ήρθε στον κόσμο ο δεύτερος γιος μας, φύγαμε από το Ιράν.
Ήταν ένα πολύ επικίνδυνο ταξίδι κι όταν πήραμε την απόφαση να το κάνουμε, ρίξαμε όλες μας τις ελπίδες στον Παντοδύναμο Θεό και του ζητήσαμε να μας επιτρέψει να φτάσουμε ασφαλείς στον προορισμό μας. Πιστεύω στον Θεό.
Όταν ένα χρόνο πριν έφτιαξα λογαριασμό στο Instagram, ήθελα να μιλήσω για ό,τι πιο θετικό μπορώ να σκεφτώ, τη ρομαντική αγάπη, τα όνειρα, την ελπίδα. Γι’ αυτό μου αρέσει να διαβάζω ρομάντζα και κοινωνικά βιβλία. Με ενδιαφέρει και η συγγραφή, θα ήθελα να ασχοληθώ και με το γράψιμο, γι’ αυτό και ακολουθώ συγγραφείς και μοιράζομαι το περιεχόμενο που με συγκινεί.
Το πιο σημαντικό πράγμα που έχουμε να διαφυλάξουμε είναι τα δικαιώματα των παιδιών. Τα παιδιά είναι το μέλλον. Θα ήθελα τα παιδιά μου να μεγαλώσουν σε ένα μέρος μακριά από τον πόλεμο και τη βία που τον συνοδεύει. Γι’ αυτό κι εγώ με τον άνδρα μου αφήσαμε πίσω στο Ιράν τους παππούδες και τις γιαγιάδες των παιδιών μας. Όλες οι οικογένειες που συνάντησα στον καταυλισμό στην Ελλάδα για τον ίδιο λόγο άφησαν την πατρίδα τους, για ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ το παράπονο των παιδιών στον καταυλισμό. Έκλαιγαν και ζητούσαν από τους γονείς τους να γυρίσουν πίσω στο σπίτι τους. “Μας πήρατε όλα μας τα πράγματα”, παραπονιόντουσαν. Όσο κι αν οι γονείς προσπαθούσαν να τους εξηγήσουν τους λόγους που αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν, εκείνα δεν καταλάβαιναν. Η ζωή στον καταυλισμό είναι ιδιαίτερα σκληρή για τα παιδιά. Πιστεύω όμως ότι μεγαλώνοντας θα καταλάβουν τη θυσία που έκαναν οι γονείς τους και όσα αναγκάστηκαν να υποφέρουν για να ζήσουν αυτά μια καλύτερη ζωή.
Αισθάνομαι ασφαλής στη Γερμανία, όλα μοιάζουν κανονισμένα και σχεδιασμένα. Μου αρέσει αυτός ο τρόπος ζωής, υπάρχει συνέπεια, όλα είναι ξεκάθαρα…
Θα φτιάξω το σπίτι των ονείρων μου στη Γερμανία. Θέλω να μάθω γερμανικά, να συνεχίσω τις σπουδές μου στη Νομική και να εργαστώ επιτέλους ως δικηγόρος. Θέλω να ανοίξω δικό μου γραφείο και να φτιάξω ένα ταμείο βοήθειας για τους πρόσφυγες».
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο τεύχος Marie Claire Μαΐου που κυκλοφορεί.
