Ήταν 1 Μαρτίου 2020 όταν η επετειακή 70η Berlinale έκλεινε τις πύλες της με μία επιτυχημένη διοργάνωση, την πρώτη κάτω από τον νέο καλλιτεχνικό διευθυντή Carlo Chatrian. Οι περισσότεροι μιλούσαν για τις ταινίες στις αίθουσες του μεγαλύτερου σε κοινό Φεστιβάλ στον κόσμο, όμως οι συζητήσεις για τον COVID-19 είχαν αρχίσει. Σαν αστείο θυμάμαι από πέρσι το φτέρνισμα ενός συναδέλφου μόλις έκατσε στην καρέκλα του στο Friedrichstadt Palast, που το ακολούθησε η απολογία του προς όλους του διπλανούς: “Kein Corona”!
Αυτό που ακολούθησε τότε ήταν γέλιο από πολλούς από τους διπλανούς του, συμπεριλαμβανομένου και εμένα. Ακόμα lockdown είχε μόνο η Κίνα και τα κρούσματα άρχισαν να αυξάνονται κάπως στην Ιταλία. Που να ξέραμε όταν γελούσαμε με αυτή την αυθόρμητη αντίδραση στο φτέρνισμα ότι θα ήταν μία από τις τελευταίες φορές που θα βρισκόμασταν στον κινηματογράφο για πάνω από ένα χρόνο.
Ακολούθησαν πολλά lockdown, σινεμά κλειστά στην ουσία εδώ και 1,5 χρόνο σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο, ελάχιστες πρεμιέρες και ένα σκασμό ταινίες να περιμένουν να βγουν στις αίθουσες, με την κινηματογραφική βιομηχανία να περνά την χειρότερή της περίοδο και τον καλλιτεχνικό κόσμο να ζητά απεγνωσμένα βοήθεια και τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, ως επί το πλείστον να κάνουν ελάχιστα ή να τον αγνοούν.
Ένα χρόνο μετά, η Berlinale μείωσε κατά 30% περίπου το πρόγραμμά της και έγινε ηλεκτρονικά στις αρχές Μαρτίου, μόνο για τους επαγγελματίες του χώρου, εστιάζοντας στο European Film Market, την παράλληλη αγορά ταινιών, την μεγαλύτερη της Ευρώπης μαζί με το Marche των Καννών. Το Φεστιβάλ για το κοινό μαζί με την απονομή των βραβείων ανακοινώθηκε τότε ότι θα γίνει 9 με 20 Ιουνίου. Τελικά η επιδημιολογική κατάσταση δεν επέτρεψε τα χειμερινά σινεμά να ανοίξουν μέχρι τώρα, όμως η Berlinale αποφάσισε να χτίσει εξαρχής επιπλέον υποδομές θερινών σινεμά στην πόλη συγκεντρώνοντας 16 θερινά σε όλη την πόλη με 1 ή 2 προβολές την μέρα στο καθένα και σε ένα εύρος 11 ημερών που κάνει το Φεστιβάλ να μοιζει με μία μικρή εκδοχή του εαυτού του. Μάλιστα η Berlinale είναι από τα πρώτα τόσο μεγάλα events που γίνονται στην Γερμανία και ίσως ένα από τα μεγαλύτερα τέτοιας έκτασης στον κόσμο στην εποχή του κορωνοιού.
Η διεξαγωγή της έγινε τελικά πραγματικότητα εξαιτίας του εμβολιασμού και των πολλών μαζικών τεστ. Συγκεκριμένα η Γερμανία βρίσκεται στο 46.1% του πληθυσμού με τουλάχιστον μία δόση (21,9% οι πλήρως εμβολιασμένοι) σύμφωνα με τα επίσημα Ευρωπαϊκά στοιχεία όντας πρωταθλήτρια στον εμβολιασμό ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε. καθώς πλέον τα εμβόλια γίνονται στην χώρα και στους οικογενειακούς γιατρούς πέρα από τα μεγάλα εμβολιαστικά κέντρα, κάτι που επιτάχυνε την διαδικασία. Να σημειώσουμε ότι 37,5 και 22,1 αντίστοιχα είναι τα νούμερα στην Ελλάδα για τους με 1 δόση ή πλήρως εμβολιασμένους.
Την ίδια ώρα το κρατίδιο του Βερολίνου έδωσε την δυνατότητα ενός δωρεάν rapid test για κάθε πολίτη κάθε μέρα, με αμέτρητα κέντρα rapid test να στήνονται σε όλη την πόλη γι’ αυτόν τον λόγο και τον κόσμο να κάνει test πριν συναντηθεί με οικείους ή πάει να ψωνίσει ή πάει στην δουλειά ή στις προβολές της Berlinale. Τα κρούσματα στο Βερολίνο έτσι έπεσαν πλέον σε 25 ανα 100000 κατοίκους, την ώρα που στην Ελλάδα έχουμε περί τα 70 στους 100000 κατοίκους.
Στις προβολές ο κόσμος θα προσέρχεται με μάσκα την οποία θα βγάζει μόνο όταν κάθεται, τηρώντας πάντα τις αποστάσεις και την τήρηση λιστών των επισκεπτών κάθε θερινού σινεμά. Μόνο εμπόδιο πλέον είναι ο καιρός, για τον οποίο η Berlinale ανακοίνωσε ότι οι προβολές θα γίνουν κάτι από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, με την πρόγνωση να μιλάει για σχετικά καλό καιρό με 25 βαθμούς και χωρίς βροχή στις περισσότερες μέρες του Φεστιβάλ. Ακόμα και με κουβέρτες και ομπρέλες, τίποτα δε σταματά τον κόσμο από το να απολαύσει την Berlinale, με τα εισιτήρια να κάνουν φτερά και τα συστήματα κρατήσεων να πέφτουν την πρώτη μέρα της προ-πώλησης.
Στα καθαρά κινηματογραφικά στο πρόγραμμα Encounters, το δεύτερο στη τάξη διαγωνιστικό, συναντάμε το Ελληνικό “Σελήνη, 66 Ερωτήσεις” της Ζακλίν Λέντζου με τους Σοφία Κόκκαλη, Λάζαρο Γεωργακόπουλο, Νικήτα Τσακίρογλου, Μαρία Ζορμπά. Την ταινία την είδαμε ήδη στις δημοσιογραφικές προβολές που διεξήχθησαν online τις προηγούμενες μέρες και μας άφησε πολύ καλές εντυπώσεις. Η Σελήνη πραγματεύεται την σχέση μιας κόρης με τον αποξενωμένο πατέρα της, που βρίσκεται πλέον άρρωστος με μία σοβαρή ασθένεια.
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=OUz16sNBrRU
Άλλες ταινίες που ξεχωρίσαμε μέχρι σήμερα είναι:
Το “Mr. Bachmann and His Class” της Maria Speth, ένα υπέροχο, διάρκειας 3,5 ωρών ντοκιμαντέρ, που παρά την μεγάλη διάρκεια του, καθηλώνει και δεν κουράζει καθόλου. Η ταινία παρακολουθεί τον κύριο Bachmann, δάσκαλο σε ένα σχολείο μιας μικρής Γερμανικής πόλης με μεγάλη ιστορία στην μετανάστευση. Τα παιδιά της τάξης του έχουν σχεδόν όλα καταγωγή από κάποια ξένη χώρα, με τα προβλήματα στην τάξη να είναι αρκετά, αλλά τον εναλλακτικό τρόπο διδασκαλίας του Bachmann να φαίνεται να λειτουργεί εξαιρετικά. Η ταινία κέρδισε το τρίτο μεγαλύτερο βραβείο της Berlinale, το Βραβείο της Επιτροπής του Φεστιβάλ.
Το “Courage” του Aliaksei Paluyan, άλλο ένα ντοκιμαντέρ που παρακολουθήσαμε εκτός συναγωνισμού, μας μεταφέρει στην Λευκορωσία, κατά τις περσινές εκλογές του καθεστώτος Λουκασένκο, αλλά και λίγο μετά από αυτές. Εκεί βλέπουμε τους ηθοποιούς ενός underground θεάτρου να αναρωτιούνται αν πρέπει να συνεχίσουν τις διαμαρτυρίες, πορείες και θεατρικές παρεμβάσεις με κόστος ακόμα και την ζωή τους. Η ταινία σίγουρα είναι πιο επίκαιρη από ποτέ μετά την πρόσφατη κρατική αεροπειρατεία και τις αποκαλύψεις για τις μεθόδους της χώρας.
Τέλος η ταινία “I’m your Man” της Maria Schrader (δημιουργού του δημοφιλούς Unorthodox του Netflix) ήταν η επιστημονικής φαντασίας ταινία του διαγωνιστικού. Σε αυτήν η Maren Eggert – που κέρδισε το βραβείο ερμηνείας της επιτροπής, παίζει την Alma, που υποδέχεται ένα ρομπότ (Dan Stevens) στο σπίτι της. Εκείνος είναι προγραμματισμένος να είναι ο ιδανικός σύντροφος γι’ αυτήν.
