Στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου ΤΤΜ_CH της καθ. Α. Μωροπούλου με τίτλο “Transdisciplinary Multispectral Modelling and Cooperation for the preservation of Cultural Heritage – Rebranding the World in Crisis through Culture”, δημοσιοποιήθηκε η, προ
πολλού γνωστή, πολιτική του Υπουργείου Περιβάλλοντος για την προστασία της υλικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς με ανακοίνωση του Γεν. Γραμματέα κ. Ευθυμίου Μπακογιάννη και των συνεργατών του, στο Συνέδριο αυτό.
Η ανακοίνωση αυτή, είχε τίτλο Το πρόγραμμα «Διατηρώ» και η σχετική πολιτική του Ελληνικού Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την προστασία της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, το πρόγραμμα «Διατηρώ» θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ 2021-2027 (κονδύλια της ΕΕ) και θα αφορά κυρίως ιδιοκτήτες ακινήτων και επαγγελματίες κλάδων όπως σχεδιαστές, κατασκευαστές, κ.ά. και θα περιλαμβάνει παρεμβάσεις σε κτίρια, που χαρακτηρίζονται:
α. ως διατηρητέα ή μνημεία, β. ιστορικά κτήρια που βρίσκονται εντός ιστορικών
τόπων, ιστορικών κέντρων και παραδοσιακών οικισμών
Οι παρεμβάσεις θα περιλαμβάνουν τις ακόλουθες δράσεις: α) Καθαρισμό προσόψεων, β) Εργασίες στερέωσης για τη διατήρηση του κελύφους των κτηρίων γ) Αποκατάσταση κελύφους κτηρίων (προσόψεων και στέγης). Αποκατάσταση θεμελίων,
τοιχοποιίας, στέγης επιστρώσεις, μπαλκόνια, πλαστική διακόσμηση, αντικατάσταση κουφωμάτων, επισκευή μεταλλικών στοιχείων κ.λπ. δ) Αποκατάσταση του εσωτερικού των κτιρίων – αποκατάσταση ή ενίσχυση ξύλινων ορόφων, αποκατάσταση σκαλοπατιών,
αλλαγές στο διαχωριστικό για λειτουργικούς λόγους. Αναφέρεται, ακόμη, στην ανακοίνωση αυτή- που περιληπτικά αναφέρθηκε,
παραπάνω- και ο τρόπος υποβολής καθώς και το είδος των απαραίτητων δικαιολογητικών.
Η πολυαναμενόμενη, λοιπόν, υλοποίηση του προγράμματος «Διατηρώ» γίνεται πραγματικότητα. Η σπουδαιότητα και δυναμική της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς στον πολιτισμό, τουρισμό, δημιουργική οικονομία, παιδεία και τα οφέλη που προκύπτουν από
την προστασία, διατήρηση και ανάδειξή της είναι πολλαπλά και πολλαπλασιαστικά και απαιτεί και την ανάλογη ανάληψη ευθύνης από τους πολίτες και το Κράτος. Αναμφισβήτητα, οι χιλιάδες ιδιοκτήτες παραδοσιακών, ιστορικών ή και διατηρητέων κτηρίων
σε όλη την Ελλάδα δυσκολεύονται -ειδικά μετά την οικονομική κρίση- να συντηρήσουν τα κτήριά τους.
Επομένως, η παρέμβαση του ΥΠΕΝ με την ένταξη του προγράμματος «Διατηρώ» στο ΕΣΠΑ 2021-2027 αποτελεί μια πολύ ευχάριστη είδηση στους τομείς της οικονομικής ανάπτυξης και της διατήρησης της ταυτότητας του κάθε τόπου σε όλη την Ελλάδα!
Το πρόγραμμα αυτό υποστήριξαν και στηρίζουν πολλοί ελληνικοί και διεθνείς
πολιτιστικοί φορείς και μεταξύ αυτών ο Σύλλογος μας. Ως “Προμηθείς” λοιπόν, νοιώθουμε αρχικά ότι δικαιωθήκαμε και χαιρόμαστε για την εφαρμογή του προγράμματος ;Διατηρώ; και τα οφέλη που θα προκύψουν πανελλαδικά.\
Παράλληλα όμως, η πικρία μας είναι μεγάλη για το Πλωμάρι -για το οποίο αγωνιστήκαμε 20 και πλέον χρόνια για την προστασία και ανάδειξη του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος-, με την πλούσια αρχιτεκτονική κληρονομιά (βιομηχανική και αστική) και τούτο διότι ως μη κηρυγμένος παραδοσιακός ή ιστορικός τόπος αποκλείεται από μεγάλο μέρος των ευεργετημάτων και ωφελημάτων του προγράμματος “Διατηρώ” του ΥΠΕΝ με αρκετές, κατά συνέπεια, αρνητικές επιπτώσεις τόσο για τους ιδιοκτήτες των ιστορικών σπιτιών και βιομηχανικών κτηρίων, όσο τελικά και για το ίδιο το Πλωμάρι.
Χωρίς άμεσες και γενναίες παρεμβάσεις είναι βέβαιο ότι ο αρχιτεκτονικός πλούτος και η ιστορική ταυτότητα του Πλωμαρίου θα χαθούν, με αποτέλεσμα, οι επερχόμενες γενιές να στερηθούν, ανεπιστρεπτί , ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου τους.
Ευ σοι το μέλλον έξει, αν το παρόν ευ τιθής
(Ισοκράτης, 436-338 π.Χ)