Γράφει ο Γιάννης Πατλάκας
Sundance 2022: 100% online Φεστιβάλ, λόγω της μετάλλαξης Ομικρον και των πολλών κρουσμάτων. Rotterdam, το ίδιο. SXSW το ίδιο. Την ώρα που κινηματογράφος, μουσική, αθλητισμός είναι και πάλι στον πάγο λόγω του μεγάλου κύματος της πανδημίας, η Berlinale δείχνει φέτος τον δρόμο προς την νέα κανονικότητα, όντας το μόνο Φεστιβάλ που πραγματοποιείται κανονικά κάτω από αυτές τις συνθήκες. Είναι όλα όπως παλιά; Όχι βέβαια. Για να γίνει το Φεστιβάλ, οι διοργανωτές έπρεπε να μπουν σε διαπραγματεύσεις μηνών με την ομοσπονδιακή και την τοπική κυβέρνηση του Βερολίνου και η αλήθεια είναι ότι o Carlo Chatrian και η Mariette Rissenbeek, ο καλλιτεχνικός διευθυντής και η πρόεδρος του Φεστιβάλ αντίστοιχα ήθελαν περισσότερο κόσμο και λιγότερα μέτρα. Το Φεστιβάλ πραγματοποιείται με το 50% των θέσεων των αιθουσών γεμάτο, και με τους επισκέπτες να είναι αποκλειστικά εμβολιασμένοι ή υιαθέντες, με την επιπλέον υποχρέωση να φοράνε μάσκα καθ’ όλη την διάρκεια των προβολών αλλά και με υποχρεωτικό αρνητικό rapid τεστ κάθε μέρα. Τουλάχιστον το τελευταίο παρέχεται δωρεάν σε όλους, ένα κάθε μέρα σε όλους τους κατοίκους της Γερμανίας και πλέον σε όλους τους επισκέπτες της Berlinale. Ωστόσο αυτό ήταν ένας από τους κύριους λόγους που ακύρωσαν αρκετοί το ταξίδι τους στο Βερολίνο, υπό τον φόβο ενός θετικού τεστ κάποια από τις μέρες του Φεστιβ, με αποτέλεσμα την καραντίνα σε μια ξένη χώρα. Λίγο παραπάνω από τους μισούς εκτιμώνται οι φετινοί επισκέπτες σε σχέση με πρόπερσι, τουλάχιστον όσον αφορά τον τύπο.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει ένα μούδιασμα στο Βερολίνο. Ήμουν προσωπικά απίστευτα χαρούμενος που θα επισκεφτώ και πάλι Φεστιβάλ, βλέποντας 30 και πλέον ταινίες από τις παραπάνω από 200 που θα προβληθούν στο Φεστιβάλ σε 10 μέρες. Ωστόσο υπό αυτές τις συνθήκες, τίποτα δεν είναι το ίδιο με άλλες χρονιές. Η μοναξιά στο Φεστιβάλ είναι ευκρινή στα βλέματα όλων καθώς κάθε δεύτερη θέση είναι κενή, κάτι που αποθαρρύνει τα πηγαδάκια και τις ατελείωτες συζητήσεις για τις ταινίες – ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα της συλλογικής εμπειρίας που προσφέρει ένα Φεστιβάλ με τις προβολές του. Σίγουρα όμως οτιδήποτε είναι καλύτερο από τα lockdown και την κλεισούρα στο σπίτι. Η επιστροφή στην κανονικότητα θα είναι αργή, αλλά ήδη γίνεται.
Αλλά ας πάμε στα καθαρά κινηματογραφικά. Και φέτος, όπως και πέρσι με το “Σελήνη 66 ερωτήσεις”, έχουμε Ελληνική παρουσία στο σχετικά νέο τμήμα του Φεστιβάλ, Encounters, που αποτελεί το δεύτερο στην τάξη διαγωνιστικό. Ο λόγος για το “Η πόλη και η πόλη” των Σύλλα Τζουμέρκα και Χρήστου Πασσαλή, που γυρίστηκε στην Θεσσαλονίκη και αναφέρεται στον Εβραϊκό πληθυσμό της πόλης, ακροβατώντας ανάμεσα σε ντοκιμαντέρ και μυθοπλασία. Η ταινία κάνει πρεμιέρα την Τρίτη 15 Φεβρουαρίου και περισσότερα γι’ αυτήν θα μπορούμε να πούμε στο επόμενο άρθρο μας από το Φεστιβάλ.
Η Berlinale άνοιξε με το Peter von Kant του Francois Ozon, να συγκεντρώνει αρκετό χειροκρότημα κυρίως λόγω της ερμηνείας του Denis Ménochet, γνωστού στους περισσότερους από το Inglorius Basterds του Ταραντίνο. Βασισμένη στο Petra von Kant, του Fassbinder, η ταινία αλλάζει φύλο στον κεντρικό χαρακτήρα, έναν πετυχημένο σκηνοθέτη, όμως παραμένει μια σπουδή στην αποξένωση που φέρνει μαζί της η επιτυχία και τα χρήματα.
Τις δύο πρώτες μέρες του Φεστιβάλ μας κέντρισε το ενδιαφέρον επίσης και το “Good luck to you, Leo Grande” που ήρθε στο Βερολίνο σαν Special προβολή, κάνοντας πρεμιέρα λίγες μέρες πιο πριν στο Sundance. Στην ταινία πρωταγωνιστεί μία εκπληκτική Emma Thompson, σε μία ερμηνεία που θα συζητηθεί στα μεγάλα βραβεία της επόμενης χρονιάς και ίσως την φτάσουν και μέχρι τα Οσκαρς. Η Thompson παίζει στην ταινία μία 55χρονη πρώην δασκάλα που δεν έχει γνωρίσει ποτέ τον οργασμό σε όλη την σεξουαλική ζωή της. Μετά τον θάνατο του άντρα της, προσλαμβάνει τον Leo Grande, έναν εργαζόμενο του σεξ ή θεραπευτή του σεξ όπως λέει με στόχο την σεξουαλική της απελευθέρωση.
Η Γαλλική παραγωγή έχει επίσης την τιμητική της στην Berlinale. Η νέα ταινία της Claire Denis, “Avec amour et acharnement”, έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ, σαν μέρος του διαγωνιστικού, με την Juliette Binoche και τον Vincent Lindon, δύο από τους πιο γνωστούς και αγαπημένους Γάλλους ηθοποιούς να βρίσκονται στο Βερολίνο. Οι δυο τους παίζουν ένα ζευγάρι σε μία ταραγμένη περίοδο της ζωής του, εξαιτίας της τοξικής σχέσης του χαρακτηρα της Binoche με τον πρώην άντρα της.
Στην έτερη Γαλλική ταινία της ημέρας, το “La Ligne”, μία γραμμή βάφεται στο χώμα περιμετρικά 100 μέτρα από το σπίτι μιας οικογένειας, όταν η μεγάλη κόρη επιτίθεται στην μητέρα και την τραυματίζει, με αποτέλεσμα τα περιοριστικά μέτρα που επιβαλλουν τα δικαστηρια στην πρώτη. Κάπου εκεί στα 100 μέτρα από το σπίτι η μεγάλη κόρη συνεχίζει να παραδίδει μαθήματα μουσικής στην μικρότερη αδερφή της.
Περισσότερη Berlinale, μετά το τέλους του Φεστιβάλ σε επόμενο άρθρο.