Δύο χρόνια μετά την Καράβα, στο σήμερα των «χρυσών» υπερδομών

Δύο χρόνια συμπληρώνονται αυτή την εβδομάδα από τα γεγονότα της Καράβας και τις βίαιες συγκρούσεις του Φεβρουαρίου του 2020 στις επιταγμένες -με σκοπό τη δημιουργία ενός νέου Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο νησί- περιοχές. Δυο χρόνια έχουν περάσει από την σχεδόν κινηματογραφική «απόβαση» των ανδρών των ΜΑΤ από το πλοίο «Πήγασος», το οποίο ναυλωμένο μυστικά από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έπλευσε βράδυ «πειρατικά» για τη Μυτιλήνη, με το σήμα του να εκπέμπει για τελευταία φορά στη Μακρόνησο. Ήταν οι ίδιες μέρες που στη χώρα θα εκδηλώνονταν τα πρώτα κρούσματα της πανδημίας ενώ το ίδιο διάστημα το ΚΥΤ της Μόριας, ένα τεράστιο “χωνευτήρι” εξαθλιωμένων ανθρώπων που θα καεί ολοσχερώς εννέα μήνες αργότερα, έχει επίσημα καταγεγραμμένους 19.593 ανθρώπους.

Σήμερα, κι ενώ οι κάτοικοι της Μυτιληνης μετρούν τις πληγές τους μουδιασμένοι από την τεράστια αλλαγή στην οικονομική και κοινωνική ζωή που έφερε η πανδημία, ο κόσμος της αλληλεγγύης έρχεται ξανά αντιμέτωπος με το καινούργιο, τερατώδες σχέδιο της Κυβέρνησης, αυτό της κατασκευής μιας Κλειστής Ελεγχόμενης Δομής στη Λέσβο, όμοια με αυτή της Σάμου αλλά με ακόμα μεγαλύτερη χωρητικότητα. Μιας υπερσύγχρονης φυλακής μακριά από τον αστικό ιστό με σύστημα παρακολούθησης CCTV, είσοδο με κάρτα και αποτύπωμα, ανιχνευτή μετάλλων και σωματική έρευνα από ένστολους που θα περιπολούν καθ΄όλο το 24ωρο το σύνολο της δομής που θα περιβάλλεται από διπλή περίφραξη ασφαλείας τύπου ΝΑΤΟ. Ο «Κένταυρος», το νέο «ολοκληρωμένο ψηφιακό σύστημα ηλεκτρονικής και φυσικής διαχείρισης ασφάλειας», σύμφωνα με την περιγραφή του στην παρουσίαση της «Εθνικής Στρατηγικής Μετανάστευσης 2020-2021» https://www.documentcloud.org/documents/20689221-493570553-ethnike-strategike-metana-steuses-sa-mos-le-sbos-khi-os-le-ros-kos-1τοποθετείται εντός και γύρω από τις εγκαταστάσεις χρησιμοποιώντας κάμερες, drones και αλγόριθμο ανάλυσης κίνησης (AI Behavioral Analytics)», εφαρμόζεται ήδη στη Σάμο και το επόμενο διάστημα θα συνδεθεί και με τις 36 δομές που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των σύγχρονων νέων κλειστών ελεγχόμενων δομών που κατασκευάζονται σε Λέρο, Κω και αργότερα σε Χίο και Λέσβο. Οι αιτούντες άσυλο θα είναι λοιπόν “αόρατοι στη μέση του πουθενά”, όπως χαρακτηριστικά είπε ο Δήμαρχος της Μυτιλήνης Στρατής Κύτελης, κρυμμένοι σε μια φυλακή, μακριά από τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τους δημοσιογράφους, τους γιατρούς, το σχολείο, την κοινωνία και θα είναι “ορατοί” σε κάποια γραφεία στην Αθήνα, ενάντια σε κάθε αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων. Όμως το δόγμα “δεν τους βλέπουμε”, άρα δεν υπάρχει “πρόβλημα”, το ξαναζήσαμε με την περίπτωση της Παγανής και ήταν ολέθριο..

Λίγους μήνες πριν η Αλληλεγγύη Λέσβου «πέταξε» με drone πάνω από την δασική περιοχή που αναμένεται να αλλάξει για πάντα, αν περάσει το σχέδιο της Κυβέρνησης και της Ε. Ε. Αν και υπάρχουν σημαντικοί περιβαλλοντικοί κίνδυνοι, η κυβέρνηση το 2020 άλλαξε τη νομοθεσία και έτσι δεν απαιτείται πλέον εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την αδειοδότηση της δομής. Με την υπουργική απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΔΥ/24593/2902/5.3.2020 (Β΄1482) το όριο της χωρητικότητας ενός ΚΥΤ, ώστε να απαιτείται η εκπόνηση ΜΠΕ, αυξήθηκε αυθαίρετα από τις 750 θέσεις στις 5000 – όσο δηλαδή και η χωρητικότητα του ΚΥΤ που σχεδιάζεται στο ΧΥΤΑ. Το γεγονός ότι τοποθετούν τους ανθρώπους δίπλα στα σκουπίδια έχει ιδιαίτερη σημασία για το πως αντιλαμβάνονται στη Κομισιόν και στην κυβέρνηση την υποδοχή και τη φιλοξενία των αιτούντων άσυλο.

Η έκταση στην οποία σχεδιάζεται να κατασκευαστεί η νέα υπερδομή προστατεύεται ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής, ενώ το περιβάλλον δάσος, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο ενιαίο πευκοδάσος στο Αιγαίο, είναι προστατευόμενη περιοχή του δικτύου Natura 2000. Περιβαλλοντολόγοι έχουν προειδοποιήσει ότι αν ξεκινήσει μια πυρκαγιά στην περιοχή αυτή, είναι πολύ πιθανόν το πευκοδάσος, ως ένα από τα πιο εύφλεκτα οικοσυστήματα της Μεσογείου, να καεί ολοσχερώς, θέτοντας σε τεράστιο κίνδυνο το περιβάλλον αλλά κυρίως ανθρώπινες ζωές. Ζωές που έγιναν στάχτη τα προηγούμενα χρόνια στη Μόρια όταν γυναίκες με μωρά στην αγκαλιά τους κάηκαν ζωντανές μην μπορώντας να απεγκλωβιστούν από τα κοντεινερ που τυλίχτηκαν στις φλόγες. Ήδη μέσα στους τελευταίους δύο μήνες ,όπου σημειώθηκαν και οι χαμηλότερες θερμοκρασίες στη χώρα, τρεις μεγάλες φωτιές κατέκαψαν ολοκαίνουργια rubb hall και σκηνές στον Καρά Τεπέ. Δημιουργείται λοιπόν εύλογα το ερώτημα γιατί είναι τόσο επιτακτική η κατασκευή μιας νέας ελεγχόμενης δομής στο «πληγωμένο» νησί της Λέσβου, τη στιγμή που ο πληθυσμός του Καρά Τεπέ είναι μόλις 1.800 άτομα ενώ στην Λέρο σε μια δομή δυναμικότητας 2.140 ατόμων, για την δημιουργία της οποίας διατέθηκαν 35,30 εκατ. ευρώ,αυτή τη στιγμή διαβιούν εκεί μόλις 27 άτομα (στοιχεία της RSA https://rsaegean.org/el/nees-domes-fylakes-sto-aigaio/). Γιατί, ενώ είναι πλέον σαφές πως ο αριθμός των αφίξεων είναι αισθητά μειωμένος, αριθμός που σχετίζεται άμεσα με την πρακτική των παράνομων και απάνθρωπων επαναπροωθήσεων, οι τοπικές κοινωνίες θα πρέπει να δεχτούν την δημιουργία μιας δομής-φυλακής που κοστίζει εκατομμύρια ευρώ; Την ίδια στιγμή που μάλιστα βιώνουν την απαξίωση από την Πολιτεία καθώς δεν καλύπτονται άλλες πάγιες ανάγκες τους.

Σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις της κυβέρνησης η νέα ΚΕΔ Λέσβου έχει σχεδιαστεί να κατασκευαστεί στη θέση Πλάτη (Βάστρια) του Δήμου Μυτιλήνης, δίπλα στο ΧΥΤΑ του νησιού, σε έκταση περίπου 240 στρεμμάτων και προϋπολογισμό 76 εκ ευρώ πλέον ΦΠΑ. Με μια ματιά στα επίσημα αρχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διαπιστώνει κανείς πως το Υπουργείο Μετανάστευσης έχει ήδη απορροφήσει 5,36 εκ. ευρώ που εγκρίθηκαν από την επιτροπή ως μέτρο άμεσης βοήθειας στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 2020, δύο μήνες μετά τον εμπρησμό της Μόριας, με σκοπό την αναβάθμιση εγκαταστάσεων και υποδομών στην περιοχή Καρά Τεπέ – Μαυροβουνίου Δήμου Μυτιλήνης, (σύμφωνα με το άρθρο 8 του νόμου 4375/2016) (https://ec.europa.eu/home-affairs/news/migration-commission-and-greece-agree-joint-plan-new-reception-centre-lesvos-2020-12-03_en, ενώ τα επίσημα στοιχεία της Commission αναφέρουν πως το σύνολο του «Grant Agreement» και για τα 3 ΚΕΔΝ (Λεσβο, Χίο και Φυλακείο) είναι 155 εκατομμύρια ευρώ!

Η Λέσβος και τα υπόλοιπα νησιά του Βορειου Αιγαίου εξακολουθούν να λειτουργούν ως εργαστήριο πειραμάτων όπου δοκιμάζονται οι Ευρωπαϊκές πολιτικές για τη μετανάστευση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαφημίζει το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο ως μια «νέα αρχή στο μεταναστευτικό». Με το νέο αυτό Σύμφωνο ο εγκλωβισμός των αιτούντων άσυλο στα ελληνικά νησιά θεσμοθετείται. Οι αιτούντες άσυλο θα παραμένουν στη δομή μέχρι να εξεταστεί το αίτημα ασύλου ή μέχρι να απελαθούν μέσα από χρόνιες και επώδυνες διαδικασίες.

Η Αλληλεγγύη Λέσβου καλεί την Ε.Ε και την Ελληνική κυβέρνηση να ακυρώσουν το σχέδιο κατασκευής της νέας αυτής υπερδομής, να αποσυμφορήσουν το νησί και να κλείσουν τη δομή στο Μαυροβούνι. Η Αλληλεγγύη Λέσβου καλεί την Ε.Ε να σταματήσει άμεσα την εγκληματική πολιτική της Ευρώπης-Φρούριο και να εργαστεί σε πολιτικές υποδοχής και ένταξης, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, και σε δράσεις αντιμετώπισης των αιτιών που προκαλούν τον ξεριζωμό.