Γράφει η Στέλλα Πετρίδου (ποιήτρια, συγγραφέας, στιχουργός, Πρόεδρος της Ένωσης Λογοτεχνών Αιγαίου)
Έρωτας. Συναίσθημα απρόβλεπτο, επαναστατικό και άγριο. Παράλογο τις περισσότερες φορές και άκρως επικίνδυνο. Ο λόγος όπως πάντα προφανής. Ο έρωτας δεν επιδέχεται κανενός είδους έλεγχο. Δε δαμάζεται, δεν εγκλωβίζεται σε όρια, δεν τίθεται στο περιθώριο, ούτε και σε χρονική αναμονή. Ο έρωτας είναι ο κυρίαρχος ηγέτης των πάντων. Κι ως ηγέτης τρέπεται ανάλογα με την περίσταση άλλοτε σε ηδονικός και σαρκικός, άλλοτε σε ρομαντικός και ιπποτικός κι άλλοτε σε αγνός, ειλικρινής και πλατωνικός.
Ο Έρωτας φυσικά είναι και άγγελος. Έτσι μας γράφει η Σαπφώ, η Ελληνίδα λυρική ποιήτρια από τη Λέσβο, η σοφή και «δεκάτη» μούσα, σύμφωνα με τον Πλάτωνα.Ο έρωτας είναι πάθος ακατανίκητο, ένα πάθος, που θέλοντας και μη δεν περνάει απαρατήρητο στο πέρασμά του, καθώς,παράλληλα με τις εσωτερικές αναταράξεις, δημιουργεί και εξωτερικά συμπτώματα σ’ εκείνον που τον νιώθει, όπως για παράδειγμα ερυθρότητα στα μάγουλα, εφίδρωση στα χέρια, άγχος και ταχυκαρδία. Γι’ αυτό ακριβώς το πάθος, το συναίσθημα και τον άγγελο, κάνει λόγο στη δεύτερη κατά σειρά εκδοθείσα ποιητική συλλογή της, η Μυτιληνιά ποιήτρια Πέρθα Καλέμη. Τίτλος της συλλογής της,Ερωτικά Αλληλούια — Λυρικές Μπαλάντες Της καρδιάς και Του πάθους. Κυκλοφορεί από την «Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου».
Πρωταγωνιστής καθώς είναι,σε μια ακόμα απογύμνωση της ψυχής, αυτή τη φορά μιας έμπειρης στα γράμματα δημιουργού, ο έρωτας έχει πολλά να καταθέσει και να προσφέρει κατά τις ώρες της μελέτηςτου αναγνώστη. Το βασικότερο όλων, είναι και το αυτονόητο. Να ταξιδέψει ονειρικά τη σκέψη, να χρωματίσει τα βάθη της ψυχής, να αρωματίσει τη διαδρομή των συναισθηματικών κραδασμών, προσφέροντας στον αναγνώστη την πολυπόθητη ηδονή, όχι μόνο στο τέλος της ανάγνωσης, αλλά και στο σύνολο του ποιήματος.
«Λάμπω στο παραλήρημα των ονείρων σου,
καθώς σε φιλώ στους κήπους των μενεξέδων.
Ξημερώνω αλυσόδετη
στις χαράδρες της αϋπνίας..» (Σελ. 13)
Η απουσία δεν αποφέρει τη λύτρωση. Ο έρωτας δεν υπερβαίνεται με τη φυγή ή με την έλλειψη. Το μελαγχολικό τοπίο που έρχεται να καλύψει τα κενά της απόστασης, που δημιουργεί ακόμα και ως σκέψη φευγαλέα στο μυαλό ο φτερωτός, αναδυόμενος πλέον, θεός των ερωτευμένων, κάνουν πιο έντονη την ανάγκη για αναστοχασμό, για αυτοενδοσκόπηση, για μια εκ βαθέων εξομολόγηση. Η ποιήτρια αποδέχεται το νέο της ρόλο και ανατρέχει συνειδητά σ’ αυτόν. Άλλωστε, ο εσωτερικός της κόσμος είναι γεμάτος με εικόνες, με αρώματα και συναισθήματα που ακραγγίζουν το νου και κρατούν θερμή την καρδιά, που διψά φανερά, για την απόλαυση του έρωτα.
«Ανοίγω διάπλατα τις πύλες των στοχασμών μου
κι εσύ καλπάζεις σαν άτι στις φλέβες μου,
πυρπολώντας τους νευρώνες του κορμιού μου
με μεθυστικούς οίστρους…» (Σελ. 13)
Μια συνεχόμενη προσμονή ο έρωτας, λοιπόν. Αυτή είναι η πραγματικότητα για την ποιήτρια. Γιατί πόσο διαρκεί η παρουσία του στη ζωή; αναρωτιέταικαι εύλογα. Τις περισσότερες φορές, ελάχιστα. Ως συναίσθημα όμως διαρκεί πάρα πολύ. Συνήθως έρχεται απροσδόκητα και το ίδιο απροσδόκητα φεύγει. Μα η φυγή του δεν είναι οριστική, μήτε προσδίδει το τέλος στη μνήμη. Η φυγή του δεν ισοδυναμεί με τη λήθη. Αντίθετα τρέπεται σε αναμονή και προσδοκία παντοτινή, σε όνειρο συνώνυμο της κατάκτησης της ευτυχίας στη ζωή. Γιατί αυτό είναι ο έρωτας για την ποιήτρια, ο μεγάλος θεός της χαράς, ο θεός της απόλυτης ευτυχίας, ο θεός της ανθρώπινης σωματικής και ψυχικής ολοκλήρωσης.
«Μ’ ακούς λατρεμένε;
Με νοιώθεις αγέννητε άγγελε;
Είμαι μόνη.
Μ’ αφουγκράζεσαι;» (Σελ. 14)
Απαλλαγμένη από το πέπλο της ντροπής κι από άσκοπους βερμπαλισμούς η ποιήτρια, με την ευθύτητα και την αμεσότητα του λόγου της, εξομολογείται άφοβα, σε πρώτο πρόσωπο,την ανάγκη της για συντροφικότητα, ευελπιστώντας πως ο έρωτας στον οποίο και απευθύνεται,όπου κι αν βρίσκεται, αφουγκράζεται τις μύχιες σκέψεις της, συμμερίζεται την εσωτερική της ανάγκη και συμβάλλει στην επιθυμία της, διατηρώντας ζωντανό το όνειρο της προσμονής. Κι αυτό το όνειρο, όπως επισημαίνει λίγο πιο κάτω στο βιβλίο της,την ακολουθεί διαρκώς.
Ο αναγνώστης έχει ήδη κατακλυστεί από το αίσθημα της έλλειψηςτου, που περιρρέει την ποιήτρια ολοκληρωτικά. Κυριαρχεί ο έρωτας. Για την ακρίβεια, δεν έχει ακόμα συντελεστεί. Κι όμως για την ποιήτρια εξακολουθεί διαρκώς να υπάρχει. Γι’ αυτό και του μιλά. Απευθύνεται ξεκάθαρα σ’ αυτόν προσδοκώντας την άμεση ανταπόκρισή του. Δεν είναι ρητορικές οι ερωτήσεις που του θέτει. Γιατί για εκείνη δεν είναι καν ερωτήσεις. Είναι μια κρυφή συνομιλία με το άλλο της μισό, αυτό που μέσα της υπάρχει πραγματικά και συμπληρώνοντάς την της χαρίζει το αξιοζήλευτο ένα.
Βέβαια, όσο κι αν βαθιά της υμνεί την ύπαρξή του κι έχει εμπιστοσύνη στο ανίκητο του πάθους που τον περιβάλλει, ο φόβος πλησιάζει με ορμή κατά πάνω της, για να της επιβάλει σθεναρά και τη δική του παρουσία. Τίποτα δεν είναι δεδομένο στη ζωή, της φωνάζει, πόσο μάλλον όταν η απόσταση και το υπαρκτό κενό της μοναξιάς, εγκυμονούν κινδύνους, όταν με ύπουλο τρόπο πλανεύουν κι αποδιοργανώνουν τη σκέψη.
Φόβος λοιπόν, βαθιά απογοήτευση,αναπόφευκτη θλίψη, νόστος και έκκληση για το αναπάντεχο και το ανέλπιστο διακατέχουν την ποιήτρια που δεν παύει να αγαπά αληθινά και να ποθεί εκείνο που της λείπει πραγματικά.
Αναμφισβήτητα, η ποίηση της Πέρθας Καλέμη υπηρετεί τον ρομαντικό λυρισμό, αφού δέχεται ξεκάθαρα επιρροές από το λογοτεχνικό κίνημα του ρομαντισμού του 18ου αιώνα. Ελεύθερη γραφή, απόλυτα ερωτική, απαλλαγμένη από κάθε είδους ποιητική φόρμα, δίνει έμφαση στο συναίσθημα κι αντιτάσσεται στη λογική με όλο της το είναι. Η έντονη στέρηση της ολοκλήρωσης κι η ευαισθησία της που περιλούζουν τις λέξεις της, στο σύνολό τους, ο συναισθηματισμός της, που εκδηλώνεται διαρκώς σε κάθε της διατύπωση και τέλος η επιμονή της να ονειροπολεί,ακόμα και με τα μάτια της ορθάνοιχτα,μεταφέρουν αυτούσιο τον εσωτερικό της κόσμο απευθείας στην ψυχή του αναγνώστη. Κι έτσι, επιτυγχάνεται το ζητούμενο στην ποίησή της. Από άκρως προσωπική και ιδιωτική γίνεται απρόσωπη και οικουμενική, επομένως κτήμα όλων.
Ποίηση βαθιά, υπαρξιακή και απόλυτα συνειδητοποιημένη. Ο έρωτας είναι ανάγκη επιτακτική.Ποίηση παρακλητική και προτρεπτική. Γιατί ζωή χωρίς τον έρωτα δε μπορεί να υπάρξει.
Αναντίρρητα, πρόκειται για μια ποίηση συμβολική, διδακτική και απόλυτα τρυφερή. Ποίηση που επισημαίνει με κάθε τρόπο, την αξία του πιο όμορφου συναισθήματος για τον άνθρωπο, που είναι και το συνώνυμο της ζωής, άρα και το αντίδοτο του θανάτου.
Η ποίηση της Πέρθας Καλέμη είναι μια ποίηση πρωτότυπη για τη σύγχρονη εποχή και αρκετά ιδιότυπη, μιας και το κέντρο αναφοράς της ποιήτριας,ενώ φαινομενικά μοιάζει τόσο οικείο και χειροπιαστό,είναι και παράλληλα τόσο υπαρξιακά μακρινό,τόσο ονειρικό και φανταστικό, όπως κι η ίδια άλλωστε το αποδέχεται. Δεν παύει, ωστόσο, να αποτελεί το πιο δυνατό φίλτρο στον πόνο, την προσδοκία, τη μοναξιά και την έλλειψη του ερωτικού της προτύπου.Γιατί, ομολογουμένως,ο έρωτας είναι το μέσο που εξαγιάζει την ψυχή και επιφέρει την ισορροπία στον πυρήνα της, επομένως και τη γαλήνη.
Ξεκάθαρα, η ποίηση της παρούσας ποιητικής συλλογής αντιπροσωπεύει την ποίηση μιας δεινής χρήστριας της ελληνικής γλώσσας, που καταφέρνει μέσα από τα πονήματά της να μας παρουσιάσει ποιήματα – διαμάντια της σύγχρονης ελληνικής λυρικής ποίησης, άξια να αποτελέσουν τους αυθεντικούς συνεχιστές της ποίησης, της μεγάλης συντοπίτισσάς της, της λυρικής ποιήτριας Σαπφούς.
Πέρθα Καλέμη, θερμά συγχαρητήρια για το νέο σου πόνημα. Τα γεμάτα ρομαντισμό και γλαφυρή αποτύπωση ποιήματά σου μας γέμισαν με άπλετο φως. Ας είναι για πάντα οδηγός στο μαγικό ταξίδι της ποίησής σου η μούσα της δημιουργίας.
