Συνέντευξη στη Βάλια Μπαρμπατιώτη
“Όσα δεν έγιναν λέξεις” ….αλλά έγιναν ένα υπεροχο βιβλίο που έχει στην καρδιά του τη Λέσβο, θα μας διηγηθεί απόψε στις 8.30 στο “Book and Art” η συγγραφέας Ελενη Γαληνου. Λίγο πριν την παρουσίαση του νεου της μυθιστορήματος, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ,η συγγραφέας εξομολογείται στη Βαλια Μπαρμπαριωτη τα μυστικά της νέας της ιστορίας που διαδραματίζεται στο νησί, μία ιστορία με κινηματογραφική ενταση που θα θέλαμε να τη δουμε και στην μεγάλη οθόνη!
Η Μυτιλήνη τι ρόλο παίζει στη ζωή σου, στο γράψιμο, στην έμπνευση;
Ε.Γ: Το έχω πει πολλές φορές και δεν θα κουραστώ ποτέ να το λέω, η Μυτιλήνη βρίσκεται μέσα στην καρδιά μου, είναι ο τόπος μου, είναι πόλος έλξης και πηγή έμπνευσης, είναι λατρεμένος προορισμός με πολλά όμορφα μέρη και αγαπημένους φίλους. Και όσο περνούν τα χρόνια, νιώθω να δένομαι περισσότερο με αυτό το νησί. Καταλαβαίνω πως συχνά ταξιδεύω με τη φαντασία μου στα μέρη του ψάχνοντας τόπους να στήσω τις ιστορίες μου και να υφάνω περιπέτειες για τους ήρωές μου. Ξέρω πως θα γράψω κι άλλα μυθιστορήματα που θα διαδραματίζονται στα τόσο όμορφα μέρη της Μυτιλήνης μα και ολόκληρης της Λέσβου.
Πόσα δεν γίνονται λέξεις τελικά στη ζωή μας; Πώς προέκυψε ο τίτλος;
Ε.Γ.: Πολλά δεν γίνονται λέξεις στην ζωή μας. Κάποιες φορές διστάζουμε να τις πούμε από φόβο γι’ αυτό που κρύβουν στις έννοιές τους, κάποιες άλλες, τις παίρνει ο αέρας και χάνονται και δεν φτάνουν ποτέ στον προορισμό τους, και κάποιες ακόμη, που τις ψιθυρίζουμε τόσο σιγά ώστε δεν καταφέρνει να τις ακούσει αυτός που θα θέλαμε.
Στο «ΟΣΑ ΔΕΝ ΕΓΙΝΑΝ ΛΕΞΕΙΣ», πράγματα μικρά και φαινομενικά ασήμαντα, θα φυσήξουν απαλά, με μια ανάσα θέλησης, και θα παρασύρουν την ομίχλη που σκέπαζε για μισό περίπου αιώνα την θολωμένη μνήμη της ηρωίδας μου, της Ροζαλίας. Το γρανάζι της μνήμης της θα αρχίσει πάλι να γυρνά και θα φέρει στο φως ανατρεπτικές αλήθειες, γεγονότα που σημάδεψαν βαθιά τις ζωές των ηρώων, διλλήματα, έρωτα και αυταπάτες, προδοσία, παιχνίδια της μοίρας και του μυαλού. Ένα σκισμένο ημερολόγιο, μια περίεργα κομμένη ζωγραφιά, οι χτύποι ενός ρολογιού κι ένα χιονισμένο τοπίο, θα ενώσουν τα τελευταία κομμάτια της ιστορίας και με τον τρόπο τους θα αποκαλύψουν Όσα δεν έγιναν λέξεις.
Μετά από 4 βιβλία ποια ή ποιος είναι ο αγαπημένος σου ήρωας και γιατί την/τον ξεχωρίζεις;
Ε.Γ: Πολύ δύσκολο να απαντήσω. Τους περισσότερους ήρωες τους κουβαλάς μαζί σου και δύσκολα τους ξεχνάς εντελώς, ακόμη κι όταν ένα μυθιστόρημα έχει τελειώσει. Μοιάζουν με ανθρώπους που γνώρισες κάποτε και έζησες μαζί τους περιπέτειες και γεγονότα που σημάδεψαν βαθιά τη ζωή τους, όμως διαπιστώνεις τελικά, ότι μπήκαν και τη δική σου ζωή και κέρδισαν ένα κομμάτι της. Είναι φορές που σκέφτομαι τι έχουν απογίνει από τότε που τους άφησα. Αναπολώ και αναρωτιέμαι τι θα μπορούσαν να κάνουν εκείνη την ώρα. Θέλω να είναι καλά. Δεν μπορώ λοιπόν να τους ξεχωρίσω ούτε ξέρω αν κάποιον τον αγαπώ περισσότερο. Ξέρω όμως, ότι θα ήθελα, κάποιος από αυτούς, να ήταν πραγματικός άνθρωπος και κάποτε να τον συναντούσα.
Από νεαρή ηλικία ασχολείσαι με πολλά και διαφορετικά ενδιαφέροντα, όλα με γνώμονα την τέχνη. Ζωγραφική, στιχουργική, ποίηση, φωτογραφία, λογοτεχνία, πόσο σε επηρεάζει τελικά η τέχνη στη ζωή σου και στο γράψιμό σου;
Ε.Γ: Αισθάνομαι ότι όλες αυτές οι τέχνες συνυπάρχουν μέσα μου και λειτουργούν συμπληρωματικά άλλοτε περισσότερο κι άλλοτε λιγότερο. Χρειάζεται λίγο απ’ όλα για να φτιάξεις μια όμορφη και δυνατή ιστορία. Υπάρχουν φορές που γράφω ποιήματα ή τραγούδια για ένα μυθιστόρημα, όπως στο «Πέρα από τις κόκκινες γραμμές», συνήθως μάλιστα σκηνοθετώ τις ιστορίες στο μυαλό μου με συγκεκριμένες εικόνες και πραγματικά πρόσωπα. Κι άλλες φορές πάλι, που πίνακες συνοδεύουν κάποιο βιβλίο μου, ή μια ιστορία που έχει σας πηγή έμπνευσης ένα πίνακα, όπως στο «ΟΣΑ ΔΕΝ ΕΓΙΝΑΝ ΛΕΞΕΙΣ».
Αυτό το μυθιστόρημα το εμπνεύστηκα από ένα πίνακα που ανήκει στον Βέλγο σουρεαλιστή ζωγράφο Rene Magritte. Απεικονίζει μια γυναίκα που κρατά μπροστά στο γυμνό της σώμα ένα καθρέφτη, και μέσα αντανακλάται η φιγούρα μιας άλλης γυναικάς, ακριβώς ίδιας, αλλά γυρισμένη πλάτη. Δύο γυναίκες σε μία; ή μία γυναίκα σε δύο διαφορετικές εκδοχές;
Αυτή η εικόνα, είναι η ζωγραφιά που βρίσκει η ογδοντάχρονη Ροζαλία, μέσα σε ένα παλιό ημερολόγιο. Το ανακαλύπτει τυχαία ένα πρωί στη βιβλιοθήκη της. Μέχρι τότε αγνοούσε την ύπαρξή του. Όσο το ξεφυλλίζει, από το γραφικό χαρακτήρα καταλαβαίνει πως είναι δικό της, όμως απορεί και προβληματίζεται, επειδή είναι σκισμένο και σε άθλια κατάσταση. Ακόμη και η ζωγραφιά είναι κομμένη. Όταν η Ροζαλία θα βρει τα κομμάτια και θα την ενώσει, η εικόνα θα τη συγκλονίσει, και από εκεί κυρίως, θα αρχίσει να αφυπνίζεται η χαμένη της μνήμη.
Η μυθοπλασία ή τα αληθινά γεγονότα είναι αυτά που σε εμπνέουν περισσότερο, και τι είναι ευκολότερο να αποτυπωθεί σε ένα βιβλίο;
Ε.Γ: Προσωπικά προτιμώ να γράφω για φανταστικά πρόσωπα και γεγονότα, χωρίς αυτό να αποκλείει στο μέλλον και το αντίθετο. Μια αληθινή ιστορία σίγουρα έχει πρόκληση, όμως, αν θες να είσαι σωστός, πρέπει να πατήσεις πολύ προσέχτηκα πάνω στα γεγονότα, δίχως να ξεφύγεις σε τεράστια κομμάτια μύθου που μπορούν να μπερδέψουν ή να παραπλανήσουν.
Πιστεύω όμως, πως ένας συγγραφέας πρέπει πρώτα απ’ όλα να είναι ευφάνταστος. Να πλάθει τα γεγονότα στο μυαλό του με τέχνη και να τα αποτυπώνει στο χαρτί με έντεχνο λόγο, να κρατά τον αναγνώστη με κομμένη ανάσα και να μη θέλει στιγμή να αφήσει το βιβλίο.
Θα έλεγα ακόμη, ότι, τα περισσότερα από όσα εξιστορώ με τη φαντασία μου μέσα στα μυθιστόρημά μου, είναι δανεισμένα απ’ την ζωή. Τα μέρη που διαδραματίζονται οι ιστορίες μου, είναι συνήθως αληθινά, οι χαρακτήρες, άνθρωποι που θα μπορούσαν να ζουν ανάμεσά μας, και όσα τους συμβαίνουν, είναι γεγονότα που θα μπορούσαν να συμβούν στον καθένα μας. Αυτή είναι η μαγεία της συγγραφής, να φτιάχνεις ένα μύθο που θα μοιάζει με αληθινό γεγονός και ήρωες, που θα μπορούσαν να είναι πραγματικοί άνθρωποι.