Του Μαρίνου Μαναγούδη
Πριν λίγα χρόνια, είχαμε βάλει μια διαφήμιση στο τοπικό φατσοτέφτερο, για υπηρεσίες airbnb. Ωραία διαφήμιση αισθητικώς, σωστή αγορά στρατηγικώς, ουδεμία αντίδραση γενικώς, πλην ενός σχολίου – από ένα καθόλα θεϊκό προφίλ – που διάβαζε κάτι σε “τ’διαόλου πράματα, μακριά από εμάς, ου 666, διάσκαντζε”…
Σήμερα η συζήτηση έχει γίνει δημοφιλής, αλλα εξαντλείται γύρω από την επίδραση του airbnb στις πόλεις.
Το airbnb δεν είναι κατάρα. Είναι έργο μηχανικού υπολογιστών, κώδικας για logistics που εφαρμόστηκε στις κατοικίες και την φιλοξενία. Δημιούργησε μια ευκολία στο να εκμισθώσει κάποιος βραχυχρόνια το σπίτι του, στην παγκόσμια αγορά, και ως τέτοια προκάλεσε ανατροπές, διότι η παγκόσμια αγορά περιλαμβάνει μεγαλύτερα πορτοφόλια και διότι η ευκολία δημιουργεί δικαίωμα.
Δικαίωμα εν προκειμένω, του οποίου η άσκηση θίγει τα συμφέροντα των μακροχρόνιων ενοικιαστών και των ξενοδόχων.
Το πρόβλημα βέβαια δεν είναι το εργαλείο. Η φτώχεια στις πόλεις είναι το πρόβλημα. Οι άνθρωποι που ξοδεύουν όλο το μισθό τους στο ενοίκιο τους είναι το πρόβλημα και η πιο φρέσκια διαστροφή, είναι να το δεχόμαστε αυτό και να γιορτάζουμε ως λύση κρατικές απαγορεύσεις σε θέματα ιδιοκτησιακής αυτοδιάθεσης (βλ Βαρκελώνη).
Ο μεγάλος παίκτης του παγκόσμιου τουρισμου, το ολλανδικό μεγαθήριο booking.com, που κατέχει σχεδόν το μισό τζίρο των κρατήσεων καταλυμάτων στην Ευρώπη, καθιστώντας τους ξενοδόχους αιχμάλωτους των μονοπωλιακών πολιτικών του – όπως οι ίδιοι έχουν δηλώσει, Επωφελείται από ένα αφήγημα που προστατεύει το βιομηχανικό τουρισμό από την οικιακή φιλοξενία του airbnb.
Μπούγιο μεγάλο και χλαπαταγή βροντερή, η τάδε κοινότητα νίκησε το airbnb! Έπεσαν τα ενοίκια! μα πίσω απ τους clickbait τίτλους, αναγραφόμενες μειώσεις 3% και 5%, επουδενί δεν δικαιολογούν το πανηγύρι.
Εκεί που καταγράφονται σημαντικές μειώσεις, λόγω απαγόρευσης airbnb, είναι στις πωλήσεις ακινήτων και στα σχετικά επαγγέλματα, μαστόροι και καθαρίστριες και πόσοι άλλοι, χάνουν τις δουλειές τους και φυσικά όλη η τοπική αγορά χάνει την απουσία επισκεπτών.
Να σωθούν οι πόλεις ναι, αλλά για ποιες πόλεις και ποια κουλτούρα θα μιλήσουμε; Οι γειτονιές έχουν παρέλθει. Οι άνθρωποι σήμερα μετακινούνται όσο ποτέ άλλοτε – θα πρέπει να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι.
Θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι οι μη-ιδιοκτήτες-κάτοικοι μιας πόλης (ενοικιαστές), έχουν αξία για τους ιδιοκτήτες (κατοίκους και μη), την οποία αξία οι ιδιοκτήτες όχι μόνο αναγνωρίζουν, αλλά και δέχονται να αποζημιώσουν οι ίδιοι, με χαμηλότερα ενοίκια ή περισσότερα διαθέσιμα σπίτια.
Κρατικές απαγορεύσεις επί θεμελιωμένων δικαιωμάτων δεν θα έπρεπε να τις γιορτάζουμε, ούτε και αναμένεται να καταφέρουν να επιβιώσουν των δικαστικών προκλήσεων τους. Και φυσικά να το ξαναπούμε: δεν πρόκειται να ρίξουν τα ενοίκια. Δεν αστυνομεύεται άλλωστε η δυνατότητα μου να παραχωρήσω το σπίτι μου σε έναν φίλο μου και να δεχθώ από αυτόν ένα δώρο.
Το μπαλάκι χορεύει πάνω στο διάνυσμα του κατά πόσο θα υπάρξει στην κρίσιμη στιγμή, ένα κοινωνικά υγιές σχέδιο δράσης. Χωρίς μπαμπούλες και τελώνια.
Ο οικοτεχνικός χαρακτήρας του airbnb στην Ελλάδα νομοθετήθηκε εθνικώς – αν και όχι επαρκώς – αναγνωρίζοντας τη μη-επιχειρηματική φύση της ιδιωτικής χρήσης του airbnb για έως δύο κατοικίες, ακολουθώντας το παραδοσιακό: σπίτι και εξοχικό. Από τρίτη κατοικία και έπειτα θεωρείσαι επαγγελματίας, με κάποιες φορολογικές δυσμένοιες ως αντικίνητρο.
Αυτό, ενόσω στα πρωτοσέλιδα των οικονομικών εφημεριδων φιγουράρει το παγκόσμιο σαξέσ στόρυ της ελληνικής σταρτ-απ εταιρίας-θαύμα Blueground, που φτιάχνει πολυτελή ερμπιενμπίζ σε όλες τις μεγάλες πόλεις του κόσμου.
Η περιοχή του βορείου αιγαιου, με τον ιδιαιτερο μη τουριστικό χαρακτήρα της, θα μπορουσε να εκμεταλλευτεί αυτό το εργαλείο και να δώσει έμφαση στην περιφέρεια και αποκέντρωση της.
Η τεχνογνωσία είναι εξαιρετικά διαδεδομένη και απλή. Τα πιο σημαντικά προαπαιτούμενα είναι να εκτιμάται το σπίτι, ο νοικοκύρης και ο φιλοξενούμενος.
Ένα διακεχυμένο σε μια κοινότητα εργαλείο οικιακής φιλοξενίας, του οποίου το σημείο αναφοράς είναι τα σπίτια, θα μπορούσε να υποστηρίξει μια αυθεντική κουλτούρα φιλοξενίας. Ιδιώτες ιδιοκτήτες, ενώσεις ιδιοκτητών, μακροχρόνιοι ενοικιαστές και βραχυχρόνιοι επισκέπτες, μάστορες και καθαρίστριες και μια χούφτα προγραμματιστές μπορούν να ντύσουν τον κώδικα του airbnb σε ότι μορφή και συννενόηση θελήσουν.
Εκτός και αν είναι καλύτερα να κάθονται άδεια τα σπίτια και να μαραζωνουν και να γκρεμίζονται ή να ξεπουλιουνται. Αλήθεια πόσα άδεια σπίτια έχει η Μυτιλήνη;
Πάντως, σε μια προσομοίωση του αστικού προβλήματος υψηλών ενοικίων που έγινε πολύ πρόσφατα, η λύση που βρέθηκε, από μια προηγμένη τεχνητή νοημοσύνη, ήταν τελικά, η κατάργηση του ενοικίου.
Η Omnifox Creatives https://omnifox.gr/ έχει την απαραίτητη εξειδίκευση σε έργα φιλοξενίας και πολιτισμού και την τεχνογνωσία για να υποστηρίξει πρωτοβουλίες με θετικό κοινωνικό πρόσημο.
