Ο Νίκος Κούνδουρος, είναι ένας από τους ανθρώπους που αγάπησαν πολύ τη Λέσβο. Τόσο που κάποια στιγμή αποφάσισε να φέρει στη ζωή ένα από τα πιο γοητευτικά ερείπια του νησιού. Η πολιτιστική εταιρεία “Αρχιπέλαγος” με ισόβιο όπως αποδείχθηκε πρόεδρο τον Νίκο Κούνδουρο κατάφερε να αναστήσει το ερειπωμένο ελαιοτριβείο στον Παπάδο της Γέρας, που δημιούργησε το 1887 ο παππούς τού Οδυσσέα Ελύτη, Νικόλαος Βρανάς. Έτσι η κληρονομιά του θα μείνει για πάντα
Τα μέλη της Πολιτιστικής «Εταιρείας Αρχιπέλαγος» στο άγγελμα του θανάτου του Νίκου Κούνδουρου, συμμετέχοντας στο βαρύ πένθος από την απώλεια αυτού του σημαντικού νεοέλληνα δημιουργού εκφράζουν την βαθιά τους θλίψη ,την συγκίνηση, αλλά και ευγνωμοσύνη τους για τις υπηρεσίες που πρόσφερε στην κοινή υπόθεση των ενδιαφερόντων της «Εταιρείας Αρχιπέλαγος».
Από την ίδρυση της, το 1996, ως την ύστατη στιγμή της ζωής του υπήρξε ο πρόεδρος της, εμπνευστής και πρωτεργάτης της όλης προσπάθειας προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ρεαλιστής, αλλά συνάμα άνθρωπος που μέσα του ξεχείλιζε το συναίσθημα, υπήρξε σ όλη του την ζωή μαχητής των αξιών, αφιερωμένος πιστά στην υπηρέτησή τους.
Αυτός ο πολυτάλαντος δημιουργός υπήρξε γνωστός στην Ελλάδα και στον κόσμο κυρίως ως σκηνοθέτης αφήνοντας μία σημαντική παρακαταθήκη ταινιών, κληρονομιά στον ελληνικό και παγκόσμιο κινηματογράφο.
Μεγάλη επίσης ήταν η συνεισφορά του ως λογοτέχνης, συγγραφέας, γλύπτης, αλλά και αγωνιστής της αριστεράς. Στην Λέσβο όμως, που αγαπούσε και επισκεπτόταν συχνά, θα μείνει εσαεί συνδεδεμένος με την ίδρυση και λειτουργία του Μουσείου Ελαιοτριβείου «Βρανά» στον Παπάδο της Λέσβου.
Μαγεύτηκε από την πρώτη φορά που επισκέφθηκε των ερειπιώνα του ελαιοτριβείου του παππού του Οδυσσέα Ελύτη, ενστερνίστηκε την ιδέα της διάσωσης – αναστήλωσης και μετατροπής του σε χώρο πολιτισμού.
Από το 1997 που το εργοστάσιο περιήλθε στην «Εταιρεία Αρχιπέλαγος» και ύστερα από 5 χρόνια εργασιών, ολοκληρώθηκαν τα έργα αναστύλωσης και άνοιξε τις πύλες του, αφιερώθηκε στην δύσκολη και επίπονη υπόθεση τα ερείπια που έγιναν χώρος πολιτισμού να λειτουργήσουν προσφέροντας γνώση για την ιστορία μας.
Στην μνήμη όλων μένει ακόμη αποτυπωμένη η στιγμή που εκείνος πρώτος, την ζεστή βραδιά το καλοκαίρι του 2009, διάβηκε την πύλη του Μουσείου, έθεσε σε λειτουργία την μηχανή του εργοστασίου και μετά στο βήμα περιέγραψε με τον δικό του ιδιότυπο αυθορμητισμό την όλη πορεία των εργασιών.
Η «Εταιρεία Αρχιπέλαγος», η Γέρα, η Λέσβος, η Ελλάδα του οφείλουν πολλά.
Τούτη την στιγμή τα λόγια περιττεύουν, προέχει η απόδοση σεβασμού, ευγνωμοσύνης και τιμής στον μεγάλο ΝΙΚΟ ΚΟΥΝΔΟΥΡΟ, για του οποίου την μνήμη το Μουσείο – Ελαιοτριβείο «Βρανά» θα πραγματοποιήσει ειδικό αφιέρωμα.