“Τη φετινή χρονιά δεν μνημονεύουμε μονάχα τους πρόσφυγες που πνίγηκαν στη θάλασσα αλλά και όσους χάθηκαν στη στεριά, αφού διέσχισαν τα σύνορα και εγκλωβίστηκαν στην Ελλάδα από τις πολιτικές της Ευρώπης-Φρούριο. Σήμερα θυμόμαστε τους φίλους που πέθαναν στο hot spot της Μόριας, στην προσπάθειά τους να ζεσταθούν με αυτοσχέδια μέσα. Θυμόμαστε όλους αυτούς που πέθαναν, χωρίς να προλάβουν να ταξιδέψουν για να συναντήσουν τους δικούς τους ανθρώπους. Σήμερα όμως, δεν θυμόμαστε μόνο όσους χάθηκαν, αλλά τιμούμε και τους διασώστες, που καθημερινά δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους σε μια δύσκολη μάχη”με αυτά τα λόγια οι εκπρόσωποι του “Welcome Europe” άνοιξαν την τελετή μνήμης για τα θύματα της προσφυγικής κρίσης που πραγματοποιήθηκε χθες στον κόλπο της Θερμής στη Λέσβο. Ανάμεσα στο μεγάλο πλήθος των παρευρισκομένων ήταν οι επιζήσασες του ναυαγίου της 23 Απριλίου 2017 στα βόρεια του νησιού, αλλά και οι άνθρωποι που τους έσωσαν τη ζωή. Η τελετή αυτή μνήμης πραγματοποιείται κάθε χρόνο, από τον Οκτώβριο του 2013 και οργανώνεται από το πανευρωπαϊκό αντιρατσιστικό δίκτυο Welcome to Europe.
“Ο μόνος τρόπος για να τελειώσει αυτός ο συνεχής εφιάλτης των θανάτων στα σύνορα είναι να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές μονοπάτι και να δώσουμε σε όλους τους ανθρώπους το δικαίωμα να μετακινηθούν ελεύθερα. Παράλληλα, όμως θα πρέπει να σταματήσουν τα νησιά μας να είναι φυλακές για όσους κατάφεραν τελικά να φτάσουν στην Ευρώπη. Για εμάς η σημερινή τελετή μνήμης αποτελεί και μια υπόσχεση ότι θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για να γκρεμίσουμε τα σύνορα και να δημιουργήσουμε μια άλλη, ανοιχτή Ευρώπη’’.
Όλο το κείμενο του Welcome Europe
“Σήμερα, συγκεντρωθήκαμε όλοι εμείς, εδώ στον κόλπο της Θερμής για να θυμηθούμε τα θύματα του ευρωπαϊκού καθεστώτος των κλειστών συνόρων, της Ευρώπης Φρούριο.
Σήμερα, συκεντρωθήκαμε εδώ μαζί με την Joelle, τη Sylvie και την μικρή Victoria, οι οποίες επέζησαν όταν η βαρκα τους ναυάγησε στα βόρεια του νησιού, στις 23 Απριλίου του 2017. Η Joelle και η Sylvie αφού πάλεψαν για ώρες με τα κύματα, τελικά διασώθηκαν. Ένα μήνα αργότερα η Joelle γέννησε εδώ στη Μυτιλήνη τη Victoria, θυμίζοντάς μας πως η ζωή πάντα συνεχίζεται.
Από το 2013, όταν ξεκινήσαμε αυτή τη τελετή μνήμης, κάθε χρόνο συγκεντρωνόμαστε εδώ. Κάθε χρόνο τα θύματα του Ευρώπης-Φρούριο αυξάνονται. Κάθε χρόνο συναντιόμαστε εδώ και ανανεώνουμε την υπόσχεσή μας ότι δεν θα σταματήσουμε να παλεύουμε μέχρις ότου σταματήσουν οι θάνατοι.
Και δεν σταματούν –παρότι οι περισσότεροι από εμάς προσπαθούμε πολύ. Τη χρονιά αυτή, μέχρι σήμερα περισσότεροι από 2.600 άνθρωποι πνίγηκαν στη Μεσόγειο. Τη χρονιά αυτή ήρθαμε πολύ κοντα με ανθρώπους που επέζησαν από τα ναυάγια, ανθρώπους που μας αφηγήθηκαν επιπλέον θανάτους στις ερήμους, πολύ πριν προλάβουν να φτάσουν στη στεριά.
Είμαστε εδώ σήμερα, μαζί με ανθρώπους που πηγαίνουν ξανά και ξανά στις παραλίες που φτάνουν οι πρόσφυγες για να βοηθήσουν, με ανθρώπους που καθημερινά διασώζουν πρόσφυγες με τις βάρκες, με ανθρώπους που δημιούργησαν το Alarm Phone για τους πρόσφυγες που βρίσκονται σε κίνδυνο μέσα στις βάρκες. Είμαστε εδώ σήμερα, μαζί με τους ψαράδες που έγιναν διασώστες, με τους ψαράδες που περισυλλέγουν τους νεκρούς πρόσφυγες από τη θάλασσα, που συνδράμουν τους συγγενείς και τους φίλους όταν αντιλαμβάνονται την απώλεια. Είμαστε εδώ σήμερα όσοι μοιραζόμαστε κομμάτια αυτή της εμπειρίας με τους ανθρώπους που κατάφεραν να επηζήσουν.
Όλοι εμείς σήμερα εδώ, δεν κλείνουμε τα μάτια, θυμόμαστε και δεν ξεχνάμε. Όλοι εμείς αισθανόμαστε ντροπή για αυτούς τους θανάτους, γιατί αποτύχαμε στην προσπάθειά μας να σταματήσουμε την Ευρώπη-Φρούριο και να δημιουργήσουμε μια φιλόξενη Ευρώπη.
Τη χρονιά αυτή δεν θα θυμηθούμε μόνο όσους πνίγηκαν στη θάλασσα. Το κλείσιμο του Βαλκανικού δρόμου στις 8 Μαρτίου του 2016 και η υπογραφή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, λίγες μέρες αργότερα στις 20 Μαρτίου, δημιούργησαν απάνθρωπες συνθήκες εγκλωβισμού για τους πρόσσφυγες που βρίσκονταν εκείνη τη στιγμή στην Ελλάδα.Πολλοί θάνατοι σημειώθηκαν στα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ hot spot στα νησιά αλλά και στα κέντρα πρώτης υποδοχής στην ενδοχώρα.
Ενώ περισσότεροι από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες πέρασαν από την Ελλάδα το 2105 και διαμέσου της βαλκανικής οδού έφτασαν στις χώρες του ευρωπαϊκού βορρά, όπου οι περισσότεροι έλαβαν καθεστώς διεθνούς προστασίας, οι συγγενείς τους, λίγους μήνες αργότερα, εγκλωβίστηκαν στην Ελλάδα όπου και προσπαθούν να επιβιώσουν μεσα σε σκηνές, σε άθλιες συνθήκες, χωρίς πρόσβαση σε περίθαλψη και νομική υποστήριξη. Χιλιάδες οικογένειες με μικρά παιδιά κοιμήθηκαν για μήνες καταγής χωρίς να έχουν πρόσβαση σε παροχές όπως οι καθαρές τουαλέτες, τα ντουζ, το ζεστό νερό και το αξιοπρεπές φαγητό.
Όταν έρχεται ο χειμώνας, οι συνθήκες χειροτερεύουν, και τον Ιανουάριο του 2017, η τραγωδία κορυφώθηκε με δεκάδες θανάτους που οφείλονται στο δριμύ ψύχος και την απουσία επαρκούς θέρμασης. Άνθρωποι πέθαναν στην προσπάθεια τους να ζεσταθούν με αυτοσχέδια μέσα, μέσα στα παραπήγματα που διαμένουν στη Μόρια ή όπου αλλού αναγκάστηκαν να καταφύγουν.
– Θυμόμαστε την xx(66 ετών) και την εγγονή της xx(6 ετών), Κούρδοι από τη Συρία Πέθαναν στις 24 Νοεμβρίου του 2016, όταν εξερράγει το γκαζάκι με το οποίο μαγείρευαν μέσα στη σκηνή τους στο hot spot της Μόριας, στη Μυτιλήνη. Η 30χρονη κόρη της, μητέρα ενός ακόμα 4χρονου κοριτσιού τραυματίστηκε σοβαρά και υπέστη εγκαύαματα 3ου βαθμού στο 55% του σώματός της και μεταφέρθηκε στην Αθήνα για θεραπεία.
– Θυμόμαστε τον 29χρονο πρόσφυγα που έχασε τη ζωή του με τραγικό τρόπο όταν αυτοπυρπολήθηκε τον Μάρτιο του 2017, στη Χίο.
– Θυμόμαστε τον 22χρονο Αιγύπτιο πρόσφυγα που πέθανε στον ύπνο του μέσα σε μια σκηνή στη Μόρια, στις 24 Ιανουρίου του 2017. Μια μέρα αργότερα, στις 25 Ιανουαρίου στο hot spot της Σάμου βρέθηκε νεκρός ένας άνδρας 41 ετών από το Ιράκ. Στις 28 Ιανουαρίου στην ίδια σκηνή στη Μόρια βρέθηκε νεκρός ένα 45χρονος πρόσφυγας από τη Συρία, πατέρας 6 παιδιών. Δυο μέρες αργότερα, στις 30 Ιανουαρίου, πάλι από τη Μόρια, μεταφέρθηκε σε κρίσιμη κατάσταση στην μονάδα εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου ένας αφγανός πρόσφυγας, όπου και νοσηλεύτηκε για αρκετές μέρες.
-Θυμόμαστε το 5χρονο κοριτσάκι που πέθανε σε μια σκηνή της Μόριας. Παρότι ήταν βαριά άρρωστο, παρέμεινε στο κέντρο κράτησης και πέθανε ζώντας στις σκληρές συνθήκες του hot spot.
-Θυμόμαστε τον άνδρα που πέθανε από έμφραγμα το περασμένο Σάββατο
Στην ηπειρωτική χώρα, πρόσφυγες χάνουν τη ζωή τους σε αυτοκινητιστικά ατυχήματα, στους αυτοκινητόδρομους πλάι στα κέντρα διαμονής, τραυματίζονται από τα αυτοσχέδια μέσα που δημιουργούν για να ζεσταθούν και δεκάδες πεθαίνουν περιμένοντας τα ασθενοφόρα που δεν φτάνουν ποτέ.
Ο αριθμός των προσφύγων που δεν καταφέρνουν να συναντήσουν τους αγαπημένους τους μας είναι πραγματικά άγνωστος, όμως κάθε ζωή που χάνεται είναι για εμάς σημαντική. Κάθε τέτοια απώλεια είναι το τίμημα για το όνειρο μιας ζωής με αξιοπρέπεια και ασφάλεια. Σήμερα θυμόμαστε και τους φίλους μας, που έχασαν τη ζωή τους αφού κατάφεραν να δραπετεύσουν από τον πόλεμο, αφού ρίσκαραν περνώντας τα σύνορα και τελικά κατάφεραν να φτάσουν στην Ευρώπη.
-Θυμόμαστε τον Ισμαήλ από τη Συρία που πέθανε χτυπημένος από τον καρκίνο στο καμπ του Σκαραμαγκά, ενώ περίμενε να ταξιδέψει στη Σουηδία όπου ζει ο γιος του.
-Θυμόμαστε τη δύο μηνών Νουρσάν από τη Συρία που πέθανε στο δρόμο για το νοσοκομείο από το καμπ της Ριτσώνα.
-Θυμόμαστε την ενός έτους Σάφα από τη Συρία που πέθανε περιμένοντας στο καμπ του Κατσικά. Η μητέρα της ήταν στη Γερμανία και ενώ χρειαζόταν μεταμόσχευση καρδιάς ούτε οι ελληνικές ούτε οι γερμανικές αρχές κινητοποιήθηκαν για να καταφέρει να φύγει. Σήμερα η οικογένειά της βρίσκεται στη Γερμανία αλλά χωρίς τη Σάφα.
-Θυμόμαστε τον 57χρονο σύζυγο της Φατίμα από τη Συρία, που πέθανε από έμφραγμα στο καμπ της Φιλλιπιάδας. Η Φατίμα και η κόρη τους περίμεναν 7 ακόμα μήνες πριν συναντήσουν τα αγόρια τους στη Γερμανία και πενθήσουν όλοι μαζί τον σύζυγο και πατέρα που έχασαν.
-Θυμόμαστε τον 7χρονο Νουριάν από τη Συρία που πνίγηκε στο καμπ του Σκαραμαγκά λίγες μέρες πριν καταφέρει ο πατέρας του να τους επισκεφθεί από τη Γερμανία.
Ας μην ξεχάσουμε τους φίλους από το City Plaza, με τους οποίους δεν μοιραστήκαμε μόνο το σπίτι μας αλλά και τον κοινό αγώνα για ένα καλύτερο κόσμο.
-Θυμόμαστε τον Χαμίντ από το Αφγανιστάν που πνίγηκε στο Ελληνικό ενώ περίμενε να ταξιδέψει στη Σουηδία που ζούσε η κόρη του. Άφησε πίσω του την λατρεμένη του γυναίκα, δυο μικρές κόρες και ένα γιο. Στο City Plaza όλοι τον θυμόμαστε με αγάπη, όπως και οι φίλοι του στο ελληνικό που συχνά επισκεπτόταν.
-Θυμόμαστε την 62χρονη Φατίμα από τη Συρία, τη λατρεμένη μητέρα του Μουσταφά και του Σαλάχ, που πέθανε λίγες μόνο βδομάδες πριν ταξιδέψει για τη Γαλλία όπου ζούσε η οικογένειά της.
Σήμερα όλοι εμείς εδώ θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα χώρο για όλους όσους έχασαν τη ζωή τους. Το να θυμόμαστε σημαίνει ότι σώζουμε τις ιστορίες όλων όσων πέθαναν στα σύνορα της Ευρώπης. Όσων πέθαναν στην έρημο, στη θάλασσα, στα εσωτερικά σύνορα της Ευρώπης. Πέθαναν ενώ πάλευαν να αλλάξουν τη ζωή τους. Ο θάνατός τους είναι ο θάνατος στο ταξίδι προς μια αξιοπρεπή και ασφαλή ζωή. Και αυτοί οι θάνατοι μας αφορούν όλους μας.
Φυσικά υπάρχουν πολύ περισσότεροι νεκροί πρόσφυγες και πολύ περισσότερες ιστορίες. Εμείς δεν θα ξεχάσουμε ποτέ κανέναν από όλους αυτούς του ανθρώπους. Σήμερα θυμόμαστε κυρίως του φίλους της Joelle και της Sylvie που χάθηκαν, τους θυμόμαστε και είμαστε εδώ, ενώ οι δικοί τους άνθρωποι, η οικογένεια και οι φίλοι τους δεν μπορούν να είναι μαζί μας. Τα σύνορα τους εμποδίζουν για ακόμα μια φόρα.
Ας θυμηθούμε τα ονόματά τους:
Maman Nicole – ζει!
Chochou – ζει!
Gilaine – ζει!
Sylvia – ζει!
Tedy – ζει!
Fati – ζει!
Mali – ζει!
Pider – ζει!
Peter – ζει!
Junior – ζει!
Δε θα σας ξεχάσουμε ποτέ!
Σας υποσχόμαστε ότι θα συνεχίζουμε να παλεύουμε για να γκρεμίσουμε τα σύνορα που σας σκότωσαν.
Σήμερα, είναι για όλους μας μια μέρα μνήμης, όμως μετά από αυτή τη τελετή οφείλουμε στη μνήμη των νεκρών προσφύγων να συνεχίσουμε να παλεύουμε για να γκρεμίσουμε τα σύνορα και να δημιουργήσουμε μια άλλη Ευρώπη, μια ανοιχτή Ευρώπη.
Ευχαριστίες
Το μνημείο επισκευάστηκε και επανατοποθετήθηκε φέτος στο κόλπο της Θερμής. Πολλές συλλογικότητες και μεμονωμένα άτομα συνέβαλλαν και τους ευχαριστούμε: οι ψαράδες της Θερμής ΝΕΣΕΑΛΘ “ΠΟΣΕΙΔΩΝ“, ο Στέλιος και το Ναυπηγείο στη Κουντουρουδιά, οι σιδηροκατασκευές Μωυσής Γιάννης, ο Χρύσανθος, οι Alcalica -ALM e.V., ο Σίμος και το τυπογραφείο WEB copy shop”.
Φωτογραφίες : copyright: Marily Stroux
