Μια αρχέγονη δύναμη ορίζει τη γη, τη θάλασσα και τους ανθρώπους του νησιού. Από το βάθος του χρόνου αναδύονται τα πέτρινα δέντρα των ηφαιστειακών εκρήξεων. Έτσι ορίζεται το άκρον Σίγρι, των απολιθωμάτων.
Πλέουν τα σκαριά της Ιστορίας, αρχαίες τριήρεις των Μυτιληναίων, βυζαντινοί δρόμωνες, φρεγάτες και πυρπολικά των μπουρλοτιέρηδων της επανάστασης του 1821, έως τα τρικάταρτα εμπορικά του 19ου αιώνα και τα επιβατηγά του σήμερα.
Στην άλλη άκρη η Σκαμιά με την Παναγιά Γοργόνα του Μυριβήλη, με τις γιαγιάδες να ταΐζουν τα νήπια προσφυγόπουλα, τους κατατρεγμένους του 2015 και εδώθε· οι άνθρωποί που μοιράζουν ιμάτια και τροφή κατά τη ρήση του ευαγγελίου.
Τούτη η κουκίδα της στεριάς, το νησί που ονομάζεται Λέσβος, δεν είναι κάτι στατικό, όπως το αποτυπώνουν οι χάρτες· ταξιδεύει διαρκώς στον χρόνο και στην Ιστορία. Αρχίζει το ταξίδι του κατά τους αρχαίους χρόνους· απ’ τα απέναντι μικρασιατικά παράλια, τη γη της Αιολίας και της Ιωνίας, ανηφορίζει στην Κωνσταντινούπολη, στην Οδησσό, πάει νότια στη Σμύρνη, στην Αλεξάνδρεια του εμπορίου, συναλλάσσεται με τη Μασσαλία της δύσης κι όπου ανοίγουν νέοι δρόμοι οι άνθρωποι.
Έτσι, αργότερα ήρθαν οι χρόνοι της μετανάστευσης των παππούδων μας· σε Βέλγιο και Γερμανία οι κοντινοί προορισμοί, άλλοι πορεύτηκαν σε Καναδά και Αμερική, κάποιοι ακόμα μακρύτερα, ως τις Βραζιλία και Βενεζουέλα· τέλος έφτασαν στο όριο της γης, στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Έζωσαν της γη, από βορά προς νότο κι από ανατολή σε δύση, κι ας μην ήταν εξερευνητές κι ούτε κατακτητές. Αλλά άνθρωποι της καθημερινότητας, της βιοπάλης, του μόχθου και του πολιτισμού. Αγωνίστηκαν για την επιβίωση και για το μέλλον, κυρίως των παιδιών τους.
Κάτω από μια αιωνόβια ελιά συναντάμε τις ρίζες της ποίησης του κόσμου. Σπαράγματα στίχων της Σαπφούς, έως τις συλλογές του Ελύτη. Ο έρωτας, η θάλασσα, συντροφεύουν την ελιά, το πεύκο, τη δικαιοσύνη, τη λευτεριά και τον ανθρωπισμό. Τα πυρπολεί ο ήλιος, χωρίς να τα καίει. Κάθε μέρα αναβαπτίζονται στο μυστηριακό ξημέρωμα του Αιγαίου, εδώ στη Λέσβο, όπου η Ανατολή δεν ξεχωρίζει από τη Δύση. Ο ήλιος το απόβραδο δεν βασιλεύει, γίνεται Σελάνα.
Του Αριστείδη Καλάργαλη
Εικόνα @y0rgos