Η διατήρηση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, απετέλεσε και αποτελεί πάγιο και απόλυτα δίκαιο αίτημα των κατοίκων της Λέρου, της Λέσβου, της Κω, της Σάμου και της Χίου και οι δημοτικές αρχές και των πέντε ακριτικών νησιών έχουν ως τώρα δώσει μεγάλο αγώνα προκειμένου το καθεστώς αυτό να γίνει μόνιμο και να επεκταθεί όλη την νησιωτική Ελλάδα μην εφαρμόζεται κατ’ εξαίρεση και υπό όρους.
Η διεκδίκησή μας αυτή, ωστόσο, εξ αρχής είχαμε τονίσει ότι πρέπει να εντάσσεται αποκλειστικά στο πλαίσιο των αρχών της νησιωτικότητας και να μην συνδέεται με το προσφυγικό / μεταναστευτικό πρόβλημα, στην πρώτη γραμμή του οποίου βρίσκονται τα νησιά μας.
Το συγκεκριμένο ζήτημα δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνυφανθεί με τα νησιά του ΒΑ Αιγαίου με τρόπο που να παραπέμπει σε κάποιου είδους εγγενές και μόνιμο, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους. Κάτι τέτοιο εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους, σε πολλά επίπεδα και, από κοινού, οι πέντε Δήμαρχοι της Λέρου, της Λέσβου, της Κω, της Σάμου και της Χίου είχαμε τονίσει και εξακολουθούμε να τονίζουμε προς την κυβέρνηση ότι διαπράττει μέγα σφάλμα όταν συνδέει με αιτιώδη σχέση τους συντελεστές ΦΠΑ με το προσφυγικό / μεταναστευτικό.
Δυστυχώς, δεν έχουμε εισακουσθεί. Και ως αποκορύφωμα αυτής της επιπόλαιης και άκριτης στάσης, στην πράξη νομοθετικού περιεχομένου της 31.12.2018, που στο άρθρο 2 περιέχει εξουσιοδοτική διάταξη για την παράταση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο, αναφέρεται πλέον ρητώς ότι: “Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών είναι δυνατή η μείωση κατά τριάντα τοις εκατό (30%) των συντελεστών του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α) επί ένα εξάμηνο για τα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο, εφόσον:
α) ο μέσος αριθμός των φιλοξενούμενων στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης κάθε νησιού κατά το δωδεκάμηνο που προηγείται της έκδοσης της απόφασης, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με την επόμενη παράγραφο, υπερβαίνει τη δυναμικότητα φιλοξενίας ανά νησί, όπως αυτή προσδιορίζεται από την πράξη σύστασης κάθε Κέντρου”!
Με άλλα λόγια, η μερική μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο, προβλέπεται μόνο και μόνο επειδή η Κεντρική Διοίκηση συνεχίζει μη νόμιμα (αντίθετα στις αρχές του κράτους δικαίου και του κοινωνικού κράτους) να στοιβάζει πρόσφυγες και μετανάστες στα Κέντρα Φιλοξενίας σε αριθμούς πάνω από τη δυναμικότητά τους!
Η παράλογη αυτή συνεπαγωγή από πλευράς Κυβέρνησης είναι απολύτως λανθασμένη, διαιωνίζει την ομηρία και των νησιών μας, αλλά και των χιλιάδων κατατατρεγμένων ανθρώπων που εγκλωβίζονται, απελπισμένοι, πάνω σ’ αυτά και μας βρίσκει τελείως αντίθετους για λόγους αρχής αλλά και ουσίας.
Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ στα ελληνικά νησιά – και όχι μόνον αυτά του ΒΑ Αιγαίου – προβλέφθηκαν σε επίπεδο ευρωπαϊκών συνθηκών ήδη από το 2006 με την Οδηγία 112/ΕΚ, βάση της οποίας η Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες (Πορτογαλία, Γαλλία, Ιταλία, Δανία, Φινλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστρία, Ισπανία) απέκτησαν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν διαφορετικούς συντελεστές του φόρου, με βάση γεωγραφικά κριτήρια.
Στη συντριπτική τους πλειονότητα, αυτά τα γεωγραφικά κριτήρια αφορούν νησιωτικές περιοχές και είναι χαρακτηριστικό ότι μειωμένοι συντελεστές εφαρμόζονται από τη Δανία, όπου ο ΦΠΑ δεν εφαρμόζεται στα νησιά Φερόε και στη Γροιλανδία, τη Γερμανία, όπου εξαιρείται το νησί Heligoland, την Ισπανία όπου εξαιρούνται τα Κανάρια νησιά, την Πορτογαλία όπου εξαιρούνται οι Αζόρες και η Μαδέρα και, μέχρι σήμερα, και το Ηνωμένο Βασίλειο όπου εξαιρείται το Isle of Man.
Είναι απορίας άξιο, λοιπόν, το γιατί στην κατεξοχήν νησιωτική χώρα της ΕΕ, η κυβέρνηση, αντί να εκμεταλλευτεί τις παγιωμένες ευρωπαϊκές πρακτικές, αλλά και τη σχετική νομολογία, επιλέγει να συνδέει το ζήτημα με το προσφυγικό και μάλιστα, με τρόπο ηθικά και ανθρωπιστικά απαράδεκτο: μειωμένοι συντελεστές, μόνον εάν οι δομές φιλοξενίας δεν επαρκούν!
Οι πέντε Δήμαρχοι των νησιών του ΒΑ Αιγαίου εκφράζουμε την πλήρη διαφωνία μας με αυτό το κυβερνητικό σκεπτικό και ζητούμε η πρόσφατη ρύθμιση να τροποποιηθεί. Το ζήτημα των μειωμένων συντελεστών πρέπει να αποσυνδεθεί οριστικά από το προσφυγικό / μεταναστευτικό και να αποτελέσει αντικείμενο διεκδίκησης στο πλαίσιο της ίσης μεταχείρισης, του ελεύθερου ανταγωνισμού και της αναλογικότητας, όπως ακριβώς ισχύει για νησιά άλλων κρατών-μελών της ΕΕ, στα οποία οι αρχές της νησιωτικότητας εφαρμόζονται χωρίς αστερίσκους και προϋποθέσεις.
Ο Δήμαρχος Λέσβου Γαληνός Σπυρίδων Ο Δήμαρχος Χίου Βουρνούς Εμμανουήλ Ο Δήμαρχος Σάμου Αγγελόπουλος Μιχαήλ
Ο Δήμαρχος Κω
Κυρίτσης Γεώργιος Ο Δήμαρχος Λέρου Κόλλιας Μιχαήλ