Ένα χρόνο μετά τη Μόρια, στην τραγική της επέτειο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δίνουν στο φως μαρτυρίες ανθρώπων που εξακολουθούν να ζουν στα σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης στα οποία τους υποδέχεται η Ευρώπη.
Η μαρτυρία της Mariam από το Αφγανιστάν
Είμαστε μια τριμελής οικογένεια. Εγώ, ο σύζυγός μου και η δυο ετών κόρη μου. Είμαι έγκυος 8 μηνών και 3 εβδομάδων. Έφτασα στη Λέσβο πριν από δυο χρόνια. Ζούσα στον καταυλισμό της Μόριας και τώρα μένω στον νέο καταυλισμό του Καρά Τεπέ.
Όταν καιγόταν ο καταυλισμός της Μόριας, όπου κοιτούσαμε υπήρχαν φλόγες. Ήμασταν στη μέση της φωτιάς και για να προστατευτούμε ανεβήκαμε στον λόφο. Μετά τις φωτιές, ήμασταν στους δρόμους για περίπου δέκα ημέρες. Δεν είχαμε τροφή και νερό. Το φαγητό δεν ήταν αρκετό για όλους.
Τώρα, στον καταυλισμό του Καρά Τεπέ, οι συνθήκες διαβίωσης εξακολουθούν να είναι δύσκολες. Κάνει κρύο, κάνει ζέστη, δεν μπορούμε να πάμε στην τουαλέτα εύκολα, η ζωή δεν είναι καλή εδώ. Δεν αισθάνομαι καλά. Εδώ και δυο χρόνια δεν έχω πάει σε ιδιωτική τουαλέτα. Η ψυχική μας υγεία είναι σε άσχημη κατάσταση.
Τώρα δεν ξέρω εάν μπορούμε να αναγνωριστούμε ως αιτούντες άσυλο ή αν θα απορριφθεί η αίτησή μας. Επίσης έχουμε πρόβλημα να πάρουμε έγκριση για να βγούμε εκτός καταυλισμού. Μέχρι τώρα, η κόρη μου δεν έχει πάει ποτέ στο πάρκο. Μακάρι να μπορούσαμε να κινούμασταν ελεύθερα, έτσι ώστε να μπορούσα να πάω την κόρη μου στο πάρκο.
Είναι πολύ επιθετική λόγω όλων αυτών που έχει βιώσει εδώ. Της «αρέσει» να τσακώνεται όλη την ώρα. Δεν της αρέσει να παίζει. Δεν είναι παιδί που της αρέσει να παίζει με τους φίλους της, να γελάει, να μιλάει και να παίζει με κούκλες. Στο μυαλό της υπάρχει μόνο η βία, που βλέπει εδώ. Οι διαμάχες στον καταυλισμό, οι φορές που φεύγαμε να γλιτώσουμε, οι φωτιές, τα δακρυγόνα. Σε αυτή την ηλικία, είναι σημαντικό να τη φροντίζουμε, να της προσφέρουμε αγάπη, να την πηγαίνουμε σε ωραία μέρη, αλλά αυτό δεν είναι δυνατόν εδώ.
Για παράδειγμα όταν μάθαινε να περπατάει, δεν υπήρχαν τοίχοι να κρατηθεί για να μπορεί να στέκεται. Το μόνο που είχαμε ήταν μια κουβέρτα κρεμασμένη και όταν προσπαθούσε να σταθεί, την έπιανε και η κουβέρτα έπεφτε.
Η ευχή μου είναι να βελτιωθεί η ψυχολογική μας κατάσταση. Να έχουμε εγώ και ο σύζυγός μου τη δυνατότητα να πάμε στη δουλειά, να έχουμε μια κανονική ζωή. Δεν μου αρέσει να μου λένε πού να πάω, πού να μην πάω, τι ώρα να μπω, τι ώρα να βγω. Εύχομαι, όπως όλοι οι άνθρωποι, να έχω μια καλή ζωή, χωρίς άγχος, να έχω ένα σπίτι και για την κόρη μου τουλάχιστον να μπορεί να παίζει στο σπίτι.
Μαρτυρία του Ali , επιζώντα βασανιστηρίων
Είμαι στη Λέσβο εδώ και 1,5 χρόνο. Εάν δεν υπήρχε ο πόλεμος στη Συρία, δεν θα εγκατέλειπα ποτέ τη χώρα μου. Έφυγα λόγω του πολέμου. Ήμουν στη φυλακή και με έχουν χτυπήσει τόσο πολύ που τώρα έχω αιμάτωμα στο κεφάλι. Επίσης έχω εκτεθεί σε βομβαρδισμούς με χημικά.
Όταν ήρθα στη Λέσβο, σε αυτόν τον καινούριο καταυλισμό έπαθα καρδιακό επεισόδιο. Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στον παλιό καταυλισμό της Μόρια και σε αυτόν. Οι διαδικασίες είναι οι ίδιες. Το σύστημα το ίδιο.
Ό,τι και να πω, δεν μπορώ να περιγράψω όλα αυτά που θέλω. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση, όλοι γνωρίζουν τι συμβαίνει σε αυτόν τον επαίσχυντο καταυλισμό, αλλά δεν μπορούν να νιώσουν τον πόνο μας. Ό,τι και να πούμε δεν θα κάνει καμία διαφορά.
Το βράδυ της φωτιάς στη Μόρια ήμασταν τόσο φοβισμένοι. Δεν ξέραμε πού να πάμε. Για σχεδόν δυο εβδομάδες, ήμασταν άστεγοι στους δρόμους. Ένιωθα σαν να ήμουν σε καθεστώς πολιορκίας στη Συρία. Δεν υπήρχε νερό, ούτε τουαλέτα. Ήταν αισχρό όλο αυτό για την Ευρώπη.
Το βράδυ της φωτιάς συνειδητοποίησα ότι η Ευρώπη δεν έχει ανθρωπιά.