Τον παλιό εκείνο τον καιρό όπως λέει και το άσμα υπήρχαν οι κοινοτάρχες. Κάθε χωριό είχε τον κοινοτάρχη ο οποίος, λίγο ή πολύ, ενδιαφερόταν για το χωριό του και έκανε ότι μπορούσε με τα πενιχρά μέσα που διέθετε το ταμείο της κοινότητας, για την ύδρευση, την αποχέτευση, την καθαριότητα, τον πολιτισμό ή οτιδήποτε άλλο. Εγώ που τα έζησα την εποχή εκείνη τα χωριά και τις κοινότητες της Λέσβου είχα διαπιστώσει ότι και καθαριότητα υπήρχε και οι άνθρωποι με προσωπική εργασία και μεράκι βοηθούσαν τον κοινοτάρχη και ο γραμματέας της κάθε κοινότητας ήταν ο δίαυλος επικοινωνίας με τους πολίτες και την ηγεσία.
Σιγά μα σταθερά πέρασαν τα χρόνια και οι κοινότητες έγιναν δήμοι. Και εκεί αρχίσαμε το άλλο βιολί με τους δημάρχους, αντιδημάρχους, και προέδρους, που μέχρι να καταλάβουμε τι ακριβώς ήθελαν αυτοί και οι άλλοι που μας τους επέβαλαν, ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε για άλλη μια φορά και φθάσαμε στον Καλλικράτη ή Κακοκράτη όπως τον χαρακτηρίζουν ορισμένοι με το δήμο τέρας της Λέσβου που γινόντουσαν συνέχεια πειράματα για τους προέδρους, τους αντιδημάρχους και τον Δήμαρχο επικεφαλής, που για να καταλάβει τι γινόταν στο Σίγρι, στην Βατούσα ή στο Μεγαλοχώρι ή έπρεπε να ενημερωθεί προσωπικά αν είχε την ευαισθησία και το χρόνο ή έπρεπε να βασιστεί στις εισηγήσεις και προτάσεις του αντιδημάρχου της παράταξης του. Και λογικά και φυσικά δεν είχε την δυνατότητα να γνωρίζει καλώς και να κάνει τις απαραίτητες τομές και προτάσεις για την καλυτέρευση του χωριού ή και του μεγαλοχωριού (Πλωμάρι, Καλλονή, Ερεσό).
Όσον αφορά τα οικονομικά, οι πάντες γνωρίζουν, όπου και να βρίσκονται, το τι συνέβη την προηγούμενη σχεδόν τετραετία με τον Κακοκράτη που για να αλλάξει κανείς μια λάμπα στο χωριό ή να κάνει σωστή καθαριότητα ή να περιορίσει τις υδρορροές, πέρα από τη γραφειοκρατία και την ταλαιπωρία, χρειαζόταν και τη σχετική πίστωση για να πάρει απόφαση το Δημοτικό Συμβούλιο με τις αντιθέσεις των παρατάξεων. Και ο χρόνος περνούσε και οι κάτοικοι διαμαρτύρονταν και τελικά γινόταν ότι μπορούσαν να κάνουν οι έχοντες υπευθυνότητα, αρμοδιότητα και ικανότητα, αντιδήμαρχοι της περιοχής και πρόεδροι των συμβουλίων.
Τα χωριά ρήμαξαν.Αυτό είναι το αποτέλεσμα. Και όσο καλός και αν είναι ένας δήμαρχος ή ο αντιδήμαρχος αν δεν υπάρχουν πιστώσεις και αν δεν γίνονται βελτιώσεις και έργα σε κάθε χωριό και αυτά θα ρημάξουν. Αυτή είναι η κατάσταση όσον αφορά στην αυτοδιοίκηση. Και μπορεί οι πολιτικοί να λένε πολλά και οι αυτοδιοικητικοί λιγότερα ή περισσότερα, αλλά οι εικόνες καταγράφουν την αλήθεια που είναι ωμή και πικρή.
Πηγαίνετε σε ένα χωριό, ρωτήστε έναν κάτοικο και ζητήστε να σας κάνει την σύγκριση της παλιάς εποχής με το τώρα. Το τι θα σε πει στείλτε το να το δημοσιοποιήσουμε για να γίνει κουβέντα και συζήτηση.
Τώρα ποιος φταίει για όλα αυτά; Εμείς; Οι άλλοι; Οι πολιτικοί; Οι κουμανταδόροι της Ευρώπης; Αυτό δεν είναι ώρα για συζήτηση γιατί χρειάζεται σελίδες ανάλυσης πολλές.
Και πάμε στην πόλη ή στα μεγαλοχώρια για να δούμε και την άλλη πλευρά. Ήρθαν τα πολυκαταστήματα, εννοώ τα σούπερ μάρκετ και οι τράπεζες και έπιασαν πόστο από την πρωτεύουσα μέχρι τα μεγάλα χωριά. Γινόντουσαν συναλλαγές, αγορές, κυκλοφορία του χρήματος αλλά το θέμα και πρόβλημα ήταν το ποιον εξυπηρετούσαν αυτές όλες οι εγκαταστάσεις. Γιατί τα χρήματα από τις τράπεζες έφευγαν και πήγαιναν στο κεντρικό, τα χρήματα από τα πολυκαταστήματα έφευγαν από τον τόπο και πήγαιναν στην κεντρική διοίκηση, υπήρχε ανταγωνισμός, υπήρχε εξυπηρέτηση για τον πολίτη, αλλά το αποτέλεσμα ήταν ένα και μοναδικό. Διαρροή χρήματος από την επαρχία προς το Αθηνόκρατος. Θέλετε να ρίξετε μια ματιά; Πάρτε την παραλία της πρωτεύουσας, τη Μυτιλήνη. Παλαιότερα υπήρχαν δύο ή τρεις τράπεζες. Σήμερα σε ολόκληρη την παραλία όλα τα μαγαζάκια έγιναν τράπεζες. Συγκεκριμένα και όχι αφηρημένα 14 τον αριθμό (Τράπεζα Ελλάδος, Αγροτική Τράπεζα και Πειραιώς που έγιναν ένα, Άλφα Τράπεζα, Τράπεζα Κύπρου, Εθνική τράπεζα με δύο υποκαταστήματα, Εμπορική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο που είναι αυτή τράπεζα, Γενική Τράπεζα, MarfinBank, Συνεταιριστική Τράπεζα (η οποία υπολειτουργεί) και από την άλλη πλευρά λίγο μακρύτερα από την παραλία η NOVABank και η EUROBank).
Όσον αφορά τα σούπερ μάρκετ, τα πολυκαταστήματα και τα μικρά και τα μεγάλα, τα ξέρετε όλοι, δεν χρειάζεται να τα αναφέρουμε.
Ποιοι κέρδισαν λοιπόν από όλη αυτή την κατάσταση είναι το ερώτημα; Οι μικροί ή οι μεγάλοι; Οι λίγοι ή οι πολλοί; Και το κράτος, το οποιοδήποτε κράτος, πρέπει να ενδιαφέρεται για όλους ή για τους λίγους; Για αυτούς που κερδίζουν από τον κόπο και τον ιδρώτα των άλλων ή και για τους άλλους που κάνουν παραγωγή, είναι θεματοφύλακες, πιστεύουν στη δημοκρατία και από τις ακριτικές περιοχές στέλνουν μηνύματα και συνθήματα στους 300 εθνοπατέρες της βουλής και στους άλλους κομισάριους της Ευρώπης που δυστυχώς αυτά τα μηνύματα πάνε σε ώτα μη ακουώντων. Αν αυτό λέγεται δημοκρατία ή όχι, τότε ας μας το εξηγήσουν ο προύχοντες, οι μιζαδόροι, οι κομπιναδόροι και οι διαπλεκόμενοι του συστήματος και αν αυτό δεν είναι σωστό τότε γιατί δεν το αλλάζουμε;
Γιατί στο αθηνόκρατος της παλαιάς εποχής υπήρχαν και οι είλωτες, υπήρχαν και οι πολιτικοί και οι σοφοί και οι κουμανταδόροι αλλά γεννήθηκαν και οι Σπαρτιάτες, από την άλλη πλευρά, που είχαν άλλα συνθήματα και άλλα μηνύματα πέρα από τον ευδαιμονισμό, τον καταναλωτισμό και τον πολιτισμό ακόμα του Αθηνόκρατους. Το ίδιο έγινε και με τη Ρώμη όταν άρχισε να ξεφτίζει το πράγμα, με τα συμπόσια, τη διαφθορά και την κερδοσκοπία και ήρθαν οι πεινασμένοι, ήρθαν οι Βάνδαλοι και δημιούργησαν ένα νέο σκηνικό απαράδεκτο ίσως για τον πολιτισμό, αλλά η αγανάκτηση όταν υπάρχει δημιουργεί και τέτοιες καταστάσεις. Οι ανωτέρω φωτογραφίες δείχνουν την παλιά και τη νέα πόλη της Μυτιλήνης, που είναι κατάλληλες για σύγκριση όχι μόνο μελετώντας τα κτίρια και τις οικοδομές εξωτερικά αλλά και την ποιότητα του πολιτισμού ιστορικά.