Με ρίσκο να υπάρξει ανελέητος σχολιασμός που δε θα με λυπηθεί και θα με θέτει σε ένα περιθώριο, αλλά θεωρώντας αναγκαίο να προβληματιστώ, επιχειρώ ένα σχολιασμό στην λήψη μέτρων κοινωνικού χαρακτήρα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού και την ενδυνάμωση του θεσμού της οικογένειας, σύμφωνα με όσα εξήγγειλε η υφυπουργός εργασίας.
Στέκομαι στην ενδυνάμωση του θεσμού της οικογένειας, στα πλαίσια μιας «κεντρικής κυβερνητικής οικογενειακής πολιτικής». Ωραία. Πιστεύω στην οικογένεια. Πιστεύω όμως και στις νέες οικογένειες που διαμορφώνονται τα τελευταία χρόνια, μέσα στις κοινωνίες μας. Μονογονεϊκές, ιδίου φύλου, οικογένειες που συγκροτούνται με υιοθεσίες κλπ. Αυτές βέβαια δεν μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του δημογραφικού. Πιστεύω στην οικογένεια που μπορεί να λειτουργεί και να αυτορυθμίζεται. Στις αρχές και στις αρετές που μπορεί να δώσει σε όλα τα μέλη της αεί διδασκόμενα, πλην του πατρίς θρησκεία οικογένεια. Στις αρχές που φωνάζουν εντιμότητα, καλοσύνη, αλληλοβοήθεια, απλότητα, κριτική σκέψη, ηρεμία, ειρήνη.
Πιστεύω ότι η μόνη πρακτική σκέψη που μπορούμε σαν κράτος να κάνουμε για τα νέα ζευγάρια είναι να τα βοηθήσουμε να ανταπεξέλθουν στην πίεση που δέχονται να επιβιώσουν, τη στιγμή που δέχονται επίσης πιέσεις από το διάχυτο παράλληλο πνεύμα που τους ζητά να μεγαλώνουν τέλεια παιδιά, σε έναν σκληρό ανταγωνιστικό κόσμο, διατηρώντας την ανθρώπινη τους υπόσταση. Δεν πιστεύω στα νέα ζευγάρια και στην περιγραφή τους ως νούμερα. Ως αντικείμενα μελέτης, ως κομμάτια ερευνών και στατιστικών. Θα μετρηθούν, θα δώσουν αποτελέσματα ναι φυσικά, θα γίνουν αντικείμενο μελέτης της επιστήμης προς όφελός τους. Συμφωνώ. Αλλά κάπου ενοχλούμαι…
Δεν αμφιβάλω μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου για την εξαιρετική πρόθεση της νέας υφυπουργού να είναι αποτελεσματική και να δουλέψει γι αυτο. Αμφιβάλω όμως για τη δυνατότητα της καθώς και του ευρύτερου αφηγήματος αλλά και της συνολικής ρητορικής ώστε να λειτουργήσει ενωτικά, σύγχρονα, μοιράζοντας ασφάλεια στον κάθε πολίτη ξεχωριστά αλλά και σε αυτή την πολύπαθη ελληνική οικογένεια που τόσο βάζει μπροστά στις προγραμματικές δηλώσεις.
Για την απλοϊκή σκέψη μου υπάρχει θέμα έκφρασης. Ποια λόγια διαλέγεις για να πεις αυτά που θέλεις, για να περιγράψεις το όραμα σου. Καμιά φορά η επιλογή των λέξεων, το ύφος, η συγκρότηση του λόγου δείχνουν ακριβώς κάποια πράγματα βαθύτερα. Κι εδώ βαθύτερα δε βρίσκω κάτι να μου αρέσει. Βρίσκω με την μεγάλη μου φαντασία που πηγάζει σε μια μόνιμη εγρήγορση, να μην πάμε πίσω ως κοινωνία αλλά μπροστά. Βρίσκω βαθιά συντήρηση, απαξίωση, διαχωρισμό, εργαλειοποίηση κι άλλα πολλά που δεν αντέχω να τα περιγράψω. Με πονά.
Με πονά η γυναίκα να αντιμετωπίζεται ως φοράδα αναπαραγωγής, και κάπου ανάμεσα στους κάθετους κι οριζόντιους τεχνοκρατικούς άξονες της υφυπουργού να επιβραβεύεται με δύο χιλιάδες και αν είναι και κάτω των 30(διότι οι μελέτες δείχνουν ότι έχει περισσότερες πιθανότητες να κάνει παραπάνω από ένα παιδί- το δέχομαι φυσικά και είναι-είναι θέμα χρόνου τουλάχιστον ) ενδεχομένως και κάτι περισσότερο (μελετάται αυτή τη στιγμή). Με πονά που μετά τη γυναίκα, το ζευγάρι αυτό το πολύπαθο, αντιμετωπίζεται ως εργοστάσιο παραγωγής παιδιών. Στεγνά το λες. Μα το λες έτσι στεγνά;
Δηλαδή συγνώμη τώρα εγώ γεννηθείσα το 1975 με ότι έχω κατακτήσει προσωπικά ή ομαδικά, ως φύλο, ως γυναίκα, ως άνθρωπος, ως μητέρα ως πολλά, πως μπορώ να δεχτώ τα παιδιά μου να γίνουν γονείς σε ένα πιο συντηρητικό περιβάλλον από αυτό που μεγάλωσα εγώ, που τους επιδοτεί διχίλιαρα και τους εξασφαλίζει πως τα παιδιά τους θα βρίσκονται σε παιδικούς σταθμούς για να κοινωνικοποιηθούν γρήγορα (εδώ τώρα λίγο με τις αναφερθείσες μελέτες τα χω μπερδεμένα-αλλά αυτή είναι παράλληλη διαφορετική κουβέντα)και θα τους λέει make love and not think, λύστε το δημογραφικό μας άμεσα γιατί οι γονείς σας πολύ καλοζωισμένοι ήσαν που δε θέλησαν να κάνουν παραπάνω από ένα παιδί, κυρίως αντιλαμβανόμενοι πως ο κόσμος μας δεν είναι ιδανικός για παιδιά.
Κύριοι, παιδιά οι γενιές μας δεν κάνουν πάντως όχι επειδή τους λείπει το διχίλιαρο ως ξεκίνημα για το παιδί τους. Είναι βαθύτερα τα θέματα κι υπάρχουν μελέτες και γι αυτά. Και ναι εσείς προσπαθείτε και ξεκινάτε(επιεικής είμαι) κάτι, αλλά το όραμα μου έλειψε ή δε το διάβασα καλά.
Και ναι δώστε επιδόματα φυσικά, γάιδαρο σου δίνουν στο στόμα τον κοιτάς; όχι βέβαια. Δώστε, ωραία είναι το κράτος να σου δίνει ένα δώρο, έτσι για το χαμόγελο, για την μικρή αναγνώριση ότι του έδωσες το μέλλον του. Κάνε δώρο. Μη μου βάζεις ένα διχίλιαρο μπροστά σαν κίνητρο. Διαστρέβλωση είναι αυτό όχι κίνητρο. Και σαφώς είναι σοβαρή ένδειξη για την άποψη και το βαθιά ριζωμένο που έχεις για τη θέση της γυναίκας στη κοινωνία αλλά και για τη θέση των κυβερνώντων να αποφασίζουν πως μόνο ( ναι για την ώρα μόνο εφόσον ως αντιμετώπιση του δημογραφικού δεν θυμάμαι να άκουσα κάποια άλλη πολιτική) μέσω αύξησης των γεννήσεων θα λύσουμε το δημογραφικό μας. Λαϊκιστί «γεννάτε γιατί χανόμαστε».
Δεν θα ‘ πρεπε να ‘χω παράπονο βέβαια. Αν σε δυστοπικά σενάρια αλλά και σε πραγματικότητες αποφασίζουν άντρες για την αυτοδιάθεση των γυναικών, εδώ ακούσαμε την ενίσχυση της αγίας ελληνικής οικογένειας μέσω αύξησης γεννήσεων απ’ το στόμα μιας γυναίκας.
Μα δεν σε αναγκάζει να κάνεις παιδιά. Φυσικά. Αλλά μου δείχνει ξεκάθαρα ποια είναι η θέση μου. Κι είναι και ταξική σαφώς. Αν ήμουν σε άλλη κοινωνική οικονομική τάξη αυτά δεν θα με ενδιέφεραν και τόσο στη βάση τους…
Επανέρχομαι: μια γυναίκα κάτω των τριάντα χρειάζεται δίκαιη αντιμετώπιση στην αγορά εργασίας όταν την ρωτάνε με ξινισμένο ανακριτικό ύφος στο job interview αν σκοπεύει να κάνει παιδί. Δεν έχει ανάγκη να πει «παίρνω εφάπαξ ένα ποσό και δε σας έχω ανάγκη». Εξάλλου εδώ μιλάμε για δίκαιη μεταχείριση και ίδιες ευκαιρίες, όχι για την πολυτέλεια να μη δουλέψει, για να κάνει και μεγαλώσει παιδιά.
Αν δε, αρχίσω να μιλώ και για ευρύτερα δίκαιη μεταχείριση γονέα(οποιουδήποτε φύλου σε οποιαδήποτε σχέση) δε θα τελειώσω. Μου λείπει το όραμα. Μου λείπει να πεις ονειρεύομαι μια Ελλάδα σε δέκα χρόνια που θα έχει διατηρήσει τις εξ αίματος πληθυσμιακές της δυνάμεις, που θα έχει φροντίσει να εντάξει ή ακόμη καλύτερα ενσωματώσει(καθώς πρόκειται για δυο εντελώς διαφορετικές πολιτικές με αντίστοιχα διαφορετικά αποτελέσματα, το λένε κι οι μελέτες…) τους μετανάστες της στους πληθυσμιακούς της κόλπους, που θα έχει πρόνοια για την προστασία της μητέρας και του πατέρα στο εργασιακό περιβάλλον, που θα έχει καλύτερη παιδεία και ευκαιρίες μόρφωσης για τα παιδιά της, που θα έχει παρελθόν παρόν και μέλλον.
Εκεί κάπου τα διχίλιαρα μου περισσεύουν μια και δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα δώρο για ένα ξεκίνημα που έχει αναχτεί από τους ίδιους τους δημιουργούς του σχεδίου σε «σχέδιο αντιμετώπισης του δημογραφικού», σύμφωνα με λόγια που ακούστηκαν μέσα στη βουλή, αλλά και με έγγραφες προτάσεις ινστιτούτων που βασιζόμενοι σε μοντέλα άλλων ευρωπαϊκών χωρών απομονώνουν το μέτρο ως πρόταση βασική για τη λύση του προβλήματος.
Μου λείπει.
