Ιγνάτιος Πατρικόπουλος,Επιχειρηματίας – Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ποτοποιίας Ε.Β.Α. Α.Ε.
Στους Λέσβιους άρεσαν πάντα τα απλά πράγματα. Ομοίως και η ιεροτελεστία της ουζοποσίας που ήταν και είναι κανάλι επικοινωνίας και στάση ζωής για όλες τις προηγούμενες αλλά και τις μετέπειτα γενιές αυτού του τόπου. Η φιλοσοφία του ούζου αποτέλεσε σημείο κατατεθέν της λεσβιακής κουλτούρας που διαμορφώθηκε έντονα μέσα στους ιστορικούς ανδροκρατούμενους καφενέδες, οι οποίοι αν και υπάρχουν ακόμη και σήμερα, έδωσαν τη θέση τους στα γραφικά ταβερνάκια.
Αγναντεύοντας με σεβασμό την ιστορία του παραδοσιακού αυτού ποτού της Λέσβου, τα ούζα «Δίμηνο» και «Μυτιλήνη», δεν θα μπορούσαν παρά να ακολουθούν αλλά και να επεκτείνουν αριστοτεχνικά όλα τα παραπάνω, χάρη στην οικογενειακή παράδοση και το μεράκι που διακρίνει κάθε στάδιο παραγωγής τους.
Η εφημερίδα ΠΟΛΙΤΙΚΑ είχε τη χαρά να συνομιλήσει με έναν από τους συνεχιστές της παράδοσης του ούζου στον τόπο μας, τον κ. Ιγνάτη Πατρικόπουλο, ο οποίος μας μίλησε για τη δουλειά του, για την τέχνη της ποτοποιίας, για τους προβληματισμούς του και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κλάδος, καθώς και για τα μελλοντικά του σχέδια.
Κύριε Πατρικόπουλε, πόσα χρόνια είστε στο χώρο της ποτοποιίας και ποιός ήταν ο πρώτος διδάξας που σας μύησε στα μυστικά της απόσταξης;
Ι. Π. Η ποτοποιία ΕΒΑ ΑΕ ξεκίνησε να λειτουργεί το 1995 από τους αδελφούς Λευτέρη και Παναγιώτη Πατρικόπουλο. Πρόκειται για οικογενειακή επιχείρηση που ίδρυσαν ο πατέρας και ο θείος μου οι οποίοι προέρχονται από το χώρο των τροφίμων με πολυετή εμπειρία περίπου 36 χρόνων. Από την αγάπη τους για το νησί και θέλοντας να στηρίξουν και να προωθήσουν τα τοπικά προϊόντα, ώστε να γίνουν γνωστά και εκτός Λέσβου, αποφάσισαν να ασχοληθούν και με το ούζο.
Βέβαια δεσμός με το ούζο υπήρχε από παλιά στην οικογένειά μας, μιας και ο παππούς μου Ιωάννης Πατρικόπουλος που καταγόταν από την Πέργαμο, εργαζόταν σε μικρή ποτοποιία εκεί και όταν αργότερα ήρθε διωγμένος στη Μυτιλήνη είχε ανοίξει μπακάλικο στην Επάνω Σκάλα όπου μεταξύ άλλων πουλούσε διάφορα αρώματα καθώς επίσης και ούζο. Έτσι η αγάπη και το μεράκι που είχε ο παππούς μου για το γλυκόπιοτο ποτό, μεταλαμπαδεύτηκαν στους γιούς του, στους οποίους μετέδωσε και τα μυστικά της απόσταξης.
Σήμερα, 20 χρόνια μετά την ίδρυσή της, η εταιρεία, κατόρθωσε να κατέχει μια αξιόλογη θέση στην αγορά που δραστηριοποιείται, να συνεργάζεται με όλες σχεδόν τις γνωστές αλυσίδες SuperMarketστην Ελλάδα και να εξάγει τα προϊόντα της σε 13 ξένες χώρες σε όλο τον κόσμο, όπως Αυστραλία, Αμερική, Ισπανία, Ισραήλ, Κίνα και άλλες.
Τι είδους ποτά παράγετε και σε ποιές αγορές απευθύνεστε;
Ι. Π. Παράγουμε αρκετά ποτά σε διάφορες συσκευασίες και με διάφορες ετικέτες.
Στις σύγχρονες εγκαταστάσεις μας παράγουμε πρώτα από όλα το ούζο «Δίμηνο» που είναι 100% απόσταγμα και όπως μαρτυρά και το όνομά του είναι προϊόν δίμηνης ωρίμανσης. Είναι ένα ούζο το οποίο θα λέγαμε ότι αποτελεί ένα οδοιπορικό γεύσης, δεμένο και μεστό για απόλυτη απόλαυση. Κάθε σταγόνα του ενσωματώνει μέσα της έναν εύστοχο συνδυασμό γεύσεων από σπόρους και φυτά κυρίως της λεσβιακής γης, ενώ το άρωμα του γλυκάνισου Λισβορίου, η φρεσκάδα των εσπεριδοειδών και το αλάτι Καλλονής που είναι σύμμαχος σιγανού βρασμού στο στάδιο της απόσταξης, προσδίδουν στο ούζο τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για μια υπέροχη ουζοποσία, που κληροδοτεί στην επόμενη ημέρα ένα ανάλαφρο κεφάλι.
Ομοίως και το άλλο «παιδί» της οικογένειας «ΕΒΑ ΑΕ» το ούζο «MITILINI», πιο απαλό και ελαφρύ αλλά συνάμα ποιοτικό, αποτελεί ένα εξίσου δυναμικό συνοδοιπόρο για κάθε γευστική διαδρομή πάντα με καλή παρέα.
Επίσης η εταιρία μας στα πλαίσια της συνεργασίας της με τα μεγάλα SuperMarketκαι άλλους πελάτες της, παράγει διάφορα ούζα για λογαριασμό τους, με διαφορετικές ετικέτες, ανάλογα με την κατηγορία των καταναλωτών στους οποίους απευθύνονται.
Ακόμη παράγουμε και εμφιαλώνουμε άριστης ποιότητας τσίπουρο «Δίμηνο», για τους καταναλωτές που προτιμούν το τσίπουρο, ενώ πριν από τέσσερα χρόνια πειραματιστήκαμε και δημιουργήσαμε το λικέρ μαστίχας – “MASTICTEARS” από απόσταξη μαστίχας Χίου, το οποίο τελειοποιήσαμε πριν από ένα χρόνο στα εργαστήριά μας και το προωθούμε με μια εξαιρετική συσκευασία, η οποία έχει αποσπάσει βραβείο συσκευασίας. Το διάκοσμο της συσκευασίας είναι εμπνευσμένο από τα παραδοσιακά μοτίβα & γεωμετρικά σχήματα (ξυστά), στις προσόψεις των κτιρίων στα Μαστιχοχώρια της Χίου (Πυργί), στα οποία παράγεται η μαστίχα. Έτσι καταφέραμε να φτιάξουμε ένα λικέρ με όλη την αίγλη του αποστάγματος, χωρίς πρόσθετα αρώματα, το οποίο πίνεται παγωμένο μετά από γεύμα ή αποτελεί εκλεκτή επιλογή για κέρασμα. Στη συνέχεια δημιουργήσαμε το “MASTICTEARS” με λεμόνι που συνδυάζει άψογα το άρωμα της μαστίχας με τη φρεσκάδα και τη δροσιά του λεμονιού. Το συγκεκριμένο προϊόν με τον ιδιαίτερο συνδυασμό μαστίχας με λεμονί, MasticTearswithLemon, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην Ελληνική αγορά από την εταιρία μας. Το “MASTICTEARS”, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και της πετυχημένης συσκευασίας του, βρίσκεται στα τοπ ράφια των delicatessen καταστημάτων, των dutyfreeτων αεροδρομίων και των ηλεκτρονικών καταστημάτων που προσφέρουν εξαιρετικά ελληνικά προϊόντα στο καταναλωτικό κοινό. Εκτός από την ελληνικά αγορά στην οποία προωθούμε τα προαναφερόμενα προϊόντα μας, σημαντικό για μας είναι να στηρίζουμε και να βοηθούμε τον τόπο μας, κάνοντας ότι είναι δυνατόν για να γίνουν γνωστά τα τοπικά μας προϊόντα και στο εξωτερικό. Η άριστη ποιότητα των προϊόντων μας διασφαλίζεται και από τη λειτουργία του Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας ISO:22000 και του προγράμματος HACCP.
Με ποιές συντονισμένες ενέργειες προωθείτε τα προϊόντα σας ώστε να γίνουν γνωστά στο ευρύτερο κοινό και εκτός νησιού;
Ι. Π. Πιστεύω πως ένας πολύ καλός τρόπος για την ανάδειξη ενός προϊόντος είναι η συμμετοχή στις εκθέσεις. Για μας, θα έλεγα, όσο κι αν ακουστεί περίεργο, μας ανάγκασε το ίδιο το νησί να βγούμε προς τα έξω. Σε εκθέσεις που έγιναν τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό πήραμε πολλές φορές μέρος και πιστεύω ότι είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για να παρουσιάσεις το προϊόν σου σε επαγγελματίες αλλά και απ’ ευθείας στους τελικούς καταναλωτές.
Παράλληλα έγιναν και γίνονται επαφές με μεγάλες αλυσίδες επιχειρήσεων τροφίμων και ποτών και έτσι μπορέσαμε να συνεργαστούμε με μεγάλους διανομείς πανελλαδικά, αλλά και με μικρότερους τοπικούς διανομείς.
Δεν παραβλέπουμε βέβαια και τη συμβολή της διαφήμισης στην προώθηση των προϊόντων μας. Διαφημιζόμαστε με διάφορα μέσα συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου και των socialmedia, τα οποία είναι φθηνότερα μέσα προώθησης και ίσως πιο αποδοτικά από τις συνηθισμένες διαφημίσεις, γιατί προσεγγίζουν μεγάλο πλήθος καταναλωτών σε καθημερινή βάση.
Από πέρυσι έχει καθιερωθεί η καλοκαιρινή διοργάνωση «Ούζο fest» με αρκετή επιτυχία. Πιστεύετε ότι τέτοιου είδους εκδηλώσεις, από μόνες τους, βοηθούν τις τοπικές ποτοποιίες να τονώσουν τη ζήτηση των προϊόντων τους, με την αύξηση της τουριστικής κίνησης του νησιού ή χρειάζεται κι άλλου είδους δραστηριοποίηση;
Ι. Π. Ο στόχος της διοργάνωσης «Ούζο fest»είναι ουσιαστικά να τιμήσουμε εμείς οι ποτοποιοί της Λέσβου τους καταναλωτές του ούζου στο νησί μας, να γνωρίσουμε στους επισκέπτες του νησιού μας το συγκεκριμένο προϊόν και παράλληλα να προσελκύσουμε και νέους επισκέπτες. Έχουμε αναλάβει εξ’ ολοκλήρου τη διοργάνωση γιατί και αγαπάμε αυτό που κάνουμε, αλλά και γνωρίζουμε το πώς πρέπει να μιλήσουμε για το ούζο.
Από κει και πέρα επιδίωξη του Συνδέσμου Ποτοποιών Λέσβου είναι να βγει η διοργάνωση και εκτός Λέσβου, προωθώντας ταυτόχρονα και το ούζο και το νησί μας. Δηλαδή θα ήταν πολύ εποικοδομητικό αν υπήρχε για παράδειγμα ένα περίπτερο με τα ούζα του νησιού μας στην Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης ή στην πλατεία Συντάγματος για παράδειγμα με ταυτόχρονη προβολή του νησιού μας.
Στις εγκαταστάσεις της ποτοποιίας σας έχετε δημιουργήσει έναν ξεχωριστό χώρο – μουσείο. Τι περιλαμβάνει αυτός ο χώρος και πώς σκοπεύετε να τον αξιοποιήσετε;
Ι. Π. Η ιδέα του να φτιάξουμε ένα μουσείο για το ούζο είχε γεννηθεί στο μυαλό του πατέρα μου, Λευτέρη Πατρικόπουλου. Από παλιά είχε το μεράκι να μαζεύει διάφορα αντικείμενα και μηχανήματα του περασμένου αιώνα σχετικά με την ποτοποιία, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και μια πολύ αξιόλογη συλλογή από φιάλες και μπουκάλια από παλιές ποτοποιίες, καθώς και άμβυκες (καζάνια απόσταξης) του τόπου μας. Έτσι εμείς σήμερα θελήσαμε να αξιοποιήσουμε αυτά τα αντικείμενα εκθέτοντάς τα και δίπλα σ’ ένα σκηνικό παραδοσιακού καφενείου που συνδέεται άρρηκτα με την κατανάλωση και την κουλτούρα του ούζου στο νησί μας.
Πρόσφατα έγινε ανακαίνιση στις δυο από τις τέσσερις αίθουσες κι έτσι το «Μουσείο Ούζου Μυτιλήνης» που στεγάζεται στις εγκαταστάσεις της ποτοποιίας μας στην Παγανή της Μυτιλήνης, είναι πλέον επισκέψιμο απ’ όλους (τουριστικά γκρουπ, σχολεία, συλλόγους και ιδιώτες) κατά τις ώρες λειτουργίας του εργοστασίου, καθημερινά 7:00 με 16:00. Ειδικά για τα σχολεία στόχος μου είναι να έχει η επίσκεψή τους και εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Για το λόγο αυτό στα σχέδιά μου είναι να εντάξω στις επισκέψεις του μουσείου διάφορες εκπαιδευτικές δραστηριότητες (π. χ. εμφιάλωση ούζου κλπ.) για να μάθουν οι επισκέπτες του τη διαδικασία παραγωγής του ούζου, να γνωρίσουν το γλυκάνισο Λισβορίου και τα βότανα που χρησιμοποιούμε, να γευτούν τις μυρωδιές τους και γενικά να βιώσουν μέσα από την επίσκεψή τους την ιστορία του νησιού.
Ποιά είναι τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος σας και ποιά τα δικά σας μελλοντικά σχέδια;
Ι. Π. Γενικά ο κλάδος μας αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα. Από τότε που άρχισε η κρίση που βιώνουμε μέχρι και σήμερα στη χώρα μας, αυξήθηκαν οι φόροι που επιβαρύνουν το προϊόν μας στο 123% και οι πωλήσεις του ούζου πανελλαδικά έπεσαν έως και 30%. Εμείς οι ποτοποιοί αναγκαζόμαστε να κρατήσουμε τις ίδιες τιμές τα τελευταία χρόνια για να μπορούμε όπως καταλαβαίνετε να είμαστε ανταγωνιστικοί, παρ’ όλο που αντιμετωπίζουμε, ειδικά εδώ στο νησί, τεράστια έξοδα λόγω αυξημένων μεταφορικών και επιβαρυνόμαστε με επιπλέον κόστος λόγω της απόστασης, που μας αναγκάζει να στοκάρουμε μεγάλες ποσότητες πρώτων υλών.
Ένα άλλο μεγάλο θέμα που αντιμετωπίζουμε είναι το παράνομο και χύμα τσίπουρο που έχει κατακλείσει την ελληνική αγορά και είναι ανεξέλεγκτο, ενώ δυστυχώς το κράτος είναι απόν και δεν κάνει τίποτα για να το ελέγξει.
Επίσης η αποπληρωμή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης είναι ένα καίριο θέμα για τον κλάδο των ποτοποιών, αφού είμαστε αναγκασμένοι να τον προπληρώνουμε ή να τον πληρώνουμε αμέσως μετά την πώληση του προϊόντος, τη στιγμή που η αγορά μας εξοφλεί μετά από διάστημα αρκετών μηνών.
Ουσιαστικά αυτό είναι μια «θηλιά» στο λαιμό μας διότι εισπράττουμε μετά από αρκετό χρονικό διάστημα το φόρο που έχουμε πληρώσει ήδη στο κράτος, χρηματοδοτώντας κατά αυτό τον τρόπο τους πελάτες μας, παίζοντας ουσιαστικά το ρόλο της Τράπεζας για αυτούς. Όπως καταλαβαίνετε αυτό «στραγγαλίζει» τη ρευστότητα του κλάδου της ποτοποιίας.
Το κράτος απ’
την άλλη πλευρά παρά την αύξηση των φόρων έχει μειωμένα έσοδα λόγω της πτώσης των πωλήσεων.
Όσο για τα μελλοντικά σχέδια της εταιρίας μας, μια από τις προτεραιότητές μας είναι να ανανεώσουμε και να «φρεσκάρουμε» τις συσκευασίες μας, ώστε να αναδεικνύουν περισσότερο τα προϊόντα που παράγουμε, με σκοπό την καλύτερη προώθησή τους στην αγορά. Στα πλαίσια αυτά βρισκόμαστε ήδη στη διαδικασία αλλαγής της συσκευασίας του ούζου «Δίμηνο» και παράλληλα ετοιμάζουμε ένα νέο προϊόν, το οποίο υπολογίζουμε να το παρουσιάσουμε στην αγορά την άνοιξη του 2015 στην έκθεση ΔΕΘ “Detrop” στη Θεσσαλονίκη το ερχόμενο φθινόπωρο.