Μετά τη χθεσινή παρουσίαση των αρχών της “Συμπαράταξη Πολιτών” με τη στήριξη του Οικολογικού Ανέμου, ο υποψήφιος Περιφερειάρχης Γιάννης Σπιλάνης μιλάει στα “Πολιτικά” για το μέλλον της Περιφέρειας, αναλύει τις προτεραιότητες του συνδυασμού του και απαντάει σε καίρια ερωτήματα που αφορούν στον τόπο.
-Μεταναστευτικό,αγροτική πολιτική, ακτοπλοϊκό, τουρισμός … Οι άξονες στους οποίους θα πρέπει να κινηθεί ο Θεσμός της Αυτοδιοίκησης Β’Βαθμού και ο επικεφαλής Περιφερειάρχης είναι κυρίως αυτοί .Μέσα στις προεκλογικές σας δεσμεύσεις πως τα έχετε οργανώσει ώστε τα αποτελέσματα να είναι άμεσα;
Αντιλαμβάνομαι κα Γκιγκιλίνη ότι εκφράζετε με αυτή την ερώτηση την αγωνία των συμπατριωτών μας να δουν συγκεκριμένο έργο σε κρίσιμους τομείς για την ανάπτυξη της Περιφέρειας. Αναφέρεστε σε θέματα στα οποία η εμπλοκή της απερχόμενης Περιφερειακής Αρχής ήταν ελάχιστη ή μηδενική γιατί είτε δήλωνε αναρμόδια, είτε δήλωνε ότι είχε άλλες προτεραιότητες όπως άλλωστε φαίνεται από τις δαπάνες του προϋπολογισμού που κατευθυνθήκαν κατά 60% στο οδικό δίκτυο και κατά 20% σε καθαρισμούς ρεμάτων. Η κύρια προεκλογική μας δέσμευση, που αποτυπώνεται ήδη από τον τρόπο με τον οποίο οργανώνουμε τις επισκέψεις στα νησιά, είναι να δώσουμε προτεραιότητα στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων των νησιών για να δημιουργούν νέα εισοδήματα και θέσεις εργασίας στηρίζοντας τις σε όλες τις φάσεις της παραγωγικής διαδικασίας.
Για παράδειγμα το σύνθημα μας «από το χωράφι στο ράφι και στο τραπέζι του τουρίστα» αποτυπώνει τη πρόθεση μας να παρέμβουμε σε κρίσιμες φάσεις της παραγωγικής διαδικασίας ώστε μαζί με τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους, τους μεταποιητές και τους τουριστικούς επιχειρηματίες να πετύχουμε την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών που να ξεχωρίζουν στην αγορά για την υψηλή ποιότητα τους και που θα αναδεικνύουν την ταυτότητα των νησιών, αφού θα αξιοποιούν τα ιδιαίτερα πολιτιστικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά τους και τη μοναδική παραγωγική παράδοση τους. Και όπως μας λένε όλοι οι συνομιλητές μας, προϋπόθεση όλων είναι η κατάρτιση των επαγγελματιών, των επιχειρηματιών και των εργαζόμενων για να μπορούν να ανταποκριθούν στο ανταγωνιστικό περιβάλλον που ζούμε αλλά και στις νέες προκλήσεις που έρχονται.
Διαβούλευση, συνεργασία, αξιοποίηση της γνώσης, σχέδιο, αναδιάταξη του μηχανισμού λειτουργίας της Περιφέρειας και επανεκκίνηση αναπτυξιακών δομών όπως πχ. η Αγροδιατροφική Σύμπραξη, το ΚΕΚΑΝΑΛ και η ΕΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ σε νέες βάσεις, αποτελούν τις λέξεις κλειδιά που θα χαρακτηρίσουν τη δράση μας από τη 1η Σεπτεμβρίου και μετά. Πάνω από όλα οφείλουμε να εξηγήσουμε και στον τελευταίο πολίτη των νησιών μας, ανεξάρτητα από το αν θα μας ψηφίσει, τι πρέπει να περιμένει και να απαιτεί από μια περιφερειακή αρχή.
-Οι εισηγήσεις σας στο Περιφερειακό συμβούλιο αφορούσαν πολλές φορές στο τουριστικό κομμάτι .Είναι ένα θέμα με το οποίο έχετε ασχοληθεί αρκετά και οι προτάσεις σας δεν ακούστηκαν ούτε εφαρμόστηκαν .Από πια βάση θα ξεκινούσατε ώστε να αποκτήσουμε τουριστικό προϊόν ;
Όπως ασφαλώς θα γνωρίζετε, τις απόψεις μου για τον τουρισμό τις καταθέτω δημόσια εδώ και πάνω από 30 χρόνια με διάφορες δημόσιες παρεμβάσεις μου με την ιδιότητα του ειδικού στα θέματα του τουριστικού σχεδιασμού. Δυστυχώς μέχρι τώρα οι δημοτικές, νομαρχιακές και περιφερειακές αρχές προτίμησαν τα …..εύκολα, δηλαδή να δαπανούν τεράστια ποσά στη τουριστική προβολή που έχει αποδειχθεί, εκ του αποτελέσματος των τελευταίων 20 ετών, εντελώς λανθασμένη γιατί όπως αναφέρετε δεν υπάρχει διακριτό τουριστικό προϊόν με χαρακτηριστικά που θα του επιτρέψει να διεισδύσει με επιτυχία στην αγορά.
Οι εξελίξεις σε ότι αφορά τις αφίξεις πολύ πριν τη προσφυγική αλλά και την οικονομική κρίση που δεν ξεπερνούν αυτές του 1999 , το ύψος της ημερήσιας δαπάνης που βρίσκεται στο 60% της μέσης εθνικής, η απασχόληση που είναι περιορισμένη και ανειδίκευτη, η τουριστική περίοδος που είναι μικρή και πολλά άλλα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα, αποτυπώνουν τα δομικά προβλήματα του τουρισμού, συνέπεια της ΑΠΟΥΣΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ.
Οι συζητήσεις που έχουν γίνει παλαιότερα αλλά και στη πρόσφατη περιοδεία μου σε όλα τα νησιά αναδεικνύουν τρεις προτεραιότητες:
- Ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού με έμφαση στην σωματική και ψυχική ευε με βάση:
- α) περπατήματα στη φύση για την ανακάλυψη μοναδικών τοπίων, μνημείων, οικισμών, ειδών χλωρίδας και πανίδας, γεωτόπους,
- β) γαστρονομία με βάση ποιοτικά διατροφικά προϊόντα,
- γ) αθλήματα και άλλες υπαίθριες δραστηριότητες τόσο στη θάλασσα όσο και στη στεριά,
- δ) πολιτιστικές δραστηριότητες βασισμένες στους ξεχωριστούς πόρους (μνημεία, μουσεία, ήθη, έθιμα, σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή),
- ε) θερμών-ιαματικών πηγών κλπ
Αυτό θα γίνει σε συνδυασμό της αξιοποίησης των δημόσιων πόρων και της ενεργοποίησης ιδιωτών με στόχο: ανάπτυξη δραστηριοτήτων που θα παράγουν προϊόντα με υψηλή ζήτηση και προστιθέμενη αξία
- Βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών από ιδιώτες μέσα από δράσεις κατάρτισης εργοδοτών και εργαζόμενων και αναβάθμισης του παγίου κεφαλαίου
- Αναδιοργάνωση της πολιτικής τουριστικής προβολής με βάση τη διακριτή εικόνα του κάθε νησιού και αξιοποιώντας τις σύγχρονες τάσεις του e–marketing
Η υλοποίηση των παραπάνω περνά μέσα από την ανατροπή του συστήματος λήψης αποφάσεων. Θα χρειαστεί να περάσουμε από τις μεμονωμένες, συχνά αντιφατικές και τελικά αναποτελεσματικές δράσεις των εμπλεκόμενων φορέων σε μια συντεταγμένη, κοινά συμφωνημένη στρατηγική, που να βασίζεται στην επιστημονική γνώση και στην εξειδικευμένη επαγγελματική εμπειρία. Πρέπει να τελειώσει μια για πάντα η πρακτική χρηματοδότησης μέσα από τα κονδύλια της τουριστικής προβολής παρεμβάσεων με άρωμα προηγούμενων δεκαετιών που εξυπηρετούν άλλες σκοπιμότητες.
Από την πρόσφατη επίσκεψή του συνδυασμού στη Λήμνο
–Εχοντας το μεταναστευτικό σαν βαρίδι τα τελευταία χρόνια πως θεωρείτε ότι μπορεί η Περιφέρεια να αντιστρέψει το κλίμα ; Μπορεί ένα αρνητικό γεγονός να χρησιμοποιηθεί έτσι ώστε να παρουσιάσει θετικά αποτελέσματα;
Η αντιμετώπιση των επιπτώσεων του μεταναστευτικού απαιτούν πρώτα μια ψύχραιμη και τεκμηριωμένη αποτύπωση των επιπτώσεων του και η αξιολόγηση των μέχρι τώρα ενεργειών. Δύο είναι οι βασικοί τομείς που θίχτηκαν από το προσφυγικό:
- ο τουρισμός κυρίως το 2016, λιγότερο το 2017 και πολύ λιγότερο το 2018.
Δυστυχώς η Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων που δημιουργήθηκε το Σεπτέμβριο του 2015, μετά από παρότρυνση της ηγεσίας του Υπουργείου Τουρισμού και του ΕΟΤ, έπαψε να λειτουργεί δύο μήνες αργότερα, ενώ οι δημοσιογράφοι που προσέλαβε η Περιφέρεια δεν ασχολήθηκαν με την επικοινωνιακή αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά με την προσωπική προβολή της κας Καλογήρου. Πάντως οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι στον τουρισμό παραδέχονται ότι οι ξένοι επισκέπτες των νησιών δεν ενοχλούνται από τη παρουσία αλλοδαπών τους οποίους έχουν συνηθίσει να βλέπουν σε μεγάλους αριθμούς στις χώρες τους. Τέλος δεν έγινε καμιά οργανωμένη προσπάθεια για αξιοποίηση του γεγονότος ότι τα νησιά μας έγιναν γνωστά στα πέρατα του κόσμου για το υψηλό αίσθημα αλληλεγγύης που έδειξαν εν μέσω οικονομικής κρίσης, αλλά και του γεγονότος ότι στα νησιά μας ήρθαν χιλιάδες ανώνυμοι εθελοντές και πολλοί επώνυμοι.
- Η κανονικότητα της ζωής των ντόπιων εξ αιτίας της υπερφόρτωσης των υπηρεσιών δημοσίου συμφέροντος (νοσοκομεία, τράπεζες, ταχυδρομεία, ΟΑΕΔ κλπ) αλλά και γενικά των δημόσιων χώρων (πχ. πλατείες, παιδικές χαρές κλπ), της υποβάθμισης των χώρων στη περίμετρο των ΚΥΤ λόγω του υπερπληθυσμού των δομών και της έλλειψης σωστών υποδομών σ’αυτές και της αύξησης της μικρής παραβατικότητας. Περισσότερο όμως απ’όλα ενοχλεί «ο φόβος στο άγνωστο» που καλλιεργήθηκε από ομάδες με συγκεκριμένα συμφέροντα και στόχευση.
Διατηρώντας ψηλά το πρωτοφανές αίσθημα αλληλεγγύης που δείξαμε αυθόρμητα οι νησιώτες έχοντας ψηλά στις προτεραιότητες μας τις ανθρώπινες αξίες που προκρίνουν το δικαίωμα στη ζωή, θα δουλέψουμε με συγκεκριμένες δράσεις ώστε να αντιμετωπίσουμε τις αρνητικές συνέπειες και να αξιοποιήσουμε προς όφελος της δικής μας κοινωνίας, που δοκιμάζεται από μια δεκαετία κρίσης, ότι θετικό υπάρχει.
-Εχετε σχέδια για να συνδεθούν τα νησιά μεταξύ τους; Με ποιόν τρόπο;
Από την εποχή της λειτουργίας της κρατικής Περιφέρειας πολλοί επένδυσαν στον ανταγωνισμό μεταξύ των νησιών, καλλιεργώντας την ψυχολογία του «ρηγμένου» νησιού, σε σχέση με τα γειτονικά και κυρίως την έδρα της Περιφέρειας την πολυπληθέστερη όλων Λέσβο. Συχνά είχαν δίκιο , αν και η «προτίμηση» της Λέσβου δεν έχει δώσει εμφανή αναπτυξιακά αποτελέσματα όπως δείχνουν τα δεδομένα, οικονομικά και πληθυσμιακά: οικονομική συρρίκνωση και πληθυσμιακή αποψίλωση αποτελούν το αποτέλεσμα της ……αναποτελεσματικής χρήσης των εκατοντάδων εκατομμυρίων που δαπανήθηκαν τα τελευταία 30 χρόνια με άλλες προτεραιότητες. Και η ίδια νοοτροπία συνεχίζεται μέχρι της μέρες μας.
Καλλιέργησαν επίσης την άποψη ότι το κάθε νησί έχει εντελώς διαφορετικά προβλήματα που δεν μπορούν να βρουν απάντηση με μια οριζόντια λύση. Οι πρόσφατες επισκέψεις μας επιβεβαίωσαν την επιστημονικά τεκμηριωμένη περί νησιωτικότητας άποψη μας: υπάρχουν κοινά προβλήματα που απαιτούν οριζόντιες λύσεις με τοπικές εξειδικεύσεις. Οι μελισσοκόμοι των νησιών μας έχουν ως κοινά προβλήματα την ανάγκη για διατήρηση του υψηλής ποιότητας περιβάλλοντος με τα αρωματικά φυτά που δίνουν ποιότητα και ιδιαιτερότητα στο προϊόν, την ανάγκη για πιστοποίηση και τυποποίηση του προϊόντος και τέλος την ανάγκη να βρουν αγορές που θα τους δώσουν αξιοπρεπείς τιμές. Κάτι ανάλογο συμβαίνει στους κτηνοτρόφους, τους παραγωγούς σταφυλιών, στους ελαιοπαραγωγούς, στους μαστιχοπαραγωγούς, στους παραγωγούς τουριστικών υπηρεσιών, τους παραγωγούς προϊόντων διατροφής κλπ.
Η «σύνδεση» των νησιών μας μεταξύ τους, απαιτεί ένα κοινό όραμα που θα ενώνει σε μια κοινή προσπάθεια ώστε να αποκτήσουμε την κρίσιμη αναπτυξιακή μάζα. Το «Αιγαίο-Αρχιπέλαγος» κοιτίδα του παγκόσμιου πολιτισμού, με το μοναδικό γεω-περιβάλλον και τις ισχυρές παραγωγικές και πολιτιστικές παραδόσεις μπορεί να αξιοποιήσει τις σύγχρονες τάσεις της παγκόσμιας κοινότητας που αναζητά ποιοτικά και ασφαλή προϊόντα με έντονη ταυτότητα, αλλά και μοναδικούς τόπους για να επισκεφθεί. Ας αποφασίσουμε ότι τα Θέρμα της Λήμνου, μαζί με τις πολλές πηγές της Λέσβου, τα Αγιάσματα της Χίου και τα Θέρμα της Ικαρίας αποτελούν τμήματα ενός μονοπατιού ευεξίας που μπορεί να αξιοποιήσει τα ξεχωριστά μονοπάτια των νησιών μας ώστε οι επισκέπτες μας να ζήσουν μοναδικές εμπειρίες. Ας δούμε τις ιδιαιτερότητες μας όχι ως μειονεκτήματα που μας χωρίζουν, αλλά ως πλεονεκτήματα που μας ενώνουν και μας κάνουν πιο δυνατούς.
Συνάντηση με φορείς
-Το ακτοπλοϊκό και η ανύπαρκτη σύνδεση των νησιών και το κόστος των ναύλων αποτρέπει μεγάλη μερίδα επισκεπτών στα ακριτικά νησιά. Πως θα το ξεπεράσετε;
Η οικονομική κρίση ανέκοψε την πλήρη αναδιάρθρωση του ακτοπλοϊκού στόλου και του δικτύου μεταφορών αφού περιόρισε το μεταφορικό έργο των νησιών μας σε εμπορεύματα και επιβάτες, αλλά και τη δυνατότητα χρηματοδότησης άγονων γραμμών από την πολιτεία. Για όποιον θυμάται οι συνδέσεις Λέσβου-Χίου με Πειραιά είχαν γίνει μόλις 4 την εβδομάδα. Το «προσφυγικό» και η σημαντική αύξηση σε μετακινήσεις που δημιούργησε αποτέλεσε μια αιτία ώστε τα δρομολόγια αυτά να ξαναγίνουν 6 την εβδομάδα αλλά και να υπάρχουν τον χειμώνα 6 και 7 πτήσεις την ημέρα για Αθήνα και Θεσσαλονίκη όταν παλαιότερα ήταν 2 με 3.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να βρούμε τρόπους για να αυξήσουμε την ελκυστικότητα των νησιών όλο το χρόνο και το αναπτυξιακό μας σχέδιο κινείται προς αυτή τη κατεύθυνση. Η Σαντορίνη δεν είναι «πιο κοντά» στον Πειραιά, αλλά έχει δυνατό brand και με τον τρόπο αυτό «επιβάλλει» στην αγορά μια διαφορετική συμπεριφορά. Ας εστιάσουμε τις προσπάθειες μας προς αυτή τη κατεύθυνση.
Ταυτόχρονα θα αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες που μας δίνει το ευρωπαϊκό και ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο για τις Υπηρεσίες Δημοσίου Συμφέροντος ώστε να εξασφαλίσουμε την εδαφική συνοχή μέσα από τεκμηριωμένες προτάσεις. Η πολιτική των «κραυγών» ή των «επιστολών-δελτίων τύπου» μπορεί να χαϊδεύουν αυτιά, αλλά δείχνουν ανεπάρκεια και αναποτελεσματικότητα.
-Υπάρχει τελικά πράσινη ενέργεια στα νησιά του Β.Α.Αιγαίου ;
Η ενέργεια είναι από τα θέματα που δεν έχουν απασχολήσει καθόλου την αυτοδιοίκηση παρά το γεγονός ότι αποτελεί κρίσιμο παράγοντα στην ανάπτυξη των νησιών. Θεωρούσαμε ότι είναι «δουλειά» του κράτους και αποφεύγαμε να ανακατευτούμε παρά μόνο αν θέλαμε να γκρινιάξουμε για κάποια απόφαση του. Σήμερα υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο, όπως αυτό για τις ενεργειακές κοινότητες που πρέπει να το αξιοποιήσουμε στη παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας . Όπως επίσης θα πρέπει να αξιοποιήσουμε όλο το οπλοστάσιο για ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων που αποτελεί όχι μόνο μια περιβαλλοντική πληγή, αφού μας αναγκάζει να χρησιμοποιούμε ορυκτά καύσιμα, αλλά και ένα τεράστιο κόστος για τα νοικοκυριά αλλά και για τις επιχειρήσεις, κυρίως τις τουριστικές.
-Γιατί να σας ψηφίσουν οι νησιώτες ; Ποιες θα είναι οι διαφορές σας στην πολιτική που θα χαράξετε σε σχέση με την πολιτική που εφαρμόζει η Κα Καλογήρου .
Νομίζω ότι οι απαντήσεις που έδωσα στα ιδιαίτερα κρίσιμα ερωτήματα σας μου επέτρεψαν να καταδείξω τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δύο προγραμμάτων, ειδικά αν συγκριθούν με τις πρακτικές της περιφερειακής αρχής. Διαφορές που φάνηκαν μέσα στο Περιφερειακό Συμβούλιο αλλά και στον δημόσιο λόγο που αναπτύξαμε στα 5 χρόνια που πέρασαν, αλλά και στα χρόνια που προηγήθηκαν.
Οι βασικές αρχές της παράταξης μας που συνοψίζονται στο τρίπτυχο «Συμμετοχική Αυτοδιοίκηση, Βιώσιμη και Δίκαιη Ανάπτυξη και Αλληλεγγύη για όλους» δίνουν το στίγμα για το πώς πορευθήκαμε μέχρι τώρα θα πορευθούμε αύριο. Η σύγκριση του ονόματος και του λογότυπου των δύο παρατάξεων αποτυπώνει ξεκάθαρα το μέγεθος των διαφορών. Γιατί εμείς έχουμε ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ και το αποδεικνύουμε καθημερινά καταθέτοντας επεξεργασμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις, μέρος ενός συνολικού σχεδίου που βασίζεται στη γνώση και στην εμπειρία και θα προχωρήσουμε αξιοποιώντας τον κάθε πολίτη των νησιών μας, την κάθε προσπάθεια, το κάθε ευρώ.
Τις τελικές συγκρίσεις θα τις κάνουν οι πολίτες που τους καλούμε να συμπαραταχθούν μαζί μας για να «προωθήσουμε» τα νησιά μας σε ένα καλύτερο αύριο.
