Μια πασχαλινή ιστορία από τα παλιά για την “Κουλίτσα” των Χυδήρων
(επιμέλεια: Ρ. Λουκίδου)
Στα Χύδηρα της Λέσβου, πολύ πριν φτάσουν τα τσουρέκια στα χωριά, οι νοικοκυρές είχαν το δικό τους πασχαλινό έθιμο: έφτιαχναν κουλούρες, τις λεγόμενες «κουλίτσες». Οι Κουλίτσες των Χυδήρων μοσχοβολούσαν από το πρωί της Μεγάλης Εβδομάδας, όταν οι γυναίκες άναβαν τους παραδοσιακούς φούρνους των σπιτιών τους – γιατί τότε, μέχρι το 1970, δεν υπήρχε φούρνος στο χωριό.
Η «κουλίτσα» δεν ήταν απλώς ένα γλυκό ψωμί. Ήταν συμβολική προσφορά, ένα σημάδι αγάπης και αποδοχής: οι αρραβωνιασμένοι τις πήγαιναν στην πεθερά και σε όλο το σόι, σαν ευχή για το καλό του σπιτιού και των γιορτών. Η Κουλίτσα των Χυδήρων κρατάει ακόμη αυτή την παράδοση ζωντανή.
Όταν ο πρώτος φούρνος άνοιξε στο χωριό, το έθιμο δεν χάθηκε. Αντίθετα, συνεχίστηκε από τον φούρναρη, που φτιάχνει τις κουλίτσες κάθε Μεγάλη Εβδομάδα, κρατώντας ζωντανή μια μοναδική παραδοσιακή γεύση. Μέχρι σήμερα, οι νοικοκυρές του χωριού τις προμηθεύονται για να στολίσουν τα τραπέζια και τις καρδιές τους. Οι Κουλίτσες των Χυδήρων είναι μέρος της παράδοσης κάθε σπίτι.
Δεν υπάρχει καταγεγραμμένη συνταγή. Η κουλίτσα είναι απλή, ζυμωμένη περίπου σαν ψωμί – με μεράκι και μνήμη. Και είναι αυτό που την κάνει ανεκτίμητη. Η Κουλίτσα των Χυδήρων είναι ένα έθιμο που παραμένει ζωντανό.
Ένα έθιμο που δεν υπάρχει αλλού, ένα κομμάτι αυθεντικής Χυδηριώτικης παράδοσης.
