“Φόβος και βιασμοί παιδιών στη Μόρια”, “Ένας βιασμός την εβδομάδα στη Μόρια”. “Έκρηξη βιασμών σε 5χρονα στη Μόρια τους τελευταίους 5 μήνες”, είναι μόνο μερικοί από τους τίτλους που κυκλοφόρησαν το τελευταίο 24ωρο μετά το δημοσίευμα του “Newsweek” στο οποίο ο συντονιστής των “Γιατρών Χωρίς Σύνορα”, Δρ. Ντέκλαν Μπάρι, δήλωσε ότι από τα μέσα Μαΐου, ο οργανισμός έχει κατά μέσο όρο μία αναφορά την εβδομάδα για περίπτωση σεξουαλικής κακοποίησης.
Ορθώς κατά τη γνώμη μας αυτά τα στοιχεία βγαίνουν στο φως. Καμία αναφορά σεξουαλικής βίας δεν πρέπει να μένει κρυφή και η πρόταση τελειώνει εδώ χωρίς “αλλά”. Κανείς δημοσιογράφος δεν μπορεί να σιωπά όταν έχει να διαχειριστεί τέτοια στοιχεία ενώ είναι υποχρέωσή του να συντάξει, (άλλες φορές να διαδώσει και να μεταφράσει) την είδηση, αφού ερευνήσει αν πρόκειται για περιστατικά που αντιστοιχούν στη διάρκεια της παραμονής των ανθρώπων στη Μόρια, ή αν έχουν συμβεί παλαιότερα, είτε στη χώρα καταγωγής του είτε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους προς την Ευρώπη αφού έχει αποκαλυφθεί πως στην προσπάθειά τους να έρθουν στην Ελλάδα πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες πέφτουν θύματα τράφικινγκ.
Προβληματικοί είναι οι τίτλοι των δημοσιευμάτων που “προκύπτουν” από το ρεπορτάζ, τίτλοι χαμένοι στη μετάφραση μερικοί εξ αυτών με σκοπό να σκορπίσουν τον τρόμο εξυπηρετώντας συγχρόνως σκοπιμότητες Παράλληλα μερίδα του Τύπου διαστρεβλώνει την αλήθεια από τα ξένα δημοσιεύματα με σκοπό να φουσκώσει το θέμα και να πάρει παραπάνω κλικς. Μαζί με αυτό βέβαια, φουσκώνει και η φαντασία των ανθρώπων που ζουν με τον τρόμο στα γύρω χωριά με αποτέλεσμα όπως λέει ο διοικητής της Μόριας, τα όσα εμφανίζονται να συμβαίνουν στο ΚΥΤ να “γίνονται βούτυρο στο ψωμί των ακροδεξιών στοιχείων”.
Δεν είναι επίσης κρυφό πως στους κύκλους των ΜΚΟ που ασχολούνται με υποθέσεις ευάλωτων πληθυσμών στο νησί καθώς και της Υπηρεσίας Ασύλου υπάρχει ένας έντονος σκεπτικισμός για τα ολοένα και αυξανόμενα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης.
Ωστόσο, το ίδιο και περισσότερο προβληματική είναι η κάθε προσπάθεια ωραιοποίησης της κατάστασης που επιχειρείται συχνά με το “κολαστήριο” να μετατρέπεται σε “πεντάστερο ξενοδοχείο”. Γιατί πως αλλιώς από κολαστήριο μπορεί να ονομαστεί ένας τόπος όπου έστω και ΕΝΑ παιδί εκφοβίζεται και κακοποιείται;
Στο ίδιο αυτό πλαίσιο ερωτήματα εγείρει η αντίδραση της διοίκησης του ΚΥΤ που έσπευσε κατά τη γνώμη μας να απαντήσει στους τίτλους των εφημερίδων και όχι στα ίδια τα στοιχεία των MSF τα οποία θα έπρεπε να εξετάσει διαφορετικά.
Κανείς δεν αμφισβητεί τις προσπάθειες που πραγματοποιούνται από τη διοίκηση της Μόριας για την ενίσχυση των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων στο ΚΥΤ αλλά και το γεγονός πως η αποτελεσματικότητα των μέτρων για την φροντίδα των ευάλωτων πληθυσμών λειτουργεί σε συνάρτηση με το μεγάλο πρόβλημα του υπερπληθυσμού με 7.200 άτομα σε ένα hot spot χωρητικότητας 3.500 ανθρώπων. Το προβληματικό όμως στην αντίδραση αυτή είναι πως δηλώνεται τελευταία όλο και πιο συχνά σε διάφορα Μέσα πως οι αναφερόμενοι βιασμοί αποτελούν μια ύστατη προσπάθεια των ανθρώπων να αποκτήσουν την ευαλωτότητα.
Όμως με το να αναπαράγεται αυτή η θέση τελικά, αυτό που συμβαίνει είναι να “τσουβαλιάζονται” όλα τα περιστατικά χωρίς να αναφέρεται η ιδιαιτερότητα κάθε υπόθεσης και επιπλέον να δημιουργείται μια προκατάληψη εναντίων των θυμάτων, ένα δυσμενές περιβάλλον που δυσχεραίνει τη θέση του ατόμου εκείνου που (πολλές φορές με μεγάλη δυσκολία) φτάνει να καταγγείλει σεξουαλική κακοποίηση στις αρμόδιες αρχές.
Επιπλέον ο διοικητής της Μόριας ισχυρίζεται στο in.gr πως “οι διαπιστωμένοι βιασμοί είναι ελάχιστοι και δεν έχουν καμιά σχέση με όσα αναφέρονται από τους “Γιατρούς Χωρίς Σύνορα», ενώ το ίδιο λέει πως συμβαίνει με τα περιστατικά αυτοκτονίας. Όμως, ακόμη και αν υπάρχουν “διαπιστωμένα” περιστατικά κατά τα οποία εμφανίζονται ψευδή στοιχεία με στόχο την απόκτηση ευαλωτότητας, υπάρχουν αντίστοιχα πραγματικά περιστατικά που δεν θα καταγγελθούν ποτέ.
Άλλωστε οι διαδικασίες για να “διαπιστωθεί” ένα τέτοιο περιστατικό μπορούν να τραβήξουν μήνες καθώς μαζί με τα “ελάχιστα διαπιστωμένα περιστατικά” ελάχιστοι είναι και οι διερμηνείς, ελάχιστοι οι κοινωνικοί λειτουργεί, ελάχιστοι είναι οι γιατροί στο ιατροπαιδαγωγικό Τμήμα του Νοσοκομείου και στην ψυχιατρική κλινική του Νοσοκομείου όπου αυτά παραπέμπονται. Μήνες κατά τη διάρκεια των οποίων το θύμα ίσως να πρέπει να συμβιώνει με τον βιαστή του.
Αυτές τις αδυναμίες θα έπρεπε να προβάλει και να πολεμήσει η διοίκηση της Μόριας, την οποία θα έπρεπε τελικά να απασχολεί περισσότερο όχι η παράμετρος εκείνη που θέλει τον γεωγραφικό περιορισμό να αυξάνει εικονικά τα θύματα κακοποίησης με στόχο την απόκτηση της ευαλωτότητας αλλά αυτή που υποδεικνύει το ακριβώς αντίθετο.
Δηλαδή τις περιπτώσεις εκείνες που εξαιτίας του γεωγραφικού περιορισμού οι άνθρωποι να καταλήγουν τελικά να γίνονται θύματα καταστάσεων που τους καθιστούν πραγματικά ευάλωτους.