Βγάλε κι εσύ μια μπούρκα από την καταπιεσμένη μουσουλμάνα μπορείς! Ξετύλιξε της τη χιτζάμπ, σκίσε την νικάμπ, απάλλαξέ την από το τσαντόρ της, απελευθέρωσέ την επιτέλους. Αποκάλυψε το δικό της ψέμα μέσα από την αλήθεια των δικών σου ματιών. Μπορείς να επιβάλλεις τη δική σου κυριαρχία! Πάτα πάνω στο φανατισμό των άλλων, μην τον αφήσεις να εξαπλωθεί στον πολιτισμό σου και τον κάνει μιαρό.
Δε μου αρέσει η μπούρκα κι ότι αυτή συμβολίζει. Κι αυτό είναι δήλωση.
Όπως δε μου αρέσει να διαπιστώνω τον αγώνα των γυναικών της δύσης πάνω στο δικαίωμα της μουσουλμάνας να ντυθεί και να εκφραστεί όπως επιβάλει (;) η θρησκεία της. Με ξενίζει επίσης η αντίστοιχη αγωνιστικότητα των ιδίων των γυναικών με τον συγκεκριμένο ενδυματολογικό κώδικα, για να το διατηρήσουν.
Προβληματίζομαι. Βλέπω την προσαρμογή και την ανάγκη διαιώνισης μιας καταπιεστικής κατάστασης από τα θύματα αυτής. Καταπιεστικής όμως στα δικά μου μάτια. Πως όμως τα δικά μου μάτια έφτασαν να αναγνωρίζουν το μαντήλι ως καταπίεση. Κυρίως μεγαλώνοντας με σχετική αυτονομία, έχοντας πρόσβασή σε εικόνα και πληροφορία και έχοντας την δυνατότητα να αναπτύξω έστω και το βασικό επίπεδο της κριτικής σκέψης. Μπορούσα να διαλέξω (τώρα αν αυτό είναι αυταπάτη θα το δούμε σε άλλη κουβέντα).
Είναι η μπούρκα καταπίεση ή αναφαίρετο δικαίωμα στην ένδυση και έκφραση των μουσουλμάνων γυναικών;
Διαβάζω πολλά αναφορικά με το αν η θρησκεία, τα ήθη, οι άγραφοι νόμοι και η παράδοση επιβάλλουν ή όχι την ενδυματολογική έκφραση. Κυκλοφορεί αρκετή και ενδιαφέρουσα πληροφορία σχετικά με το ζήτημα αυτό για να σχηματιστούν ποικίλες απόψεις. Υπάρχει κι ο κόσμος γύρω όμως για να τον παρατηρήσεις.
Υπάρχει η γιαγιά του χωριού που απ’ τα πενήντα της φορά μαντήλι μαύρο ειδικά αν είναι χήρα. Υπάρχει κι η γιαγιά μου που στα 39 της σταμάτησε να φορά καλσόν επειδή είχε γίνει…γιαγιά! Κάποιος επιβάλει, κάποιος φοβάται, κάποιος δέχεται, κάποιος συνεχίζει και υποστηρίζει την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει κυρίως αγωνιζόμενος, ώστε αυτή να συνεχίσει ως έχει, επιβεβαιώνοντας έτσι την ορθότητά της. Με αυτό τον τρόπο γίνεται λιγότερο δυσβάσταχτη. Μοιάζουμε κάποιοι πολιτισμοί κυρίως στο πως αντιλαμβανόμαστε τη γυναίκα και τα πρέπει που ορίζουν τον κόσμο της.
photos from Pexels.com
Διαβάζω ότι το κάθε τύπου μαντήλι στη μουσουλμάνα γυναίκα εκφράζει τον προσωπικό της χώρο. Επίσης ότι δε θα ‘πρεπε να επιβάλλουμε εμείς οι δυτικοί τον τρόπο μας. Δε θα ‘πρεπε ξαφνικά και βιαίως να εισέλθουμε στον προσωπικό της χώρο και να προξενήσουμε μια τόσο καθοριστική αλλαγή, που θα μπορούσε να έχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά. Θα ‘πρεπε να τις αφήνουμε να κυκλοφορούν όπως θέλουν, είναι δικαίωμά τους. Σαφώς τα ερωτήματα που ανακύπτουν εδώ άμεσα σχεδόν αντανακλαστικά είναι αυτής της λογικής «μα σίγουρα το θέλουν;» «μήπως δεν έχουν άλλη επιλογή;» «είναι δικαίωμα το να φέρεις την καταπίεσή σου ως ένδυμα;» «ξέρεις τι ξύλο θα πέσει στο σπίτι αν ξαφνικά τα βγάλουν;».
Γιατί όμως ασχολούμαστε με την επιλογή της γυναίκας ή όχι να κυκλοφορεί όπως θέλει ή όπως ορίζει η παράδοσή μέσα στην οποία έχει μεγαλώσει και δεν ασχολούμαστε με το ξύλο που θα φάει σε κάθε περίπτωση; Γιατί θέλουμε να της βγάλουμε την μπούρκα ενώ θα φάει ξύλο ή θα εξαγριώσουμε τον άντρα της;
Βλέπω εδώ τη γυναίκα ως θύμα πάλι. Πάνω στα μαντήλια της απλώνεται η μισαλλοδοξία εκατέρωθεν.
Η κατάσταση δεν μοιάζει στα μάτια μου να αλλάζει επειδή θα βγει η μπούρκα. Η κατάσταση μοιάζει ότι μπορεί να αλλάξει όταν η γυναίκα έχει το δικαίωμα να αποφασίζει εκείνη τι θέλει κι όταν μάθει ότι, το τι θέλει, δε μπορεί να σχετίζεται με την επιβολή της θρησκευτικής πατριαρχίας. Όταν μάθει ότι τα θέλω της και τα εκφραστικά της μέσα, έχουν να κάνουν πέρα από τα βασικά της ανθρώπινα δικαιώματα και με αυτά που της δίνουν απλή ευχαρίστηση και δεν βασίζονται στη βία και την καταπίεση. Όταν της δοθεί η ευκαιρία να βγει από το σπίτι της, να συγχρωτιστεί με άλλους διαφορετικούς ανθρώπους. Να βιώσει την διαπολιτισμικότητα. Να μορφωθεί να μπορέσει να εξελιχτεί σε αυτόνομη ολοκληρωμένη προσωπικότητα, να ζήσει δημιουργικά. Να υποστηρίξει το δικαίωμα της πάνω από όλα να είναι άνθρωπος.
Τίποτα από όλα αυτά όμως δε μπορεί να γίνει αν ο άντρας της δεν έχει πρωτίστως την ευκαιρία σε όλα τα παραπάνω!
Δεν αλλάζουν τα βαθιά ριζωμένα από την μία μέρα στην άλλη. Μπορούν όμως να αναπτυχθούν νέες ρίζες σεβασμού αποδοχής και σταδιακής ουσιαστικής αλλαγής.
