Συνέντευξη στον Χρίστο Καλουτζόγλου
Με τα τέσσερα “Μυθολογικά παραμύθια” στο χέρι, συναντούμε την συγγραφέα Μαρία Αγγελίδου, με διάθεση να της ζητήσουμε να μας μυήσει στην τέχνη της διασκευής αυτού του εύπλαστου και εξαιρετικά πλούσιου υλικού που μας έχει κληροδοτεί η μυθολογία. Η πρώτη ερώτηση λοιπόν, αφορά ακριβώς αυτή την πρώτη ύλη- τον μύθο- πάνω στην οποία έχουν δουλέψει πολλές γενιές καλλιτεχνών, χωρίς ωστόσο ποτέ να έχει χάσει την γοητεία της.
Οι δικές σας ιστορίες, τα «Μυθολογικά παραμύθια», που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, τι καινούριο δίνουν στους μικρούς αναγνώστες;
Μια καινούργια ανάγνωση, μια καινούργια εικόνα της Μυθολογίας γενικά, αλλά και των ιστοριών της ειδικά. Κάθε εποχή ξαναδιαβάζει και καταλαβαίνει με τους δικούς της όρους τις ιστορίες της Μυθολογίας. Κι εμείς σήμερα, που έχουμε πίσω μας την ανασκαφή της Τροίας και γύρω μας την αναβίωση πολλών αρχαίων μύθων στον κινηματογράφο και στις μικρές οθόνες, δεν μπορούμε να μένουμε στην περίληψη των γνωστών και πάντα ίδιων, πάντα διδακτικών μύθων.
Η ελληνική μυθολογία είναι μια ατέλειωτη δεξαμενή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες ανά τους αιώνες. Πως προσεγγίζετε εσείς αυτόν τον θησαυρό; Με χαρά, ενδιαφέρον, περιέργεια και σεβασμό. Με την ίδια χαρά, το ίδιο ενδιαφέρον, την ίδια περιέργεια και τον ίδιο σεβασμό προσεγγίζω και τους σημερινούς μικρούς αναγνώστες, που φιλοδοξώ να κερδίσω για την ελληνική μυθολογία.
Μια συζήτηση που γίνεται συχνά μεταξύ δημιουργών είναι το κατά πόσο οι ιστορίες που έχουν ήδη ειπωθεί, εξαντλούνται ως αφήγηση ή προσφέρονται διαρκώς για νέες προσεγγίσεις. Θα θέλαμε την δική σας γνώμη στο θέμα αυτό.
Οι καλές ιστορίες είναι ανεξάντλητες κι αυτό το ζούμε διαρκώς, ξανά και ξανά. Αυτές τις νέες προσεγγίσεις, μάλιστα, που λέτε… δεν τις επιχειρούμε επειδή οι καλές ιστορίες προσφέρονται. Τις επιχειρούμε, επειδή τις έχουμε ανάγκη. Αυτή είναι η γνώμη μου.
Τα Μυθολογικά Παραμύθια είναι μια σειρά με τους τίτλους “Τα μήλα των Εσπερίδων”, “Τα βόδια του Γηρυόνη”, “Το αίνιγμα της Σφίγγας”, “Το τραγούδι των Σειρήνων”, “Η ζώνη της Ιππολύτης”, “Στη σκιά των Κενταύρων”, “Λαβύρινθος και Μινώταυρος” και “Η αρπαγή του Κέρβερου”. Γιατί επιλέξατε να δουλέψετε με τους συγκεκριμένους μύθους ;
Τα “Μυθολογικά Παραμύθια” είναι μια σειρά που φιλοδοξεί να μεγαλώσει κι άλλο. Είναι σχεδιασμένη να γράφεται από πολλούς συγγραφείς. Ο καθένας ασχολείται και γράφει έναν κύκλο παραμυθιών. Ο Κώστας Πούλος (Το αίνιγμα της Σφίγγας, Το τραγούδι των Σειρήνων, Στη σκιά των Κενταύρων, Λαβύρινθος και Μινώταυρος) έχει τον κύκλο ΤΕΡΑΤΑ. Ο Αντώνης Παπαθεοδούλου δουλεύει έναν άλλον κύκλο ΤΙΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ. Η πολυφωνία των πολλών συγγραφέων απηχεί κατά κάποιον τρόπο την πολυφωνία της μυθολογικής παράδοσης, που δεν είναι καν καταγεγραμμένη από έναν μόνο αρχαίο συγγραφέα. Εγώ έχω τον κύκλο ΗΡΩΕΣ ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΕΣ. Κι έχω ξεκινήσει με τον Ηρακλή, που είναι βέβαια ο Ήρωας των Ηρώων – και ταυτόχρονα ο πιο παρεξηγημένος στην εποχή μας. Τα τέσσερα που κυκλοφορούν (Τα μήλα των Εσπερίδων, Τα βόδια του Γηρυόνη, Η Ζώνη της Ιππολύτης και ο Κέρβερος) αντιστοιχούν στους τέσσερις μεταλλευτικούς άθλους του Ηρακλή. Θ’ ακολουθήσουν οι τέσσερις υδραυλικοί του άθλοι και θα τελειώσουμε με τους τέσσερις κυνηγετικούς του άθλους. Ο Ηρακλής έβαλε τάξη στο χάος του κόσμου. Σειρά μετά έχει ο Θησέας, που βάζει τάξη στην πόλη (της Αθήνας). Και τρίτος ο Οδυσσέας, που θα χρειαστεί μια σειρά από περιπέτειες, για να βάλει τέλος τάξη στο σπίτι του.
Διαπιστώνω μια πολύ μοντέρνα εικαστική προσέγγιση των παραμυθιών, που την υπογράφει η Ίρις Σαμαρτζή. Μιλήστε μας για την συνεργασία σας. Πως προέκυψε αυτή η εικονογράφηση;
Έχω συνεργαστεί με την Ίριδα και στα αρχαιοελληνικά ιστορικά παραμύθια (Σειρά Ιστορίες που τις είπε ο Πόλεμος, η Θάλασσα, ο Δρόμος, η Αγορά, το Φως, η Πέτρα, εκδ. Μεταίχμιο), και στην Οδύσσεια, την Πολυμήχανη Ιστορία (εκδ. Βιβλιόφωνο) και στα Ταξίδια στη Μυθολογία (εκδ. Παπαδόπουλος). Κάθε φορά που ετοιμάζουμε ένα βιβλίο μαζί, χαίρομαι χαρά μεγάλη. Επειδή η δουλειά της μ’ αρέσει πάντα, με πηγαίνει εκεί που με το κείμενο μόνο δεν έχω καταφέρει να πάω. Κι επειδή διαβάζει πριν ζωγραφίσει. Με κάνει και νοιώθω πως την ίδια ιστορία, αν την είχε διαβάσει αλλιώς, θα την είχε ζωγραφίσει αλλιώς.
Στην ίδια σειρά συνεργάζονται κι άλλοι εικονογράφοι, με τους άλλους συγγραφείς, στους άλλους κύκλους. Η Σοφία Παπαδοπούλου στα ΤΕΡΑΤΑ. Ο Βασίλης Γρίβας στις ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ. Κι έχουμε συνέχεια.
Η Μαρία Αγγελίδου έχει σπουδάσει φιλολογία και εκτός από τη συγγραφή παιδικών βιβλίων ασχολείται και με τη λογοτεχνική μετάφραση, έχοντας μεταφράσει πάνω από 500 βιβλία, κυρίως για παιδιά. Για τις μεταφράσεις της έχει βραβευτεί τρεις φορές από την Ελληνική Εταιρεία Μεταφραστών Λογοτεχνίας και την ΙΒΒΥ. Πολλά από τα έργα της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, στα γαλλικά, τα ισπανικά και τα γερμανικά.