ΠΩΣ Η ΔΥΣΘΥΜΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΝΘΟΣ ΣΥΓΧΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Κουτσοτάσιου Ελίνα, Ψυχολόγος,
NLP, Συμβουλευτική Ψυχολογία, Ψυχοκινητική Αγωγή, Συντονισμός ομάδων αυτογνωσίας
Η λέξη «καταθλιπτικός» και «κατάθλιψη» έχουν γίνει της μόδας. Ο καθένας τις γνωρίζει και τις χρησιμοποιεί, ωστόσο ελάχιστοι ξέρουν ακριβώς για ποιο πράγμα μιλάνε. Τις συγχέουν με απολύτως φυσιολογικά συναισθήματα και διαθέσεις, όπως η θλίψη, η λύπη, η απογοήτευση, το πένθος. Έχετε ακούσει πιθανότατα κάποιον να λέει ή έχετε πει εσείς οι ίδιοι «Μ’ έπιασε κατάθλιψη πάλι», αλλά μ’ αυτό εννοείτε μάλλον «Έχω χάλια διάθεση, δεν έχω κέφια. Άσε με στην ησυχία μου!».
Όταν οι γιατροί, οι ψυχολόγοι και οι ψυχίατροι μιλάνε για Κατάθλιψη, εννοούν κάτι εντελώς διαφορετικό. Κάνουν λόγο για μια πάθηση που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, για μια ασθένεια που περιορίζει, επηρεάζει και επεκτείνεται σε ολόκληρη την καθημερινότητα και διαρκεί πολύ περισσότερο από ώρες ή μερικές ημέρες.
ΠΕΣΜΕΝΗ ΔΙΑΘΕΣΗ – ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΝ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ
«Καταθλιπτικός» με την έννοια του λυπημένου, του απογοητευμένου, του αποθαρρυμένου, του απαισιόδοξου ή και του απελπισμένου υπήρξε ή θα υπάρξει ο καθένας μας κάποια στιγμή στη ζωή του. Όλοι μας έχουμε ζήσει επίσης ορισμένες μέρες, όπου δεν μπορούμε να χαρούμε με τίποτα, είμαστε κακοδιάθετοι, χωρίς ενέργεια και νιώθουμε άσχημοι, ανίκανοι, ένοχοι, ανήσυχοι ή φοβισμένοι.
Αυτά τα συναισθήματα ανήκουν στoν ψυχικό μας κόσμο όπως η χαρά, η ικανοποίηση, η ευθυμία, η αισιοδοξία, η περηφάνια ή ο θυμός, η οργή και το μίσος. Έχουμε μία μεγάλη γκάμα συναισθημάτων. Όλοι έχουμε νιώσει λύπη μετά από έναν καυγά, χαρά μετά από μια συμφιλίωση, περηφάνια μετά από μια επιτυχημένη δουλειά, θυμό όταν μας εξαπάτησαν.
Η διάθεσή μας εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες. Εκεί εντάσσονται οι εμπειρίες από τις ανθρώπινες σχέσεις μας (με τον/τη σύντροφο, την οικογένεια, τους φίλους, τους γείτονες, τους συναδέλφους) και από το επαγγελματικό ή προσωπικό στρες που μας κυριεύει. Η ένταση του θορύβου τριγύρω μας, η θερμοκρασία του δωματίου στο οποίο βρισκόμαστε, το κλίμα και η εποχή του χρόνου. Όμως εξαρτάται και από εσωτερικούς παράγοντες η διάθεσή μας, όπως για παράδειγμα απ’ το αν είμαστε πεινασμένοι ή χορτάτοι, απ’ το αν κοιμηθήκαμε αρκετά ή αν είμαστε άυπνοι κι εξαντλημένοι, αν είμαστε υγιείς και σε φόρμα είτε αν πονάμε σωματικά ή είμαστε αδιάθετοι ή άρρωστοι.
Οι μεταπτώσεις της διάθεσης είναι φυσιολογικές και δεν πρέπει να συγχέουμε τα αρνητικά συναισθήματα με την «Κατάθλιψη».
ΦΤΙΑΞΤΕ ΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΣΑΣ
- Τεχνικές χαλάρωσης, όπως είναι οι ήρεμες, βαθιές ανάσες, το μασάζ, η αρωματοθεραπεία ή η γιόγκα θα σας βοηθήσουν ιδιαίτερα.
- Η τακτική σωματική άσκηση είναι πάρα πολύ σημαντική. (Ξεκινήστε περπάτημα, ένα είδος χορού, ένα σπορ ή κάντε κηπουρική εργασία).
- Κάντε ένα κρύο ντουζ το πρωί, ώστε να τονωθεί η κυκλοφορία του αίματος.
- Αρχίστε σωστή και υγιεινή διατροφή, χαμηλή σε λιπαρά και πλούσια σε βιταμίνες.
- Επιλέξτε έναν συνετό τρόπο ζωής (κοιμηθείτε ικανοποιητικά, μειώστε το αλκοόλ, την καφεΐνη και τη νικοτίνη).
- Ζητήστε βοήθεια από έναν ειδικό, μιλήστε μαζί του για τα προβλήματά σας, μάθετε να διαχειρίζεστε τα δυσάρεστα συναισθήματα, να τα αποδέχεστε ή να τα λύνετε.
ΠΕΝΘΟΣ
Πενθούμε μετά την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, μετά από ένα χωρισμό ή μετά από ένα σκληρό χτύπημα της μοίρας (μια δύσκολη αρρώστια για παράδειγμα). Το πένθος είναι μία φυσιολογική συναισθηματική αντίδραση. Μπορεί να διαφέρει πολύ η αντίδραση αυτή ανάμεσα σε πιο μεγάλα ηλικιακά και σε πιο νεαρά άτομα, όμως τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι ίδια σε όλους τους ανθρώπους.
Όσοι πενθούν δεν μπορούν να δείξουν σχεδόν κανένα ενδιαφέρον στο περιβάλλον τους(φιλικό, οικογενειακό, εργασιακό), είναι πληγωμένοι, δίχως δύναμη και ενέργεια. Το πένθος δύναται να μειώσει την ικανότητα συγκέντρωσης και μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες μνήμης. Οι πενθούντες υποφέρουν και σωματικά. Παραπονιούνται για παράδειγμα, για ενοχλήσεις στο στομάχι ή στο έντερο, για ελαφριά κόπωση, διαταραχές στον ύπνο και στη λήψη τροφής.
Το πένθος λοιπόν και η κατάθλιψη μοιάζουν αρκετά μεταξύ τους, η χαρακτηριστική διαφορά όμως βρίσκεται στη διαδικασία και στη διεργασία του πένθους.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΕΝΘΟΥΣ
- Πρώτη Φάση: Άρνηση και Διαμαρτυρία
Εκείνος που πενθεί δε θέλει να παραδεχτεί ότι έχασε το δικό του άνθρωπο. Συμπεριφέρεται σα να μη συνέβη η απώλεια, σα να υπήρχε ακόμη στη ζωή ο αποθανών.
- Δεύτερη Φάση: Απελπισία
Αντιδρά με έντονο φόβο αποχωρισμού και θλίψη για το χαμένο πρόσωπο. Πέφτει σε ένα «συναισθηματικό χάος» πόνου, τύψεων, ανησυχίας, οργής και νοσταλγίας.
- Τρίτη Φάση: Παραίτηση- Αποχωρισμός
Ο θάνατος γίνεται σιγά σιγά αποδεκτός. Ο πενθών ανακαλύπτει μια νέα εσωτερική σχέση με τα χαμένα πρόσωπα: Μία εσωτερική εγγύτητα με τους πεθαμένους του επιτρέπει, αυξάνοντας τη φαντασία και τις δραστηριότητές του, να επιστρέψει στον έξω κόσμο.
- Τέταρτη Φάση: Στροφή και πάλι προς το περιβάλλον
Γίνεται δυνατό να αποκτήσει νέες ανθρώπινες σχέσεις και πάλι.
Μέσω της διεργασίας του πένθους καταφέρνουν εκείνοι που πενθούν μέσα από μια χρονοβόρα πολλές φορές διαδικασία να απαγκιστρωθούν από το παρελθόν, να επιστρέψουν στο παρόν και να κάνουν σχέδια για το μέλλον. Αυτή η απαραίτητη ψυχική διαδικασία δεν ταιριάζει στη νευρική μας καθημερινότητα. Πολλοί δεν κατανοούν για ποιο λόγο ο πενθών δεν μπορεί ή δε θέλει να επανέλθει γρήγορα και άμεσα στη ρουτίνα του. Πολύ συχνά μπερδεύουν το φυσιολογικό/υγιές πένθος με ασθένεια, με την κατάθλιψη. Όμως το πένθος ανήκει στα ανθρώπινα βιώματα, δεν είναι ασθένεια, δεν είναι ψυχική νόσος, αλλά μια αναγκαία, γεμάτη πόνο και καμιά φορά μακροχρόνια πορεία, που τελικά όμως μπορεί να απαλύνει και να ανακουφίσει τη θλίψη εκείνου που πενθεί.
Η κατάθλιψη επομένως ΔΕΝ είναι τίποτε από τα παραπάνω. Για το τι είναι κατάθλιψη και πώς αντιμετωπίζεται θα μιλήσουμε σε επόμενο άρθρο…
Δ/νση: Δημητρίου Βερναρδάκη 15, Μυτιλήνη
Τηλ.επικοινωνίας: 6955460177 / 2251047970
E-Mail: kouts.ae@gmail.com
