Η μαρτυρία της εντατικολόγου Χριστίνας Κυδώνα, από την κλινική Covid του Ιπποκράτειου νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, φωτίζει την αθέατη πλευρά της μάχης που δίνουν οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό με την «αόρατη» νόσο και εξηγεί με τον πλέον παραστατικό τρόπο πώς φθάσαμε μέχρι εδώ.
Η Χ. Κυδώνα μίλησε στη διαδικτυακή συζήτηση που οργάνωσε η δημοτική κίνηση «Η πόλη ανάποδα».
Είμαι παθολόγος εντατικολόγος, τώρα σας μιλάω σαν παθολόγος Covid γιατί δεν εργάζομαι στην εντατική. Η εμπειρία μου στο Covid είναι από το πρώτο κύμα της πανδημίας στην Ελλάδα, όπου μετακινήθηκα στο ΑΧΕΠΑ στο κέντρο αναφοράς και έτσι είδα τα πρώτα περιστατικά που νοσηλεύτηκαν στην Ελλάδα. Κλήθηκα πριν από 15 μέρες περίπου να στελεχώσω την κλινική Covid του Ιπποκρατείου, η οποια δημιουργήθηκε την 1η Σεπτέμβρη με 35 κλίνες. Όταν όμως την 1η Νοέμβρη έγιναν ξαφνικά 70 σε εκείνη την γενική εφημερία, με μετακίνησαν στην κλινική Covid ώστε μαζί με τη λοιμωξιολόγο Αθηνά Πυρπασοπούλου να στελεχώσουμε την επέκταση της κλινικής. Από τις 2-3 Νοέμβρη, και τώρα έχουμε 20 Νοέμβρη που σας μιλάω, φτάσαμε από τα 70 περιστατικά εκείνης της εφημερίας στα 240.
Πολλά από αυτά μετά από εντολή της διοίκησης τα διακομίσαμε στον Άγιο Παύλο, στον Άγιο Δημήτριο ή στο 424, έτσι ώστε να ξανα-αδειασουν οι κλίνες και να εισαγάγουμε ασθενείς στην επόμενη γενική εφημερία, δηλαδή με φοβερή ανακύκλωση περιστατικών, ώσπου πληρώσαμε ήδη όλα τα κρεβάτια του μπλε κτιρίου και φτάσαμε να επεκτεινόμαστε στο παλιό νεοκλασσικό του Ιπποκρατείου και σήμερα το βράδυ θα καταλάβουμε και το Α’ κτίριο. Η πρόβλεψη για μέχρι αύριο το πρωί είναι να ξεπεράσουμε τα 300 κρεβάτια. Τώρα νομίζω ότι καταλαβαίνετε πως τα νούμερα δεν αποτυπώνουν όλη την αλήθεια.
Όταν η κλινική ξεκίνησε το πρόγραμμα της το Νοέμβρη είχε σχεδιάσει να καλύψει το πολύ 50 αρρώστους και το προσωπικό της καλείται να καλύψει τα 300 σήμερα. Δε θέλω να μιλήσω για την κούραση, την εξάντληση, την κυλιόμενη αρρώστια στο προσωπικό, όπως και τα κύματα του φόβου που επικρατεί στο νοσοκομείο, αυτά τα θεωρώ αυτονόητα. Εγώ θέλω να επικεντρωθώ στις τρομερές συνθήκες μη ασφαλούς εφημέρευσης και νοσηλείας των ασθενών μας στο Ιπποκράτειο: Οι πτέρυγες είναι κατά μέσο όρο των 50 ατόμων. Το μπλε κτίριο διαθέτει πέντε πτέρυγες μέσα σε τρεις ορόφους και το περισσότερο που μπορούμε να στελεχώσουμε είναι με 1 ειδικό παθολόγο και με 1 ειδικευόμενο παθολόγο για κάθε 50 περιστατικά.
Οι εισαγωγές αφορούν πάνω της μέτριας βαρύτητας περιστατικά. Ενώ τον Σεπτέμβρη και τον Οκτώβρη εισάγαμε αρκετούς ανθρώπους για παρακολούθηση, τον Νοέμβρη αυτό το σταματήσαμε και βάζουμε πλέον πάνω της μέτριας βαρύτητας περιστατικά γιατι αν δεν το κάναμε τα κρεβάτια θα φτάνανε μέχρι την παραλία. Πλέον κάνουμε πιο επιθετικά εξιτήρια, δηλαδή δεν περιμένουμε την πλήρη αποδρομή της νόσου αλλά με το που νιώσουμε ασφαλείς ότι μπορεί να πάει σπίτι με οξύγονο,τότε τον βγάζουμε. Αυτό το κάνουμε για να έχουμε στοιχειωδώς κάποιες ελεύθερες κλίνες γιατί κάθε 4 μέρες το Ιπποκράτειο πρέπει να ξανανοίξει τις πύλες του.
Ένας ειδικός κ ένας ειδικευόμενος στην πτέρυγα των 50 δουλεύουν 26 ώρες ντυμένοι με στολή χωρίς ανάπαυση σε περιστατικά που τουλάχιστον το 30% ειναι βαρυτατα και που πλέον μέσα στις πτέρυγες εφαρμόζουμε μη επεμβατικό μηχανικό αερισμό, με ειδικά απαπνευστηράκια που είχαμε φροντίσει να εξασφαλίσουμε για να κρατάμε τους αρρώστους μη διασωληνωμένους όσο το δυνατόν περισσότερο, για να αποφυγουμε τις εισαγωγές στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας καθως δεν υπάρχουν κρεβάτια διαθέσιμα. Πλέον στις πτερυγες Covid ένα ποσοστό των περιστατικών κανονικά και με βάση το νόμο δε θα έπρεπε να νοσηλεύεται εκεί, αλλά στις Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ) με πολύ περισσότερο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και μόνιτορ.
Δυστυχώς, δεν υπάρχουν γιατροί περαιτέρω για να μας ενισχύσουν, έχουμε εξαντλήσει τις δυνάμεις σε προσωπικό που μπορεί να γνωρίζει παθολογία και έχουμε καλέσει οφθαλμίατρους, ΩΡΛ, χειρουργούς, γυναικολόγους κ.ά που ειναι αδύνατον να εκπαιδεύσουμε σε μια μέρα αλλά τους χρησιμοποιούμε ως βοηθητικά χέρια για αιμοληψίες και εξέταση ζωτικών οργάνων κτλ. Όλο αυτό κάνει τις συνθήκες νοσηλείας φοβερά επισφαλείς για τους αρρώστους. Γνωρίζω τι κριτική είχαμε κάνει μέχρι να φτάσουμε εδώ, και τι θα πούμε όταν περάσει αυτό. Δυστυχώς, όμως, τώρα είμαστε μέσα στη μεγάλη φωτιά και πρέπε να προτείνουμε λύσεις που να σώσουν τον κόσμο άμεσα.
Εμείς ζητήσαμε να νοικιαστούν η να επιταχθούν ξενοδοχεία της πόλης για να βγάζουμε τα εξιτήρια που ακομη ειναι θετικά γιατι αν περιμέναμε να αρνητικοποιηθουν δε θα υπήρχαν κρεβατια. Αυτοί που βγάζουμε ανακυκλώνουν τη διασπορά στην πόλη. Γιατί κάποιος μπορεί να μην έχει τη δυνατότητα να κάτσει άλλες δέκα μέρες μόνος στο σπίτι του και άρα θα κολλήσει την οικογένειά του, που μπορεί να αποτελείται από ανθρώπους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Στη Θεσσαλονίκη το lockdown, δυστυχώς εδώ που έχουμε φτάσει, δε μπορεί να περιορίσει τη διασπορά γιατί ακόμα και τα εξιτήρια από μόνα τους που επιστρέφουν στις εστίες τους, δημιουργούν αυτό τον φαύλο κύκλο.
Ζητήσαμε ξενοδοχειακές μονάδες για να μείνουν μια εβδομάδα, να τους παρεχεται τροφή, γραμματειακή υποστήριξη και καθαριότητα και να τους δίνονται τα φάρμακα που χρειάζονται, κάτι που είναι εφικτό να γίνει απο τις αρχές της πόλης. Δεν έγινε. Ζητήσαμε την επίταξη κάποιου χώρου για να δημιουργηθεί μια μονάδα όπου θα πηγαίνουν ηλικιωμένοι που πήραν εξιτήριο αλλά χρειάζονται φροντίδα. Ούτε αυτό έγινε.
Τρίτον, ζητήσαμε την εμπλοκή του στρατού γιατι θεωρούμε ότι το υγειονομικό του θα μπορούσε να ενισχύσει το ΕΚΑΒ, να ενισχύσει ακόμη τις διακομιδές ή κάποια δικά μας κομμάτια επειγόντων. Ούτε αυτό έγινε. Και τέλος, την τελευταία εβδομάδα που τα πράγματα βοούν, ζητήσαμε την επίταξη των ιδιωτικών νοσηλευτρίων της Θεσσαλονίκης και βέβαια ήδη από προχθές ζητάμε επίμονα την επίταξη των κλινών ΜΕΘ των ιδιωτικών κλινικών γιατι δεν υπάρχει απολύτως τίποτα ελεύθερο.
Ο ρυθμός διασωληνώσεων στο Ιπποκράτειο είναι 3 με 5 την μέρα και δεν υπάρχει κρεβάτι πουθενά στη Β. Ελλαδα, έχοντας ήδη χρησιμοποιήσει αναπνευστήρες παρακλίνιους πέρα από κάθε όριο ασφαλείας.
Είμαστε σε ένα σημείο που πια με την υπερένταση που έχουμε δεν νιώθουμε κούραση, αλλά οι γιατροί του Ιπποκρατείου ίσως και αύριο θα αρχίσουν να φωνάζουν τον εισαγγελέα γιατί δεν έχουν καμία λύση στις επόμενες διασωληνώσεις. Καμία λύση δεν υπαρχει μέχρι αύριο το πρωί. Εμείς οι ίδιοι μπορεί να αναγκαστούμε να φωνάξουμε τον εισαγγελέα γιατί δεν μας δίνεται καμία διεξοδος.
Πέρα από τις απολύτως επικίνδυνες συνθήκες νοσηλείας θα περιγράψω την κατάσταση που βιώνει το νοσηλευτικό προσωπικό. Σήμερα, τώρα που μιλάμε, είναι απογευματινή βάρδια ακόμα, και εργάζονται τρεις νοσηλεύτριες σε μία βάρδια κατά μέσο όρο των 45-50 ασθενών που πρέπει να κάνουν νοσηλεία, να καθαρίσουν όποιον λερώνεται, να ξαναβάλουν φλέβα σε όποιον την βγάζει, να ξαναβάλουν το οξυγόνο σε όποιον είναι διεγερτικός και τα πετάει, πράγμα που συμβαίνει, μπορώ να σας πω και στο 20% των περιπτώσεων. Επιπλέον, πρέπει να πάρουν το φαΐ, να το μοιράσουν στους αρρώστους, να τους ταΐσουν και να τους δώσουν και νερό. Όπως καταλαβαίνετε, επιπλέον και πέραν όλων αυτών, να συνεισφέρουν και στην ανάνηψη ή τη διασωλήνωση ενός κρίσιμου ασθενούς. Όπως καταλαβαίνετε, πέρα από το ότι τρέχει η νοσηλεύτρια ακατάπαυστα, όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν, άρα κάποια δε γίνονται καθόλου.
Και εξηγούμαι: Οι περισσότεροι άρρωστοι δεν τρώνε γιατί πολλοί απ’ αυτούς δεν έχουνε τη δυνατότητα να φάνε μόνοι τους. Και ηλικιωμένοι να μην είναι, υπάρχουνε άνθρωποι των 60 χρόνων που είναι τόσο καταβεβλημένοι από την νόσο, που έχουν δύσπνοια, που δεν μπορούν να σηκωθούν στο κρεβάτι, που δεν μπορούν να πάρουν και να ανοίξουν το τάπερ και να σιτιστούν, δεν έχουν καν τη δύναμη να πάρουν το μπουκάλι από το κομοδίνο. Δε θέλω να γίνω δραματική με την έννοια του show, αλλά επιμένω σε αυτές τις λεπτομέρειες γιατί δε φωτίζονται από κανέναν. Δε μιλάμε μόνο δηλαδή για την εξάντληση του προσωπικού, αυτό εγώ το παραβλέπω προς το παρόν, μιλάω για το ότι οι ασθενείς δεν έχουνε τα στοιχειώδη πολλές φορές μέσα στη βάρδια. Κι αυτό γιατί είναι ανθρωπίνως αδύνατο να τα έχουν.
Αυτό λοιπόν, το φοβερά μεγάλο έγκλημα, μαζί με τα μικρά αόρατα εγκλήματα που εμπεριέχει, νομίζω ότι έχει τους ενόχους του και είμαστε αρκετοί αυτοί που το έχουμε καταγγείλει. Αλλά η θέση η δικιά μου νομίζω είναι στο πώς εμείς από μέσα και το κίνημα απ’ έξω θα πρέπει να εστιάσει τώρα σε άμεσες λύσεις, τουλάχιστον όσον αφορά τη Β. Ελλάδα. Δηλαδή να εκπέμψει ένα τέτοιο SOS ώστε και οι προτάσεις μας να είναι πολύ σαφείς, ώστε να σωθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι. Αυτό σημαίνει ότι αύριο το πρωί ανοίγουν οι ΜΕΘ όλων των ιδιωτικών κλινικών Θεσσαλονίκης, όπως ανοίγουνε και πτέρυγες των ιδιωτικών κλινικών Θεσσαλονίκης, με επίταξη. Γιατί αύριο το πρωί τελειώνει η γενική μας εφημερία που θα φτάσει τους 300 ασθενείς και η επόμενη εφημερία είναι την Τρίτη.
Πηγη: Εφ. Συν.
