«Εδώ στη Μυτιλήνη έζησα για άλλη μια φορά αυτή τη μαγική στιγμή μετά το τέλος του σεμιναρίου. Μπορεί να ήμουν εγώ η οικοδέσποινα που ετοίμασα το «φαγητό» αλλά ήταν σαν όλοι να συνεισέφεραν σε αυτό το τραπέζι. Άλλος έφερε το κρασί, άλλος έφερε ένα φαγητό από το σπίτι του, άλλος μαγείρεψε κάτι επί τόπου».
Αυτό το «πάρε-δώσε» είναι και το ζητούμενο για τη Susana- και όχι Σουζάνα -Noemi Abigador που παρέθεσε αυτό το «μυστικό δείπνο» των κινήσεων και των συναισθημάτων στην σχολή χορού «A petite Pas» της Μαρίνας Ιωαννάτου την περασμένη Κυριακή. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που η αργεντίνικης καταγωγής δασκάλα σωματικής έκφρασης και Danza Vital (χορού αυτογνωσίας) νιώθει συντονισμένη με τους εσωτερικούς ρυθμούς του νησιού και των ανθρώπων του, καθώς με τη Λέσβο την συνδέουν πολλά… Το ταξίδι της ξεκινά από το Μπουένος Άιρες, όπου γεννήθηκε. Αργότερα βρέθηκε στη Βραζιλία όπου διδάχτηκε διαφορετικές τεχνικές γύρω από το χορό και στο θέατρο για να διαλέξει τελικά την Σωματική Έκφραση σαν τρόπο ζωής και εκπαίδευσης. Σε κάποιες διακοπές της με τελικό προορισμό την Τουρκία θα γνωρίσει τον άντρα της και μαζί θα βρεθούν λίγο αργότερα στη Λέσβο… Έτσι το 1986, μετά από πολλά πήγαινε-έλα στη Μαδρίτη όπου διέμενε, έρχεται για να ζήσει μόνιμα στην Αθήνα. Λίγους μήνες αργότερα θα σχηματίσει την πρώτη ομάδα και το σύστημα Danza Vital το οποίο διδάσκει μέχρι σήμερα. Στο νησί μας, βρέθηκε ξανα για λίγες μέρες για το βιωματικό σεμινάριο σωματικής έκφρασης αλλά και την παρουσίαση του βιβλίου της που διοργάνωσε ο …συνήθης ύποπτος «Book and Αrt». Στις λίγες ώρες ανάπαυλας που είχε, απάντησε και στις δικές μας ερωτήσεις…
Γιατί είναι σημαντικό να εκφραζόμαστε με το σώμα μας;
Η επαφή με το σώμα μας είναι μια ευκαιρία να δούμε την αλήθεια μας. Ό,τι λέμε συνήθως έχει να κάνει με ό,τι σκεφτόμαστε και ό,τι σκεφτόμαστε έχει να κάνει με τη φαντασία και το θόρυβο που έχουμε στο μυαλό μας με αποτέλεσμα να μην είμαστε ποτέ ουσιαστικά στο παρόν. Το σώμα σου δίνει πληροφορίες που δεν μπορείς να τις δεις αλλιώς, δεν είναι το μοναδικό μέσο αλλά είναι από τα πιο σπουδαία για να αγγίξουμε την ψυχή μας.
Στην ομιλία σου στο TEDX είπες ότι το μάθημα αυτό κανονικά δεν θα έπρεπε να το διδασκόμαστε. Τι μας απομάκρυνε από το σώμα μας και πρέπει τελικά να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας μαζί του;
Σωστά! Αυτή τη σχέση την είχαμε από παιδιά. Όμως ήδη από το σχολείο δεν σου υπενθυμίζουν να είσαι ολόκληρος σαν άνθρωπος. Εκεί ξεκινούν τα «πρέπει». «Πρέπει» να πετύχεις στα μαθήματα, «πρέπει» να είσαι έτσι, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τη συνείδησή σου. Έτσι σιγά- σιγά απομακρυνθήκαμε από τη φύση μας και πλέον μας φαίνεται νορμάλ να είμαστε μακριά από το σώμα μας, μας φαίνεται μαγικό και παράξενο όταν κάποιος μας αγγίζει και εκφράζεται με το σώμα του. Όχι βέβαια για όλους και στον ίδιο βαθμό. Έτσι καμιά φορά το μάθημα λειτουργεί και ως ένα ξυπνητήρι, μια υπενθύμιση στο τι χάσαμε. Κάποιος κόσμος το χρειάζεται λιγότερο, άλλος περισσότερο. Είναι σα να παίρνεις δίπλωμα γνωριμίας με τον εαυτό σου.
Και ένα τόσο πηγαίο και αυθόρμητο πράγμα όπως η σωματική έκφραση, διδάσκεται;
Υπάρχει μια δομή πολύ οργανωμένη . Οι ασκήσεις είναι απλά προτάσεις, σαν ένα κάλεσμα, και όχι μία επιβολή στιλ «ελάτε να εκφραστείτε». Η μαγκιά της άσκησης είναι να μη φαίνεται γιατί κάνεις ότι κάνεις ώστε να μπορείς να δοθείς αυθόρμητα. Η πληροφορία που μένει, σου ανήκει. Αν θέλεις, μπορείς να την αξιοποιήσεις στη ζωή σου. Σίγουρα στο μάθημα το πλαίσιο είναι πιο ασφαλές και αρμονικό αλλά εσύ βάζεις το πλαίσιο που χρειάζεσαι . Είναι στο δικό σου χέρι να το προχωρήσεις και έξω.
Ο κόσμος που έρχεται στα μαθήματα είναι τελικά αυτός που το χρειάζεται πιο πολύ ή έρχεται και κόσμος από περιέργεια;
Όλοι έρχονται. Αυτοί που έρχονται πιο «τουριστικά» φεύγουν πολύ γρήγορα, ενώ μένουν αυτή που το χουν ανάγκη. Στα σταθερά μαθήματα ζητάω μια δέσμευση δύο μηνών, γιατί την πρώτη μέρα πάντα είναι τυχαίο αν περάσεις καλά γιατί απλά χαίρεσαι με κάτι νέο που έχεις κάνει. Χρειάζεται όμως να έχεις και άλλες γεύσεις, πχ. μία μέρα μπορεί να περάσεις δύσκολα αλλά παίρνεις πολλές πληροφορίες, την άλλη ανακαλύπτεις κάτι που δεν περίμενες να έχεις… κάθε φορά είναι διαφορετικά για τον καθένα.
Γιατί τα παιδιά είναι οι καλύτεροι δάσκαλοι της σωματικής έκφρασης;
Τα πολύ μικρά παιδιά, που δεν έχουν αποδεχτεί του τρόπο των μεγάλων είναι δάσκαλοι γιατί ζουν το παρόν, ανακαλύπτουν τον κόσμο για πρώτη φορά και γιατί δεν έχουν ντροπή για το σώμα τους. Το χειρότερο είναι να ντρέπεσαι για το σώμα σου. Γιατί μετά ντρέπεσαι για τη σκέψη σου και για όλο σου το είναι. Έτσι δημιουργείται ένα δίκτυο ντροπής που όλοι ντρεπόμαστε για τους εαυτούς μας…Ένα μάθημα που κάνω είναι με μαμάδες και μωρά και μαθαίνω στις μαμάδες να δίνουν στον εαυτό τους αυτά που δίνουν στο μωρό τους. Μια από τις βασικές ασκήσεις είναι να μπαίνουν στη θέση του μωρού που ανακαλύπτει τα πράγματα για πρώτη φορά με όλες του τις αισθήσεις.
Τι είναι ο χορός αυτογνωσίας;
Όταν γνωρίσεις το σώμα σου και το αγαπήσεις και το σεβαστείς οφείλεις στο σώμα σου να χορεύεις σαν εσένα. Όχι σαν κάποιον άλλο. Στη σωματική έκφραση το περπάτημα ας πούμε είναι ένας χορός γιατί ο καθένας περπατάει με το βιογραφικό του. Κουβαλάει τον εαυτό του οπότε είναι ένα προσωπικό πράγμα…
Το βιβλίο σου («Όταν το σώμα μιλάει»-εκδόσεις γιαλός) τι μπορεί να προσφέρει; Και όταν το σώμα μιλάει πρέπει να το ακούμε;
Το βιβλίο είναι ένα εγχειρίδιο που έχει τη φιλοσοφία και την μεθοδολογία της Σωματικής εκφρασης. Σχετικά τώρα με τις ασκήσεις, πέρα από την περιγραφή, αναφέρομαι στο τι μπορεί να συμβεί, τι ανακαλύπτει και τα σημεία που πρέπει να προσέχει κάθε εμψυχωτής. Όταν το σώμα μιλάει πρέπει σαφέστατα να το ακούμε και να μην το αγνοούμε. Το βιβλίο δεν έχει να κάνει με τη γλώσσα του σώματος, με τη μανατζερίστικη άποψη. Είναι για όποιον ενδιαφέρεται για το ταξίδι στη σχέση «ψυχή – σώμα – έκφραση » και πως μπορεί να το διδάσκει.
Μετά από τόσα χρόνια μετά από τόσα αγγίγματα πως νιώθεις; Θέλω να πω προσωπικά τι αντίκτυπο έχει αυτό στη Susana;
Φυσικά και έχει. Όταν τελειώνω το μάθημα νιώθω πολύ κουρασμένη γιατί έχω δώσει πολύ ενέργεια και έχω πάρει επίσης. Στην αρχή της διδασκαλίας , τα πρώτα χρόνια είχα ανασφάλεια, δεν είχα αυτοπεποίθηση. Όμως ο δάσκαλός μου στην Ισπανία που ήμουν για οχτώ χρόνια με πήρε μαζί του στην Ανδαλουσία όπου έκανα μάθημα σε 40 δασκάλους μόλις τρία χρόνια μετά τον θάνατο του Φράνκο, για έξι μέρες, έξι ώρες τη μέρα. Εκεί κατάλαβα ότι μπορώ να το κάνω. Φυσικά και έρχεται κόσμος που έχει πολύ πόνο που έχει ακόμη και επιθετικότητα. Το μάθημα όμως είναι και η φιλοσοφία ζωής μου. Το αποτέλεσμα δεν μου ανήκει, η δουλειά μου είναι να κάνω τα πάντα «ώστε να…».
Σίγουρα με φορτώνει αλλά και μου χαρίζει και πολύ έντονες στιγμές όπως αυτή εδώ τις δύο μέρες στο σεμινάριο…
Πως εδραιώθηκες στο ελληνικό κοινό που είναι γενικά αρκετά δύσπιστο με ό,τιδήποτε νέο;
Άμα το σκέφτεσαι είναι λογικό….Από την μία εκεί που δεν υπήρχαν πολλά πράγματα ξαφνικά έχεις Σαμάνες, θεραπευτές για οτιδήποτε, χωρίς πολύ εμπειρία .. .Από την άλλη, ο κόσμος ψάχνεται πολύ αυτή την εποχή. Μπορεί να νιώθει υπέροχα μόνο και μόνο που βρίσκεται με χαρά σε μία αίθουσα με άλλους ανθρώπους. Υπάρχει μια τάση που λέει θέλω να βρω τον εαυτό μου εδώ και τώρα!… Ωστόσο μου έχει τύχει, άνθρωποι που κάνανε το μάθημά μου σε κάποιο φεστιβάλ «στο πόδι», χωρίς τις κατάλληλες συνθήκες που έχει ένα κανονικό μάθημα να νιώθουν τόσο όμορφα και χαλαρά … Όταν ρώτησα κάποιον πως και μπορούσε τόσο γρήγορα να πάρει τόσα πολλά, η απάντηση που πήρα ήταν … «Σουσάνα όταν πεινάς και μια τυρόπιτα κάνει»
*Αυτή την περίοδο η Susana συνεργάζεται με το «Παιχνιδαγωγείο», με το «Μουσείο Συναισθημάτων Παιδικής Ηλικίας με σχολές χορού θεάτρου, κέντρα art – therapy στην Ελλάδα και κατά καιρούς στην Κύπρο, Ισπανία και Αργεντινή.
