γράφει ο Γεώργιος Ι. Ζαμπάκος
Πλαστικός χειρουργός
Η αυτόλογη µεσοθεραπεία µε πλάσµα πλούσιο σε αιµοπετάλια – Platelet Rich Plasma (PRP), όπως είναι η επιστηµονική της ονοµασία, είναι µια πρωτοπορειακή θεραπεία αντιγήρανσης που εκµεταλλεύεται τις επουλωτικές και αναπλαστικές ιδιότητες του οργανισµού του ίδιου του ασθενούς για την αναζωογόνηση του δέρµατος.
Τα αιµοπετάλια είναι κύτταρα το αίµατος που παίζουν σηµαντικό ρόλο στην επούλωση των τραυµάτων και την αναγέννηση των ιστών, µέσω της απελευθέρωσης αυξητικών παραγόντων. Οι αυξητικοί αυτοί παράγοντες προάγουν τον πολλαπλασιασµό των ινοβλαστών και των κερατινοκυττάρων, των κυττάρων δηλαδή που παράγουν το κολλαγόνο, το υαλουρονικό οξύ, την ελαστίνη και την κερατίνη, ενεργοποιούν τα βλαστοκύτταρα του δέρµατος (stem cells), ενώ παράλληλα παίζουν σηµαντικό ρόλο στην αγγειογένεση.
Η όλη διαδικασία αυτή έχει ως αποτέλεσµα την αναζωογόννηση του δέρµατος, την αύξηση του πάχους και τη βελτίωση της υφής της επιδερµίδας, τη βελτίωση των λεπτών ρυτίδων και γενικά την αναστροφή της διαδικασίας της γήρανσης του δέρµατος.
Η θεραπεία µε πλάσµα πλούσιο σε αιµοπετάλια εφαρµόζεται µε επιτυχία εδώ και πολλά χρόνια στην ορθοπαιδική για την επούλωση ορθοπαιδικών κακώσεων, καθώς και στην επανορθωτική χειρουργική για την επούλωση δύσκολων τραυµάτων. Χαρακτηριστικό παράδειγµα είναι ο κορυφαίος τενίστας Rafael Nadal που έκανε θεραπεία µε PRP για την αντιµετώπιση µίας τενοντίτιδας που τον ταλαιπωρούσε στο αριστερό γόνατο, µε αποτέλεσµα την επιστροφή του στα γήπεδα και την κατάκτηση τριών τίτλων. Άλλο τρανταχτό παράδειγµα είναι ο κορυφαίος παίκτης του Golf Tiger Woods που έκανε θεραπεία µε PRP στο γόνατό του το 2008.
Εκτός από την ορθοπαιδική και την επανορθωτική χειρουργική που αναφέραµε, η θεραπεία µε πλάσµα πλούσιο σε αιµοπετάλια εφαρµόζεται µε µεγάλη επιτυχία στην αισθητική χειρουργική ως θεραπεία αντιγήρανσης και αναζωογόνησης του δέρµατος, για την αντιµετώπιση ουλών ακµής και ραγάδων, αλλά και στην αντιµετώπιση της τριχόπτωσης µε την επιβράδυνση της τριχόπτωσης και την ενδυνάµωση των θυλάκων των τριχών.
Πώς γίνεται;
Η θεραπεία είναι εξαιρετικά απλή. Λαµβάνεται µικρή ποσότητα αίµατος από τον ασθενή, σαν µία γενική εξέταση αίµατος, το οποίο υφίσταται ειδική επεξεργασία µε φυγοκέντρηση, ώστε να αποµονωθεί το πλάσµα µε σχεδόν το σύνολο των αιµοπεταλίων του αίµατος. Στη συνέχεια, ανάλογα µε το είδος της εφαρµογής, τα αιµοπετάλια µπορούν να ενεργοποιηθούν µε ιόντα ασβεστίου ώστε να απελευθερώσουν όλους τους αυξητικούς τους παράγοντες ταυτόχρονα (η µέθοδος αυτή προτιµάται στην ορθοπαιδική, στην επανορθωτική χειρουργική και στη θεραπεία της τριχόπτωσης), ή µπορούν να αφεθούν χωρίς ενεργοποίηση, ώστε να απελευθερώνουν τους αυξητικούς παράγοντες σταδιακά για διάστηµα µέχρι και 5 ηµερών (αυτή η µέθοδος προτιµάται στη θεραπεία αντιγήρανσης και αναζωογόνησης του δέρµατος) και γίνεται ένεση του πλάσµατος στο δέρµα µε τη βοήθεια εξαιρετικά λεπτής βελόνας.
Η θεραπεία είναι τελείως ανώδυνη γιατί χρησιµοποιείται αναισθητική κρέµα στο δέρµα για µία ώρα πριν τη θεραπεία, µε αποτέλεσµα τα τσιµπήµατα να µην γίνονται αισθητά.
Η όλη θεραπεία διαρκεί περίπου 1 ώρα και 15 λεπτά, όπου περιλαµβάνεται η 1 ώρα που βάζουµε την αναισθητική κρέµα. Ο καθαρός χρόνος της θεραπείας είναι 20-30 λεπτά.
Η θεραπεία συνιστάται να γίνει αρχικά δύο-τρεις φορές µε µεσοδιαστήµατα 1-3 µηνών, ώστε να πετύχουµε τη µέγιστη ενεργοποίηση των επουλωτικών µηχανισµών του οργανισµού, ενώ στη συνέχεια συνιστάται επανάληψη µία φορά κάθε 12-18 µήνες.
Υπάρχουν παρενέργειες;
Η θεραπεία µε πλάσµα πλούσιο σε αιµοπετάλια δεν έχει καµία παρενέργεια γιατί είναι τελείως φυσική. Προέρχεται από τον ίδιο µας τον οργανισµό και δεν περιέχει καµία ξένη ουσία που θα µπορούσε να προκαλέσει αντιδράσεις.
Πώς χρησιµοποιείται στη θεραπεία της τριχόπτωσης;
Ειδικά για τη θεραπεία της τριχόπτωσης, το PRP έχει αρχίσει να χρησιµοποιείται µε επιτυχία από το 2009, µε πρωτοπόρους τους Dr Greco στις ΗΠΑ, και τους Dr Amgar και Bouhanna στη Γαλλία.
Η θεωρία πίσω από τη χρήση του PRP στη θεραπεία της τριχόπτωσης βασίζεται στη δράση των αυξητικών παραγόντων των αιµοπεταλίων, οι οποίοι ενεργοποιούν τα ενήλικα βλαστοκύτταρα του τριχωτού της κεφαλής καθώς και τα κύτταρα των θυλάκων των τριχών, ενώ παράλληλα αυξάνουν το αγγειακό πλέγµα γύρω από τους θυλάκους των τριχών. Οι δράσεις αυτές έχουν ως αποτέλεσµα την επιβράδυνση της απόπτωσης των τριχών και την ενδυνάµωση των υπαρχόντων τριχών, που µεταφράζονται σε πυκνότερα µαλλιά.
Η θεραπεία είναι αποτελεσµατική στην Ανδρογενετική Αλωπεκία, στη Γυναικείου Τύπου Ανδρογενετική Αλωπεκία, στη Γυροειδή Αλωπεκία, ως θεραπεία δεύτερης εκλογής, εφόσον η θεραπεία µε στεροειδή και άλλα φάρµακα πρώτης εκλογής δεν έχει τα επιθυµητά αποτελέσµατα, καθώς και στην Ουλωτική Αλωπεκία, όπου η θεραπεία µε PRP φαίνεται να θέτει υπό έλεγχο τους µηχανισµούς του δέρµατος που οδηγούν στην ουλωτική αλωπεκία, αλλά και να διεγείρει τα βλαστικά κύτταρα των θυλάκων των τριχών που δεν έχουν καταστραφεί από την ουλωτική διεργασία. Τέλος η θεραπεία µε PRP χρησιµοποιείται συµπληρωµατικά κατά τη µεταµόσχευση µαλλιών, όπου φαίνεται ότι αυξάνει σηµαντικά τα ποσοστά επιβίωσης των µοσχευµάτων.
Οι διάφορες ερευνητικές οµάδες χρησιµοποιούν η κάθε µία τα δικά της πρωτόκολλα, αλλά φαίνεται πως σε γενικές γραµµές, για την ανδρογενετική αλωπεκία χρειάζονται δύο θεραπείες µε µεσοδιάστηµα 2 µηνών µεταξύ των θεραπειών και στη συνέχεια µία θεραπεία κάθε 6-12 µήνες, για τη γυροειδή αλωπεκία χρειάζονται 3 θεραπείες µε µεσοδιάστηµα 2 µηνών µεταξύ των θεραπειών, ενώ τέλος για την ουλωτική αλωπεκία χρειάζονται 2-3 θεραπείες µε µεσοδιάστηµα 2 µηνών µεταξύ των θεραπειών.
Γεώργιος Ι. Ζαμπάκος Πλαστικός χειρουργός τέως Consultant Derriford Hospital, Μεγλακη Βρετανία -επιστημονικός συνεργάτης Πανεπιστημίου Αθηνών .
Καβέτσου 3, Μυτιλήνη 81100 Λέσβος
Τηλ: 22511 02351
mytilene@aestheticsurgery.gr
www.aestheticsurgery.gr
