City Inspector
Θέλεις να το πούμε «το αγώι ξυπνά τον αγωγιάτη», θέλεις επί το ακριβέστερον «μην μας αφήνεις έξω από το πανηγύρι», σιγά σιγά, μοναδικέ μου αναγνώστη, έκαναν ποδαράκια και μαζεύτηκαν Λιόστρες και Λιόστες που μας είχαν, λέει, τιμωρία ώσπου να τελειώσουν οι επιΘεωρήσεις εδώ στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Μα, το λιμάνι από τ’ αρχαία χρόνια ήταν τόπος για συγκεντρώσεις, συρροή λαού, αλλά και καταληκτήρια λεκάνη απορροής των ομβρίων υδάτων.
Συνεννοημένοι με τα κινητά, «ξενερίζονταν» από τους γύρω μαχαλάδες (μαχαλάδες! γιατί; σου κακοφαίνεται; μπας και είναι τίποτ’ άλλο;) και μετά τη χαρά για τη δήθεν τυχαία συνάντησή μας, ξεκίναγαν με παρατηρήσεις, ιδέες και σχέδια, όσα θα σήκωνε το πόρτο τση Γένοβας… και βάλε… Κι όπως είχαμε ανάψει το φυτίλι «της λαϊκής μας χάβρας», κολλάνε και κάτι φοιτητούδια, κάτι συνομήλικοι και κάτι περαστικοί αλλά πλούσιοι σε ιδέες μπαρμπάδες και γίνεται στο λιμάνι ένα …πηγαδάκι, κάτι σαν, πώς το λένε, …μάζωξη!!! Αυτό ακριβώς. Όλοι ξέρουνε, όλοι θέλουνε να πούνε, όλοι ξεδίνουν… και μετά… πάμε για βόλτα και καφέ.
Όμως, αγαπημένα μου αητόπουλα και μοναδικέ μου αναγνώστη, τα θέματα του λιμανιού δεν λύνονται μ’ αυτό τον τρόπο. Καλή η συνειδητή συμμετοχή στα κοινά, καλός ο δημιουργικός προβληματισμός, αλλά μην τα λύσουμε …όλα μόνοι μας… Οι επιστήμονες, κλέφτες θα γίνουνε; Και χωρίς αστεία, δηλαδή, υπάρχει σύγχρονος κι ενημερωμένος συμπολίτης μας που να πιστεύει ότι «χιλιοπόδαρα» ζητήματα όπως του λιμανιού μας, είναι δυνατό να ξεδιαλυθούν και να βάλουν σε τροχιά πραγματικής ανάπτυξης το χώρο, χωρίς τη συνεργασία -τουλάχιστον- πέντ’ έξι επιστημονικών ειδικοτήτων; Ε, αν τον βρήτε, το πιθανότερο να είναι από αυτούς τους «κατα συρροή πολιτικούς» που τα ξέρουν όλα, όλα τα σφάζουν, όλα τα μαχαιρώνουν. Αλλά είπαμε, σύγχρονος κι ενημερωμένος… Και τι ειδικότητα να μην χρειάζεται για την Προκυμαία; Λέμε λιμάνι, άρα Λιμενολόγος. Έχει το μόνο δρόμο επικοινωνίας μεγάλων τμημάτων πόλης και νησιού, άρα Συγκοινωνιολόγος. Πολεοδόμος και Χωροτάκτης; Περιβαλλοντολόγος και Αρχιτέκτονες και μάτσο παραειδικότητες από το μηχανιλίκι; Πάνω απ’ όλους, όμως, ένας καλός «μαέστρος» που θα «κουρντίσει» αυτή την ορχήστρα και θα δώσει την έμπνευση και το μέτρο για ένα σφαιρικό έργο μελέτης ανάπλασης του λιμανιού, ώστε να γίνει λειτουργικότερο και αποδοτικότερο… πιο ανθρώπινο και πρωτότυπο. Πού είσαι δάσκαλεεεε…
Τώρα, μάλιστα, βρήκες τον καιρό θα μου πεις, αλλά θα σου απαντήσω πως δεν υπάρχει άλλος καλύτερος, και για πολλούς λόγους. Ένας. Κοίταξε την ιστορία του λιμανιού μας. (τα διαβάζεις τα «Πολιτικά» σου;) Προπολεμικά ξεκίνησε το μεγάλο έργο για τη διαπλάτυνση
του λιμανιού. Μετά, ο χαλασμός του πολέμου, αλλά σήμερα έχουμε ένα Λιμάνι και όχι τις ξυλόσκαλες. Τι περιμένετε μοναδικοί μου άρχοντες και τόσα χρόνια δεν δρομολογείτε κάτι που συνήθως η Ε.Ε. το προικίζει με 75% συμμετοχή, η «συντέλεια» του 2012 πέρασε ξυστά και δεν μας άγγιξε… Τώρα μας μένει πάλι η Β΄ Παρουσία και ίσως τότε θα πάνε χαράμι τα ευρά των «κουτόφραγκων», έτσι;
Ιδέες κι αν άκουσα… Ο κόσμος της πόλης ενδιαφέρεται, προβληματίζεται, ονειρεύεται, κι αυτό είναι το καλύτερο. Το ποσοστό από τις άμεσα και φτηνά υλοποιήσιμες συν αυτό με τις πολύ πρωτοποριακές και πάλι υλοποιήσιμες με μικρό κόστος, άγγιζε το 80%. Τελικά…, συγνώμη για τους χαρακτηρισμούς περί αδιαφορίας. Εδώ υπάρχει ωριμότητα!
Πέρα όμως από τούτο το …πανηγύρι, ας αφήσουμε να ωριμάζει ό,τι καλό μέσα μας και ας γυρίσουμε, μοναδικέ μου, στα δικά μας, αργά μα σταθερά βήματα του ινσπέξιον, για δυο τρεις λεπτομέρειες, εδώ στο λιμάνι. Λεπτομέρειες λέω, αλλά βγάζουν μάτι. Σπουδαίος πόλος έλξης το λιμάνι κι όποιο κτήριο έχει θέα σ’ αυτό, δεν μπορεί παρά να είναι προνομιούχο. Η απαιτούμενη ισορροπία στον τομέα της αισθητικής προϋποθέτει το κάθε κτήριο ν’ αναδίδει ομορφιά, καλαισθησία και να συνάδει με το σύνολο, ώστε και το ίδιο το σύνολο «ν’ ανεβαίνει» αισθητικά, με κάθε νέο κτήριο. Συνέβη αυτό στην Προκυμαία μας; Αντιθέτως!
Ό,τι χειρότερο μπορούσε να γίνει εδώ και μια πενηνταετία στο λιμάνι, συντελέστηκε στο μεγαλύτερο μέρος των νεοαναγειρόμενων κτηρίων του. Αυτό είναι το επίπεδο της αισθητικής μας, δηλαδή, το ό,τι αντανακλά στα νερά της μπουνάτσας. Παλιά, ωραία κτήρια, νεότερα κακόγουστα κουτιά, και μόνο με το καθρέφτισμά τους καταλαβαίνεις τη διαφορά στο επίπεδο ποιότητας. Ευτυχώς, να λέμε, που αρκετά παλιά και καλόγουστα κτήρια χαρακτηρίστηκαν διατηρητέα, κι έτσι έχουμε και κάτι σίγουρο. Έγιναν και μερικές αισιόδοξες παρεμβάσεις, όπως αυτή στο Επιμελητήριο και άνωθεν του απέναντι ταχυφαγείου, αυτό όμως που χρειάζεται το πρώην λαδάδικο και νυν Εφορεία (πάλι εξαγωγή ελαίου, δηλαδή) για να γίνει «ανθρώπινο», ρωτήστε το σ’ έναν ειδικό στις «εξανθρωπίσεις» Αρχιτέκτονα. Τούτα, μοναδικέ μου, στα γράφω σαν εισαγωγή στο θέμα μας. Πάω, δηλαδη, να σε μπάσω στην οπτική μου. Τώρα, κοίταξε μαζί μου κάτι εξαμβλώματα που εξέχουν πάνω από τα ωραία κτήρια της πρώτης σειράς. Χρόνια και χρόνια δεν τα βλέπεις; Είδες ν’ αλλάζει τίποτα; Όχι. Αυτό λοιπόν, συμβαίνει γιατί κάποια κοντόφθαλμη υπηρεσία «διυλίζει τον κώνωπα και καταπίνει την κάμηλο». Στο τσακμά σοκάκι που αναγείρεται ή …βόσκει η εν λόγω πανώρια… καμήλα, το πλάτος είναι τόσο λίγο, που δεν φαίνεται το φάουλ. Από το λιμάνι όμως, κανείς αρμόδιος δεν ελέγχει τι φαίνεται και τι μπορούμε να …θαυμάσουμε. Εκκρεμότητες ετών, οι οποίες θα μπορούσανε με λίγο χρώμα να ενσωματωθούν στο «ψηφιδωτό» ή να κατεδαφιστούνε να τελειώνουμε.
Αλλιώς τι ρόλο βαρά η «γκαβή»; Περίπτωσις β΄, αυτή των καμηλών που κρύβουν μνημεία και αξιοθέατα της πόλης. Ας το αφήσω για μια άλλη φορά που θα έχουμε και τη Λιόστρα Ε. κι αυτή θα είναι η εκδίκησή μου (μιλάμε για φωνή που σκεπάζει την πλησίον καμήλας ευρισκόμενη καμπάνα της Μητρόπολης). Βλέπεις πόσο λεπτά θέματα σου δίνω να προβληματίζεσαι;
Ας εξετάσουμε κι ένα υγρό και χρονίζον πρόβλημα της δυτικής ακτής του λιμανιού. Παράδοξο, μα σε μεγάλες νεροποντές γιγαντώνεται σε …φλέγον. Το μεγαλύτερο ύψωμα, αυτό πάνω από τον Άγιο Θεράποντα, που φιλοξενεί τους μαχαλάδες του Νιου Χωριού, της Καμάρας, του Τζούφλου, των Αραπίνικων κ.ά., ξενερίζει, ως είναι εκ φύσεως του ύδατος και κάθε βρωμόνερου, στην Αγορά και κατόπιν στην Προκυμαία. Ε, άμα φουσκώσει κι ο ποταμός της Λαγκάδας, τύφλα νά ’χει ο γαλάζιος Δούναβης… Πού πάνε τα νερά της Αγοράς; Μα, μέσα στα φρεάτια (τα οποία, ευτυχώς, κάθε …εικοσαετία γίνονται μεγαλύτερα). Αν βουλώσουν, το νερό βγαίνει στο δρόμο του λιμανιού. Λέγαμε για το ψηλότερο στη μέση οδόστρωμα και πώς το από μέσα πεζοδρόμιο έμεινε χαμηλότερο και πλημμυρίζει. Το κακό είναι πως και τα φρεάτια στην Προκυμαία βουλώνουν ή δεν προλαβαίνουν.
Τότε, πλημμυρίζουν και τα ισόγεια των κτηρίων. Ε, λοιπόν εδώ είναι το μυστικό, πώς μετατρέπουμε το ξινό λεμόνι σε λεμονάδα. Το ψηλό πεζοδρόμιο της παραλίας έχει αποδειχτεί σε τελικό εκτελεστή που δίνει τη χαριστική βολή στο θύμα της νεροποντής. Αυτό το φράγμα που δημιουργεί, έχει τραβήξει την οργή πολλών επιχειρηματιών… και κατάρες έχει τραβήξει. Αν μπορούσανε θα το ξήλωναν την κακιά ώρα, να δοθεί διέξοδος για το νερό. Άρα, όπως είμαστε, χαμηλώνουμε εκ των προτέρων σε τρία τέσσερα σημεία το επίπεδο του παραλιακού πεζοδρομίου και τέλος τα προβλήματα, …τελείως κι εντελώς… Έτσι, εκεί που περπατάς αργά στην Προκυμαία, κατεβαίνεις χωρίς να το πάρεις είδηση με μια μαλακιά ραμπίτσα, καμμιά εικοσαριά πόντους και μετά από τέσσερα μέτρα ξανανεβαίνεις αμέριμνος στο παλιό επίπεδο. Άντε μην πω και πώς ονομάζεται η πατέντα και μας έρχονται από Δουβλίνο μεριά για είσπραξη δικαιωμάτων. Ιδού φτηνές και γρήγορες λύσεις, μοναδικοί μας άρχοντες πασών των εποχών, που μας πρήξατε με τα τεχνικά και τα σωληνάκια που έγιναν σωλήνες και μετα τούμπα, άλλα το γκιρίζι που μυρίζει δεν το εγκαταλείψατε ποτέ σας. Υπάρχουν και λύσεις που περνάνε από τον καθαρό αέρα. Υπάρχουν πάντα, αρκεί «να μυρίζετε το άριστο».
