«Ποιο είναι το καλύτερο κομμάτι από τα γυρίσματα στη Λέσβο; Μα όλο το νησί!», λέει ο Αυστριακός παραγωγός Bruno Wagner της Coop99 («Toni Erdman, Looking for Oum Kulthum) ο οποίος βρίσκεται αυτές τις μέρες στο νησί με αφορμή τα γυρίσματα της νέας ταινίας του David Clay Diaz με τίτλο «World’s shortest poem”. Η ταινία που εμπνέεται τον τίτλο της από το «πιο σύντομο ποίημα στον κόσμο» που διάβασε ο τεράστιος Μοχάμεντ Άλι σε μια ομιλία του στο Χάρβαρντ το 1975 (και δεν είναι παρά το λεκτικό παιχνίδι της αντιστροφής του ΜΕ σε WE ) γυρίζεται αυτές τις μέρες στη Σκάλα Συκαμνιάς, στα Λουτρά και τη Μυτιλήνη!
Στο πλευρό του πολυβραβευμένου παραγωγού και του σκηνοθέτη της ταινίας David Clay Diaz, βρίσκεται ένας δημιουργός που έχει συνδεθεί με εξαιρετικές δουλειές στη χώρα μας. Ο Γιώργος Καρναβάς (Wasted Youth, Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού), υποστηρίζει με την ομάδα του το τοπικό κομμάτι της παραγωγής καθώς μόνο ένα μέρος της ταινίας γυρίζεται στην Ελλάδα. Ανάμεσα στα απαιτητικά γυρίσματα της ταινίας, μου εξηγούν πως η Λέσβος θα μπορούσε να γίνει ένας από τους πιο ελκυστικούς προορισμούς για παραγωγές ταινιών και όχι μόνο αυτών που το σενάριο τις τοποθετεί γεωγραφικά στο ελληνικό τοπίο.
«Στη Λέσβο θα μπορούσαν να γυριστούν 20 ταινίες
και σε καμία από αυτές να μην εμφανίζεται η ίδια σκηνή»,
λέει ο Γιώργος Καρναβάς που μακριά από τη λογική του “Mamma Mia”, (που θέλει την Ελλάδα να συνδέεται στο παγκόσμιο σινεμά με το “ήλιος, θάλασσα σουβλάκι,συρτάκι”) προτείνει μια διαφορετική προσέγγιση: «Στην Ελλάδα όλοι βλέπουν θετικά το να γυρίζεται μια ταινία στα μέρη τους. Σπεύδουν να βοηθήσουν, είναι φιλόξενοι ενώ ταυτόχρονα έχει τοποθεσίες τρομερές που δεν έχουν “καεί” όπως σε άλλες χώρες. Εδώ λοιπόν υπάρχει μία ευκαιρία. Για παράδειγμα το Φθινόπωρο θα ξεκινήσω τα γυρίσματα στην Κρήτη για μια μεγάλη ολλανδική παραγωγή, ένα war drama η υπόθεση του οποίου εξελίσσεται στο Αφγανιστάν. Και αυτό γιατί με το κρητικό τοπίο στα 1600 μ. υψόμετρο στον Ψηλορείτη μπορείς να γυρίσεις ό,τι θες. Όπως κι εδώ στη Λέσβο που το τοπίο εναλλάσσεται μοναδικά. Επίσης το νησί είναι παντού προσβάσιμο σε αντίθεση με άλλα νησιά του Αιγαίου. Εκτός από τις ξένες παραγωγές που θα έρθουν και θα βοηθήσουν και οικονομικά έναν τόπο με τον τρόπο αυτό κερδίζει και το ελληνικό σινεμά καθώς νέοι σκηνοθέτες και παραγωγοί έρχονται σε επαφή με ξένες παραγωγές και η μία δουλειά φέρνει την άλλη. Ήδη με τον Bruno έχουμε συζητήσει για να κάνουμε άλλη μία ταινία, ενώ εγώ θα ξαναέρθω σύντομα στο νησί με μια Ισπανική παραγωγή».
Η Αυστριακή εμπειρία
«Στην Αυστρία αυτή τη στιγμή στα βουνά του Tyrol γυρίζονται εκατοντάδες ινδικές ταινίες. Μπορεί και 60 και 70 παραγωγές το χρόνο καθώς το ινδικό love story θέλει χώρο να αναπτυχθεί και οι περισσότερες ιστορίες εξελίσσονται στα βουνά!» εξηγεί ο Bruno Wagner. «Έρχονται μεγάλες παραγωγές με πολλά άτομα δηλαδή και ξοδεύουν εκεί τα χρήματά τους. Ωστόσο αυτή η περιοχή έχει «καεί» από θέμα τοπίου πλέον. Στην Ελλάδα υπάρχουν μέρη «απάτητα» κινηματογραφικά”, προσθέτει ο βραβευμένος παραγωγός.
Η αναγκαιότητα του Film Office
Στα Πολιτικά έχουμε ξαναμιλήσει για τα οφέλη που προκύπτουν για την οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες από την προσέλκυση οπτικοακουστικών παραγωγών από το εξωτερικό, καθώς και το θέμα ίδρυσης ενός Film Office στην Περιφέρεια Βορείου Αiγαίου, ενός τοπικού δηλαδή γραφείου διεκπεραίωσης οπτικοακουστικής παραγωγής.«Με νόμο πλέον οι Περιφέρειες είναι αναγκασμένες να ιδρύσουν ένα film commission office το οποίο θα είναι επιφορτισμένο με την ευθύνη διασύνδεσης όλων των επαγγελματιών και φορέων που σχετίζονται με την εκτέλεση μιας παραγωγής. Από τις αδειοδότησεις μέχρι την τελευταία λεπτομέρειες εστίαση, καταλύματα, τεχνικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες και άλλα τα οποία θα κεντροποιηθούν και θα κάνουν ευκολότερη τη δουλειά μας» εξηγεί ο Γιώργος Καρναβάς.
«Όλα σε αυτή τη δουλειά ξεκινούν με μια κουβέντα. Από εκεί μπορεί να γεννηθεί κάτι πολύ δυνατό. Αν οι ξένοι παραγωγοί που κάνουν κουβέντες με εμάς ξέρουν ότι θα πάνε κάπου και τα πράγματα θα είναι πιο απλά γι΄ αυτούς και θα δουλέψουν σωστά, θα πάνε εκεί».
“The world Shortest poem”
Η ταινία του David Ckay Diaz είναι πλήρως χρηματοδοτημένη από ένα πρόγραμμα για νέους σκηνοθέτες στην Αυστρία. Πρόκειται για μια σπονδυλωτή ταινία που εξελίσσεται σε τέσσερις πράξεις. Σε μία από αυτές μια νεαρή κοπέλα που αντιμετωπίζει κάποια προβλήματα στις σχέσεις της με τους γονείς της φτάνει στην Λέσβο, συγκινημένη από το προσφυγικό δράμα για να προσφέρει. Ωστόσο στην προσπάθειά της να ενταχθεί στη νέα πραγματικότητα του νησιού θα βρεθεί μπροστά στα δικά της αδιέξοδα.
«Ο David είχε έρθει στη Λέσβο το 2016.Ωστόσο τον Μάιο βλέποντας πως η κατάσταση έχει αλλάξει στο νησί, αποφασίσαμε να αλλάξουμε το σενάριο», λέει ο Γ, Καρναβάς. «Νομίζω πως η ιστορία μας έχει πολλά κοινά με αυτό που συμβαίνει πραγματικά στο νησί. Νέοι άνθρωποι έρχονται εδώ για να βοηθήσουν και κάποιοι από αυτούς ανακαλύπτουν πράγματα για τον εαυτό τους που δεν γνώριζαν ως εκείνη τη στιγμή», σημειώνει ο Bruno Wagner. «Αλλάξαμε το σενάριο καθώς έτσι πιστεύουμε ότι υπηρετεί καλύτερα τον σκοπό της ταινίας. Η κατάσταση άλλαξε στο νησί όποτε έπρεπε να αλλάξει και το σενάριο», λέει ο Αυστριακός παραγωγός που δεν βλέπει τη Λέσβο ως ένα «στιγματισμένο» νησί από το προσφυγικό.
«Τα ΜΜΕ στην Αυστρία μιλούν για την προσφυγική κρίση γενικότερα αλλά όχι συγκεκριμένα για τη Λέσβο. Ο μέσος αυστριακός δεν έμαθε το νησί από το προσφυγικό. Ξέρει τι έχει συμβεί στη Λαμπεντούζα και τι συμβαίνει στην Ιταλία όμως το νησί δεν έχει συνδεθεί με κάτι τραγικό όπως το μεγάλο ναυάγιο εκεί. Αυτό που ζήσαμε αυτές τις μέρες εδώ ήταν μόνο φιλοξενία. Ήμασταν παντού καλοδεχούμενοι και στη Συκαμνιά ειδικά, ένα τόσο μικρό μέρος με τόσο μεγάλη καρδιά! Όλοι μας βοήθησαν ήταν πολύ ευγενικοί»
Οι υπόλοιπες τρεις ιστορίες εκτυλίσσονται στην Αυστρία. Πρόκειται για την ιστορία ενός 18χρονου που ανακαλύπτει ότι τελικά οι άνθρωποι δεν έχουν πολλά να χωρίσουν, μιας γυναίκας 45 χρονών που βρίσκει παρέα και παρηγοριά όταν αρχίζει να ασχολείται με οικογένειες προσφύγων και τέλος μια ιστορία από τα γκέτο των προσφύγων στην Αυστρία όπου άνδρες αιτούντες άσυλο μένουν όλοι μαζί «Νομίζω ότι κι εδώ και στην Αυστρία οι πολιτικοί έχουν άλλες ιδέες από τον λαό. Οι άνθρωποι αργά ή γρήγορα θα καταλάβουν και θα δείξουν την ανθρωπιά τους. Το πιο μικρό ποίημα του κόσμου ενώνει όλους τους ανθρώπους».