Φωτογραφία:Ηλίας Μάρκου/kontakt Creative Studio
Η ενασχόλησή της με τη Σαπφώ ξεκίνησε σε μια περίοδο της ζωής της κατά την οποία αναζητούσε ένα νέο σημείο αναφοράς. Η Σκηνοθέτις-Ηθοποιός-Ερευνήτρια αρχαίου δράματος, Ευαγγελία Θαλασσινή είχε ήδη εντρυφήσει στο αρχαίο ελληνικό κείμενο καθώς βασικός άξονας της θεατρικής της έρευνας αποτελεί η μουσικότητα του λόγου στα αρχαία κείμενα και η παραστατικότητα του προσωδιακού ρυθμού (εναλλαγή μακρών και βραχέων συλλαβών).Μέσω του τρίπτυχου λόγος-μουσική-κίνηση η Ευαγγελία δίνει “φωνή” στην ποίηση της Σαπφούς η οποία ηχεί ξανά όπως την άκουγαν οι σύγχρονοί της μεγάλης λυρικής ποιήτριας. Σήμερα επιδιώκει να δημιουργήσει στη Λέσβο ένα νέο πολιτιστικό “προϊόν” με κεντρικό άξονα το ανεκμετάλλευτο brand name που ακούει στο όνομα Σαπφώ. Γι αυτό το λόγο τη Δευτέρα στις 11.30π.μ. το βιβλιοπωλείο ΒΟΟΚ and ART θα μιλήσει για την εργασία της ως σκηνοθέτις πάνω στο αρχαίο κείμενο σε ποιήματα της Σαπφούς. “Στην συνάντηση θα έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τα μουσικά στοιχεία της ποίησης της Σαπφούς. Θα δούμε τους ρυθμούς του πρωτοτύπου, ενδεκασύλλαβος σαπφικός στίχος και θα διαβάσουμε ποιήματα της Σαπφούς με έμμετρη απαγγελία στην αιολική διάλεκτο” λέει η Ευαγγελία που εξηγεί στα Πολιτικά πως ξεκίνησε το ταξίδι της στη λυρική ποίηση.
“Η βαθύτερη ενασχόλησή μου με τη Σαπφώ ήρθε σε μια περίοδο της ζωής μου που μέσα από μια προσωπική αναζήτηση ζητούσα ένα άλλο σύστημα αναφοράς, αυτό ήταν το 2015 ενώ είχα ήδη ασχοληθεί πολύ έντονα με κείμενα δυτικών συγγραφέων. Ωστόσο η πληρότητα που ένιωσα από την επαφή μου με το αρχαίο κείμενο ήταν τέτοια που ήταν σαν να βρήκα την πραγματική μου πατρίδα. Ο λόγος αυτός μίλησε κατευθείαν μέσα μου κι έτσι ξεκίνησα μια συστηματική μελέτη ως προς τη ρυθμική θεωρία του κειμένου.Η σύνδεσή μου με τη Σαπφώ στη Λέσβο ξεκίνησε από ένα κάλεσμα που μου έκανε ο κύριος Γονιδέλλης για την παρουσίαση ενός βιβλίου που θα συνοδευόταν με μια διάλεξη για τη λυρική ποίηση. Γι αυτή την εκδήλωση μου “παρήγγειλε” θα έλεγα ,να παρουσιάσω ένα ποίημα στα αρχαία ελληνικά επειδή ήξερε την ενασχόλησή μου με τα ποιήματα στα αρχαία ελληνικά και με τη Σαπφώ. Έτσι παρουσίασα το ποίημα στην αιολική διάλεκτο σε ποιητικό μέτρο δηλαδή σε ενδεκασύλλαβο σαπφικό μέτρο με τη συνοδεία λύρας, δηλαδή όπως γίνονταν την εποχή που έγραφε η Σαπφώ.
Ο βασικός λόγος που βρίσκομαι στη Λέσβο αυτή την περίοδο είναι επειδή μου έχει γεννηθεί η ιδέα μιας παράστασης λυρικής ποίησης με κεντρικό άξονα την ποίηση της Σαπφούς στο πρωτότυπο κείμενο με υπέρτιτλους στα ελληνικά ώστε να δημιουργηθεί σταδιακά ένα πολιτισμικό προϊόν του νησιού που θα μείνει στο νησί και θα αποτελέσει πόλο έλξης τουρισμού και τα επόμενα χρόνια.
“Έχω ήδη έρθει σε επαφή με δημιουργούς οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με την ποίηση της Σαπφούς και εργάζομαι πάνω στην υλοποίηση αυτής της παράστασης για το 2020.Ήδη εχω συναντηθεί με την κ. Συμώνη Κατραμάδου η οποία και έχει αναλάβει την συγγραφή του κειμένου της παράστασης. ” ΣΑΠΦΩ -ΚΑΛΑΝ ΣΕΛΑΝΝΑΝ”. θα περιλαμβανει ποίηση της Σαπφούς στο πρωτότυπο με συνοδεία μουσικής και δραματοποιημένα αποσπάσματα από το μυθιστόρημα της κ. Συμώνης Κατραμάδου “Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ του ΑΙΓΑΙΟΥ- Το ταξίδι της Αταλάντας” (εκδ. Ωκεανίδα) σε μια δημιουργική σύνθεση ώστε ο σύγχρονος θεατής να μπορέσει να παρακολουθήσει την συνέχεια της λογοτεχνικής γυναικείας πνοής στην Λέσβο από την αρχαϊκή εποχή μέχρι σήμερα μια ιστορία 2600 χρόνων”.
Οραματίζομαι ένα φεστιβάλ αρχαϊκής λυρικής ποίησης που θα θεσμοθετηθεί και θα υπάρχει ως πνευματικό σημείο αναφοράς στην καλοκαιρινή σεζόν ενώ Έλληνες και ξένοι θα έχουν ευκαιρία να έρθουν κοντά στο αρχαίο κείμενο και γιατί όχι να γίνει κι ένα παγκόσμιο συνέδριο στο νησί που θα φέρει κι άλλους δημιουργούς καλλιτέχνες και ερευνητές”
Η Ευαγγελία Θαλασσινή κατάγεται από τη Χίο, είναι τελειόφοιτη του Νομικού τμήματος του Α.Π.Θ, σπούδασε επίσης Υποκριτική στο Εργαστήριο Θεατρικής Τέχνης της Πειραματικής Σκηνής της Τέχνης στην Θεσ/νίκη και στην Σχολή Δραματικής Τέχνης ΒΕΑΚΗ (1998-2001), Αθήνα. Το 2005 εγκαθίσταται στην Μαδρίτη όπου σπουδάζει Σκηνοθεσία Θεάτρου στην Βασιλική Ανωτάτη Ακαδημία Δραματικής Τέχνης της Μαδρίτης, RESAD (2005-2009).Πραγματοποίησε το μεταπτυχιακό της «Σκηνικές Τέχνες» στο πανεπιστήμιο Rey Juan Carloς στην Μαδρίτη (2010-2011). Έχει σκηνοθετήσει έργα στην Ελλάδα και την Ισπανία και έχει πραγματοποιήσει σεμινάρια σκηνοθεσίας και υποκριτικής ως διδάσκων και μεταφράστρια στην Μαδρίτη και στην Αθήνα. Από το 2016 ασχολείται αποκλειστικά με παρουσίαση τραγωδιών στα αρχαία ελληνικά. Αυτό τον καιρό παρουσιάζει ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ στα αρχαία ελληνικά σε αρχαιολογικά μουσεία & αρχαιολογικούς χώρους της χώρας. Η παράσταση “ΑΝΤΙΓΟΝΗ” ΣΟΟΚΛΕΟΥΣ αποτελεί νέα πρόταση παρουσίασης του αρχαίου δράματος και είναι προιόν έρευνας βάσει πηγών της αρχαιοελληνικής γραμματείας. Βασίστηκε εξ ολοκλήρου στην μετρική του πρωτοτύπου και τον προσωδιακό ρυθμό(εκαθώς την μελοποίηση των λυρικών μερών (χορικά) του αρχαίου κειμένου. Ασχολείται με την αρχαιοελληνική μουσική και την σχέση λόγου και μέλους στα
σωζόμενα μουσικά αποσπάσματα αρχαίας ελληνικής μουσικής .Διδάσκεται αρχαιοελληνική λύρα στο Ωδείο Αθηνών.
Αυτή την περίοδο ετοιμάζει την τραγωδία ΒΑΚΧΑΙ Ευριπίδου στα αρχαία ελληνικά.
“Ένα από τα brand names του νησιού, σημείο αναφοράς και πόλος έλξης είναι η λυρική ποίηση. Η Λέσβος ήταν το λίκνο της λυρικής ποίησης, ο τόπος των ιερών ονομάτων που σηματοδοτούν την ευδοκίμηση του λυρικού είδους στη Μυτιλήνη, όπως ήταν ο Άρίων ο Τέρπανδρος, η Σαπφώ, ο Αλκαίος. Από όσα έχω διαβάσει έχει να κάνει με τη γεωγραφική θέση του νησιού, ενώ ο μύθος λέει ότι όταν οι Μαινάδες κατασπάραξαν τον Ορφέα το κεφάλι του κατέληξε στη Λέσβο. Λόγω της θέσης του λοιπόν το νησί έχει επιρροές και πάντοτε είχε από την Ανατολή καθώς ήταν κοντά στη Λυδία που αποτέλεσε και την αρχαϊκή περίοδο κέντρο πνευματικής και οικονομικής ευμάρειας. Η Σαπφώ επηρεάστηκε από τις μουσικές της Λυδίας και δημιούργησε τη δική της κλίμακα τη μιξολυδιστί αρμονία. Λόγω της καταγωγής μου από τη Χίο αναγνωρίζω τις μικρασιατικές επιρροές που με συνοδεύουν πάντα. Από τη στιγμή όμως που γνώρισα τη Λέσβο διαπίστωσα μια πιο αρχαϊκή επίδραση και στην ποίηση και τη μουσική την οποία δεν μπορούσαν να αναγνωρίσω στη Χίο. Αυτό που με γοήτευσε ήταν ο παλμός της αρχαϊκής λυρικής ποίησης που επηρέασε την ποίηση σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο. Η λυρική ποίηση δημιουργείται ως αντίποδας του έπους και αποτυπώνει την εσωτερική διαδρομή του ατόμου”
Γιατί όμως είναι σημαντικό να ακούμε την ποίηση στον ρυθμό με τον οποίο ακούστηκε για πρώτη φορά και πόσο πιστή είναι σήμερα η μεταφορά του;
“Πιστεύω ότι η ποίηση δεν μεταφράζεται. Για να γίνει αποτελεσματική η δόμηση του ποιητικού λόγου ακόμη και για έναν σύγχρονο θεατή το ποίημα οφείλει να ακουστεί στην πρωτότυπή του μορφή και στον ρυθμό τον οποίο γράφτηκε (προσωδιακό ρυθμό). Από την εμπειρία μου στην παρουσίαση του αρχαίου κειμένου μπορώ να πω ότι η μνήμη λειτουργεί πέραν των ορίων ενός σύγχρονου βιώματος καθώς υπάρχει η συλλογική μνήμη που με το το κατάλληλο ερέθισμα αμέσως ενεργοποιεί μια βιωματική πρόσληψη για τον θεατή που λειτουργεί έντονα συγκινησιακά Γνωρίζω την την επιρροή της Μικράς Ασίας καθώς επειδή κατάγομαι από τη Χίο με συνόδευαν πάντοτε. Από τη στιγμή που γνώρισα ωστόσο τη Λέσβο διαπίστωσα μια πιο αρχαϊκή επίδραση και στην ποίηση και τη μουσική. την οποία δεν μπορούσα να αναγνωρίσω στη Χίο. Αυτό που με γοήτευσε περισσότερο ήταν ο παλμός. της. Η λυρική ποίηση δημιουργείται ως αντίποδας του Έπους για πρώτη φορά αποτυπώνεται η εσωτερική διαδρομή του ατόμου και μάλιστα από γυναίκα”.
