Ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ότι η επαναφορά των ελέγχων στα σύνορα των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι εθνικισμοί που βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στην κρίση του προσφυγικού μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε πόλεμο. Ακούγεται ως υπερβολή, αλλά δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που στην καρδιά των Βαλκανίων ο έλεγχος των συνόρων και οι μετακινήσεις πληθυσμών, σε κλίμα εθνικιστικού παροξυσμού, οδήγησαν στο αιματοκύλισμα και στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.
Η προσφυγική και μεταναστευτική κρίση μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στην κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως εκτίμησε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ζαν Άσελμπορν. Μια διαδικασία που μπορεί να επιταχυνθεί, «αν η απομόνωση αντί για την αλληλεγγύη γίνει κανόνας τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό», σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο Λουξεμβούργιος υπουργός στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Σε όσους σπεύσουν να σχολιάσουν ότι αυτά είναι υπερβολές, πρέπει να θυμίσω ότι ήδη έχει τεθεί σε αμφισβήτηση η Συνθήκη Σένγκεν, ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Υποτίθεται ότι ως Ευρώπη έχουμε ξεπεράσει τις αρχές πάνω στις οποίες στηρίχθηκαν οι ισχυροί της ηπείρου για να δημιουργήσουν την πρώτη ένωση, που δεν ήταν άλλα από τα κοινά οικονομικά συμφέροντα που είχαν για να γίνουν ισχυρότεροι. Από την εποχή εκείνη μέχρι σήμερα, υποτίθεται ότι η Ευρώπη έχει ωριμάσει, τόσο ώστε να έχει θέσει ως θεμέλια τον ανθρωπισμό, την αλληλεγγύη, την ελευθερία, τον αλληλοσεβασμό, την αλληλοκατανόηση.
Ωστόσο ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου διαπιστώνει ότι «υπάρχουν και κάποιες χώρες που δεν έχουν υιοθετήσει πλήρως τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες δεν είναι μόνο υλικές». Οι δηλώσεις αυτές έγιναν την μέρα που στο Βερολίνο, ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ υποστήριζε τον περιορισμό του δικαιώματος των προσφύγων από τη Συρία να επανενώνονται με τις οικογένειές τους. Πρόταση που βρίσκει απόλυτα σύμφωνο τον υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος δυστυχώς αποδεικνύεται γι άλλη μια φορά, ότι ο ορίζοντας της πολιτικής του σκέψης φθάνει μέχρι τη Φρανκφούρτη και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
«Ο δεσμός που μας συνδέει είναι πάντα η κουλτούρα των ανθρώπινων αξιών. Και αυτοί οι λανθασμένοι εθνικισμοί μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε πραγματικό πόλεμο», ήταν η απάντηση του υπουργού Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, ο οποίος σημείωσε πως υπάρχουν πολιτικοί και κόμματα που «εκμεταλλεύονται συνειδητά» το προσφυγικό πρόβλημα για να αλιεύσουν ψήφους στο θολό τοπίο των ανησυχιών των πολιτών για τις συνέπειες της κρίσης. Σε αυτό το θολό τοπίο εκκολάπτονται αυγά φιδιών, τα οποία έχουν μαύρο χρώμα.
Στο έωλο επιχείρημα των Γερμανών και των Σουηδών, ότι έχουν φτάσει στα όριά τους με το προσφυγικό, απαντά ο Λουξεμβούργιος υπουργός Εξωτερικών με ένα απλό ερώτημα: «Αν η Γερμανία και η Σουηδία έχουν φθάσει στα όριά τους, τότε δεν ξέρω τι θα γίνει στα Βαλκάνια».
Στα Βαλκάνια οι πληγές δεν έχουν κλείσει και γι αυτό μπορεί οι εθνικισμοί και τα αντικρουόμενα συμφέροντα να οδηγήσουν πιο εύκολα σε μία νέα σύρραξη. Οι Ευρωπαίοι ίσως πιστεύουν ότι θα ελέγξουν και αυτή την κρίση με τις έξυπνες βόμβες και μια χούφτα Ευρώ. Όμως δεν θέλουν να παραδεχθούν ότι η Συνθήκη Σένγκεν θα καταρρεύσει αν αυξηθεί ο αριθμός των ευρωπαϊκών κρατών που θα πιστεύουν πως αντιμετωπίζεται το προσφυγικό σε εθνικό επίπεδο και όχι σε ευρωπαϊκό.
«Αν καταρρεύσει η Συνθήκη Σένγκεν, θα καταρρεύσουν μαζί της τα μεγάλα επιτεύγματα της ΕΕ», προειδοποίησε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, κάτι που θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων πολιτών. Η επαναφορά των ελέγχων θα επηρεάσει «τα πάντα, την οικονομία, τον τουρισμό, τις μετακινήσεις», είπε ο Άσελμπορν. Και τότε προφανώς θ αρχίσει να τρίζει και το οικοδόμημα των ισχυρών του Ευρώ, που πιστεύουν πως είναι στο απυρόβλητο.
Η Αιμιλία Καμβύση, η γιαγιά από τη Σκαμνιά, που την είδαν εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες των social media, να ταΐζει το προσφυγόπουλο από τη Συρία, είπε πως δεν έκανε και κανένα μεγάλο πράγμα. Γιατί αισθάνθηκε πως έκανε το αυτονόητο: έδωσε μια ζεστή αγκαλιά σε ένα βρέφος που χωρίς να το θέλει, χωρίς να το καταλαβαίνει, γεννήθηκε πρόσφυγας. Αυτή η ζεστή αγκαλιά της γιαγιάς και τα όσα είπε στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, όταν την επισκέφτηκε στο χωριό της, με την ευκαιρία της γιορτής του νησιού μας, είναι το μήνυμα που θα έπρεπε να φτάσει στα πρωθυπουργικά γραφεία της Ευρώπης, μήπως και ξυπνήσουν κάποιες συνειδήσεις και αποφύγουμε τα χειρότερα.
