Mε επιστολή – καταπέλτη προς τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννη Μουζάλα, οι υπάλληλοι της Υπηρεσίας πρώτης υποδοχής καταγγέλλουν σοβαρές δυσλειτουργίες και ζητούν ένα ασφαλές πλαίσιο εργασίας προκειμένου να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους και να υπηρετούν τον στρατηγικό στόχο της ορθής διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών. Στην επιστολή τους οι υπάλληλοι της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης αναφέρουν ανάμεσα σε άλλα ότι σύμφωνα της εμπειρίας τους ΔΕΝ υπάρχει ενδιαφέρον από ιατρούς για κανονικές προσλήψεις στα ΚΥΤ σε μόνιμη βάση με αποτέλεσμα μετά και την απομάκρυνση των ΜΚΟ να υπάρχει τεράστιο κενό στην κάλυψη των ιατροκοινωνικών αναγκών. Συγκεκριμένα υποστηρίζουν ότι στο ΚΥΤ της Κω δεν υπήρχε το καλοκαίρι ούτε ένας νοσηλευτής. Οσο για την κατάσταση στη Μόρια σύμφωνα και με μαρτυρίες των ίδιων των προσφύγων -μεταναστών που κατέγραψε ρεπορτάζ των Πολιτικών, αυτή χειροτερεύει μέρα με τη μέρα ενώ οι ροές αυξάνονται.
Η επιστολή
“Για άλλη μία φορά επιδιώκουμε να επικοινωνήσουμε μαζί σας καθώς όλα τα αιτήματα για μια συνάντηση με εκπροσώπους μας ποτέ δεν βρήκαν ανταπόκριση.
Από τότε που αναλάβατε την ευθύνη του πεδίου της παράνομης μετανάστευσης δεν επιδιώξατε μια συνάντηση με τους υπάλληλους της ΥΠΥΤ, έστω και τυπική. Ποτέ δεν μιλήσατε μαζί μας ! Ποτέ δεν θελήσατε να μας ακούσετε, να μας γνωρίσετε.
Δυστυχώς δεν θα είμαστε ευχάριστοι καθώς η όλη κατάσταση αναφορικά με τη λειτουργία της Υπηρεσίας μας δεν εμπνέει αισιοδοξία. Τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται και συσσωρεύονται και οι λύσεις, όταν δίδονται, δεν θεραπεύουν τις παθογένειες. Αυτό που διεκδικούμε δεν είναι δικαιώματα ή κεκτημένα:
Διεκδικούμε ένα ασφαλές πλαίσιο εργασίες ώστε:
ΝΑ ΕΚΤΕΛΟΥΜΕ ΠΛΗΡΩΣ ΤΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΜΑΣ
ΝΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΟΜΑΣΤΕ ΠΛΗΡΩΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΜΩΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
ΝΑ ΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕ ΤΟΝ ΣΤΟΧΟ ΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΤΟΥΤΕΣΤΙΝ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΤΟΧΟ ΤΗΣ ΟΡΘΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΜΙΚΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΩΝ ΡΟΩΝΠοια είναι τα εμπόδια:
Προωθήσατε το νόμο 4375/2016 ο οποίος δεν έχει εφαρμοστεί σε μεγάλο βαθμό, τουλάχιστον όσο αφορά στην ΥΠΥΤ. Πρόκειται κατά γενική παραδοχή για ένα κακότεχνο νομικό κείμενο που περιπλέκει τις διαδικασίες αναφορικά με την όλη διαχείριση των μικτών μεταναστευτικών ροών και ειδικότερα των προσφύγων.
Δεν εκδόθηκαν οι εξουσιοδοτικές πράξεις, όπως το Π.Δ. για τις βάρδιες των υπαλλήλων στα ΚΥΤ και τις εξ αυτών υποχρεώσεις.
Δεν εκδόθηκε ποτέ ο Γενικός Κανονισμός Λειτουργίας των Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης, παρόλο ότι έχουμε υποβάλλει στους συνεργάτες σας περί τα δέκα (!) σχέδια.
Δεν εκδόθηκαν αναγωγικά οι Εσωτερικοί Κανονισμοί Λειτουργίας των ΚΥΤ, όπως προβλέπει ο νόμος 4375/2017.
Συνέπεια των παραπάνω είναι η ad hoc διαχείριση των ΚΥΤ με ό,τι ρίσκα και συνέπειες τόσο σε βάρος των φιλοξενουμένων υπηκόων τρίτων χωρών, όσο και σε βάρος των υπαλλήλων που με «φόβο ψυχής» δίνουν καθημερινό αγώνα. Ενδεικτικό παράδειγμα:
με ευθύνη του Υπουργείου και της απελθούσης Διεύθυνσης της ΥΠΥΤ, τα ΚΥΤ ήδη από τον περασμένο Απρίλιο έχουν συνεχείς ελλείψεις σε ιατρικό προσωπικό (ιατρούς, νοσηλευτές, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς) καθώς διεκόπη η επί μακρόν συνεργασία με ΜΚΟ δοκιμασμένες στο πεδίο (ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, PRAKSIS, κ.α.) που είχαν αναλάβει από χρόνια τη στελέχωση των Κλιμακίων Ιατρικού Ελέγχου των ΚΥΤ (πρώην ΚΕΠΥ) στο πλαίσιο συνεργειών με την ΥΠΥΤ επί τη βάσει συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.
Διεκόπη η συνεργασία – αδικαιολόγητα κατά την άποψή μας – αν και όλοι οι εμπλεκόμενοι στο πεδίο γνωρίζουν από την εμπειρία ότι ΔΕΝ υπάρχει ενδιαφέρον από ιατρούς για κανονικές προσλήψεις στα ΚΥΤ σε μόνιμη βάση. Μία εκ των συνεπειών: στο ΚΥΤ Κω για περίπου ένα μήνα στο μεσοκαλόκαιρο να μην υπάρχει ούτε καν ένας νοσηλευτής για ένα πληθυσμό άνω των 850 φιλοξενουμένων με υψηλό ποσοστό νοσηρότητας (πολλά ψυχιατρικά περιστατικά και πολλές γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης)!
Το ό,τι ανέλαβε εκ των υστέρων τη σχετική κάλυψη το ΚΕΕΛΠΝΟ δεν συνεπάγεται την άρση της δικής σας πολιτικής ευθύνης. Οι υπάλληλοι του ΚΥΤ Κω απελπισμένοι έστελναν μηνύματα για βοήθεια καθώς δεν μπορούσαν (για λόγους αυστηρής ιατρικής δεοντολογίας) να δώσουν ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΑΣΠΙΡΙΝΗ! Στα υπόλοιπα ΚΥΤ ακόμη (!) οι γιατροί δεν επαρκούν για να ανταπεξέλθουν στις ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις.
Άλλο θάνατο φιλοξενουμένου λόγω καιρικών συνθηκών ή γενικότερα κακών συνθηκών διαβίωσης και πλημμελούς ιατρικής φροντίδας εμείς ΔΕΝ θα ανεχθούμε.
Υπάλληλοι Περιφερειακών Υπηρεσιών αναγκάζονται να φέρνουν από τα σπίτια τους Η/Υ, να αγοράζουν αναλώσιμα γραφείου, να επιβαρύνονται με έξοδα καθημερινής μετακίνησης σε περιοχές εγκατάστασης ΚΥΤ και Δομών φιλοξενίας χωρίς συγκοινωνιακή κάλυψη και χίλια μύρια….
Και όλα αυτά όταν από τα ευρωπαϊκά Ταμεία (AMIF, ISF-BORDER) καθώς και άλλες ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης, οι πόροι υπερεπαρκούν, αλλά η εκταμίευση είναι απελπιστικά αργή… Γιατί; Διότι και πάλι το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, που επί περίπου ένα χρόνο παραμένει under construction, ΔΕΝ έχει οικονομικές υπηρεσίες ικανές να ανταπεξέλθουν στις απαιτούμενες διαδικασίες!
Και όχι μόνο αυτό: δεν υπάρχει καμία άξια λόγου παρέμβαση στις άλλες κυβερνητικές δομές (υπουργεία, ειδικές διαχειριστικές αρχές, κ.α.) ώστε να διευκολυνθεί η απορρόφηση των κονδυλίων και να βελτιωθούν οι συνθήκες υποδοχής στα ΚΥΤ και φιλοξενίας στις Δομές Προσωρινής Φιλοξενίας στην ενδοχώρα. Και βεβαίως η απορρόφηση κονδυλίων πολλών εκατομμυρίων ευρώ θα συνέβαλλε τα μέγιστα ΚΑΙ στην ενίσχυση της παραπαίουσας εθνικής οικονομίας!
Διεθνείς Οργανισμοί (βλ. Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης) καθώς και διεθνώς αναγνωρισμένες NGO (ΜΚΟ) που έφθασαν στην Ελλάδα για να συνδράμουν στο κρεσέντο της μεταναστευτικής κρίσης (2015), πλέον εδώ και πολλούς μήνες, με δεδομένο και ότι ο βαθμός συναγερμού για την Ελλάδα ΔΕΝ είναι στο «κόκκινο», ζητούν το στρατηγικό σχέδιο εξόδου τους.
Που σημαίνει ότι η Ελληνική Κυβέρνηση, εν προκειμένω το ΥΜΕΠΟ, θα έπρεπε σταδιακά ήδη να έχει αναλάβει το σύνολο των ευθυνών διαχείρισης των εισερχομένων αλλοδαπών και της φιλοξενίας των αιτούντων άσυλο και των ευάλωτων ομάδων (καθώς έχει δεσμευθεί και η σχετική χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή). Τέτοιο στρατηγικό σχέδιο εμείς ΔΕΝ γνωρίζουμε να υπάρχει.
Συνεπεία αυτής της αδυναμίας, οι Διεθνείς Οργανισμοί και ορισμένες ΜΚΟ έχουν αναλάβει υποχρεώσεις και σειρά θεμάτων διαχειριστικού χαρακτήρα, χωρίς να είναι εφικτός ο έλεγχος των δράσεών τους, χωρίς να είναι ουσιαστική η διοίκηση των ΚΥΤ από τους εντεταλμένους γι αυτόν τον σκοπό Διοικητές και κρατικούς υπαλλήλους. Εν κατακλείδι το «ποιος κάνει κουμάντο στα HOT SPOTs» δεν είναι κατ΄ ουσίαν ξεκάθαρο.
Ο Ελληνικός Στρατός συνέβαλλε τα μάλα στην όλη προσπάθεια διαχείρισης της κρίσης με πλείστους αξιωματικούς και εφέδρους να αρδεύουν από το περίσσευμα του φιλότιμού τους ώστε γρήγορα να στηθούν καταυλισμοί, κ.α. Και αυτό διότι η ΥΠΥΤ, δυστυχώς, και με ευθύνη ημών και των προκατόχων σας δεν μπορούσε να ανταπεξέλθει. Υπενθυμίζουμε ότι το 2015 οι υπάλληλοι δεν ξεπερνούσαμε τους 70 ανά την επικράτεια !!!
Ωστόσο ΔΕΝ είναι αρμοδιότητα του στρατού η υποστήριξη των ΚΥΤ και ΔΕΝ οφείλουν οι στρατιωτικοί να απασχολούνται σε ένα περιβάλλον ξένο προς το καθήκον τους. Πρέπει ο στρατός να αποχωρήσει. Αντ΄ αυτού ενημερωθήκαμε πρόσφατα ότι θα αναλαμβάνει επιμέρους δράσεις εντός των ΚΥΤ, έως και το 2022 !!! Αυτή η εξέλιξη δεν περιποιεί τιμή ΟΥΤΕ για τον στρατό ΟΥΤΕ για την πολιτική διοίκηση. Είναι σημάδι παρακμής… θα λέγαμε «επιλογή παρακμής» και μίζερη αντιπαραγωγική αντίληψη για το ρόλο κρατικών θεσμών και δημοσίων υπηρεσιών.
Ακούμε επίσης για το στρατηγικό σχέδιο διαχείρισης των ωφελουμένων (φιλοξενουμένων) και γενικότερα των νεοεισερχομένων προσφύγων – ή όπως αλλιώς αυτό τιτλοφορείται – με δεδομένη και την ανησυχητική σταδιακή αύξηση των μεταναστευτικών ροών. Ως Υπηρεσία, κατά νόμο αρμόδια για την επιχειρησιακή εφαρμογή ενός τέτοιου στρατηγικού σχεδίου, ΔΕΝ έχουμε ιδέα για την ύπαρξή του!
Συστάθηκε με τον νόμο 4375/2016 η Γενική Γραμματεία Υποδοχής. Ήδη σε διάστημα δεκαέξι μηνών έχουν αναλάβει κατά σειρά τρεις …Γενικοί Γραμματείς (οι δύο πρώτοι παραιτήθηκαν). Και ΜΟΝΟ αυτή η αρνητική εξέλιξη τεκμηριώνει ξεκάθαρα ότι η θέση αυτή δεν έχει ουσιαστικό αντικείμενο και δεν συμβάλει στην ομαλοποίηση της διαχείρισης. Αντιθέτως προκαλεί έξτρα προβλήματα γραφειοκρατικού τύπου και συνεχείς τριβές και αντιθέσεις με τις υποκείμενες διοικητικές θέσεις.
Η θέση του Διευθυντή της αυτοτελούς ΥΠΥΤ απογυμνώθηκε από κάθε σοβαρή εκτελεστική αρμοδιότητα και επιχειρησιακή ευχέρεια (μετά από δύο κατά σειρά παραιτήσεις των Δ/ντών σε διάστημα 11 μηνών), αν και πρόκειται για θέση μετακλητού, κατόπιν σχετικής προκήρυξης και υπουργικής απόφασης. ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ θα κάνει ο επόμενος Διευθυντής της ΥΠΥΤ όταν σχεδόν το σύνολο των αρμοδιοτήτων του, με δική σας υπουργική απόφαση, έχουν μεταφερθεί στον Γενικό Γραμματέα Υποδοχής;
Πως ένας Γενικός Γραμματέας αποκτά αρμοδιότητες εκτελεστικού χαρακτήρα (π.χ. τοποθετήσεις αναπληρωτών προϊσταμένων τμημάτων), ενώ ο βασικός του πολιτικός και θεσμικός ρόλος είναι η εξειδίκευση της κυβερνητικής πολιτικής – εν προκειμένω στο πεδίο της μετανάστευσης – και η επίβλεψη των υφιστάμενων διοικητικών δομών/υπηρεσιών;
ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ θα πρωτοκάνει; Ποιος θα σχεδιάσει την περίπλοκη εφαρμογή της πολιτικής; Ποιος ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ θα αναλάβει πλήρως την ευθύνη της πολιτικής, διοικητικής και επιχειρησιακής καθοδήγησης της ΥΠΥΤ; Πότε θα τηρηθεί αυστηρά η κάθετη ιεραρχική γραμμή εντολών, χωρίς παρεμβολές αναρμοδίων και συναρμοδίων που δυσχεραίνουν το έργο των στελεχών της ΥΠΥΤ, και όχι μόνο; Έως πότε εμείς, οι υπάλληλοι της ΥΠΥΤ, θα λειτουργούμε σε καθεστώς ασάφειας, σύγχυσης και ανασφάλειας δικαίου; Πως μια Υπηρεσία αιχμής μένει «ακέφαλη» εν μέσω αναζωπύρωσης του μεταναστευτικού κύματος; Ποιος ευθύνεται και γι΄ αυτή την εξέλιξη;
Τα προβλήματα είναι πολλά και δεν θα αναφερθούμε σε όλα.
Κύριε Υπουργέ,
Οι υπάλληλοι της ΥΠΥΤ, όπως και οι υπάλληλοι κάθε Υπουργείου, ΔΕΝ είναι εθελοντές, ΔΕΝ είναι στελέχη ή μέλη ΜΚΟ, ΔΕΝ είναι αλληλέγγυοι, ΔΕΝ είναι μετακλητοί, ΔΕΝ είναι ευκαιριακής απασχόλησης, ΔΕΝ είναι υπάλληλοι «δεύτερης κατηγορίας», ΔΕΝ είναι οπαδοί της αντίληψης «η δουλειά μας να γίνεται και δε βαριέσαι», ΔΕΝ αναπαράγουν το στερεότυπο του τάχα «ανεύθυνου δημοσίου υπαλλήλου-γραφειοκράτη».
Αντιθέτως, ΕΙΝΑΙ πρωτίστως κρατικοί λειτουργοί που έχουν δώσει όρκο να υπηρετούν τη νομιμότητα, να σέβονται τον χρήστη των υπηρεσιών (εν προκειμένω τους πρόσφυγες και τους μετανάστες) και να εξυπηρετούν το εθνικό συμφέρον! Πάντα στο πλαίσιο της νομιμότητας και με γνώμονα τη θεραπεία των αναγκών των επωφελούμενων σε συνθήκες διασφάλισης της αξιοπρέπειάς τους. Προς όφελος όχι μόνο των τελευταίων, αλλά και των όμορων κοινωνιών στις περιοχές εγκατάστασης των Περιφερειακών μας Υπηρεσιών (ΚΥΤ και Δομές Φιλοξενίας) και αναγωγικά όλων των Ελλήνων και των Ευρωπαίων πολιτών (ενδεικτικά, η έγκαιρη αντιμετώπιση ενδεχομένων κινδύνων διάδοσης ασθενειών).
Για τα προαναφερόμενα, εδώ και πολύ καιρό, υπό τον μανδύα «της κρισιμότητας των περιστάσεων» ανεχθήκαμε επιζήμιες (εν τέλει) «εκπτώσεις», τόσο σε βάρος μας, όσο και σε βάρος ανθρώπων που βρίσκονται σε κατάσταση ανάγκης. Προτάξαμε το φιλότιμο, έναντι της αμιγούς εφαρμογής του κανόνα. Προτάξαμε την αμεσότητα και την ευελιξία της ανταπόκρισης στο πεδίο δράσης έναντι της πλήρους εφαρμογής όλων όσων προβλέπουν οι διεθνείς συνθήκες για τα δικαιώματα και την προσωρινή φιλοξενία των προσφύγων και των ευάλωτων ατόμων (πλέον «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού»).
Προτάξαμε την ανοχή σε πλείστες Οργανώσεις, ακαθόριστης νομιμότητας και ύποπτου «ανθρωπισμού», έναντι της σταθερής απαίτησης για επίσημη εθνική εφαρμοστική πολιτική. Προτάξαμε το άμεσο συμφέρον και τις υποχρεώσεις της ΥΠΥΤ σε βάρος της προσωπικής μας ζωής αλλά και της ΙΔΙΑΣ της ζωής μας ενίοτε, κάποτε δε και της επαγγελματικής μας αξιοπρέπειας. Η «απάντηση»; μεμψιμοιρίες, παράλογες απαιτήσεις, παράτυπες παρεμβάσεις, λοιδορίες, αγνόηση και ό,τι άλλο, ΠΑΝΤΑ αρνητικό, όχι ευθέως από εσάς αλλά από τους «διαδρόμους» του άμεσου περιβάλλοντός σας. Από ανθρώπους – όχι βεβαίως όλους – που έχετε επιλέξει ως συνεργάτες σας.
Το ΜΟΝΟ που εμείς θα προτάσσουμε, πλέον, είναι η αυστηρή εφαρμογή της νομιμότητας σε κάθε επίπεδο διοικητικής δράσης και η συνεχής απαίτηση για την ανταπόκριση στις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η χώρας μας, κατά ΛΟΓΟ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης!
Υπενθυμίζουμε δε, ότι εκτός από κρατικοί λειτουργοί ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΙ Έλληνες πολίτες. ΔΕΝ απεμπολούμε την ιδιότητα του Έλληνα πολίτη με ό,τι αυτό σημαίνει στην συνείδηση του καθενός εξ ημών!
Κύριε Υπουργέ,
Ελπίζουμε να λάβετε υπόψη τα προαναφερόμενα, σεβόμενος πλήρως την εντολή που έχετε λάβει από τον Πρωθυπουργό της χώρας, ανταποκρινόμενος πλήρως στην πρωθυπουργική βούληση για σύσταση Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, σεβόμενος το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, εθνικό και διεθνές, σεβόμενος την επαγγελματική και προσωπική αξιοπρέπεια των στελεχών της ΥΠΥΤ, αναγνωρίζοντας την ανάγκη πραγματικής υποστήριξης του έργου της ΥΠΥΤ.
Η απαραίτητη σχέση ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτικής ηγεσίας και υφιστάμενης φυσικής διοίκησης και υπαλληλίας έχει διαρραγεί, ελπίζουμε όχι αμετάκλητα. ΕΣΕΙΣ είστε ο Υπουργός κι ΕΣΕΙΣ έχετε τον πρώτο λόγο. Εάν πράγματι το θέλετε, όλα διορθώνονται. Συγχωρέστε μας για το αυστηρό ύφος της παρούσης, αλλά εκφράζει την κόπωσή μας και την απογοήτευσή μας ύστερα από χρόνια απαιτητικής εργασίας αλλά και ελλιπούς αναγνώρισης του έργου μας, έστω και συμβολικής.
Προτάσεις έχουμε πολλές, ήδη σας έχουμε αποστείλει ορισμένες με αφορμή το υπό έκδοση Π.Δ. για το Οργανόγραμμα του ΥΜΕΠΟ, και παραμένουμε πάντα πρόθυμοι για κάθε καρποφόρα και ουσιαστική συζήτηση και συνεργασία. Κλείνουμε με μια τελευταία μονολεκτική παρότρυνση: ΕΜΠΙΣΤΕΥΘΕΙΤΕ ΜΑΣ!
Μετά τιμής, Οι Υπάλληλοι της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης
Αθήνα, 21η Σεπτεμβρίου 2017
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΤΙΚΗ:
Κοινοποιούμε την παρούσα στις ηγεσίες των πολιτικών κομμάτων διότι είμαστε υποχρεωμένοι να τις ενημερώσουμε για τα θιγόμενα στην επιστολή θέματα που άπτονται της εθνικής πολιτικής στο κρίσιμο πεδίο της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών, ώστε και αυτές να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να προτάξουν το δίκαιο των θέσεών μας.
Κοινοποιούμε την παρούσα στους Δημάρχους όλων των περιοχών όπου είναι εγκατεστημένες Περιφερειακές Υπηρεσίες υπό την άμεση εποπτεία της ΥΠΥΤ ώστε να λάβουν γνώση και να ενημερώσουν τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και να συμπαρασταθούν στο δίκαιο των θέσεών μας.
